in het onzekere, of deGedeh, bestemd om genoemden kom- i
roandant van daar af te halen, zich ter afhaling der passagiers
naar Pinang heeft begeven.
Bevatten de berigten uit Europa nog weinig wat tie gun-
stige verwachtingen, omtrent den minister van koloniën ge-
koesterd, mogt voeden, het ligt in den aard der zaak. dat onze
nieuwe landvoogd op het hem nog zoo vreemde gebied even-
min nog beslissende stappen heeft gedaan. Ondertussohen zijn
er toch eenigekarakteristieke bijzonderheden, waarop wij tien
lezer in den loop van dit overzigt wijzen welke in het alge-
meen goede hoop geven. Wij zullen hent niet vennoeijen met
allerlei geheel onzekere en tegenstrijdige geruchten omrrent j
benoemingen, ontslagen of verloven ten opzigte van hoogge- j
plaatste ambtenaren, tlie meer het uitvloeisel zijn van eigene i
wenschen, dan wel de slotsommen, uit beduidende \oortee- i
kenen gemaakt. Zoo bijv. wist, bij eene tijdelijke ongesteld-
heit! van den direkteur der kultures, de een te vertellen ilat
hij met verlof zou repatriëren, de ander beweerde daar en i
tegen dat hij tot lid van den raad zou worden benoemd, en
beide wisten er toch evenmin iets zekers van als wij, of als
waarschijnlijk de betrokken direkteur zelf.
„Een voorval van beteekenis heeft dezer dagen veel op- j
spraak gemaakt. Een der geachtste officieren van gezondheid I
te dezer plaatse, die eene aanzienlijke partikuliere praktijk
uitoefent, had zijn ontslag uit 's lands dienst aangevraagd.
Onlangs werd hij echter verplaatst naar Bandjermasmg. het
geen hem, die op het punt stond de dienst te verlaten, tot
noodelooze en aanzienlijke uitgaven voor zich en de zijnen
verpligten zou. Onmiddellijk begaf hij zich naar Buitenzorg j
en beklaagde zich, na bekomen gehoor, bij den goevemeur-
generaal over deze naar zijne meening onbillijke en willekeu
rige handelwijze. Zijne excellentie gaf onmiddellijk per
telegraaf last.om een ar.der in zijne plaats naar Bandjermasmg
te zenden en de laatste Java courant deelt reeds mede, dat
hem het gevraagde eervol ontslag is verleend.
„Een paar benoemingen, dezer dagen plaatsgehad, hebben
me ie de aandacht getrokken, die echter minder algemeenen
bijval vonden. De eerste is die van den gepensioneerden
kolonel P. van Swieten. tot direkteur van het gymnasium.
Ondanks de hooge achting welke men den nieuw benoemde
toedraagt, keuren velen het af, dat tie betrekkingen van edu
cator en onderwijzer aan het gymnasium gescheiden zijn ge
worden en men geen rector aan het hoofd plaatst, die tevens
direkteur is. De vrees (lat. zulke onderscheiding al te gekun
steld en mechanisch is, schijnt ons op paedagogische en psy
chologische gronden zeerregtmatig toe. In allen gevalle hopen
wij dat men zich niet aan de hagelvelijke poging zal wagen om
de bestaande gebreken door invoering eener militaire tucht
te willen beheerschen.
„De andere benoeming is die van een vóór weinige maanden
(niet eerv ol ontslagen kontroleur der le klasse tot konnnies-
kontroleur der inkomende en uitgaande regten alhier, eene
betrekking bovendien, waaraan eene hoogere bezoldiging is
verhonden dan aan zijne vorige.
„De jaarlijksche uitbesteding der opiumpacht, dezer dagen
geschied, heeft zich voor zoo ver de uitkomsten daarvan reeds
hekend zijn. door het opmerkelijk verschijnsel gekenmerkt
eener zeer aanzienlijke vermindering der opbrengst te Sama-
rang en te Batavia. Schijnt dit voorval als eene manifestatie
van de zijde der bieders te moeten worden opgevat tegenover
de strekking der laatste besluiten, even verblijdend voorliet
algemeen als nadeelig voor hun bijzonder belang, om het ver
bruik allengs te doen afnemen, men hoopt dat het niet moge
afschrikken om op den ingeslagen weg voort te gaan. Eenige
vrees voor het gebeurde is volgens sommigen te bespeuren in
het besluit tot eéne herveiling alhier, die een paar vlagen gele
den heeft plaats gehad en waarvan eene verhoogde opbrengst
het gevolg is geweest.
..De strijd over de jaren-oude maar altijd hoogst belangrijke
kwestie van den vrijen arbeid wordt met ijver in de dagbla
den voortgezet. De heer Lion heeft een scherp maar niet
onverdiend antwoord gegeven aan de Java-bodeophare even
oppervlakkige als hoogdravende bestrijding zijner beschou
wing o\er de koffijkultuur. Ook onze bekwame en trouwe
inzender Vijasa heeft in een paar opstellen de zijde van het
Handelsblad gekozen.
„Een opmerkelijk bewijs, dat na het zuiveringsproces eener
vorige regering, de partikuliere tabakskuituur in Rembang
nog altijd door inmenging van het bestuur wordtgekenmerkt,
maar thans op eene grillige en nadeelige wijze, levert een
ander ingezonden stuk, eene vergelijking behelzende tus-
schen vroeger en thans. Als eene nieuwe wederlegging dei-
bewering van het besluit betreffende den heer Bekking, als
zou de hootje verkoopprijs van partikuliere ondernemingen
in zijnen of kort na zijnen tijd. moeten worden verklaard uit
daaraan door hem geschonken privilegiën, kunnen wij mede-
deelen, dat dezer dagen eene dergelijke onderneming in de
zelfde residentie is verkocht voor (ie goede som van f 76.000.
„Onlangs had op de grenzen der rijken Soloen Djokjo eene
treffende ontmoeting plaats tusschen den bejaarden Soesoe-
hoenan van Solo en zijne dochter, de gemalin van den sultan
van Djokjo. De onderlinge liefde had bij hen gezegevierd over
het oud gebruik, hetwelk vorstelijke personen dezer beide
rijken verbood elkander te ontmoeten. Zoo vallen allengs
de scheidsmuren van het verkeerd begrepen belang weg,welke
ook oj) Java het verkeer en geluk belemmeren. Ook de rege
ring o-af een blijk dat zij daartoe wil medewerken door bij
ministeriëel besluit te bepalen dat reizigers naar de vorsten
landen voortaan op voorloopige vergunning van den resident
hunner woonplaats onder nadere goedkeuring van den goe-
vemeur-generaal zich derwaarts zullen begeven. Met het oog
Oj) den aanleg van een spoorweg naar de vorstenlanden is het
dan ook meer dan tijd dat de bijzondere belemmeringen, die
het verkeer aldaar in den weg staan, allengs worden ojige-
heven. Eene bedachtzame wijziging der kontrakten zal Lot
bereiking van het einddoel noodzakelijk zijn.
„Omtrent de expeditie tegen Antassnri is alweder niets
naders bekend, en uit Baniljermasing in het algemeen geen
belangrijk nieuws mede te deelen, evenmin als van de overige
Buitenbezittingen.
„De industrie geeft weder een jiaar proeven van hare zucht
tot ontwikkeling in eene poging tot invoeringder zijdeworm-
teelr oj> Noord-Celebes. en in de toezegging van ijsmachines,
eerlang oj» de drie hoofdplaatsen van Java in te voeren door
dr. J. K. van den Broek.
„Het jeugdige Australië geeft ons een krachtiger voorbeeld
van leven op dit gebied, door de kleine tentoonstelling, te
Melbourne gehouden, van artikelen bestemd voor de groote
te Londen."
In het overzigt van den Javabode lezen wij het volgende:
„Hier zijn de grondslagen gelegd tot eene trapsgewijze
vermindering van opiumverbruik, waarvan de gelukkige of
ongelukkige uitslag in geene mindere mate invloed op de toe-
kouist van Indiëzal uitoefenen.
„De besluiten der regering welke deze vermindering regel
den hebben onmiddellijk, gelijk trouwens natuurlijk was, een
merkbaren invloed uitgeoefend óp de prijzen bij de jongst
gehouden amfioenverjiachting besteed. De teruggang was zoo
aanzienlijk, dat de regering zich door hoogere aanbiedingen,
onderhandsch na de verpachting gedaan, heeft laten verleiden
eene nieuwe verpachting te houden, waarvan de uitslag het
batig slot met vier tonnen gouds vermeerderd heeft.
„Voorzeker geen verwerpelijke uitkomst; doch waarmede
tevens alle goede voornemens van vermindering van het
opiutn-verbruik in eene teoretische schim worden omgetoo-
verd
„Reken eens: de zelfde pachter geeft, nu men hem met eene
herveiling dwingt, vier tqnnen gouds meer voor de zelfde
pacht.
„Trouwens vermindering van het opium-verbruik en be
houd der geldelijke voordeelen gaan niet zamen.
„Een ander dreigend gevaar hangt het batig slot boven het
hoofd. Reeds voor eenige maanden wezen wij er oji. Wij
bedoelen de op handen zijnde zottt-pennrie in Nederlandsch-
Ind.ë. Wij noemen hier den titel eener lange historie. Onze
zoutvoorraad is zoo ongeveer gekonsumeerd en onze goever-
neur heeft met zijn raad r,u te kiezen tusschen de kans dat de
zout-aanmaak ter voorziening in de behoeften van het volgend
jaar zal voldoende zijn, en bet bestellen der benoodigde hoe
veelheid uit Siam, waarmede eene aller aanzienlijkste uitgave
verbonden is.
„Voorzeker geene gemakkelijke keuzewant.stapt<le rege
ring over de uitgaven heen van eenige tonnen gouds, uit vrees
voor zoutgebrek. dan zal er over deze uitgave het noodige te
verhandelen vallen, en laat de regering liet op een zout-petiu-
rie aankomen, dan zal er welligt nog luider gediskuteerd
worden.
„Intusschen gaat zijne exc. een uitstapje maken in de Pre-
anger.
„Het oorlogstooneel te Bandjermasing leverde niets
belangrijks opde mislukte togt naar Montallat is door den
officier van gezondheid Le Rutte bij wijze van een dagver
haal als het onderwerp eener brochure op uitstekende wijze
verhaald geworden.
„Terwijl in Europa de vorsten bij elkander over en weder
bezoeken afleggen, isdeze vorstelijke uithuizigheid zelfs door
gedrongen tot in ons verre Oosten, en heeft navolging gevon
den bi] de hoven van Djokjo en Solo.
„Zoo heeft de sultane van Djokjo onlangs een bezoek ge-
bragt aan haren ouden vader den Soesoehoenan van Solo;
en moge ook aan deze visite geene politieke beteekenis kun
nen gehecht worden, zoo is zij echter niet minder merkwaar
dig, daar volgens verzekering der inlandsche politici, dit het
eerste bezoek is, dat de beide hoven bij elkander afleggen
sedert de grondlegging der beide rijken
„De handel blijft voortdurend slap. en levert niets belang
rijks op. Volgens bekomen uarigten zal de tinproduktie dit
jaar zeer aanzienlijk zijn."
€reiïiea»g«le berigten.
Wij leven tegenwoordig in een tijd van materielenen intel-
lektuëlen vooruitgang dit staat immers vast! in Parijs
zijn thans 10 hoofd- en 24 hulppostkantoren, waarbij 353
brievenbestellers. De brieven worden dagelijks 7 maal opge
haald en bezorgd. Op de Keulsche,- Mindener- en Rijn
spoorwegen zullen spoedig salon wagens gebruikt worden,
welke door middel van daartoe ingerigte kagchels zullen ver
warmd worden. Iedere dezer wagens zal 10 personen kunnen
bevatten materiële vooruitgang. Te Berlijn zal eerst
daags een groot koncert worden gegeven ten behoeve van het
fonds tot uitbreiding der vloot. Zestig vereenigingen zullen
daaraan medewerken, zoo dat 1300 personen aan de uitvoe
ring deel nemen intellectttële vooruitgang. Het is te
wenschen dat hierop niet de woorden van den geestige» feuil
leton schrijver Jules Janin zullen toepasselijk zijn „triste
concert, triste recette, triste public artistes tristes."
Wij leven dus in een tijd van vooruitgang nu zijn er wel
menschen die zeggen dat wij nog niet zoo ver verheven zijn
boven „den nacht der middeleeuwen" een geliefd thema van
velen, en tot deze bewering bewijzen bij brengen maar dit
zijn maar exceptiën op genoemden regel. Zij verhalen dan
het volgende:
In Zuid-Holland hebben voor eenige dagen 2 processen an
dermaal doen zien, eensdeels hoe zeer verregaande ligtgcloo-
vigheid en domheid nog in de laatste helft der I9e eeuw in
geenen deele uit de nederlandsche maatschappij verbannen
zijn en anderdeels hoe zeer als natuurlijk gevolg en als
logische toepassing van den alouden stelregel„mundus vult
decipi, decipiatur ergo" ten allen tijde „industriële" lieden
azen op het onverstand des grooten publieks. In hete'éne
proces heeft het provinciaal geregtshof van Zuid-Holland,
den 24 december 11. in booger beroep bevestigd een vonnis
van de arronilisseiuents regtbank te's Gravenhage, waarbij
een 70jarig uitdrageren water- en vuurverkooper te Delft-was
veroordeeld ter zake van opligting en bedrog en het onbe
voegd uitoefenen der geneeskunde. De veroordeelde ..won
derdoctor en professor" gaf zijnen patiënten afval van vijlsel
en zand, afkomstig uit de geweerfabriek te Delft, als poeder,
en verkocht die voor eenige guldens. Op de teregtzitting
waven sommige getuigen in hun goed geloof aan den won
derman door den voorzitter niet aan 't wankelen te brengen.
De andere zaak betrof de dordrechtsche jufvrouw en konsor-
ten, insgelijks beschuldigd van onbevoegde uitoefening der
geneeskundige praktijk, en wel als somnabules enz. liet ge
tuigenverhoor leverde ook in deze zaak de zotste dingen op.
Zoo redeneert men tegen de stellige bewijzen van onzen
vooruitgang der 1 Oeeeuw, en wil. dat men vooreerst liever nog
ons eigen land zal beschaven, dan zendelingen sturen naar de
hottentotten
Wij leven dus in een tijd van vooruitgang, en onder de
gebreken die wij zoo langzamerhand afschudden behoort ook
dit, van zich steeds overal over te verwonderen en te verbazen.
Verwondering behoort niet meer 't huis in deze eeuw. Men
verwondert zich dus niet. als ten paleize van prins Napoleon
op bet ganzenbord wordt gespeeld, en dit reeds voorstanders
heeft gevonden in de parijssche wereldau teste, c'est un
amusement, comme un autre. Het to,let der fransche kei
zerin op 't laatste bal heeft J millioen gekost.
Men verwondert zich dus evenmin als door het hof van
Montpellier wordt uitgemaakt dat de zijdewormen tot de
huisdieren behooren, en een vrouw, welke de lot voeding dezer
dieren gebezigde moerbeziën-bladeren moed willig vergiftigd
had, wegens vernieling der zijdewormen tot een geldboete en
gevangenisstraf wordt veroordeeld 't was echter in allen
gevalle eene vreemde liefhebberij, waarin meer dolus malus
was dan in de liefhebberij van eenige knapen te Zevenaar om
de brievenbus met melk te vullen. De policie zal met hare
argusoogen in 't vervolg wel over dergelijke aardigheden
waken, zoo als zij het plan dezer dagen in duigen deed vallen
ven eenige vrouwen te Eist, die bij eene overledene buur
vrouw een voorraad aardappelen ontdekkende, deze na onder
ling overleg onder elkander wilden verdeelen.
Men zal zich niet verwonderen dat wij hier nog, pour la
bonne bonche. eenige ongelukken vermelden.
In de stoombleekerij te Goor is in de vorige week een
hevige brand uitgebarsten. Het middengebouw met eene
groote hoeveelheid goederen, benevens de kap der machine
kamer, zijn door de vlammen vernield. De brand zou nog
eene groutere uitgebreidheid hebben gehad, als de wind
enz., de bekende ijver van de brandweer enz.; de oor
zaak van den brand is nog onbekend. Een 1 Qjar.g meisje
dat in eene engelsche fabriek van kunstbloemen werkzaam
was, is na zich zestien maanden met het. vervaardigen der
bladeren te hebben bezig gehouden, gestorven. Even als
korten tijd vroeger bij hare zuster was de dood het gevolg
eener ontsteking in de ingewanden, waarin men eene groote
hoeveelheid van de tot kleuren gebezigde verfstof heeft
gevonden.
Nog een paar. waarin de gas een onderwerp dat tegen
woordig in vele steden van ons vaderland besproken wordt
een hoofdrol speelt:
Te Bocholt (Pruissen) heeft in het hotel Reigers, waar vele
heeren in de sociëteit vereenigd waren, eene hevige gasont
ploffing plaats gehad. Deuren, vensters, huisraad, alles werd
vernield, en twee leden dersocieteitbekwamen verwondingen.
Het gebruik van looden pijpen, waarin spoediger een lek
komt, wordt als de oorzaak beschouwd. Van een zestal
bedelaars die met oudejaarsavond in de stadsgevangenis te
Samaden opgesloten waren, werden er den volgenden mor
gen drie levenloos gevonden; het kolengas had hen doen
stikken.
Verwondering schijnt dus onbestaanbaar te zijn met voor
uitgang en de laatste schijnt de funktiën te hebben verrigt
van het. zenuw-uitsnijdend nies,bij de theorie van dien fran-
schen geneesheer, die steeds gewoon was te zeggen Vous
avez mal aux dents? on vous coupe le nerf de mal aux dents,
vlan! vous êtes guéri. Vous souffrez d'une colique, on vous
coupe le nerf de la colique et tout est dit!
Tliermometcrstand.
13 jan. x av. 11 u. 42 gr.
li 's morg. 7 u. 38 'smidd. 1 n. 41 's av. 11 n. 38 gr.
15 's morg. 7 u. 36 's midd. I u. 34 gr.
öuitenlanö.
Algemeen overzigt.
Het besluit tot uitlevering der kommissarissen van de
zuidelijke staten heeft te New-York een goeden indruk
gemaakt. De heer Seward had een diner gegeven aan het
corps-diploinatique, en bij die gelegenheid ontviug hij de
gel uk wenschen van de buitenlandsche gezanten wegens de
vredelievende oplossing van het engelsch-amerikaansch
konflikt.
In Engeland zullen die heeren welligt een minder goed
onthaal vinden dan hen door Le constitutionnel voorspeld is.
Althans The times stelt zich daarvan weinig voor, en draagt
er dan ook wel iets toe bij om het onthaal voor die heeren
minder smakelijk te maken. „Die heeren, zegt The times,
komen aan de engelsche schatkist op een inillioen te staan.
Het publiek is nieuwsgierig ze te zien ieder zal hen eens
goed willen opnemen; de fotografen zullen er op uit zijn
hunne portretten te makenhet is ook waarschijnlijk dat zij
in het glazen paleis eene lezing zullen houden over de lotge
vallen op hunne reis. Maar men mag niet vergeten, dat die
zelfde Mason en Slidell, meer dan iemand anders, in hun
land er toe bijgedragen hebben om vooroordeelen, die de
staatkunde der unie tot oneer strekken, tegen Engeland op
te wekken. Het is zelfs aan hun getier tegen Engeland, dat
zij hunne positie als kommissarissen hebben te danken. In-
dien zij in de gevangenis of op het schavot gestorven waren,
te midden der kreten van de menigte, de geschiedenis zou
gezegd hebben, dat zij zeiven door hun gedrag den storm ver-
