M1DDELBURGSCHE
COURANT.
N0, 70.
Dingsdag
1861.
11 Junij.
öintu'nUmösclji' tij&htgm.
^£5 IS
-4£-
ppTTTKrvrr
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags en zaturdags.
Binnen deze gemeente en Vlissiugen geschiedt de uitgave den avond te voren tea 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden is 3, franco per post 3,40.
D e inzending van advertentieu kan geschieden tot tien ure des morgens.
UITGEVERS:
DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regelvan huwelijks, geboorto
doodbekendmakingen enz. van één tot zes regels ƒ1,50, voor eiken regel daarboven 22
centmet 35 cent zegelregt voor elke plaatsing. De betaling geschiedt kontant.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Editie van maandag avond 8 ure.
Middelburg 1© junij.
Het Zesde zeeuwsch muziekfeest is afgeloopen. De vreem
delingen die onze stad bezochten zijn reeds grootendeels
vertrokken. De meerdere beweging en opgewektheid is ver
dwenen. Alles heeft wedev zijnen gewonen vorm aangenomen,
maar de indruk door de zoo goedgeslaagde opvoeringen te
weeggebragt. is geenszins uitgewisclit en zal zijn kracht blijven
behouden. Niet tot het verschaften van kortstondig genot
worden zulke feesten in het leven geroepen, maar tot ver
meerdering van kunstzinwaaraan onze natie zoo zeer
behoefte heeft tot veredeling en ontwikkeling.
De Vereeniging voor zeeuwsche muziekfeesten heeft tot
bevordering van dat doel reeds sedert lang met vrucht gear
beid, en het comité dat met de regeling van het nu afgeloopen
feest was belast, heeft zich van de taak die de hare was, op
waardige wijze gekweten.
Zullen de muziekuitvoeringen aan het doel beantwoorden,
dan moeten zij niet bij voortduring slechts voor den zelfden
kring van kenners en belangstellenden een feest zijn, maar
moet het aantal belangstellenden uitgebreid en het juiste
begrip bij hen die er deel aan nemen, verlevendigd worden.
Deze overtuiging leidde er ons toe. voor het Zesde zeeuwsch
muziekfeest meer dan gewone plaatsruimte beschikbaar
te stellen, en het met groote uitvoerigheid te bespreken. Dat
een zoo waardig .verslaggever cn bescheiden beoordeelaav als
de heer Hol zich daartoe heeft bereid betoond, is in ruime
mate gewaardeerd; dit mogt ons van meer dan eene zijde
blijken. Hebben zijne beschouwingen tot meer juiste opvat
ting van het feest en totgrootere deelneming bijgedragen, hij
vin de daarin zijne grootste voldoening, even als wij voor onze
pogingen om zijne medewerking te verkrijgen, door de ons
te beurt gevallene goedkeuring, meer dan beloond zijn.
Aan gelegenheid tot uitspanningen van versehilleuden aard
heeft het in de laatste dagen niet ontbroken. De sociëteiten
De vriendschap, St. Joris en De vergenoeging waren voor
alle medewerkenden en leden van de Vereeniging voor
zeeuwsche muziekfeesten geopend, en daar had menige ge
zellige bijeenkomst plaats. Van laatstgenoemde sociëteit
prijkte de gevel met eene nette en kostbare gasverlichting.
Vuurwerk op de groote markt, rijtoertjes in de omstreken,
vauxhall in het Schuttcrhof waren de verdere toevoegselen tot
het feest. Wij hopen dat zij het verblijf in Middelburg zullen
veraangenaamd hebben, ook van hen die van elders gekomen
waren om tot de uitvoering mede te werken.
Moge vermeerdering van leden de Vereeuiging voor zeeuw
sche muziekfeesten in staat stellen weder spoedig eene niet
minder luisterrijke opvoering tot stand te brengen.
De gemeenteraad alhier zal woensdag aanstaande, 's namid
dags ten half twee ure, weder eene openbare zitting houden,
in welke de navolgende zaken zullen worden behandeld
missive van gedeputeerde staten, goedkeuring raadsbesluiten
provinciaal blad, verdelgen van schadelijk gedierte; missive
ran dr. 11. L. Braam, betrekking gemeente geneesheermissi
ven bestuur leenbank en geneeskundige school, met rekening
over 1860; rapport van burgemeester en wethouders, adres
van Broerserestitutie plaatselijke belastingen.
Het provinciaal geregtshof in Zeeland heeft lieden uitspraak
gedaan in het hooger beroep, ingesteld door de administratie
der belastingen tegen commissarissen van het muziekgezel
schap Uit kunstliefde alhier, van een vonnis door de arrondis-
sements regtbank te Zierikzee op den 28 december 1S60 gewe
zen, en waarbij die commissarissen van alle regtsvervolging
zijn ontslagen ter zake van beweerd verzuim van aangifte voor
het regt van patent voor de wekelijksche oefeningen gedu
rende den winter, bij welke ook de honoraire leden toegang
hebben.
Bij liet arrest is beslist dat de regtbank te Zierikzee zich te
regt heeft bevoegd verklaard om van deze zaak kennis te
nemen, en ten anderen dat in casu alle denkbeeld van straf
baar verzuim vervalt, na de beslissing van liet administratief
gezag dat men niet patentpligtig was, zoo dat den regter niet
gebleken is dat de beklaagden, nu geïntimeerden, overtreding
der wet op liet regt van patent door verzuim van aangifte
hebben gepleegd. liet geregtshof heeft alzoo, met te niet doe
ning van het appèl en verbetering van liet vonnis des eersten
regters, de feiten aan de beklaagden ten laste gelegd, verklaard
niet te zijn bewezen, en hen derhalve vrijgesproken de kos
ten, ook die in liooger beroep gevallen, te dragen door het
appellerend bestuur.
Wij vernemen dat de heer H. L. Braam, med. doctor te
Rossum, die op 22 mei jl. door den gemeenteraad is benoemd
tot gemeente-geneesheer alhier, in de plaats van den heer dr.
S. Sr. Coronel. naar Amsterdam vertrokken, beeft kennis
gegeven voor die benoeming te bedanken.
*Zaturdag is in liet openbaar, door de gemeente Goes ver
pacht, het ophalen der haardasch en vuilnis voor f 1125
'sjaars, hetgeen bij de vorige verpachting f850 bedroeg, ter
wijl het nachtwerk, dat de vorige maal voor f 200 was verpacht,
thans f 1325 opbrengt. Wanneer men nu bedenkt dat 50 jaar
geleden deze beide zaken aan de stad 'sjaars eene niet onbe
langrijke som kostten, dan is het duidelijk dat ook hier de
landbouwer zijn belang meer en meer leert inzien.
Men meldt ons uit Amsterdam 6 junij
Nog altijd is hier groote schaarsclite aan belangrijk nieuws,
ten zij men daaronder wilde rangschikken de opvoering van
een oorspronkelijk drama; doch de omstandigheid dat uien
daarmede gewacht heeft tot de sluiting vau liet theatersaisoeu
zoo dat uit dien hoofde het stuk slechts twee malen gespeeld is,
neemt reeds veel van het gewigtige weg. Of Karei de Stoute
van Joh. Hilman bij eene vroegere opvoering aan het publiek
zou voldaan hebben, valt te vragen; want, ofschoon liet drama
niet geheel van verdiensten ontbloot is, voldoet het te weinig
aan de eischen vau onzen tijd en is liet te veel geschoeid op
den leest der stukken, zoo als men die, vooral vroeger, wel voor
onze rederijkerskamers vervaardigde. Dit neemt echter niet
weg. dat ile directie van den schouwburg in dezen zeer ver
keerd heeft gehandeld. Zi j heeft regt om te oordeelen, of een
stuk al dan niet der opvoering waardig is, doch wordt liet
eenmaal gespeeld, dan is zij moreel verpligt, althans zeker
wanneer het een oorspronkelijk produet geldt, omhetpubliek
gelegenheid te geven om te oordeelen. Wat gebeurt er nu bij
eene eerste opvoering? De vrienden van den schrijver komen
in grooten getale op, de akteurs en somtijds ook de auteurs
worden op net tooneel geroepen, enz., enz. Wat bewijst dit?
Volstrekt niets. De voorbeelden zijn voor handen, dat een
drama, waarvan bij de eerste opvoering groot geweld werd ge
maakt, in het vervolg volstrekt geen menschen trok. Maar nu de
tweede voorstellingJa, die kan reeds wat bewijzen, mits
ze in den winter plaats hebbe, maar niet in een tijd dat nie
mand liet theater bezoekt. En wanneer nu het stuk niet
bepaald gevallen is, wordt het minstens nog twee of drie maal
opgevoerd wanneer althans zich daartoe de gelegenheid
nog voordoet. Bij het vraagstuk, hoe liet toch komen zou dat
onze hedendaagsclie schrijvers zoo weinig werken voor liet
tooneel, kan deze karakteristieke handelwijze (daarom karak
teristiek omdat ze niet op zich zelve staat, maar meer auteurs
zich daarover hebben te beklagen gehad)jeene bijdrage zijn
tot oplossing.
Ik zinspeelde zoo even op rederijkers. Het doet mij genoe
gen dat daarin eenige vooruitgang is op te merken. In 1844
werd alhier de eerste moderne rederijkerskamer opgerigt,
welke dan ook. als blijk barer aristocratie, den titel aannam
vanDe rederij kerskamer opgerigt inl 844. Korten tijd daarna
vereenigden zieli eenige liefhebbers van de oude tragedie en
voerden de Achilles van Huydeiicoper op. Deze heeren beslo
ten ook eene kamer op te rigten onder den naam van Achilles.,
onder de kenspreukDoor den tijd wordt de spruit een boom.
Beide kamers hadden herhaaldelijk een tijd van bloei en van
verval, doch er was een groot verschil in hare rigting. Onte
genzeggelijk had Achilles betere declamators, krachtiger stem
men en, ofschoon de kamer opgerigt in 18-11 zich geruimen
tijd in de medewerking eener dilettante mogt verheugen, die
men algemeen de hollandsche Rachel betitelde en die de
hulde voor haar groot talent heeft ontvangen van verscheiden
bevoegdeen beroemde kunstregters, was toch over het alge
meen de tragedie in Achilles aan betere handen toevertrouwd.
De andere kamer echter, waarschijnlijk ook uit gevoel barer
zwakheid, maar tevens omdat ze gevoelde dat de oude tragedie
zoo ze al niet geheel uitgediend heeft, toch veel van haren
invloed heeft verloren, legde zich meer toe op het los en be
schaafd weergeven van prozastukken, welke meestal min of
meer den gewonen conversatietoon naderden. Zij waren
daarin zelfs zóó gelukkig, dat zij niet zelden groote of kleine
dramas op eene wijze hebben uitgevoerd, als op geen tooneel
of in geene kamer zou kunnen verbeterd worden. Het gevolg
dier beide rigtingen was dat Achilles zich meer bevlijtigde.de
oude nederlandsche dichters onder het publiek bekend te ma
ken, en de andere kamer meer den blik vestigde op hetgeen
de dramatiek in onzen tijd vooral bij onze naburen oplevert.
Intusschen begonnen beiden in te zien, boe veel haar ontbrak;
beiden verloren eenige der beste leden, die door de jongere
niet geheel konden worden gecompenseerd, beiden zuchtten
ook onder statuten of bepalingen, die door de ondervinding
waren veroordeeld. De tijd was dus rijpvooreenplan.dat
reeds lang door velen als wenschelijk was beschouwdveree
niging der beide kamers. Er bestaat thans gegronde hoop dat
deze vereeniging zal tot stand kouien, doch waarschijnlijk
niet meer onder den naam van rederijkerskamer, want liet
valt niet te ontkennen, dat die titel, deels door de ijdelheid en
het zoogenaamde verzen opsnijden van eenige rederijkers, die
wel zouden willen doen gelooven dat iemand die, geholpen
door eene schoone stem. met effekt een gedicht kan opzeggen
reeds een zeer beschaafd mensch moet zijn, maar deels ook
door de sarcastische oppositiegeest der materiële personen,
eenigzins in discrerliet is gebragt. Ik houd het er niet voor
onmogelijk dat deze vereeniging goed werken zal.
Uit Utrecht schrijft men ons het volgende
Mijnecorrespondentie van heden vangt aan meteene rectifi
catie. In mijne vorige over de nieuw benoemde doctoren is bij
vergissing gezegd, dat zij op een der feestdagen plegtstatig
zullen gedecoreerd worden. Uwe lezers zullen, vertrouw ik,
begrepen hebben dat hier van doctoreren sprake moest zijn.
De lijst der feestelijkheden is dezer dagen door de Utrecht-
sclie courant medegedeeld, en ik gevoel lust noch verpligting
omze over te schrijven. Eene zaak, wel eene kleinigheid, maar
toch eene zeer belangrijke is echter niet vermeld. De curato
ren der hoogeschool hebben aan de verschillende faculteiten
vergunning verleend, voor eene bepaalde som boeken aan te
koopen. Ik acht dit een der gelukkigste bewijzen van belang
stelling in den bloei der hoogeschool, omdat ze van blijvende
waarde is. De akademische, vroeger stadsbibliotlieek.is de beste
van de drieakadèmische boekverzamülingen die we in ons land
bezitten. Hoe armoedig de amsterdamselie is, en welke wak
kere pogingen men daar in de laatste jaren doet om ze te ver
beteren, is bekend. De utrechtsche bevateen reeks van hoogst
belangrijke werken op elk gebied van wetenschap. Deelsdoor
aaukoopen,deels door geschenken te zamen gebragt, levert ze
voor elk onderzoek hoogst gewigtige bronnen. Hare inkom
stenzijn echter gering: zij bestaan uit eene vaste toelage en uit
de gelden, die elk student voor de revisie der akademische
bul moet betalen. Sinds het laatste jaar is het algemeen gebruik
zeer vermeerderd door den aanbouw van eene nieuwe zaal,
doeltreffend en gemakkelijk ingerigt, zoo dat alle vrees voor
halsbreken op de waggelende trappen in dit gedeelte is weg
genomen. Tweeërlei zijn echter de grieven, die tegen de bibli
otheek met regt worden ingebragt: de nieuwe boeken ver
schijnen er, als ze le merite de 1 a propos hebben verloren.
Voor wetenschappelijke werken kan dit bezwaar wel niet dan
zeer groot worden geacht: altijd eenige jaren ten achteren te
zijn, bevordert niet de juiste kennis van den tijd, waarin men
leeft. Doch, om billijk te zijn. de oorzaak hiervan ligt alleen
in de gebrekkige inkomsten. Zoude het gemeentebestuur, als
in vroegere tijden, niet jaarlijks een gedeelte tot dit doel
kunnen afzonderen? Het zijn toch niet alleen de hoogleera
ren en studenten, die van de bibliotheek gebruik maken en
kunnen maken, maar allen, die zich met eenig punt van
onderzoek bezig houden.
Een tweede grief, die gemakkelijker is weg te nemen, is
deze: de werken der utrechtsche hoogleeraren worden er niet
volledig gevonden. Van sommige zijn er twee, van andere
eenvan de meesten niet de meest belangrijke hunner geschrif
ten. Me dunkt, liet mag gepast heeten dat deze er niet langer
worden gemist. De hoogleeraren, die van hunne feestelijke
stemming bij het 225 jarig bestaan der hoogeschool door de
benoeming van honoraire doctoren getuigenis gaven, zonder
een niet minder groot bewijs hunner belangstelling in eene
der akademische inrigtingen geven, als ieder hunner bij (leze
gelegenheid haar een compleet exemplaar zijner werken wilde
afstaan.
Voor den oogenblik zijn onze straten nog rustig en bestaat
al de buitengewone drukte nog maar in de verte. Hier en daar
echter worden we reeds onaangenaam verrast door de eene of
andere herinnering aan de groote feestenwant weinig anders
dan eene onaangename verrassing is het, als we bijv. te mid
den van ons heerlijk plantsoen een enorme danszaal zien ver
rijzen, die liet gezigt belemmert. Doch afgezien van deze
schaduwzijde van het houten gewrocht,moet het tot zijne eere
worden gezegd, dat het werkelijk niet zoo leelijk is, als derge
lijke dagvlinders gewoonlijk zijn. De zaal is 40 ellen lang, 30
ellen breed(lat er dus ruimte is. behoef ik u niet te vertellen.
Doch nu ik toch aan het zuchten ben, moet ik u mijn klagt
mededeelen over een dreigend onweer, dat ons boven het
hoofd hangt. Verbeeld u, in de feestvveek wil de spoorweg
directie extra treinen van Amsterdam naar Utrecht laten gaan
voor 50 cents per persoon. Mij dunkt, de spoorwegdirectie
moest uit de vroegere proefnemingen leergeld hebben gegeven.
Zulke togten zullen het volk niet ontwikkelen, wel verdier-
