MIDDELRURGSCHE
COURANT.
l\° 143.
Donderdag
1861.
28 November.
2lankcmï»gittgctt
6innenlrtnö5cl)e tijdingen.
De» courant verschijnt des dingsdags, donderdags en zaturdags.
Binnen deze gemeenteen Vlissingen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 *re.
De abonnementsprijs per drie maanden is f3franco per post f3,10.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien are des morgens.
UITGEVERS:
DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regelvan huwelijks, geboorte
doodbekendraakingen euz. van één tot zes regels ƒ1,50, voor eiken regel daarboven 32
centmet 35 cent zegel regt voor elke plaatsing. De betaling geschiedt kontant.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel, be
vattende
1. Meniorien van beantwoording op de voorloopige versla
gen der 2e kamer over de staatsbegrooting voor 13n2 (hoofd
stukken III en X).
2. Eindverslagen over de verschillende hoofdstukken der
begroot ing.
3. Memorie van beantwoording op het wetsontwerp tot
onteigening van perceelen ten behoeve van den aanleg van
straten enz., voor de regelmatige uitbreiding van Rotterdam.
4. Wetsontwerp. Begrooting oor de gestichten teOmraer-
schans en te Veenhuizen voor 1862.
5. Wetsontwerpen betrekkelijk het kroondomein.
6. Verslag van den gemeenteraad van Zierikzee, zitting
van 20 november.
VAN I1ET KIJK, PROVINCIALE EN GEMEENTEBESTUREN.
MINISTERIE VAN JUSTITIE.
PROVINCIE ZEELAND.
AANBESTEDING.
Op zaturdagden 7 december 1861, des middags ten 12 uur,
zal. onder nadere goedkeuring, door den commissaris des ko
ning in de provincie Zeeland, of. bij zijne afwezigheid, door
een der leden van de gedeputeerde staten, en in bijzijn \an
den hoofd-ingenieur in het 11 de district van den waterstaat,
op het raadhuis te Goes, worden aanbesteed:
De verdere opbouw van het Huis van Arresten
Bewaring te Goes, bestaande in
1. De funderingmetselwerken van het administratiegebouw
en den communicatiegang, tot aan het trasraam; en
2. De funderingmetselwerken en den vertieren ruwen op
bouw van het voor- of breede gedeelte der gevangenis
uitmakende het tierde perceel van den bouw.
Deze aanbesteding zal geschieden bij enkele inschrijving,
zoo als in het bestek is omschreven.
Het bestek zal ter lezing liggen aan hetlokaal van bet mini
sterie van justitie, aan dat van het provinciaal bestuur van
Zeeland, opliet raadhuis te Goes, en verder op alle plaatsen
alwaar gewoonlijk de bestekken van waterstaatswerken in
gemelde provincie ter lezing gelegd worden.
Den vierden, tierden en tweeden dag vóór de besteding zal
de noodige aanwijzing in loco worden gedaan, en nadere in-
formatien zijn te bekomen aan het bureau van tien hoofd
ingenieur van den waterstaat jhr. Ortt te Middelburg en bij
den ingenieur Bleckman te Goes.
Middelburg, tien 18 november 1861.
De commissaris des konings in de provincie Zeeland,
R. W. v. LIJNDEN.
Middelburg 27 november.
Eergisteren is door tie tweetje kamer een aanvang gemaakt
met de behandeling tier begrooting van uitgaven voor 1862.
De algemeene beraadslagingen over de bcgrooting in haar
geheel liepen voor een groot deel over tie koloniale politiek.
Meerendeels was de stemming der sprekers ten aanzien van
het ministerie ongunstig; de heer Wichers verdedigde de
regering wel, en oordeelde dat uit hare handelingen bleek dat
zij zich te regtden naam van liberaal had toegekend; doch de
heeren Wintgens, Schimmelpenninck en Hoffman dachten er
anders over. De heer Wintgens knoopte daaraan een
retrospektieven blik op de ministeriën die elkander sinds 1848
opgevolgd hebben zijne slotsom was dat die van 1848 tot 1853
de grondwettige beginselen onwrikbaar toegepast hebben,
doch dat men na 1853 niets anders heeft aanschouwd dan
verzaking van beginselen, goochelspel met beginselen, fusie
van beginselen, misverstand over beginselen, kortom alge-
heele beginselloosheid. Dit was de oorzaak van het politiek
malaise, hetgeen uit verschillende verschijnselen kenbaar is.
Sprekers herhaalde afkeuring van de wet op de regterlijke
organisatie veroorzaakte tusschen hem en den minister van
justitie eene korte, doch heftige woordenwisseling. In de
koloniale politiek zag spreker bij de regering een gebrek aan
vaste overtuiging; hij wenschte dat op dit gebied niets veran
derd zou worden, ten zi j men de zekerheid had iets beters in
de plaats te kunnen stellen. De heer Schimmelpenninck ver
klaarde, met het oog op de koloniale politiek, dat zijn vertrou
wen opliet ministerie geschokt was door de aftreding van den
minister van buitenlandsche zaken. De heer Hoffman sprak
in den zelfden geest.
De heer Dirks onderzoï'ht sïo ^financiële zijde der begroo
ting en vond, vooral met opzigt tot de vermindering van het
koloniaal hati'; slot, daarin veel duister; de heer de Poorter
wenschte verbetering in de belastingwetten, vooral de patent
wet; en de lieer van Lijnden keurde den toon af die in de tus
schen de regering en de kamer gewisselde stukken beerschte.
De m-nister van financien gaf in den loop der diskussie
eenige ophelderingen over de aftreding van den minister van
buitenlandsche zaken, waaruit echter weinig meer licht ver
kregen werd dan men reeds bezat.
Bij de voortzetting der algemeene beraadslagingen op
gisteren is niet ééne stem ten gunste van de regering opge
gaan. Zij werd bestreden door de heeren Olivier. Betz, van
Zuylen van Nyevelt en Duymaar van Twist, door den eersten
en den derden meer bijzonder op politiek terrein, en door de
beide anderen hoofdzakelijk op financieel gebied. De heer
Olivier ging de woorden en handelingen van het ministerie na
en bevond dat politieke onmagt het gevolg was van de wijze
zijner zaïnenstelhng, daar het uit schipbreukelingen bestond
van vorige ministenën. Eene andere reden van zwakheid
lag in zijne leus: vrijgevig in Nederland, behoudend in
InJie. Aan die onmagt moest een einde komen, en
daarom mogt dit kabinet niet worden ondersteund. Nog
is het tijd om het aangerigte kwaad te herstellen en het
verwijt der nakomelingschap te voorkomen, dat ons ver
zuim de toekomst in de waagschaal heeft gesteld. De heer
Betz bewoog zich enkel op financiëel terrein, en besprak drie
punten: 1. wat betreft de financiële mededeelingen, door de
regering gedaan op 28 junii (bij het wetsontwerp op het be
heer der gelden voor de staatsspoorwegen) en op 23 septem
ber jl. (bij de indiening der begrooting), bleek daaruit dat die
opgaien met elkander in strijd waren, 2. deze begrooting ge
tuigt van groote weelde in het staatsbestuur en opdrijving dei-
uitgaven, en 3. in weerwil dat de minister van financien in de
gewisselde stukken kortelijk te kennen geeft dat er geene ver- j
andering in de belastingen kon gebragt worden, meende j
spreker dat eene gansche wijziging van het belastingstelsel j
noodzakelijk was en datliet vervallen van sommige drukkende j
belastingen daarvan het gevolg moest zijn. Graaf van Zuylen j
van Nyevelt trad in eene vrij scherpe kritiek van het rege- j
ringsbeleid, terwijl de heer Duymaar van Twist een blik wierp
op de geldmiddelen, bij weike gelegenheid hij op nieuw j
uiteenzette hoeveel minder bezwarend het aanleggen der
spoorwegen met rentegarantie dan de aanleg geheel op kosten
van den staat zou geweest zijn.
Een meer uitvoerig verslag dezer beide zittingen vinden
onze lezers op de volgende bladzijden van dit nommer.
Ook heden was de koloniale politiek het voorname onder
werp der beraadslagingen. De heeren Gevers Deynoot, van
Eek en van Nispen van Sevenaer verklaarden zich over het
algemeen over de gegevene inlichtingen voldaan en waren
bereid de regering in de aangegeven rigting te ondersteunen.
De heeren Tutein Nolthenius. de Brauw en van Bosse daar
entegen waren niet gunstig voor het ministerie gestemd. De
sprekers werden door den minister van financien beantwoord.
Morgen is de heer Loudon aan het woord.
Door den gemeenteraad is in zijne zitting van heden met
algemeene stemmen benoemd tot hoofdonderwijzer aan de
openbare school voor gewoon en meer uitgebreid lager onder
wijs voor jongens, de heer P. D. Koning, dag- en kostschool
houder te Bergen op Zoom.
Voorts is ingekomen eene kennisgeving van R. Weemhoff,
onlangs benoemd tot beurtschipper in het veer van Middel
burg op Utrecht, dat hij vo<?r deze betrekking bedankt.
Naar aanleiding van een advies van burgemeester en wet
houders is besloten eene kommissie te benoemen tot het doen
van een regtskundig onderzoek, vorens art. 199 der gemeen
tewet, omtrent het aangaan eener procedure tusschen de
gemeente en de firma Robbe' en komp., koncessionarissen der
gasverlichting, tot ontbinding van het bestaande kontrakt.
Tot leden dezer kommissie zijn aangewezen de heeren Snouck
Hurgronje, Rekker en van Deinse.
De heer van Diggelen heeft te kennen gegeven dat hij. op
verlangen van vele raadsleden, zijn verzoek om ontslag als
lui der kommissie voor de gasaangelegenheden, in de vorige
zitting gedaan, intrekt.
Door de kommissie uit het provinciaal geregtshof in Zeeland
zijn heden na afgelegd examen toegelaten als kandidaat
notaris, de heeren inr.Willem Frederik van Deinse, advokaat
te Hulst; Hendrik Willem de Ridder, notarisklerk te Hulst
Anthoni Martiuus Tak, te Middelburg en Pieter Thomas Wil
lem van Kerkwijk, te Goes.
Men meldt ons uit Goes 26 november„Ter veemarkt
van heden waren 80 stuks vee aan de lijn; de handel was
tamelijk levendigde prijzen stationair."
Men schrijft ons uit IJzendijke van 26 november.
Het vergelijkend examen voor de betrekking van hoofd
onderwijzer aan de openbare school te Waterlandkerkje, heeft
den 21 dezer plaats gehad. Van de zes sollicitanten die zich
hadden aangemeld waren er vier opgekomen. Het examen
werd afgenomen door den distrikts-schoolopzieuer den heer
H. Q. Janssen, bijgestaan door den hoofdonderwijzer te
IJzendijke den heer J. Reijers J. Cz.
„Na afloop werden op de voordragt geplaatst de heeren C.
Schilleman, hulponderwijzer te Sluis; P. Visser, hoofdonder
wijzer aan eene bijzondere school teGroede: J. Brouwer,
hoofdonderwijzer aan de openbare school te Kanend jke.
„In de vergadering van heden, heeft de gemeenteraad met
5 van de 6 stemmen tot onderwijzer benoemd den heer C.
Schilleman."
Uit Amsterdam schrijft men ons. 25 dezer:
„De wintervermakelijkheden zijn hier in volle werking, en
waarlijk wij hebben er thans wel genoeg! Twee operas, twee
duitsche gezelschappen, een fransch en vier nederlandsche.
Dat van al deze ondernemingen slechts enkele goede zaken
maken, spreekt wel vanzelf. Amsterdam ontvangt niet
zoo vele vreemdelingen binnen hare wallen, als vele andere
europesehe groote steden, en schouwburgen moeten voor een
groot deel van de vreemdelingen bestaan. Het meest in den
smaak is tegenwoordig de fransche opera, waar dan ook vele
goede elementen zameu werken. Toch is de „Robert lediable"
nu nog niet lang geleden op nieuw opgevoerd, de eerste opera
die furore maakt. De italiaansche opera heeft hare voorstel
lingen geschorst, zoo het heet, voor veertien dagen om nieuwe
werken te repeteren. De ware reden zal echter wel zijn dat er
te weinig menschen kwamen, en het zou mij niet verwonderen
als de tijdelijke schorsing slechts de voorlooper was van een
geheel wegblijven. Geloof echter niet dat de uitvoerders daar
van eenige schuld dragenzoo als de „Trovatore en Ernani"
zijn opgevoerd heeft men het, althans hij ons, hoogst zeld
zaam, misschien nooit beter gehoord. De prima donna en de
contralto, de tenor en de bariton, zij allen werkten vooral
daarom zoo voortreffelijk met elkander, daar zij in krachten
nagenoeg geheel gelijk stonden. Overigens zijn ze menschen
van een knap uiterlijk, die, behalve de tenor, zich vrij en goed
op het tooneel bewegen, terwijl deze laatste eene zoo uitmun
tende stem bezit, als men in jaren hier niet gehoord heeft.
Voeg daarbij dat de schouwburg van den heer van Lier regt
lief is opgeknapt en van vele geriefelijkheden is voorzien, en
men zou geneigd zijn te vragen, wat is de reden van zoo wei-
nigsukces? Het antwoord is gemakkelijk tegeven. Men heeft
in de laatste jaren alhier geene fransche opera gehad, en
daarom is deze nu weder in den smaak. In zulk een geval
is het uiterst moeijelijk tegen die algemeene mode op te
roeijen. Dat het echter de italianen eindelijk zou gelukt zijn,
geloof ik wel, maarmen heeft beweerd dat de beroemde
Trebelli weder hier zou komen en Hat daarom de hoofd-
direktie van den schouwburg niet geneigd zou zijn de proef
langer door te zetten, een vermoeden dat, door het weinig
annuneeren, waardoor somtijds den dag tevoren nog niet
bekend was wat opgevoerd werd, zeer waarschijnlijk wordt.
Dergelijke intriges heeft men meer gezien. Somtijds werkt
de direktie stelselmatig mede om hare onderneming te doen
vallen!
„Ook de beide hoogduitsche gezelschappen zijn niet zonder
verdiensten, maar ook in dit opzigt is de heer van Lier, geloof
ik, niet de gelukkigste. Hij heeft wel is waar een veel beter
ensemble, zoo dat zoo wel „Maria Stuart" van Schiller als
„Das Urbird des Tartüffe," deze belangrijke hooge komedie
van G utzkow, zoo wel dramas als posses er meestal uitmuntend
worden uitgevoerd. De aktrices, de akteurs, alles wedijvert
met elkander, en de hollandsche tooneelisten zouden er veel
kunnen leeren alsze leeren kondenDe troep echter, die
onder direktie van den lieerde Boerin de Nesspeelt.isooklang
niet slecht, en daar betaalt men minder dan de helft, terwijl men
nog het voordeel heeft van te mogen rooken. Noem het eene
barbaarsche gewoonte, dat rooken in de schouwburgzalen, en
ge hebt gelijk, maar er zijn zoo velen die er anders over den
ken, en die andersdenkenden betalen ook.
„Het fransche theater is niet zoo goed als verleden jaar en de
hollandsche schouwburgen heb ik, neetn mij niet kwalijk, nog
niet bezocht.
„Voor ik eindig nog een paar woorden over de tentoonstel
ling in Arti et amicitiae.
„Na mijne laatste beschouwing zijn er nog eenige belang
rijke werken bij gekomen, o. a. een kapitaal zeestuk van W. J.
