MÏDDELBURGSCHE
cou
Dingsdag
8 October.
lHmundcmösf!|c tijbingcn.
l\° 121
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags en zaturdags.
Binnen deze gemeente en Vlissingen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden is 3, franco per post f 3,40.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens.
UITGEVERS:
DE BEBROEDERS ABRAHAMS.
De prijs van-gewone advertentien is 22 cent per regel; van huwelijks, geboorte
doodbekendmakingen enz. van écn tot zes regels ƒ1,50, voor eiken regel daarboven 23
centmet 35 cent zegelregt voor elke plaatsing. De betaling geschiedt kontant.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Bij dit nommer behoort een bijvoegsel, be
vattende
1. Besluit betreffende de heffing der plaatselijke belas
ting op'het gemaal te Vlissingen. (vervolg.)
2. Overzigt der staatsbegrooting voor 1S62 (hoofdstuk
ken VII, IX B, XI en VIII.)
Middelburg 7 october.
Heden deed de regtbank alhier uitspraak in de zaak waar
van wij in ons vorig iiommer melding hebben gemaakt.
De regtbank heeft de vijf beklaagden, waarvan slechts vier
ter vorige zitting tegenwoordig waren, vrijgesproken van de
lien ten laste gelegde verbreking eener afsluiting, maar hen
schuldig verklaard aan moedwillig toebrengen van schade aan
roerende goederen, bedoeld bij art. 479, 1. strafregt. Hoe
zeer deze daad eene policie-overtreding uitmaakt, veroor
deelde echter de regtbank de beklaagden, omdat deze geene
verwijzing naar den kantonregter verlangd hadden, en wel
ieder tot eene geldboete van f7,50 ten bate der gemeente
Middelburg, alsmede in de kosten; alles desnoods solidair
invorderbaar bij lijfsdwang.
Wij vernemen dat het bestuur voor het XVIIe nederland-
sclie landhuishoudkundige congres, in junij 1862 alhier te
houden, na het bedanken van eenige vroeger benoemden,
thans zamengesteld is als volgt: mr. B. W. A. E. baron Sloet
tot Oldhuis, te Zwolle, eerste voorzitter, mr. J. F. Bijleveld
van Serooskerke, tweede voorzitter, mr. A. M. Becius, mr.
W. Ph. Vis, mr. N. C. Lambrechtsen van Ritthem, penning
meester, jhr. A. W. Teding van Berkhout, enmr. G. N. de
Stoppelaar, secretaris.
Volgens beschikking van den commissaris des konings in
Zeeland, zijn met 1 november e. k. de volgende veranderin
gen in de standplaatsen van werkbazen bij de calamiteuse
polders vastgesteld, alsJ. Visser van Kruiningen naar Wil-
helminapolder, C. Bolier van Bruinisse naar Kruiningen, M.
Bal van Scherpenisse naar Bruinisse, B. Breas van Oiul-
Noordbeveland naar Scherpenisse, J. de Rijke jr. van Sta-
venisse naar Oud-Noordbeveland, J. Nieuwdorp van Iloe-
dekenskerke naar Stavenisse, J. Kolijn van Deurloo naar
Hoedekenskerke.
Het programma van het sedert 1 dezer verschijnende Nieuw
dagblad van 's Gravenhage bevestigt ons in de meening die
we reeds eenigen tijd geleden hebben geuit, toen we in die
courant een orgaan cïer reactie zagen.
Veel komt er in voor, dat, zoo het op zich zelf stond, niet
ligt tot verschil van meening aanleiding zou geven. Wie
onderschrijft bij voorbeeld niet gaarne de volgende woorden
„De grondwet waarvan wij de eerlijke en getrouwe uitvoering
verklaren met allen ernst voor te staan, wenschen wij niet ver
wrongen te zien naar beginselen en begrippen, die inderdaad
aan deze hoogste staatswet vreemd zijn." Het is echter de
vraag, wat het dagblad onder die beginselen en begrippen die
vreemd zijn aan onze grondwet verstaat. Wanneer wij verder
lezen, „dat de redactie de constitutionele.monarchie verdedigt,
waarvan Oranje, door de traditionele liefde des volks ten
naauwste aan de nederlandsche natie verbonden, het beheer-
schend èn het bezielend middenpunt uitmaakt," dan vinden
we in die woorden een wel is waar eenigzins bedekt, maar
toch goed te onderkennen fabriekmerk, dan worden wij gewe
zen op deleer der anti-revolutionnairen, die de beginselen dei-
wet van 1848 afkeurt en bestrijdt, eene rigting van welke wij
niets goeds verwachten.
Ook op het gebied der koloniale politiek kunnen we ons
niet met dit programma vereenigen. Gaarne lazen we naast
den wensch voor het behoud van het opperbestuur des konings,
een andere, namelijk dat aan de volksvertegenwoordiging
meer invloed worde toegekend in de aangelegenheden dei-
kolonie.
Wanneer de voortdurende handhaving van het cultuur- en
consignatie stelsel zoo wel in liet belang van Java zelf als van
het moederland wordt aangeprezen, dan moeten wij hiertegen
krachtig protest aanteekenen. Dit stelsel toch, dat vroeger
beter dan eenig ander beantwoordde aan de eischen des tijds,
dat thans niet dan met schade voorindie en Nederland geheel
opgeheven kan worden, moet langzamerhand zoo gewijzigd
worden, dat eenmaal de vrije cultuur, de gezonde en natuur
lijk zich ontwikkelende handel en nijverheid de plaats innemen
van den gedwongen arbeid. Hierin zie men geen wensch van
lateren tijd. geen denkbeeld der zoogenaamde koloniale op
positie, daar reeds de stichter van het tegenwoordig stelsel
de zaken uit dit oogpunt beschouwde.
In zijn nomnieiT van 4 October geeft het Nieuw dagblad
eene nadere uiteenzetting zijner koloniale rigting. Eene aan
merking hierop mogen wij ons niet onthouden. De liberale
koloniale partij wordt er niet onder een goed licht geplaatst.
De bewering toch dat volgens haar het bestaande stelsel van
regeren en van cultuur in In'dle^hteft uitgediend, is bezijden
de waarheid. Geheele opheffing van het bestaande stelsel
wordt voor het oogenblik niet verlangdeene westersche rege
ringsvorm wenscht niemand op indischen bodera over te
brengen. Ieder die wil verstaan wat nog onlangs door de libe
rale koloniale partij isin het midden gebragt tegen eene gelijk
soortige beschuldiging, en dit vergelijkt met hetgeen vroeger
gezegd is, zal overtuigd zijn dat noch slooping van het be
staande, noch dadelijke invoering van hetgeen eerst inet dei-
tijd tot stand kan komen, verlangd wordt.Wat men wil is, zoo
als we boven reeds zeiden, dat naast goevernementseultuur
gelegenheid wordt gegeven tot vrije nijverheid, dat het stelsel
niet worde beschouwd als einddoel, maar als overgangs peri
ode; niet orakeering maar wijziging van regeringswijze en
afschaffing van bestaande misbruiken.
Of de rigting die het N ieuw dagblad voorstaat eene nationale
politiek is? Wij laten het oordeel den lezer overdit echter
valt niet te ontkennen, dat het blad met talent geredigeerd
wordt.
Ook het dagblad van Zuid-Holland en 's Gravenhage heeft in
zijn woord aan de lezers zijne plannen medegedeeld. Duide
lijk aanschouwen we de rigting die het in de binnenlandsche
politiek vertegenwoordigt,en welke ook wij beschouwen als die
waarvan voor Nederland gunstige gevolgen te wachten zijn.
Handhaving en ten uitvoer legging der grondwet in den zin
van ontwikkeling, is zijne leus; en het komt er voor uit de
beginselen waarop de hoeksteen van ons nieuw staatsbestuur
werd gevestigd, met warmte te zullen voorstaan. De liberale
beginselen van 1848 vinden in de redactie een verdediger, die
verklaart zijne beschouwingen voortaan zonder persoonlijke
vóór- of tegeningenomenheid te zullen dienstbaar maken om
den vooruitgang des volks op stoffelijk en zedelijk gebied te
bevorderen.
Bevat het Dagblad veel waarmede wij sympathiseren. Wij
kunnen niet ontkennen dat het ons leed doet dat het „woord
aan de lezers" niets bevat omtrent de koloniale politiek. Deze
toch is voor Nederland van te overwegend belang dan dat
inen haar in het programma eener courant als deze, niet stil
zwijgen mag voorbij gaan. Wij hebben dan ook reden op eene
spoedige verklaring ten deze te rekenen, eu bedriegen wij ons
niet dan zal de nieuwe iurigting van het Dagblad voor onze
journalistiek eene aanwinst zijn.
LI. vrijdag had te Heinkenszand weder eene tentoonstel
ling van vee plaats, die drukker dan voorleden jaar bezocht
was. Ruitn 10Östuks waren ten toongesteld.
Voorliet grootste getal aangebragt vee werd de prijs behaald
door J. Zweedijk te Drievvege; voor de verst verwijderde door
J. Kaboort en A. Emanuel te Kloetinge, voor de vetste koe
door H. van Hoef te Goes, le prijs, door P. Rijk te Ovezand,
le premie, door J. H. Vermere te Heinkenszand, 2e premie
voor de schoonste 2 jarige vaars door M. Stevense de prijs,
door J. A. Rijk de premie; voor de schoonste 3 jarige merrie
door J. Kakebeeke J.Lz. te Kloetinge. Naar de overige
prijzen is niet gedongen.
De handel was onbeteekenend, daar de houders zeer liooge
prijzen vroegen.
Uit Zierikzee meldt men ons 5 dezer
De justitie zet met ijver hare nasporingen voort in de zaak
van het onlangs gevonden kinderlijk. De van het moeder
schap verdachte vrouw blijft beweren, dat zij van geen vol
wassen kind is bevalleu. Onderscheidene omstandigheden
schijnen echter meer en meer tot het bewijs harer schuld te
leiden. De vader is eergisteren avond ontslagen.
De afdeelingen van de tweede kamer der staten generaal
zullen morgen bijeenkomen, tot het onderzoeken van de wets
ontwerpen tot vaststelling van de begrootingen voor 1S62
1van den arbeid der gevangenen en 2. voor dc algemeene
landsdrukkerijterwijl zij daarna een aanvang zullen maken
met het in overweging nemen van de staatsbegrooting voor
1862.
Er bestaat plan een groot en plegtig feest te maken van
het leggen van den eersten steen aan de spoorwegbrug te
Zutphen door Z. M. den koning, op 21 october. Behalve dooi
de commissarissen des konings, zal het door hooge burgerlijke
en militaire autoriteiten, referendarissen van ministerien, enz.
worden bijgewoond, terwijl, naar wij vernemen, voor alle
genoodigden gala is voorgeschreven.
Aan het ministerie van binnenlandsche zaken is men bezig
eene wijziging der wet op het armbestuur voor te bereiden.
Ten einde namelijk aan de wenschen, door vele gemeente-
besturen herhaaldelijk uitgesproken, te gemoet te komen,
wenscht men de bepaling in die wet op te nemen, dat de uit
gaven voor geneeskundige hulp in andere gemeenten ver
strekt niet op het domicilie van onderstand zullen verhaald
kunnen worden. Wanneer men nagaat, hoe er, vooral ten.
platte lande, vrij algemeen wordt geklaagd over de eigen
dunkelijkheidwaarmede de gemeentebesturen der woon
plaats dergelijke hulp vaak doen verleenen, en de hooge
sommen daarvoor aan het domicilie van onderstand in reke
ning gebragt, zal men van eene wijziging der wet in den
aangegeven zin vele goede gevolgen kunnen verwachten. Oin
de mogelijkheid der ontworpen wijziging te kunnen beoor-
deelen, heeft de minister dezer dagen van de gem,-ent bestu
ren zeer gedetaljeerde opgaven gevraagd, waarin met onder
scheiding der gevallen van ziekte en van enkel onvermogen,
de uitgaven worden opgenomen, gedurende de jaren 1S52,
1853, 1857 en 1860 uit de gemeente-fondsen wegens het
armwezen gedaan.
Heden komen de staten van Gelderland bijeen om te
beraadslagen over het verleenen van hulp aan de door den
jongsten watersnood geteisterde polderdistrikten ten gevolge
van dijkbreuken. Op de aanvragen der polderdistrikten tot
ondersteuning bij de regering, had de minister \-aa binnen
landsche zaken gevraagd, of de provinciale staten ook bijdra
gen daartoe zouden doen. Gedeputeerde staten hadden
gemeend te kunnen antwoorden, dat dit niet het geval zou
wezen, omdat dit vroeger geene gewoonte was geweest, maar
vooral niet, omdat de sedert jaren in het algemeen rivierbelang
aangelegde rijkswerken nadeeligen invloed hadden gehad op
de waterstanden en naar veler raeening. ook van het dijkcol-
legie van den Tielerwaard, van den dijksloel van Kuilenburg
en van gedeputeerde staten, de geduchte ijsverstoppingen
met de daarop gevolgde gebeurtenissen hadden uitgelokt,
zoo dat het billijk was, dat door hen, die aanleiding tot de
schade hadden gegeven, ook ondersteuning werd verleend.
Vooral ook op de ingebragte klagten door de dijkcollegien
heeft de regering de zaak nader door drie inspecteuren van
den waterstaat doen onderzoeken, die in een uitvoerig rapport
hebben uiteengezet, dat de klagten over de rivierwerken als
oorzaak der dijkbreuken ongegrond zijn.
De provinciale staten zullen nu te beslissen hebben, of zij
tot herstelling der schade aan de dijken subsidien willen ver
leenen, en tevens of zij meenen bij deze gelegenheid bij het
geveu van toelagen op verbeteringen in de dijken te moeten
aandringen.
Door den minister van binnenlandsche zaken zijn ten
behoeve der tentoonstelling van schilderijen, welke in de
maanden mei en junij 1862 te Rotterdam zal gehouden
worden, zes gouden medaljes, ieder ter waarde van dertig
dukaten beschikbaar gesteld, waarvan drie aan inlandsehe
en drie aan buitenlandsche kunstenaars kunnen worden toe
gekend.
Naar wij vernemen ligt hetnietin de bedoeling der regering
de proeven met kunstmatige oesterteelt in de Zuiderzee, welke
nu voor de tweede maal genomen worden, nog eens te herha
len. Welke ook hare uitslag zij, zal men zich bij deze tweede
proeve bepalen, en hetaan de bijzondere nijverheid overlaten,
die verder voort te zetten. Intusschen wenscht de regering de
middelen om, in geval van gunstigen uitslag, in Zeeland en
misschien ook elders het zelfde systeem, maar op kleiner schaal
mede in werking te brengen, opdat ook de belanghebbenden
in die streken in de gelegenheid zouden zijn, daarmede hun
voordeel te doen. Nieuw datjbl. van 's Gravenh.)
Men verneemt dat burgemeester en wethouders van Amster
dam eerstdaags aan den gemeenteraad zullen voorstellen, om
twee nieuwe hoogleeraren aan het athenaeum aan te stellen,
een in de regten en e'e'n in de letteren, de collegiegelden af te
schaffen, waartegen de studenten voor ieder studiejaar f 200
aan de stedelijke kas zullen hebben te betalen, terwijl de be
zoldigingen der hoogleeraren zullen verhoogd worden.
In de 11. vrijdag te Amsterdam gehouden algemeene jaar-
lijksche vergadering van liet genootschap tot bevordering der
genees- en heelkunde, zijn tot gewone leden benoemd de hee-
ren dr. K. Broes van Doi-t, te Goes; dr. D. Doijer, officier van
gezondheid Ie klasse bij het oost-indische leger; dr. A. Driels-
rna, te Zwolle; dr. J. Haremaker, te Nieuwediep; chir. A. He
ken, te Deventer; chir. A. S. vanNierop. te Amsterdam; dr.
P. C. Romer, te Lemmer, en chir. J. C. T. Scheffer, te Amster-
I dam.
