Geen krachtiger middel voorzeker bestaat er om die zui
nigheid te bevorderen dan het toonen van eene algemeene
en levendige belangstelling in alles wat het beheer der ge
meente betreft. Maar (he belangstelling ten onzent, hoe
zwak toont zij zich telkens als eene vakature in den ge
meenteraad eene nieuwe keuze noodzakelijk maakt! Hoe
gering blijkt zij te zijn door het beslaan van slechts eene
kiesvereeniging! En toch is die belangstelling eene onver
mijdelijke voorwaarde tot redding uit een toestand waar
mede slechts zeer weinigen tevreden zijn.
Ook wij hechten een onberekenbaargewjgt aan de verwe
zenlijking der plannen omtrent een nieuwen waterweg.
Niemand kan meer dan wij doordrongen zijn van het nood
zakelijke om ons eiland spoedig aan het spoorwegnet te
verbinden. Maar dit mag ons niet beletten te waarschuwen
dat men niet van de verwezenlijking van deze waarlijk
bemoedigende vooruitzigten uitsluitend heil verwacht. De
verwachtingen zijn schoon, maar de vruchten zouden bij
onverschilligheid voor altijd kunnen verloren gaan.
Laat ons clan de oogen openen, de handen uitsteken, laat
ons waakzaam en werkzaam zijn, opdat het ons niet ga als
den man die. in de hoop op eene erfenis, onbezorgd en in
roekeloosheid zijne dagen doorbragten die, toen de erfenis
hem eindelijk ten deel viel. naar geesten ligchaam te zeer was
uitgeput om er het volle genot van te kunnen smaken.
Eergisteren werd in de koncertzaal alhier door de kom
missie Loon voor werk haar 2aste jaarlijksch verslag uilge-
bragt bij monde van haren voorzitter, den heer A. M Cramer.
l)e spreker begon met te verklaren waarom de kommissie
gemeend had aan deze zamenkomst hoe zeer die ook
voor haar zelve buitengewóón gewigtig wasen rijk aan aan
gename herinneringen gvene meerdere feestelijkheid te
moeten bijzetten, namelijk, omdat voor armen-inrigtingen
voortdurende en opgewekte werkzaamheid wel meer paste
dan feestvieringen, alsmede omdat het publiek doorgaans
juist i».et ieel belangstelling voor deze verslagen betoond
had.
De ontvangen bijdragen beliepen in 't geheel f3620.dat
is f20 meer dan in de twee laatste jaren. Nogians had de
kommissie geoordeeld slechts op eene kleine schaal, zoo wel
wat hei getal werklieden alsden werktijd betreft, te moeten
werken. Zij had daartoe besloien met het oog eensdeels op
de min gunstige uilkomsten der laatste jaren en op de be
trekkelijk mindere behoefte, anderdeels ook opeene moge
lijke ombinding of althans verandering in de zamensielling
der kommissie in dit jaar. Er hadden zich ook minder werk-
begeerenden dan ar.ders aangemeld, namelijk 333. Van
dezen werden 30 40 man in de werkplaats aangesteld, en
gemiddeld 30 aan de bolwerken. Daar deze laatsten echter
slechts voor een bepaalden tijd werken, naar de grootte hun
ner huisgezinnen, en dan door anderen vervangen worden,
zoo waren hier in het geheel 127 man geplaatst. (De eerste
20 hadden te zamen 07 kinderen beneden de 15 jaren, die
allée'n in aanmerking genomen worden, en zij hadden 6 a 7
weken werk, tegen (iü cent daags). In ruim 150 huisgezin
nen werd touw geplozen, waarmede gemakkelijk 6d cent
's weeks verdiend werd.
In het geheel werd aan werkloon uitbetaald f3650,
voorzeker een zeer laag bedrag, door de opgegeven redenen,
hoezeer in onze werkelooze stad nog altijd geene onbelang-
rijkesom. De werkv akken gaven slechts ongunstige resulta
ten, despij kei-makerij door het zeerlnge arbeidsloon voor zeer
keurige bewerking, de touwpluizerij door den slechten prijs
van hei kalefaatwerk. Alleen de timnierwinkel werkte, mede
door eene bestelling van den heer A. II. G. Fokker, voor-
deeliger, maar op eene kleine schaaldaar had men met op
offering van f 30 a f 40. f 230 aan werkloon kunnen uitbe
talen.In het geheel wasaangrondstof verbruikt voor f2100.
Het daaruit vervaardigde fabvsekaat was moeijelijk te bere
kenen, daar er nog veel van 't vorig jaar was. Nu was
nagenoeg alles verkocht, met uitzondering van eenige tuin
stoelen en schuijerwagens, netten, touwmatten en koperen
spijkers, maar daarentegen had de kommissie ook geene
schulden.
Wederom was door de kommissie ernstig in overweging
genomen of ook de tijd gekomen ware, dat zij zich behoorde
te ontbindendoch had zij eenstemmig geoordeeld, dit nog
vooreerst uit te moeten stellen. De grond van dit besluit
was, dat de armoede hier ter stede ten deele uit gebrek aan
werk voorkwam. Wel was deze oorzaak niet zóó algemeen,
als wel eens onbedachtzaam gezegd werd, daar velen
liever aalmoesen ontvangen dan arbeiden wilden, en zelfs
voor het voorhanden uerk niet altijd geschikte werklieden
te vinden waren, maar toch moest het ten deele erkend wor
den. Alzoo mogt dan, terwijl de partikuliere industrie in
dit gebrek helaas niet genoegzaam voorzag, het bestaan van
Loon voor werk vooreerst nog wel noodig en weldadig ge
acht worden, ondanks de grooie hezwaren. die, gel.jk de
spreker uit onderscheiden voorbeelden hier te lande aau-
toonde, aan zulke weikinrigtingen verbonden zijn. Natuur
lijk moest de kommissie hierbij op de voortdurende milde
ondersteuning onzer meergegoede stadgenooten rekenen;
maar daaraan mogt zij ook op grond eener vijf en twintig
jarige zeer heuchelijke ondervinding niet twijfelen, terwijl
zij er van haren kant ook levendig van doordrongen was,
dat arraeninrigtingen evenmin als de armen roekeloosop de
weldadigheid mogi-n steunen. Daarbij mogt de kommissie
hopen in haar midden met nieuwe en frissche krachten ver
sterkt te zullen worden. Namelijk terwijl er nog eene vaka
ture van vroeger bestond, hadden nu de heeren Chr. Hisser
en J. F. Fak Brouwer tot haar leedwezen het voornemen te
kennen gegeven oin bun ontslag te nemen. De spreker
hulde doende aan hunne trouwe medewerking van den be
ginne af, en hun nog lang eene genoegelijke herinnering
daaraan toewensehende, drukte den wensch uit, dat men
wederom mannen vinden mogt die aan een hart voor de
gewigtige zaak tevens vooral praktische kennis en bekwaam
heid paarden.
Vervolgens gaf de spreker nog in 't kort een algemeen
overzigt over al de 25 jaren. De algemeene rekening wees
de volgende getallen aan (ncn het belang der inrigting te
doen uitkomen)gemiddelde jaarlijksehe bijdragen f 5500.
uitbetaalde werkloouen f6550 (dus ruim f 1000 meer);
verbruikte grondstof f3340, verkochte fabriekaten f 5030;
totale bijdragen f 137,800. werklonnen f 163,750, waaron
der bijkans f 50,000 aan de bolwerken besteed.
Ten slotte roemde de spreker Gods zegen, rijkelijk onder
vonden in de milde en voorbeeldig getrouwe ondersteuning
van zoo velen, in de volhardende medewerking van het
aemeentebestnnr, ook daarin dat de leden bij leven en
kracht gespaard waren tot hiertoe (terwijl van de tien oor
spronkelijke oprigters nog slechts ee'n overleden was).
De burgemeester dezer gemeente, die met enkele andere
belangstellenden de vergadering bijwoonde, verzekerde de
kommissie van de voortdurende goedkeuring des bestuurs,
en moedigde baar aan, om op den ingeslagen weg voort
te gaan.
Uit Axel schrijft men ons onder dagteekening van 29
jun'i
„Op heden hadden alhier nabij de drie Schouwen, onder
begunstiging van het schoonste weder, de door het bestuur
der Zeeuwsche vereeniging tot verbetering van liet paarden
ras, onder beschermheerschap van Z. M. den koning, jaar
lijks uitgeschreven keuring van paarden, ringsteking, hard
draverij eu wedren plaats.
„liet uitgestrekt en hij uitnemendheid geschikt terrein in
de vruchtbareen fraaije omstreken onzer gemeente, leverde
het oog bekorendste gezigt op, ruim bezet als het was door
velerlei cnet vlaggen versierde tenten en door vele prachtige
ekipagiën en tal van rijke toiletten, opgeluisterd door de
muziekgezelschappen van Bas-evelde, Moerbeke, Hulst,
Koewacht, Stoppeldijke en Axel. die bij afwisseling de
schoonste muziekstukken lieten hooren en niet weinig tot
verhooging van de feestvieugde bijdroegen.
„Vijf a zes duizend vreemdelingen bezochten het inder
daad zoo schoone als bijzonder geanimeerde feest, en Axels
ingezetenen mogten zich dus in velerlei opzigten in den
grooten toevloed van vrolijk gestemde gasten verheugen.
„Ten 12 ure had de keuvmg van tentoongestelde paarden
plaats en werd door Dom, van Putte, landbouwer te Koe
wacht, de eerste prijs van f 10 voor het schoonste merrie-
paard, door den stamhengst der vereeniging „Willem"
gedekt, behaald. Aan P. A. Vereecken, landbouwer te
Stoppeldijk, werd voor het naastbtjkomende schoonste
meiriepaard de tweede prijs van f 5 toegekend. Aan B. A.
van Acker, landbouwer le Westdorpe, de eerste prijs van
f 10 voor liet schoonste ruinpaaid van 36 jaren oud.
„Aan J. F. Goetlials, landbouwer te Neuzen, de tweede
prijs f 5,\oot het naasibijkomenile schoonste ruin paard.
„De genoemde fiere stamhengst zelf werd door vele
bevoegde beoordeelaars als het schoonste paard geroemd.
„Na afloop der keuring nam het feest een aanvang met
de ringsteking. waaraan 37 ruiters deel namen.
„De uitgeloofde prijzen, bestaande uit1. een zilveven
zakhorologie2. een dito ketting, 3. een dito cachet en
sleutel. 4. een dito pijpdopper, werden respektievelijk be
haald door II. de Moor, landbouwer teZaamslag; F. Del-
laert, landbouwersknecht te Westdorpe; J. Magnus, land
bouwer te Stoppeldijk, en P. Cappon, molenaarsknecht te
Axel.
„In de eerste harddraverij voor hereden paarden (ras
paarden en zoogenaamde heerenpaarden uitgesloten) namen
IS paarden deel. De eerste prijs van f30 werd behaald
door den zwarten ruin van de wed. J.van den Bulcke.land-
bouwsier te Axel, bereden door haren zoon C J. van den
Bulcke. De tweede prijs, een met zilver gemontc-enle rij
zweep (cravache) werd behaald door het paard van C. Mor-
ras, landbouwer te Ilontenisse, door hem zeiven bereden.
„In de 2e harddraverij voor bereden paarden van alle
landen en rassen, liepen tien paarden. De Je prijs van f 50,
uitgeloofd door den heer Eng. Lippens, burgemeester van
Satt'elaer, wonende te Gent. werd behaald door de bruine
engelsche merrie, bereden door den eigenaar deu heer van
der Bulck, te St. Nikolaes; en de 2e prijs van f 15, uit inleg-
gelden ad f2,50 per mededinger, werd behaald door het
bruine engelsche ruin paard Fauchelevent, toebehoorende
en bereden door den heer Alfred Mezot, te St. Nikolaes.
„In den wedren voor landbouwerspaarden waren elf
pnarden ingeschreven: de le prijs van f50 werd behaald
door het bruine merriepaard van den heer A. A. van liaelst,
landbouwer te Zuiddorpe, bereden door P. de Koning de
2e prijs van f 10 door dat van G. G. Galle, landbouwer te
Axel, door hem zeiven bereden de 3e prijs, een inet zilver
gemonteerde rijzweep (cravache). door het bruine merrie-
paard van G. G. G-ille voornoemd, bereden door A. de
Martelaere. Aan den heeven-rid namen 8 paarden deelde
prijs van f 200, geschonken door den heer jhr. C. de Maere,
voorzitter der vereeniging, werd behaald door het paard
Miss Anna, toebehoorende aan de Societe'equestre te Gend,
bereden door den heer de Bast junior, te Gend.
„Na den afloop vereenigden zich de kommissie en de wer-
kende deelnemers, gevolgd door eene onoverzienbare volks
menigte Oj) het ruime marktplein, alwaar onder gepaste
toespraken door den heer dr. L. Hoelamls Janssen, sekreta-
tarisder vereeniging, die bij ongesteldheid van den geachten
I voorzitter jhr. de Maere, diens funktiën waarnam, de
prijzen aan de winners werden uitgereikt, terwijl aan elk
muziekgezelschap ter herinnering aan het feest een fraaije
zilveren vergulde medalje werd aangeboden.
„Overigens is het feest, dat tot laat in den nacht voort
duurde, in de beste orde en zonder stoornis afgeloopen."
Door den gemeenteraad te Oudelande is dezer dagen
besloten voortaan geen schoolgeld meer te heffen.
Naar men veneemt, zal Z.M. de koning zich den 12 dezer
weder naar het Loo hegeven. Ook zal H M. de koningin
omstreeks dien tijd derwaarts vertrekken. Men wil weten
dat tegen dien tijd HH. KK. HH. de hertog van Brabant
en de italiaansche prins A rnadeus aldaar verwacht worden.
Gisteren morgen is te 's liage aangekomen H. M de ko-
ningiu van Pruissen, begeleid door Z K. II. prins Frederik
der Nederlanden. Zj heeft zich in gezelschap van II. M.
de koningin, HH. KK. HH. prinsen prinses Frederik, prin
ses Marie en gevolg naar het Huis ten Bosch begeven.
Naar wij vernemen zal de heer Thorbecke, minister van
binnenlandsche zaken, tegen de helft dezer maand 'sGcaven-
hage verlaten, oiu een bezoek te brengen aan de provincie
Zeeland. Het transportsloomschip Frans Naerebmit is ter
dispositie van zijne exc. gesteld. V. dagbl. van s Gravenh.)
Benoemingen cn besluiten.
ridderorden. Vergunning verleend aan den heer J.F.
Boogaard, referendaris bij het departement van binnenland
sche zaken, tot het aannemen der versierselen van ridder
der Guelphen orde 4e klasse, lietn door Z. M. den koning
van Hannover geschonken.
NOTAitisSEN. Benoemd tot notarissen binnen het arron
dissement Goes, ter standplaats de gemeente Ilontenisse, A.
J. C, V. Drossaerts, kandidaat-notaris te Vught, en ter
stan.lplnats de gemeente Sas van Gent, A. A. Vermandei,
kandidaat-notaris en lid van den raad aldaar.
belastingen enz. Benoemd tot onivangers der regis
tratie en domeinen teVollenhove de heer J. H. Smits, thans
te Tholen te Tholen de heer B. II. Tours, thans te Gennep
te Enkhuizen de heer O. M J. Moorrees. thans te Texelte
Texel de heer J. F. van Dunné, thans surnumerair, en te
Gennep jhr. A. N. F. Flugi van Aspermont, thans surnu
merair.
mahine. Op verzoek eervol ontslag uit de zeedienst ver
leend aan den luitenant ter zee 2e klasse C. A. Niesen.
leger. Benoemd bij den staf van het wapen der artillerie
tot magazijnmeester Ie klasse te Nijmegen, de kapitein M.
P. Mol, inagazijum. 2e klasse te Woerden; tot magazijnm.
2e klasse te Breda, de le luitenant T. G. ter Haar, maga
zijnm. 3e klasse te Bnelle tot magazijnm. 2e klasse bij het
departement van oorlog, de le luitenant F. J. llafkemeijer,
thans werkzaam bij gemeld departementtot 2en luiienant
en magazijnm. 3e klasse te Bnelle, de sergeant-majoor T.
Arens, van het regeinent veld-artiderietot 2en luitenant en
magazijnm. 3e klasse te Woerden, de sergeant T. Visscher,
van het le regement vesting-artillerie.
koninklijke m litaike akademie. Eervol Ontslag
verleend uit zijne tegenwooidige betiekking van lektor der
le klasse, met den personelen titel van hoogleeraar. in de
wis- en natuurkunde aan de koninklijke militaire akademie
aan dr. J. Bosscha jr., benoemd inspekteur van het middel
baar onderwijs.
Kerk- en sclioolnietrws.
De heer F. J. Doniela Nieuwenhuis, hoogleeraar aan
het evangelischl u thevsch seminarium te Amsterdam, heeft
jl. zondag voor de hersteld-luthersche gemeente gepredikt.
Sedert 1791 had geen leeraar eener andere gemeente voor
de hersteld-luthersche het woord mogm voeren.
Gemengde berigten.
Het getal leden van ieder der 18 landhuishoudkundige
kongressen in ons land gehouden, was het volgende: 1846
(Zwolle) 211 1847 Arnhem) 250 1848 (Groningen) 706;
1849 (Utrecht) 663; 1850 (Leiden) 343; 1S51 (Goes 168
1S52(Leeuwarden)840; 1853(Alkmaar)636; lS54(Assen)
814; 1855 ('s Hertogenbosch) 803; IS56 (Maastricht) 501
1857 (Deventer) J095; 1858 (Nijmegen) 27211859 (Win
schoten) 1633I860 (Amersfoort) 770; 1861 (Dordrecht)
878; 1S62 (Middelburg) 1136; 1863 (Leeuwarden) circa
1390 leden.
Vrijdag nacht is te Liverpool in Waterstreet een pak
huis, met graan en katoen gevuld, door een lellen brand
verwoest. De schade bedraagt ongeveer 250,000 p. st., waar
van 150,000 p. st. aan katoen. Slechts een klein gedeelte
was verzekerd.
In een pruissisch dorp waren een vijftal kinderen, bij
afwezigheid hunner ouders, zoodanig bevreesd voor het
zware onweder hetwelk zich ontlastte, dat zij zich allen in
een groote kist verborgen. B;j het nedervallen van het dek
sel sprong het slot af; de jeugdige kinderen konden de kist
niet weder openen en zijn alle gestikt.
Onder meerder heeft het munt- en penningkabinet
der leidsche hoogeschool in den laatsten tijd ten gochenke
ontvangen: van den heer A. A. Louijen, predikant teWisse-
kerke in Noord-Beveland, den zilveren, penning of denier
van den utrechtschen bisschop Dirk van der Aare. zijnde
eene variëteit van den afgebeelden op pi. VI. no. 2--5 bij
van der Chija, „Munten der bisschoppen van de heerlijkheid
en de stad Utrecht," Haarlem 1859.
De Pvesse meldt het volgende geval, waarin de elek
triciteit (le rol van verklikker speelde. Een ingenieur bij een
der oostenrijksche spoorwegen bemerkte sedert eenigen tijd,
dat er groote sommen gelds uit zijn lessenaar werden ont
vreemd. Om den dief te ontdekken, vervaardigde hij in stilte
eene elektrische verbinding tusschen zijn lessenaar en eene
zijkamer, in dier voege dat, zoodra eenegeldrol uit den les
senaar werd weggenomen, de daardoor veroorzaakte wrij
ving eene in de zijkamer geplaatste donderbus moest doen
ontploffen. Dit voltooid hebbende, verwijderde hij zich. zeg
gende dat hij een reisje ging ondernemen. Eenige uren later
deed eene sterke ontploffing het geheele personeel schrikken;
men snelde naar het kantoor van den ingenieur en vond
er een besteller, die den lessenaar had geopend, het geld
wilde wegnemen en nog geheel ontsteld stond over de
daardoor veroorzaakte ontploffing.
