MÏDDELBURGSCHE
COURANT.
Dingsdag
3 November.
öinnenlanöscljc tijömgcn.
l\° 133.
Ravens f:,v^S
OKS 1861.
/■'OKKIUS^ S
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags en zaturdags.
Binnen deze gemeenteen Vlissingen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ere.
De abonnementsprijs per drie maanden is ƒ3, frauco per post ƒ3,40.
De inzending van advertentieu kan geschieden tot tien ure des morgens.
UITGEVERS:
DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
De prijs van gewone advertentien is 23 cent per regelvan huwelijks, geboorte
doodbekendmakingen enz. van één tot zes regels ƒ1,50, voor eiken regel daarboven 22
centmet 35 cent zegelregt voor elke plaatsing. De betaling geschiedt kontant.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel, be
vattende
1. Voorloopige" verslagen der tweede kamer, memorien van
beantwoording.eindverslagen.overzigten van wetsontwerpen.
2. Verslag der zittingen van de tweede kamer van 1 en 2
november.
3. Idem gemeenteraad van Goes, zitting van 20 October.
Editie van maandag avond 8 ure.
Middelburg 4 november.
Naauwelijks zijn we den herfst ingetreden of het gebrekkige
onzer middelen van gemeenschap doet zich in dubbele mate
gevoelen. Laatstl. zatnvdag is de telegraaf tusschen Goes en
Middelburg op nieuw onbruikbaar geworden, en hoe wel de
storing niet van langen duur is geweest, veroorzaakte zij toch
groote ongelegenheid, daargenoemde lijn nog altijd deeenige
verbinding is met lief telegraafnet.
De hoop dat eene tweede aansluiting, het zij aan het kan
toor te Zienkzee of aan dat te Neuzen zou tot stand komen,
waarop zoo dikwijls is aangedrongen en waarbij zoo velen
belang hebben, is ook inden afgeloopen zomer niet verwe
zenlijkt, en onze provincie blijft ook wat dit middel van ge
meenschap betreft, voortdurend zeer stiefmoederlijk bedeeld.
Het vergelijkend examen van onderwijzers, dingende naai
de betrekking van hoofdonderwijzer op dcschool voorgewoon
en meer uitgebreid lager onderwijs voor jongens alhier, is
vrijdag en znturdagop liet raadhuis gehouden.
Van de dertien sollicitanten die zich hadden aangemeld,
waren slechts acht opgekomen.
LI. zaturdng had in de koncertzaal hetjaarlijksch examen
plaats van de leerlingen der zangschool van de Vereeniging
tot bevordering der toonkunst. Door het ongunstige weder
werd het slechts door enkele famieljes bijgewoond, maar de
uitslag mag in vele opzigten bevredigend worden genoemd.
Het getal leerlingen, sedert het vorige jaar aanmerkelijk toe
genomen, is thans tot boven de vijftig geklommen, en de afge
legde proeven der gemaakte vordering mogten ondubbelzin-
nige goedkeuring verwerven. Het ware echter te wenschen
dat van deze instelling meer algemeen gebruik werd gemaakt;
de kontributie is waarlijk niet. bezwarend en het nut door de
zangschool te weeg gebragt. valt. bij menige gelegenheid dui
delijk op te merken. De meeste onzer dilettanten die verschei
dene openbare opvoeringen zoo welwillend opluisteren,hebben
voor ecu groot deel althans hunne eerste muziekale opleiding
op deze school ontvangen. Ook voor hen die op lateren leef
tijd de zangkunst niet blijven beoefenen zijn de vruchten van
het onderwijs niet verloren. De kennis toch van de gronden
der toonkunst is onmisbaar om het sclioone van muziekale
uitvoeringen waarlijk te genieten.
Dezer dagen stond alhier voorde arrondissementsregtbank
te regt eene vrouw, van beroep groentenverkoopster. ter zake
van op G augustus II. op eene kar en den 21 der zelfde maand
in manden, groenten te hebben te koop aangeboden aan
onderscheidene ingezetenen dezer gemeente, zonder voor het
gebruik van den grond liet marktgeld betaald te hebben.
Het openbaar ministerie rekwireerde hare veroordeeling in
twee geldboeten van f5 en subsidiair, bij niet voldoening dier
boeten na aanmaning, tot eene gevangenisstraf van hoogstens
7 dagen, en in de kosten.
De regtbank heeft na het hooren van twee getuigen, waar
onder de marktmeester. bij haar vor.nis van 1 dezer,genoemde
vrouw van alle regtsvervolging ontslagen, op grond dat de
gemeente-verordening tot heffing van geiden op banken,
standplaatsen enz., alleen toepasselijk is op hen die gedurende
een zekeren tijd eene bepaalde plaatsruimte innemen om
hunne goederen uit te stallen en uit te venten, maar geenszins
op hen die van tijd tot tijd voortgaande hun wagen laten stil
staan of hunne manden neer zetten om, aan de huizen der
ingezetenen aanbellende, hunne waar te koop aan te bieden.
Uit Vlissingen schrijft men ons 3 dezer:
De stoomboot, de Stad Vlissingen, gisteren morgen van Rot
terdam vertrokken, is eerst heden morgen ten 7 ure alhier
aangekomen. De boot heeft den nachtin het Sloe doorgebragt,
ten gevolge van het noodweer dat wij gisteren en hedennacht
gehad hebben. De storm heeft zich in onze omstreken zeer
hevig doen gevoelen en veroorzaakte vele ongelukken. Drie
schepen zijn er gestrand tusschen Zoutelaude en Westkapelle,
waarvan twee totaal weg zullen zijneen engelsche schooner
zit op de kaloot; een engelsche brik met steenkolen geladen,
bestemd voor Middelburg kv uin alhier ter reedeen zonk juist
yoor deze stad, gelukkig eerst nadat het volk nog even tijd
had gehad om aan boord van een nederlandsche loodsboot
over te gaan die op de reede ten anker lag: de kapitein is
echter vermist; de hier te huis behoorende galjoot Fran£ais,
kapitein A. van Eijk, is met veel averij 's avonds op Racntne-
kens ten anker gekomen, men kan gerust zeggen als door een
wonder gespaard gebleven. Ook in de stad ondervonden wij
de hevigheid van den stormHet water tot zeer hoog boven
peil opgestuwd, bedreigde ons op onderscheidene punten met
overstrooming. doch werd door spoedige en doeltreffende
maatregelen in tijds gekeerdde voormuur van het bruggen
hoofd der nieuw te bouwen baskulebrng is onderloops ge
worden en geheel omgevallenZr. Ms. korvet Prins Maurits
der Nederlanden, door het breken der meerkettingeu van zijn
plaats in het dok gedreven, veroorzaakte en bekwam eenige
ligte averijterwijl voorts aan de waterstaatswerken, de oester
put enz. aanzienlijke schade is toegebragt.
Uit Goes meldt men ons dd. -i november:
Hedenmorgen viel de timmermansknecht uit deze gemeen te,
C. Delnaij, van den in aanbouw zijnden toren te Wolfaarts-
dijk en bleef op de plaats dood. De overledene, een braaf en
oppassend huisvader, laat eene vrouw en drie kinderen na.
Men schrijft ons uit 's Gravenhage, dd. 3 november
Velen zijn van oordeel, dat de dagen van ons ministerie ge
teld zijn, want van alle kan ten komen donderbuijen opzetten,
en het negental moet stevig op zijne kussens geschroefd zit
ten, om weerstand te bieden aan de stormvlagen, die niet
zullen uitblijven. Al de ministers (alleen die van de eere-
diensten misschien uitgezonderd hebben iets op hun zonden-
register, waarover bij de begroeting geduchte afrekening zal
worden gehouden. De minister van tinancien heeft een deffcit
aangekondigd, en al is hij daaraan persoonlijk zoo onschuldig
als een zuigeling, zoo is het niet gebruikelijk veel genade te
betoonen aan een staatsman die den bodem van de schatkist
laat zien. De minister van buitenlandsche zaken heeft in zijn
programma van 19 april jl. gezegd, dat het volk warsch was
van woordentwist en nu daden verlangde te zienzijne daden
bestaan echter tot nog toe voor een groot deel in de dezer
dagen bekend geworden depeche-cirkulaire, waarin op eene
nooit geziene wijze aan onze gezanten verantwoording wordt
afgelegd van zaken die hun niet uangaanen in woorden
twist is hij althans even sterk als zijne voorgangers, zoo dat
men daaruit konsekwent mag alieideu, dat het volk nu van
heui ook warsch is. De minister van binnenlandsche zaken
heeft meer op zijn kerfstok dan zijne acht kollega's te
zamenom van andere dingen niet te spreken breekt hij
de gebouwen af die ieder wil behouden, en daarentegen
begiftigt hij ons met verwonderlijke bouwkunstige ge
wrochten die niemand wil hebben. De minister van justi
tie, ofschoon, gelijk algemeen bekend is, werkende als een
leeuw, werkt niet genoeg voor den onverzadelijken ijver
onzer staten generaal en zal rekenschap moeten afleggen waar
zijne wetten tot vereenvoudiging der regtspleging, tot nieuwe
indeeling der regtskollegien enz. blijven. De minister van
marine heeft verklaard dat onze zeemagt zich in een slechten
toestand bevindt; nu is dat wel is waar zijne schuld niet, maar
het was in 1854 ook de schuld van den lieer Enslie niet dat de
zeemagt toen in verval was, en toch deed de tweede kamer
hem door haar votum vallen, iets hetgeen reeds eenige dagen
te voren bekend was dat gebeuren zou, waaruit men kan
afleiden hoe vast het besluit stond. Opmerkelijk was het nog
bij die gelegenheid het mag wel eens herinnerd worden
dat op dien noodlottigen avond der afstemming geen der kol-
legas van den minister van marine tegenwoordig was om hem
te helpen, ofschoon zij anders vaardig genoeg waren om zich
met elkanders zaken te bemoeijen en voor elkander het woord
op te nemen. De arme zeeman werd in den steek gelaten
en moest als zoenoffer vallen, zoo dat eene grootere welspre
kendheid, dan hij bezat, hem niet zou gered hebben.
Ook met den minister van oorlog zal wel iets te verhande
len vallen over vestingen en linien van defensie, en over den
omvang van zijn budget, terwijl de minister van koloniën ter
verantwoording zal worden geroepen over hetgeen hij naar
het oordeel van sommigen te veel en naar dat van anderen te
weinig doet.
De thans verschenen verslagen over de hoofdstukken der
begrootingduiden toereikend de netelige stemming aan waarin
de tweede kamer verkeert. Al de grieven, die men tegen het
ministerie in het algemeen en tegen de ministers in het bijzon
der heeft, zijn daarin opgesomd. Algemeene sensatie heeft het
verslag over het hoofdstuk van biuneulaudsche zakeii ver
wekt; in langen tijd is er geen zoo scherp verslag van de
kamer uitgegaan. De hoogste afkeuring wordt daarin aan
den dag gelegd over hetgeen met de verbouwing der loterij
zaal oj) liet Binnenhofalhier gebeurd is. terwijl even ongunstig
over het nieuwe gebouw van het departement van koloniën
wordt gesproken. Ik zal daarover in geene uitweiding treden,
maar ik kan niet zwijgen van twee zaken die alhier een hoofd
onderwerp der gesprekken uitmaken.
De drukpers zweet van beschouwingen daarover. Hetgeen
ér met de loterijzaal gebeurt brengt eene groote gisting te
weeg; de Nederlandsche spektator heeft er grondige afkeu
ring over uitgesproken; haagsche kunstenaars en letterkun
digen hebben hunne klagten bij adres aan de kamer kenbaar
gemaakt; het kamerlid Storm van 'sGravesande heeft er eene
afzonderlijk gedrukte nota aan gewijd enz.
Het schijnt meer en meer dat op de aanmerkingen en wen
schen van deskundigen' en vertegenwoordiging geen acht
wordt geslagen, en dat de deftige ridderzaal nolens volens
herschapen zal worden ineen zaaltje met popperige gouden
en blaauwe versieringen en twee rijen tengere ijzeren kolom
metjes. die juist zullen wegnemen wat als eene schoonheid
beschouwd werd. de zeer groote ruimte, door geen kolommen
gebroken. Terwijl deze zaak verontwaardiging wekt, wordt
er eindeloos gespot met het nieuwe gebouw voor het depar
tement van koloniën, terwijl de klucht onovertreflelijk werd
toen men dezer dagen vernam, dat de minister van koloniën
bij officiële missive zijn ambtgenoot voor de binnenlandsche
zaken haastig verzocht had het oude gebouw van koloniën
nog niet te laten afbreken, daar hij het denkelijk dezen
winter met zijne ambtenaren weder zou moeten betrek
ken. Onder de verschillende gebreken van het nieuwe ge
bouw schijnt ook te behooren dat het niet bewoonbaar
is. Door de werking van den verwarmingstoestel schijnen
sommige ambtenaren het verkwikkende vaoruitzigt te heb
ben van gebraden te zullen worden, terwijl de meeste ande
ren met even veel zekerheid er op rekenen kunnen dat dood-
vriezen hun lot zal zijn, iets hetgeen aan het departement
der warme landen wel het allerminst te pas komt. Naaf men
verzekert, zou men voornemens of reeds bezig zijn met spoed
schoorsteenen op te metselen en kagehels te plaatsen, om te
beproeven of het mogelijk zal zijn op de ouderwetsche wijze
de noodige warmte te verkrijgen.
Het daarnaast staande gebouw voor den hoogen raad (ook
met aanvoering van bewijzen, scherp in den Spectator afge
keurd) moetin zijne soort, bij voorloopige beschouwing, even
weinig voldoen; sommige vertrekken schijnen volstrekt niet
ingerigt voor het doel waartoe zij bestemd zijn. Wat zal men
wel vernemen, wanneer het gebouw eens werkelijk in gebruik
is! Men venvacht niet veel goeds.
Alles bijeen vattende kunnen wij verwachten, dat het kabi
net onder het gewigt van de arehitectonisch-politisch-finan-
ciele grieven den geest zal geven. Men spreekt reeds van op
volgers, en wel oude kennissen, doch daar dit wel wat zeer
haastig schijnt, wil ik er voor het oogenblik maar over zwijgen.
Z. M. de koning is vrijdag avond ten ongeveer zes ure van
het Loo in de residentie teruggekeerd.
Volgens de Staatscourant is zatnvdag morgen ten 9 ure
het volgende bulletin bekend.gemaakt
,,1-Iet roodvonk, waardoor zijne koninklijke hoogheid de
prins van Oranje den 19 oetober jl. werd aangetast, is ten
opzigte der uitwendige verschijnselen regelmatig verloopen.
Opvolgend heeft zich eene aphtheuse ontsteking der mond
holte voorgedaan, die hevig is en veel doet lijden. De prins
heeft dezen nacht weinig gerust."
Dr. Vinkhuyzen. P. F. Everard. Dl'. M.
Het bulletin van 3 november 's morgens 9 uur luidtDe
ontsteking van mond en keel heeft zich niet verder uitgebreid.
De prins heeft den nacht wat rustiger doorgebragt."
Volgens onderscheidene dagbladen is er bij het hoofdbe
stuur der posterijen sprake, om de aspiranten voor dat vak
aan een vergelijkend examen te onderwerpen. Kennis der
hollandsche en nieuwe talen en volledige kennis der aard
rijkskunde zouden daarbij de lioofdvereischten zijn.
De belgische regering heeft van het nederlandsoh goever-
nement eene opgave verzocht van traktements-verhoogingen,
sedert 1S30 aan onze ambtenaren, zoo wel civiele als kerke
lijke en militaire, toegelegd, en zulks ten behoeve van in
Belgie bestaande plannen tot traktements-verhoogihgeu, iu
verband met de toenemende duurte der levensmiddelen.
Naar wij uit eene goede bron vernemen, zoubij de regering
liet voornemen bestaan een aanzienlijk getal troepen naar
Bandjermassing te zenden, en zouden reeds door het depar-