MIDDELBURGSCHE
C 0 U R A N T.
r 84.
Dingsdag
1862.
15 Julij.
Bij deze courantbehoorteenbijvoegsel.
Ëdilie van maandag avond 8 ure.
AASBESTED1\G,
OPEiNBAKE SCHOOL.
Burgemeester en wethouders van Vrouwepolder, eiland
Walcheren, provincie Zeeland, zullen op woensdag den 30
julij 1862, des middags 12 ure, ten raad huize te Veere, onder
nadere goedkeuring openbaar aanbesteden
Het bouwen van eene School en onderwijzers
woning binnen de kom der gemeente.
Het bestek ligt ter inzage op het raadhuis te Veere en in de
gemeentekamer te Gapinge (gemeente Vrouwepolder) en is
in afschrift verkrijgbaar bij den burgemeester der gemeente,
bij wien nadere inlichtingen zijn in te winnen.
De aanwijzing in loco zal plaats hebben op Woensdag 23
julij a. s. De burgemeester en wethouders voornoemd.
SN IJ DER.
De secretaris,
M. J. VAN DEN HEUVEL.
BEKEHOSIIKINC:
De burgemeester der gemeente Kappelle c. a., brengt ter
kennis: dat de stukken, bedoeld in art. 6 der wet op de ont
eigening ten algemeenen nutte van den 28 augustus 1851
(Staatsblad no. 125) rakende den staatsspoorweg van Bergen
op Zoom naar Goes, voor wat de gemeente Kappelle betreft,
ter voldoening aan art. 7 dier wet van heden af, toten met den
10 augustus 1862 ter secretarie dezer gemeente voor een ieder
ter inzage liggen, te weten
1. zakelijke beschrijving van den te maken weg
2. grondplan;
3. lengte-profil;
4. extracten uit de registers van liet kadaster betreffende
het gedeelte van den spoorweg van Bergen op Zoom naar
Goes, 't welk gelogen zal zijn in de gemeente Kappelle c.a.
Den belanghebbenden wordt herinnerd dat zij hunne be
zwaren binnen 30 dagen na heden, mondeling of schriftelijk,
aan burgemeester en wethouders dezer gemeente moeten
opgeven.
Kappelle, den 10 julij 1862.
De burgemeester voornoemd,
J. VAN DUINE.
BINNENLAND.
Middelburg 11 «fulij.
In de zitting van de tweede kamer van heden zijn al de aan
de orde gestelde wetsontwerpen en konklusiën op verslagen
aangenomen.
De kamer is daarop tot nadere bijeenroeping gescheiden.
Het rapport, uitgebragt door de centrale sektie van de
belgische kamer van vertegenwoordigers omtrent de konces-
siën van spoorwegen, opgenomen in het wetsontwerp door
den minister van openbare werken ingediend, is zaturdag
publiek gemaakt. Wordt dit aangenomen dan zal België met
veertien nieuwe lijnen verrijkt worden. Uit dit belangrijk
rapport blijkt hoe veel het naburig België in tegenstelling van
Nederland voor verbetering en aanlegging van spoorwegen
lieeft gedaan. Terwijl de ncderlandsche regering bij het ver-
leenen van koncessiën nog lang uitgediende bekrompen be
ginselen voorstaat, is het beginsel dat in België gedeeltelijk
in 1842 en in 1851 geheel in toepassing is gebragt, van groot
voordeel geweest voor den staat. Terwijl verscheidene ver
leende koncessiën zonder gevolg bleven en verscheidene
maatschappijen in kwijnenden toestand verkeerden, ver
leende de wet van 20 december 1S57 den waarborg van in
terest aan een groot deel dier maatschappijen, tengevolge
waarvan de door haar aangelegde spoorwegen thans in bloei-
jenden toestand verkeeren.
Het rapport treedt in eene beoordeeling van liet beginsel
van den waarborg van een minimum van interest, en brengt
verscheidene voorbeelden bij om aan te toonen hoe voovdee-
lig dit in de toepassing is. „De staat zou genoopt kunnen
worden tot eene uitgave van 2,312,000 franken jaarlijks vo.or
minimum van interest. Sedert den tijd waarop dit uitgekeerd
is moeten worden zou de staat hebben moeten uitgeven
14,400,000 frankenwerkelijk is slechts uitgegeven 6,000,000
franken. In I860 had de staat zich verbonden voor 2,312,000
franken, en heeft slechts 922,000 franken uitbetaald. De
maatschappij van Luxemburg, welke meer dan 60 millioen
franken te koste lieeft gelegd, verkreeg van staatswege eene
som van 3SS.362 franken. Aan de maatschappij van Charle
roi naar Leuven zijn 426,301 franken uitgekeerd, w elke zij
thans reeds begint terug te geven aan den staat, daar hare in
komsten meer dan 7 pet. bedragen. Bij alle maatschappijen,
op eene na, is men overigens beneden de gewaarborgde som
gebleven.
„Tegen deze van staatswege verkregene gelden hebben de
verscheidene maatschappijen aan werken van allerlei aard eene
som van meer dan 140,000,000 franken in omloop gebragt.
En welke voordeelen hebben deze spoorweglijnen niet opge
leverd? Welken vooruitgang en bloei hebben zij niet voor
België doen geboren worden. Daarbij zijn koncessiën niet
altijddurend en zal er een tijd komen, waarin die spoorwegen
aan den staat zullen behooreu. Tegen deze onmiddellijke
xoorsehotten staat dus eene heerlijke toekomst over en inen
moet de regering en de kamers ge^uk wenschen dat zij betrek
kelijk de openbare werken nooit kleingeestige en tiskale denk
beelden hebben aangekleefd."
Ziet daar wat het levenskrachtige België doet. Verre van
alle centralisatie worden daar beginselen gehuldigd die breed
en ruim in toepassing gebragt, vooral in de grensprovinciën
van Nederland een wensch naar navolging moeten doen ont
staan, opdat o. a. eene vergelijking tusscheu het land aan deze
en gene zijde der belgische grenspalen in Vlaanderen niet zoo
ten nadeele moest uitvallen van het eerste.
Eene enkele les voor Nederland uit dit rapport willen wij
nog aanhalen. Omtrent F. spoorweg van Gend naar de hol-
landsche grenzen, zeidede oppositie het volgende„Er is twij
fel gerezen over de noodzakelijkheid van den spoorweg van
Gend naar Terneuzen. Temeuzen toch zou, door den aauleg
hiervan, eene haven kunnen worden van groote beteekenis en
dus schadelijk zijn voor Antwerpen. Wanneer er nu slechts
sprake was van eene belgische plaats, zou men zich niet be
hoeven te verontrusten over deze konkurrentie-kwestie, maar
thans zou het eene begunstiging zijn van eene vreemde koop
stad ten nadeele van den nationale» handel."
Dit werd in de sektie met kracht betoogd, waaruit blijkt
hoe hoog onze zeeuwsche steden aan de Schelde door de belgen
worden geschat, als vele elementen bezittende om koopsteden
te worden, die zelfs Antwerpen zouden kunnen benadeelen.
Nederlands afgevaardigden van Rotterdam en Amsterdam
zullen dit ook wel weten en „terwijl van geene konkurrentie
sprake konde zijn als het eene kwestie was tusschen twee bel
gische steden," liet men zich thans zelfs niet in zooverre „door
een denkbeeld van internationale ijverzucht beheerschen" dat
men deze lijn in de sektie verwierp. Met 6 stemmen werd zij
aangenomen, terwijl e'én lid zich buiten stemming hield. Waar
lijk eene handelwijze, die mem te vergeefs zou zoeken in de
nederlandsche geschiedenis der laatste jaren wat dit en der
gelijke punten betreft.
De zomerkoncerten in liet schuttershof „De edele hand
boog" behooren voorzeker lot de inrigtingen onzer gemeente,
die veler sympathie wegdragen. Wegens de geringe jaarlij k-
sclie kontributie, zijn zij een middel tot uitspanning, waar
van de waai de telkens bewezen wordt door het groot aantal
bezoekers. Het herinneringsfeest op zaturdag e. k. aan het
voor 10 jaren allereerst gegeven koncert zal dan ook zeker
welkom zijn. Een oppervlakkige terugblik op vvoegeren tijd
zou overigens kunnen getuigen omtrent de vele verbete
ringen, sinds die jaren aangebragt. Moge men steeds op den
gekozen weg voortgaan
In eene onlangs gehouden vergadering van het genoot
schap: „Ben onvermoeide arbeid komt alles te boven," te
Amsterdam, werden ouder meerder de verliezen herdacht
welke het genootschap in het vorige jaar had geleden. Daarbij
werd ook hulde gebragt aan de kunde en verdiensten van
wijlen den heer A. L. Hector, in leven hoofdonderwijzer al
hier. De woorden waarin die hulde vervat was waren de vol
gende
„Het tweede verdienstelijke lid bij ons genootschap dat ons
in dit jaar is ontvallen, was de heer Andries Lourens Hector,
den IS augustus 1790 te Middelburg geborenVan der jeugd
af was bijeen vlijtig beoefenaar der wiskundige wetenschap
pen. Door aanhoudende studie is hij een bekwaam onder
wijzer in zijne geboortestad geweest, die zich na afgelegd
examen zag aangesteld als onderwijzer in de wis- en zeevaart
kunde. Zijn doeltreffend onderwijs in deze vakken maakte
hem bij iederen zeeman, die van zijn onderwijs gebruik
maakte, geacht en bemind.
„In den jare 1806 werd Hector op den 2 april als lid van
het genootschap aangenomen. Een ijverig en werkzaam be
oefenaar der wiskunde zijnde, behaalde hij in 18071S0S
reeds, door het oplossen van de meeste voorstellen, op de 29e
algemeene vergadering, den 19 april 1 SUS, den uitgeloofden
prijs, bestaande in een exemplaar van J. Lelandés Sterre-
lcunde in 5 deelen. Deze prijsbelialing gepaard met voort
durende medewerking, deed het bestuur besluiten hem in 1S12
tot lid van verdienste der 2e klasse te proklameren en het
diploma toe te zenden. Zijne belangstelling in ons genoot
schap deed hem in 1827 de benoeming van bestuurderen aan
nemen van korresporulent voor Zeeland, en dezen post heeft
hij tot zijn dood, den 5 september 1SG1met naauwgezetheid
en trouw waargenomen, volgens de getuigenis van penning
meesters, die zijne verantwoording altijd in orde bevonden."
Men schrijft ons heden uit Vlissiugen
„Door de ijverige zorg van het alhier gevestigde departe
ment der Maatschappij Tot nut van 't algemeen, zal eene
tweede bewaarschool opgerigt worden, en wel in het oostelijk
gedeelte of de zoogenaamde Nieuwstad.
„Sedert eenigeu tijd kon aan de menigvuldige aanvragen
tot plaatsing van kinderen op de bestaande bewaarschool in
deWalstraat niet voldaan worden, en deze omstandigheid ge
voegd bij den betrekkelijk verren afstand der woningen in de
Palingstraat, Paardenstraat enz. hetgeen vooral b:j slecht
weder groot ongerief veroorzaakt, noopte het departement
l pogingen aan te wenden om ook daar eene bewaarschool tot
stand te brengen.
„Men is daarin geslaagd door het huren eener vrij goede
woning in de Paardenstraat, waar achter zich een zeer groot
'terrein bevindt, uitmuntend geschikt voor speelplaats-, men
j is reeds druk bezig dat gebouw tot het beoogde doel in te
rigten.
„Tevens verdient het vermelding dat sedert het begin dezes
I jaars van wege het departement door den heer O. J. Bekker,
I stadsrauziekmeester alhier, op de openbare lagere scholen
onderwijs in het zingen wordt gegeven, welke maatregel aan-
I vankelijk goede resultaten doet verwachten tot verbetering
I en beschaving van het volksgezang."
I Uit Goes schrijft men ous 13 dezer
j „De wolmarkt alhier is afgeloopen. In Zuid- Beveland heb
ben de verschillende kooijen 35306 ned. pond. afgeworpen,
j die betaald zijn tegen f 1 a f 1,05 liet ned. pond. Ten vorigen
I jure was de prijs f 1,30 a f 1,40.
j „Ook in onze omstreken begint zich op sommige velden de
J aardappelziekte meer en meer te vertoonenhoewel niet alge-
i meen, is ook de knol hier en daar aangetast."
i Bij de tweede kamer der staten generaal is ingekomen een
I adres van den senaat der utrechtsche hoogesehool. Destrek-
j king van dit belangrijk stuk is aan te toonen, dat in het ont
werp van wet, regelende de voorwaarden tot verkrijging der
j bevoegdheid van geneeskundige, enz. verkeerdelijk aan hen,
j die het daarbij voorgeschreven natuur- en geneeskundig exa
men hebben afgelegd, gelijke vegten worden toegekend als
aan lien, die aan eene der akaderaiën zijn gepromoveerd. Het
gevolg daarvan zal zijn, dat de geneeskundigen hier te lande
I met genoeg wetenschappelijk zullen worden ontwikkeld en
I dat men, dit stelsel ook voor andere fakulteiten aannemende
j (hetgeen men om niet inkonsekwent te zijn zal moeten doen),
I het geheele universitair onderwijs en het bestaan der akade-
I miën overbodig zal maken.
Wij betwijfelen of dit adres het gevolg zal hebben dat aan
i den senaat wcnschelijk toeschijnt. De overtuiging heeft in de
I laatste jaren meer en meer de bovenhand gekregen, dat het
1 slechts de vraag is of men voor eene betrekking de vereischte
f bekwaamheden bezit, niet waar of hoe men ze heeft verkregen.
J Maar al ware ook hetgeen wij echter geenszins aannemen,
j daar het akadeiuisc'n onderwijs te menigvuldige voordeelen
I aanbiedt van allerlei aard, dan dat eigen studie of ander
j onderwijs daarmede, in wat opzigt ook. zou kunnen wedijve-
ren, al ware ook de konsekwentie van dit beginsel voor den
bloei onzer akademiën nadeelig, zoo gelooven wij toch dat dit
hier van geen overwegenden invloed mag zijn.
Volgens eene bekendmaking van den minister van finan
ciën, zullen dit jaar worden aangesteld 10 surnumerairs der
direkte belastingen, in- en uitgaande regten en akcijnsen.
Met liét afnemen van het vergelijkend examen zal den 1 sep
tember een aanvang worden gemaakt. De verzoeken tot toe
lating moeten den 15 augustus aan het departement van
financiën zijn ingezonden.
Door den minister van binnenlandsche zaken is, ter vervul
ling der valcature ontstaan doorliet overlijden van den hoog'
leeraar Schroeder van der Kolk, benoemd tot inspekteur der
krankzinnigen-gestichten te Amsterdam de hoogleeraar C. E.
Voorhelm Schneevoogd.
Zaturdag morgen hebben drie leden van het japansch ge
zantschap, dr. Mitsukurie Sihei, dr. Matski Koan en een
officier, vergezeld door den hoogleeraar Hoffmann, de alge
meene landsdrukkerij te 'sHage bezocht, en de persen en
andere werktuigen aldaar opmerkzaam bezigtigd. Bij hun
vertrek heeft de direkteur de aanspraak van zijne exc. den
eersten buitengewonen gezant aan Z. M., en 's konings daarop
gegeven antwoord, benevens de japonsche bewoordingen,
waarin het antwoord door professor Hofl'niann vertolkt is, in
kleuren gedrukt, aan de bezoekers ter gedachtenis aange
boden.
Vrijdag kwam te Vlaardingen de vierde haringjager met
99 ton vollen en 3S ton maatjesharing aan. De berigten zijn
ongunstig, de prijs f 250 per ton.
Men schrijft uit Abbenbroek 11 dezer
De aardappelen staan in onze omstreken uitmuntend en
beloven een schoonen oogst. De vroege zijn voortreffelijk van
smaak en goed van beschot. Ee'n onheil plaagt de plant ia
onze polders. Eene menigte van diertjes beweegt zich in liet
loof, men noemt het hier de luis; deze vreet de kroon kaal,
