E
5
5
3
3
en uit de provincie Posen kwamen van het vallen des nachts
tot het aanbreken des morgens te paard, te voet en in rij
tuigen naar de vereenigingsplaats.
„Op den volgenden dag verliet ook de russische grenspost
van Slupca, ten getale van 100 man, deze stad en rukte met
geforceerde marschen naar Konin, zoo dat Mieroslawski
zich zonder raoeijelijkheden met het organiseren van zijne
Strijdkrachten kon bezighouden."
De laatste berigten der dagbladen luiden aldus
Warschau 1 maart (russisch berigt).
Een bijvoegsel van het officieel dagblad Dziennik bevat de
tijding dat de opstandelingen onder bevel van Langiewicx
en Jeziozanski bij Woloszezow geheel verslagen zijn dat de
troepen vijf en zestig wagens en honderd twee en vijftig paar
den hebben buit gemaakt, terwijl Langiewicz zelf gekwetst
en vlugtende is. De Dziennik voegt hierbij dat de boeren de
vlugtelingen gevangen nemen en aan de russische autoriteiten
uitleveren.
Breslau 2 maart (oostenrijksch berigt).
Het dagblad van Silesië bevat berigten uit Losuowicz, vol
lens welke Langiewicz met 6000 man Zombkowicz overvallen
eeft en aldaar een russisch legerkorps verslagen.
Reizigers verhalen van een andere overwinning dor polen
bij Wyskow. op eene russische kolonne uit Czentuchow ge
marcheerd om de troepen te Zombkowicz te gaan versterken.
Talrijke russische gekwetsten worden langs den spoorweg
van Myskowicz vervoerd.
België.
Te Luik heeft eene talrijke meeting plaats gehad ten gun
ste van de afschaffing der doodstraf. Naast den voorzitter, den
heer Robert de Tilleur, hadden de heeren Lonhienne en
Nypels, de talentvolle hoogleeraar der universiteit, plaats ge
nomen. Na eenige redevoeringen werd de volgende petitie
aan den senaat voorgelezen en van talrijke onderteekeningen
voorzien:
„Aangezien alle criminalisten en staatslieden eenstemmig
zijn in het verlangen dat de doodstraf worde afgeschaft, en
diegenen, welke zich nog tegen de algeheele en onmiddellijke
afschaffing verklaren, slechts de voorgewende noodzakelijk
heid barer instandhouding inroepen;
„Aangezien deze noodzakelijkheid slechts berust op een
denkbeeld, hetwelk in werkelijkheid door niets geregtvaar-
digd wordt, daar men geene enkele natie kan aanhalen, welke
na de afschaffing der doodstraf, zich genoodzaakt heeft gezien
haar weder in te voeren, ten einde de toeneming van het aan
tal groote misdaden te beletten
„Aangezien de geschiedenis en de statistiek duidelijk aan-
toouen dat de verzachting der straffen, even als de verminde
ring of geheele opheffing van toepassing der doodstraf niet
ten gevolge hebben gehad eene vermeerdering van strafschul
digheid
„Aangezien de ondervinding in België van 1830 tot 1835
en binnen het ressort van het hof van appel te Luik sedert
bijna veertig jaren, klaarblijkelijk heeft aangetoond de nutte
loosheid en slechte gevolgen der capitale exekutiën
„Aangezien België zich, zonder verwaandheid, vrij en ont
wikkeld genoeg mag gelooven om bet schavot niet meer
noodig te hebben
„Aangezien de doodstraf ten eenenmale onherstelbaar is,
wanneer zij op een onschuldige wordt toegepast, hetgeen in
bet verleden niet zonder voorbeeld en in de toekomst niet
onmogelijk is, en haar in dat geval als onvergeefelijk ongeluk
en ergernis veroordeelen doet
„Wenden de ondergeteekenden zich tot den senaat en de
kamer van vertegenwoordigers met het verzoek om bij de
herziening van het wetboek van strafregt dc doodstraf niet te
behouden."
Frankrijk.
In eene parijssche korrespondentie vinden wij het volgende:
„Gisteren is te Parijs het gerucht verspreid dat onze expe
ditietroepen uit Mexiko zouden teruggeroepen worden, ter
wijl het goevernement van Juarez zou erkend worden en
wij daarmede in onderhandeling treden om vervolgens het
land te verlaten onder de noodige schadeloosstelling.
Er is waarheid en onwaarheid in dit berigt. Wat als on
waar beschouwd moet worden is dat wij Mexiko verlaten
weldra zal er integendeel weder versterking worden heen
gezonden. Waarschijnlijk is het echter dat wij met de rege
ring van Juarez zullen onderhandelen, hetgeen wel een nieuw
de'menti zou zijn bij allen, welke wij ons zeiven reeds hebben
gegeven hier gebiedt echter de wet der noodzakelijkheid.
„De noodzakelijkheid immers, wil dat wij met iemand on
derhandelen, en met wien zou dit kunnen geschieden, met
wien zouden wij in schikking treden als wij Juarez doen val
len? Drie maanden geleden zeide men ons: wij zullen onder
handelen met het nieuwe goevernement, hetwelk door onze
bajonnetten zal gesteund worden, thans zijn echter de om
standigheden geheel veranderd, en ondanks de bescherming
onzer bajonnetten beginnen wij langzamerhand de onmoge
lijkheid te erkennen van het zamenstellen eener andere rege
ring te Mexiko, dan die van Juarez. Derhalve zullen wij met
Juarez in onderhandeling treden, en Juarez dien wij als eer
loos en trouwloos hebben uitgekreti-n, zal nu weder onze
broeder zijn. Schoone ontknooping voorzeker
Uit eene andere korrespondentie blijkt dat de fransche be
volking nadat de eerste opgewondenheid voor de polen ver
koeld is wederom met angstige vrees bare blikken naar
Mexiko rigt, waaromtrent elke tijding de meest ontmoedi
gende bijzonderheden aanbrengt.
Men leest in den Moniteur:
„Bij het aanbieden der geloofsbrieven aan den keizer heeft
de heerIsturitz,nieuw benoemd vertegenwoordiger vanSpanje,
het volgende gezegd„mijne zending strpkt om dr handen
tusschen de beide natiën, welke elkander genegenheid en eer
bied toedragen enger toe te halen. Wanneer ik daarin sla
gen mag, vertrouw ik mij de hooge welwillendheid uwer
majesteit te verwerven."
„De keizer antwoordde hierop:
„Ik heb mij steeds voldaan betoond over de hoog geplaatste
personen, welke de koningin als vertegenwoordigers tot mij
zond. Ik twijfel dan ook met of ge zult de goede voorbeel
den uwer voorgangers navolgen. Ik uit hartelijke wensehen
voor het geluk der koningin en de grootheid van Spanje. Ik
zal steeds gelukkig zijn niet de regering der koningin in de
meest vriendschappelijke betrekking te staan."
Onder het opschrift „La liberté dans les nuages" lezen
wij in Le courrier du dimanche het volgende
„Tot nog toe hadden zekere dagbladen de gewoonte om
aan hen, die even als wij de vrijheid wenschten in naam van
het regt en in het belang van het maatschappelijk voortbe
staan, te antwoorden dat de tijd daartoe nog niet was geko
men, dat de oude partijen nog niet geheel verdwenen waren,
dat de ontwikkeling der fransche natie nog niet op genoeg
zame hoogte was; of wel dat de vrijheid uitmuntend is
voor de Vereenigde Staten, voor Engeland, Zwitserland, Bel
gië, Italië, en zelfs Oostenrijk, maar gevaarlijk voor Frankrijk
en onvereenig baar met onze nationale geaardheidof nog
eenvoudiger somtijds, dat de vrijheid van natuur een plaag is,
waaruit revolutiën voortvloeijen.
„Ziedaar argumenten, welke reeds een eerbiedwaardigen
ouderdom bezitten bet gaat echter met slechte redenen even
als roet slechten wijn. Zij worden niet krachtiger al zijn zij
oud. Gelukkig heeft een der overstrooniingen van gezegeld
papier, waarover Le pays, journal de l'empire, zich zoo be
droeft, eeDe nieuwe redakue achtergelaten, welke zich door
een afschrik voor het algemeene en door eene najaging van
het ongewone onderscheidt. Le pays meent op dit oogeublik
dat wij te veel vrijheid bezitten; hij gevoelt zich volstrekt
niet in dwang, hetgeen wel bewijst dat de dagbladpers zich in
volle vrijheid kan bewegen. Frankrijk heelt zoo veel vrijheid
als het slechts wensehen kan heeft het wetgevend ligchaam,
door het volk gekozen, niet wederom met'215 tegen 5 stem
men zijne geheele tevredenheid betoond? Nu zijn er wel
eenige personen, die zich beklagen, maar daarvan is de reden
dat zij te veel aan kleinigheden blijven hangen en de omstan
digheden niet met ruimer blik beschouwen.
„Ziedaar een kernachtig woord. Men moet immers bij de
vorming van een waar idee in volle uitgebreidheid de kleinig
heden weg denken. Als Renanen Albert Leroy zich diets ma
ken dat het onderwijs niet zoo vrij is, als het konde zijn, is
daarvan de reden dat zij aan kleinigheden blij ven hangen.
Meent de heer Michelet dat er geene volkoaiene vrijheid be
staat in het uiten der gedachte omdat men hem verbiedt
eene tweede editie uit te geven van een werk, waarvan men
de uitgave der eerste editie heeft toegelaten Och mijnheer
Michelet, gij beschouwt de zaken niet genoeg met ruimen
blik. De heer Fleury, die men als bedrieger arresteen, de
heer The'venet, dien men verwart met iemand, die zich aan
bedriegelijke bankbreuk heeft schuldig gemaakt, en nu beide
meenen dat de individuële vrijheid bij ons niet op wensche-
lijke wijze gewaarborgd is, zijn bekrompene lieden. De heeren
Ollivier, Veuillot en Ühassiu, die met aanbod van een borg-
togt te storten en zich aan de discretionaire inagt des minis
ters van bmneniandsche zaken te onderwerpen, toch geene
dagbladen kunnen oprigten, verzekeren dat de dagbladpers
niet alle mogelijke vrijheden bezit. Waarom? omdat zij zich
laten beheerschen door kleingeestig eigenbelang. Tot de klei
nigheden afdalende, op eenoogenblik waarin uien niet aan
genaam gestemd is, kunnen wij welhgt meenen dat wij nog
eenigen vooruitgang behoeven, maar het ligt slechts aan ons
zei ven om ons op een standpunt te plaatsen hetwelk hoog ge
noeg is om overal slechts de meest mogelijke vrijheid te zien."
BOEKBESCHOUWING.
Un projel de mariage royal, par M. Guizot.
lJaris, L. Hachette, 1863.
Toen voor eenige jaren Guizot zijn allerliefste studie,
„L'aiuour dans le mariage" het licht deed zien, verbaasde men
zich over de ontzettende werkzaamheid van een man, die tot
de nestoren der europesche politiek behoort, en ondanks zijn
hoogen leeftijd zulk een open oog toonde te hebben voor de
poëzij des levens, in welken vorm zij zich ook openbare. In
de voorrede tot dat roerend verhaal schreef hij de schoone
woorden„Men wil tegenwoordig romans. Waarom be
schouwt men de geschiedenis niet naauwlettender? Ook daar
zal men het menschelijk, het intieme leven vinden, met zijne
afwisselende en dramatische tooneelen het menscheiijke hart
metzijne hevigste zoo wel als met zijn zachtste passies, en dat
alles met een aantrekkelijkheid, welke die van alle fiktie te bo
ven gaat, de aantrekkelijkheid der waarheid. Ik bewonder en
geniet evenzeer als anderen de voortbrengselen der zuivere
verbeeldingmaar wezens, die werkelijk hebben geleefd,
wie al die slagen van het lot hebben getroffen, die al die harts-
togten hebben bezeten, ai die vreugde en die smart genoten,
waarvan de aanblik zulk een levendigen indruk op ons maakt,
dit alles, als ik het van nabij zie, trekt me meer aan cu houdt
me sterker geboeid dan de meest volmaakte voortbrengselen
van de poëzij of de romanliteratuur. Het levende schepsel, dit
werk Gods, als het zich in zijn schoonste trekken vertoont, is
schooner dan alle uienschelijke scheppingen van alle dichters
is God de grootste."
Van dat nader bezien der geschiedenis was „L'amour dans
le mariage" de eerste, en is het thans voor ons liggende „Un
projet de mariage royal" de tweede vrucht.
In 1623 regeerde in Engeland Jakobus 1, de zoon van de
ongelukkige Maria Staart. Jakob, de leerling van Buchanan,
miste noch geest noch kennis, maar hij bezat tevens eene over-
groote mate van ijdelheid. zoo dat hij te aller ure zijn weten
schap zocht te luchten. Ilij was een pedant op, den troon;
overigens een man van losse zeden, met overgroot^ teederr
heid aan zijn kinderen en gunstelingen gehecht, die alles met
hem konden doen wat ze wilden. Zijn zoon Karei was.volko-
men de tegenstelling van zijn vader. Teeder van ge§tel, van
strenge zeden, had hij zich aan een stil en ingetogen studie
leven gewend, dat hij zeer weinig wijzigde, toen door de dood
zijns broeders in 1612 op eenmaal het uitzigt op den troon
zich voor hem opende. Toch nam hij sinds dat oogenblik
meer aan de oefeningen van zijn leeftijd deel en lette meer op
de eischen van zijn stand. Binnen korten tijd was hij een
goed ruiter, een goed jager en goed speler. Geheel in strijd
met bet zwakke karakter zijns vaders, vertoonde bij op twin
tigjarigen leeftijd een ernst, een vastheid, bij een groote
neiging tot avonturen, die de groote verwachtingen doen be
grijpen, die bet engelsche volk van hem koesterde. „Ik zou
nooit zeide hij eens, sprekende over advokaten een
slechte zaak kunnen verdedigen of in een goede toegeven."
Tot zijn ongeluk bezat hij reeds toen niet genoegzaam oor
deel, om de goede zaken van de slechte juist te onderscheiden:
en hij wierp zich somtijds 't zij uit eigen beweging't zij op
raad van anderen in zaken vol van dwaling en gevaar.
Over het huwelijk nu van dezen Karei handelt deze mono
grafie. Ergerlijk is het te zien, hoe Jakobus door zijn weife
ling en dralen, door zijn onzeker spelen met alle kaarten te
gelijk in de hand, beurtelings Spanje en Frankrijk, die beide
zijn bondgenootschap zochten, van zich vervreemdde en hoe
de zwakke koning, die zich in vollen ernst verbeeldde, en het
zelf vertelde, dat de politiek van Elisabeth in de latere jaren
van haar leven uitsluitend door hem geleid was, zulk een vol
komen gebrek aan politiek inzigt ten toon spreidde, dat reeds
onder zijn regering Engeland van de aanzienlijke hoogte
daalde, waarop Elisabeth het verheven had. Ofschoon protes
tant, verliet hij eindelijk het fransche bondgenootschap, om
zich geheel in handen van Spanje te werpen. Met een spaan»
sche prinses moest dan ook, het was Jakobus hartewensch,
Karei huwen. Hij begreep volstrekt niet, dat het zwakke
Spanje meer en meer ten ondergang neigde en dat het met
Engelands belang volstrekt niet overeen kwam zich met de
katholieke mogendheden te verbinden. Trouwens, dit is de
misslag der Stuarts altijd geweest en de oorzaak van hun val
geworden.
Onderhandelingen werden over dit huwelijk aangeknoopt
en voortgezet, doch op eenmaal komt er een kink in de kabel
de pauselijke goedkeuring. Zij kan niet worden verleend,
dan op allerlei voorwaarden, die «le koning, protestantsch vorst
van Engeland, eigenlijk niet aannemen kan. Te midden van
het gehaspel hierover, geefteendergezanteueenwenk.dat
het misschien wel goed zou zijn, als de engelsche pretendent
begon met het hart der spaansche prinses zelf te veroveren.
En ziet, dit avontuurlijk plan, ofschoon er ook vroeger voor
beelden van voorkomen, is zoo uitlokkend in de oogen van
Karei, dat hij zijn vader de toestemming weet af te dwingen
en met den hertog van Buckingham, den gunsteling van
vader en zoon beide, op eenmaal het kanaal oversteekt en
naar Madrid rijdt.
Dit bezoek nu aan het spaansche hof, kurieus door allerlei
bijzonderheden, die kenmerkend zijn voor den geest des tijds,
de zeden van het spaansche hof, dit bezoek met zijn gevol
gen, de akteurs, die er in optreden, inzonderheid Buckingham,
die hier met treilende juistheid wordt geteekend, vult de be
langrijkste pagina's dezer studie. Niet schokkend door strijd
der hartstogten, door het lijden der hoofdpersonen, als in
L'amour dans le mariage, heeft Guizot in dit jongste verhaal
van zijn hand een hoogst belangrijke bijdrage geleverd tot
de kennis van het hofleven in Engeland en Spanje in het begiu
der XVIIde eeuw, en door de scherpe karakterteekening
veel van de geschiedenis der volgende jaren duidelijk ge
maakt.
HANDELSBERIGTEN.
Graanmarkten enz.
Amsterdam 4 maart. Tarwe en gerst onveranderd.
Raapolie op zes weken f53 J, Lijnolie op zes weken f 44$.
Prijzen van effekten.
Amsterdam 4 maart.
Nederland. Certifik. Werkelijke schuld
dito Nationale dito
dito dito dito
Aaud. Handelmaatschappij
Rusland. Oblig. 1798/1816
dito
dito
Aand. spoorweg
Leening 1860
dito 1855, 6de serie
Polen,
Spanje. Obligatien
dito binnenlandsch
Certifik. coupons bewijzen
Krediet instelling
Oostenrijk. Obligatien Weener metalliek
dito amsterdamsche
dito nationale
dito 1847/1852
Bank aktien
Certifikaten bij Rothschild
Belgie.
Grenada.
dito
dito
2$pct.
631
3
4
99$
H r
5
lOli
4
76$
90
6
55
199$
4$
90$
4
77$
2
46iV
3
49$
5 w
60$
5
80$
66$
2$
31$
2
3
46$
45$
2$
23$
7
78
3
30$
Illinois. dito
Mexiko. dito
Coupons en losbare obligation.
Amsterdam 2 maart. Metalliek f 24,35 Napels, f
Diverse engelsche in £f 11,67$; Engelsche Port. f 11,67$
Fi^nsche f 55,37$; Begiscbe f 55.56$Pruissische f 34,37$;
Spaansche piasters fSpaansche coupons per fr. f
Hauiburger Russen f 33,37$; Russische in zilveren roebels
f 34,50Poolsche in fl. f Nationale metaliek f 28,02$;
Dollars f
