MIDDELBURGSCHE
r 9.
Dingsdag
20 Januarij.
3 P
S" -*
Suriname 20 december. - „De ongerustheid bij de.sla
venhouders duurt voort, ofschoon velen en ook ik de zaken
minder donker inzien. Vooral ducht men de nadering van
den 1 januarij. Vele negers toch denken met nieuwjaar vrij
te zijn, en om hun nu uit te leggen dat zulks eerst den 1 j ul ij
zal plaats hebben is zoo gemakkelijk nog niet. Met nieuwjaar
komen nu, zoo als altijd, een massa negers bij elkander ora
feest te vieren en dat duurt ongeveer 11 dagennu is men
bang dat zulks tot vechterij, zoo niet tot kleine oproertjes
aanleiding zal geven. Van de gevlugte negers van llac a Rac
is weinig bekend; alleen is de militaire magt weder genood
zaakt geweest op de planiaadje Schoonoord op de slaven magt
te schieten,waarbij eene vrouw doodgeschoten en 4 negers cre-
wond zijn. De zaak was dezede negers waren weigerachtig,
een hunner, die door den direkteuv met de boeijen gestraft
was uit te leveren; deze riep nu van den nabijliggenden post
assistentie in. Een onderofficier met 4 man aangekomen, keerde
onverrigter zake terug, waarop de luitenant Bertholt. kom
mandant van den post, met 15 man aankwam. De sla ven magt
nu te zamen geroepen, zoo werden zijn eischen ruetbeleedi-
gingen beantwoord terwijl ze met steenen en uitgekaauwd
suikerriet op de troepen wierpen nadat een der manschap
pen dooreen steen gekwetst werd, liet hij door 7 man aanleg
gen en na voor de derde maal de uillevering geëischt te heb
ben, liet hij er op schieten, waarop dan ook allen hals over
kop wegliepen. Den heemraad Eijken Sluiters die er een paar
dagen daarna met 25 man aankwam, is het nu gelukt den schul
dige en een Stal opruijers te vatten, waarna de overigen weder
rustig aan het werk gingen.
Curasao 22 december. „De slaven-bevolking gedraagt
zich hier zeer rustigen ordelijk, en vertoont door geene enkele
handeling eeuig ongeduld naar het tijdstip van vrij te zijn.
Het was een zeer wijze maatregel van den goevemeur van
Curacao om de publikatie, waarbij de slaven vrij verklaard
werden, zoo wel hier als op de onderhoorige eilanden St.
Martin, St. Eustatius, Saha, Bonaire en Aruba te laten afkon
digen, zonder eenige andere formaliteit dan die gewoonlijk
bij het afkondigen van iedere publikatie plaats heeft en zon-
der bijgevoegde proklamatie of toespraken aan de slaven,
waardoor de gemoederen zouden kunnen opgewonden wor*
f den. De publikatie is dan ook ontvangen geworden als iets
I dat men verwacht had en van zei ven volgen uioest.
I „De pokken-epidemie op dit eiland is geheel geweken."
Editie van maandag avond 8 ure.
Middelburg 19 januarij.
Zoo als wij vroeger gemeld hebben zal de eerste kamer der
staten generaal morgen hare werkzaamheden hervatten. De
volgende onderwerpen zullen alsdan aan hare overwegingen
worden onderworpen.
1. Ontwerp van wét betreffende den aanleg van het kanaal
door Holland op zijn smalst en verbetering van den waterweg
van Rotterdam naar zee.
2. Idem tot voorloopige vaststelling van hoofdstuk IX (de
partement van koloniën) der staatsbegrooting voor 1863.
3. Idem tot onteigening van perceelen voor den aanleg van
een hulpkanaal doür het waterschap Hunsingo (provincie
Groningen),
4. Idem tot onteigening van perceelen ten behoeve van den
spoorweg van Zutphen naar Goor.
5. Voorstel der huishoudelijke kommissie terampliatie van
art. 9 van het reglement van orde.
6. Zaak van het adres van leden van den gemeenteraad
te Vledder.
Zoo als bekend is zijn in het vorig jaar door het departe
ment van oorlog nieuwe afstands tafelen ingevoerd, die ook
voor justitiekosten in strafzaken toepasselijk zijn verklaard.
Tot welke zonderlinge resultaten de toepassing daarvan in
onze provincie leidt kan uit de twee volgende voorbeelden
blijken. Een getuige van Cats, die voor de regtbank te Goes
moet Uoinpareren. moet beginnen met gemiddeld een halfuur
te loopen vóór hij aan het veer is. daarna gedurende 4 uurs
overvaren en aan den veerschipper 25 cent betalen, om ten
slotte nog 5 kwartier te wandelen; die zelfde route en het
betalen van dat zelfde overvaartgeld wachten hem op de te
rugreis. Hij heeft derhalve 50 cent uitgaaf, 4 uren reis heen
en weer, een uur vertoef bij tie komparitie voor de regtbank.
Voor dat alles ontvangt de gelukkige getuige 47 cent. Een
getuige van Ossenisse, die f 1.20 veergeld moetbetalen en een
afstand van 9 uren naar de zelfde regtbank aflegt, ontvangt
f 1.41*.
Deze voorbeelden welke wij met vele zouden kunnen ver
meerderen. doen ons onderstellen dat noch de minister van
justitie, noch zijne ambtenaren genoegzaam bekend zijn met
den insulairen toestand dezer provincie.
De regibank te Goes heeft zich dan ook naar vrij vernemen
met klagien over de toepassing van dit tarief tot de bevoegde
autoriteit gewond.
Uit Zuid-Beveland schrijft men ons van 19 dezer:
„De in de afgeloopen week met de machine te Hansweert
genomen proeven zijn allezins gunstig geweest; zij heeft de
geschiktheid voor de waterbemaling behouden, en zal daar
voor in het vervolg weder gebezigd worden. Van die te
Wemeldiuge, welke nog weinig gewerkt heeft, koestert men
de zelfde verwachtingen.
„Met het houwen van woningen voor het personeel zal
waarschijnlijk deze week begonnen worden.
„Ten vofjgen jare meldde ik u dat met het graven der
waterleidingen, cl ie met de gebouwde suatiesluis bij Hans-
weert in verband moeien staan, geen aanvang kon worden
gemaakt, omdat de grond, ofschoon gekocht, echter wegens
oneenigheid over den prijs niet kon geleverd worden. De
staat wilde namelijk de watergangen niet betalen, die in
sommige der gekochte perceelen vielen. De eigenaars echter,
die er immer de lasien van betaald hadden, dachten er anders
over, en vorderden ook daarvoor den overeengekomen prijs,
even als van bouw- of weiland, „vóór dat er eene zode mogt
gesloken worden." Ziedaar het geschil. Na veel woorden- en
briefwisseling heeft het rijk ten laatste toegegeven, zoo dat de
werkzaamheden aan dat werk door deze oneenigheid niet
meer belemmerd zullen worden.
„Hebben wij, een blik op het verledene werpende, geen
reden tot roemen over den snellen voortgang der werken,
niettemin treden wij hoopvol de toekomst tegen, in vertrou
wen dat binnen weinige jaren Zuid-Beveland een kanaal en
Zeeland een draad in het groote spoorwegnet zal hebben.
„Het herstellen van den dijk van den onlangs doorgebro
ken tweeden polder der Ooster-Schelde maatschappij zal met
het voorjaar beginnen."
Uit Breda schrijft men ons: „Naar wij vernemen hebben
de officieren en burgerlijke beambten van de koninklijke mili
taire akademie uit hun midden eene kommissie benoemd uiet
het doel om voor de bijdragen van genoemd personeel en dat
der kade eten door een der beste nederlandsche portretschil
ders een portret te laten vervaardigen van Z. D. H, den her
tog Bernhard van Saksen-Weimar, om daarmede de aan de
inrigting bestaande heldengalerij te verrijken.
„Dezer dagen is te Parijs in het licht verschenen een werkje
van den franschen luitenant-kolonel de la Barre Duparcq,
die in september 11. onze militaire akademie heeft bezocht,
ten titel voerende „Notice sur l'acadérnie militaire de Bréda."
In een geacht, door professor Vuillet, te Lausanpe, uitgege
ven tijdschrift, genaamd La familie, lazen wij onder het op
schrift Quelles sont les colonies qui enrichissent Jeurs métro-
poles au lieii de leurs cóuier eenige beschouwingen tot
beantwoording, die wij, al was het maar om het behandelde
onderwerp, der aandacht niet onwaardig hebben geoordeeld,
vooral ook, omdat wij bij de berigter. over ons land. of wat
daarmede in verband staat, door vreemde schrijvers gewoon
zijn aan verkeerde en n let êrekien aan ten onzen opzigte na-
deelige beoordeelingen. Wij behoeven dus niet aan te toonen
dat ook in het bedoelde vertoog allesniet even juist is, hetgeen
trouwens voor den opmerkzamen lezer, ook zonder onze aan-
w ij zing. genoegzaam zal blijken.
Wij zullen ons dus in deze bij eene zoo getrouw mogelijke
vertaling bepalen
De geleerde schrijver noemt ter beantwoording der gestelde
vraag in de eerste plaats de nederlandsche koloniën. De
groote Straat-Sundasche eilanden (zegt hij verder) ontvingen
van Holland in 1826 eenen jaarlijkschen onderstand van 80
millioen franken.Dertig jaren later werd doorliet eiland Java,
alleen aan het moederland eene jaarlijksche subsidie van
63 millioen toegezonden Welke zijn de oorzaken van dezen
voorspoed, en hoe kunnen 20,000 europeanen 20 millioen
maleijers en dajakkers, die gezegd worden zoo wreed van
aard te zijn, beheerschen en beschaven De hollaaders zijn
volkomen geslaagd, daar, waar de Spanjaarden en de portu-
gezen volkomen hebben gefaald. Dat is omdat de hollanders,
als voorstanders van het bestrijden van misbruiken en ver
keerdheden, de onkunde voor het volksonderwijs, op de in
boorlingen toegepast, hebben doen plaats maken, de geeste
lijke opperraagt voor de wezenlijke grondregelen van het
evangelie, de kloosters voor de scholen en modelpachthoeven.
Men heeft op de tentoonstellingen te Londen kunnen zien
vertalingen van den bijbel in de maleisehe en daijaksche talen,
proeven van vooruitgang der scholen en der drukpers, te mid
den van, kortelings geleden, nog geheel onbeschaafde volks
plantingen.
Naast de hollandsche koloniën kan men. als door hunnen
welvaart opmerkelijk, plaatsen: Australië, die model kolo
nie, Nieuw Zeeland, Canada, Britsch Colombia, Ceilon en
Bengalen. Alle die engelsche koloniën hebben deze grondre
gelen van verbetering en vrijheid van algemeen onderwijs ge
huldigd. {Ned. sloompost.)
Van wege het departement van financiën is medegedeeld
de volgende staat, aanwijzende het getal portbetalende brie
ven, welke gedurende de jaren J S4S tot en met 1862 met den
post zijn verzonden.
5 S
O- er n>
5 ji
tt 3 B tr"~:
O CO 03 CO CO CO COCO Cl
II cn CJI Ul Cl Cl Cl Cl U
30c-cj«.clif-o5to-
pa J-1 S -
O O -f*
~j uj lo o cu cl cl Cs
o "o O O "co "ifs. "to O ~k
O to JO KJ JO JO >-■ K
3 "os 'tf. "co CO "c
ei K
O O jo JO ui os os cc
i. "ui "ui "o "o k
a 3 o 1"J h
s's:2<
Si,
O)
- 2 t
3 s
Cl^r-Jf. OS lo ui H O O CD Uljf.^
"o "o "i—4^ -O -3 Ul C3 "ui "w "to "co
iO500U!CCtOt0Ül>r-Oa*O4--3tO
'U.^ c. co ja co tojr-jto_o
05 O O "to KJ "co UI O V o
OtO-MK.
to co co k> kj kj kj i
p o "o co co gj oj "if- "co co o
"■3 kj co jf- u' k-j—_k
"o "ui to "ui tfu "co "kj "k- "if. UI "co "to "to "c
BK-J U 3^1 IU (O toc o
o
-I O co CC CO -CJ U
If- -3 CO 4- -
3 i—i ui oj.uk
OlM-J-^-JHOJtOCClOOtOCOMOlf
Kerk- en schoolnieuws.
Aau de tweede kamer is toegezonden het zeer uitvoe
rig verslag over de verrigtingen aangaande het armbestuur
over 1860. Aan dit stuk ontleent de Kerkelijke courant be
treffende deze provincie de volgende bijzonderheden
„De bekende aanschrijvingen der hoogere kerkbesturen
werden niet door alle lagere nageleefd of opgevolgd. Tol
staving daarvan werd door gedeputeerde staten gewezen, wat
de hervormden betreft, op één enkel geval van weigering van
kerkdijken onderstand aau eenen arme, die sedert jaren lid
der kerkelijke gemeente was; en wat de roomsch-katholieken
aangaat, op de bezwaren van eenige gemeentebesturen over
het niet oprigten van parochiale armbesturen, waarvan het
gevolg was, dat de verzorging der armen in die gemeenten
voortdurend een last bleef voor de burgerlijke armbesturen."
De tweede of buitengewone kollekte voor het fondsten
behoeve van noodlijdende kerken en personen in ons vader
land heeft in het klassikaal ressort van Goes opgebragtte
Goes f9,02, 's lieer Hendrikskinderen c. a. f 1,26£, 's Heer*
Arendskerke c. a. f6,20, Kattendijke f 2,15', Wolfaartsdijk
f4.89, Kloetinge f9,10, 's Heer Abtskerke c. a. f 1,46, W'il-
helminadorp f3,15, Cortgene f9,60, Wissenkerke f 16,69,
Colijnsplaat f8,21-^. Cats f3,30, Kruiningen f 7. Krabben-
dijke f5,39£. Fort Bath c. a. f 5,30. Waarde f 10.3,0. Schore
c. a. f 3.864-, Yerseke f 4.30, Wemeidinge f 3,20. Kapeüe f2.75,
Bieselinge f7.70, *a Heerenhoek f4,10, Heinkenszand f 10,10,
Nisse f 4, Ovezande c. a. f3,35, Ellewoutsdijk f 3,08^-, Oude-
latule f 2,50, Hoedekenskerke f3, 's Gravenpolder f3.80,
Borssele f 1,50, Baarland f 1,10. Totaal f 161,58.
Kerkelijke courant.')
Te Axel is tot predikant beroepen de heer J. J. lluijs,
thans te Maasdam.
De algemeene kerkelijke vergadering der evengelisch-
luthersche gemeente te Amsterdam heeft het vroeger ge
noemde zestal van predikanten aangevuld met den heer J. A.
Böhringer, predikant te Maastricht, daar prof. A. D. Loman
voor de nominatie heeft bedankt.
Marine en ieger.
Het état-major van Zr. Ms. fregat 2e klasse Prins Alexan
der der Nederlanden, kommandant kapitein ter zee M. Ca-
zaux van Staphorst, donderdag naar Oost-lndië uitgezeild, is
als volgt: Luitenants ter zee le klasse H. D. Slegt. Ie officier,
A. Jarman en jhr.T. L. Brantsen; idem 2e klasse J. M. L. P.
Wirix, L. F. H. Tuckermann, G. C. C. Thierens en T. C.
Gobée; officier van gezondheid 2e klasse A. de Meijer, idein
3e klasse C. Enthoven; officier van administratie le klasse
j W. II. Toutlemoode, adjunkt administrateur F. A. F re-
deriks; scheepsklerk E. II. W. Wijnmalen. Bovenrol: offi-
cier van gezondheid 2e kl. J. van Hattem,idem 3e klasse G. F.
J Rochat officiers van administratie 3e klasse C. van Berke) en
I H. L. F. Pisuisse; 2e luitenant der mariniers P. Dibbitz;
scheepsklerken H. K. J. van den Bussche, C. A. E. Masman,
W. F. Klorapéen W. E. Muller.
j Den 14 dezer is Zr. Ms. sohroefstoomschip Djambi, van
Portsmouth naar Montevideo, met eindbestemming naar
Oost-lndië vertrokken.
Koloniën.
Aan het Utreehtsch dagblad ontleenen wij de volgende be-
rigten uit de West-Indiën.
„Het vertrek van de Zoutman is nu voorloopig uitgesteld,
op uitdrukkelijk verzoek van het bestuur alhier, bij hetwelk
ook een rekest deswegen van de plantaadje eigenaars gede
poneerd was."
