MIDDELRURGSCHE
r ei.
Dingsdag
1861.
COURANT.
21 Mei.
©mncnlim&sflje tijdingen.
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags en zaturdags.
Binnen deze gemeenteen Vlissingen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden is ƒ3, franco per post 3,4-0.
De inzending van advertentien tan geschieden tot tien ure des morgens.
UITGEVERS:
DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regelvan huwelijks, geboorto
doodbekendmakingen enz. van één tot zes regels f 1,50, voor eiken regel daarboven 22
centmet 35 cent zegelregt voor elke plaatsing. De betaling geschiedt kontant.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Editie van maandag avond 8 ore.
Middelbwrg 20 mei.
Vervolg van hetoverzigt van liet verslag over tien
toestand dezer gemeente in I860.
Gesticht no. 3, burgerweeshuis, bevindt zich eveneens in
eenen gunstigen toestand.
De kosten tot daarstelling van een stoomtoestel tot spijs
bereiding zijn dit jaar geheel kunnen worden afbetaald. Hoe
zeer dit niet die voordeelen aanbrengt, welke men er zich van
had voorgesteld, zoo is het onbetwistbaar, dat de spijzen op
den duur er beter op worden toebereid. Het ware te wen-
schen, dat het ook koude benuttigd worden voor de waschin-
vigting, waartoe voldoend vermogen schijnt aanwezig te zijn,
doch de verwijderde ligging van het waschhuis belet dit.
De aan het gesticht verbonden apotheek blijft gunstig
werken.
De bevolking van het weeshuis telde 00 kinderen, waarvan
44 burger- en 26 armen-weezen, benevens 20 weezen voor
bijzondere rekening. Buiten het gesticht werden er 2 bij par
ticulieren uitbesteed.
Het voormalig Werkhuis is tot op den 18 augustus in ge-
gebruik gebleven voor de school van kinderen van onvermo
gende!), terwijl het, zoo als wij reeds boven aanmerkten, den
1 julij (loor de epileptische lijders was verlaten.
Wanneer gevolg wordt gegeven aan de bestaande plannen
tot daarstelling van een nieuw gasthuis daar ter plaatse, zal
dit gesticht, althans voor een gedeelte, moeten worden afge
broken. Als eigendom der artuenweezen is de som, waarop
het zal worden gewaardeerd, bestemd om ten dienste van het
armweeshuis te worden aangewend.
De commissie tot uitdeeling van spijsaan minvermogenden
kon over eene som van f 3562 beschikken, zijnde, na aftrek
van de kosten voor brandstoffen en bet loon van de koks,
voor f3330, in geldswaarde aan levensmiddelen verstrekt.
De Vèreeniging tot het bezoeken der armen bleef even als
zoo vele instellingen van philantropische strekking nuttig
werkzaam. Het verslag behelst daaromtrent geene belang
wekkende bijzonderheden; trouwens de belangrijkste dier
inrigtingen geven zelve jaarlijks uitvoerige verslagen in het
licht.
De bedrijvigheid in de bank van leening is weder toege
nomen.
Op 31 december 1860 bleven onafgelost 13057 panden, ver
tegenwoordigende f40,586,75. Er bestond een goed slot van
f 442,69 doch er is thans nog aan nadeeligesloten van 1855
1857 in te winnen f2553,48
De toestand der spaarbank over I860 bleef voortdurend
gunstig.
Volgens het door bestuurders als gewoonlijk uitgebragt
jaarrapport bedroeg het kapitaal uit. december f 133,504,94j,
zoo aan effecten werkelijke schuld, met de daarop te goed
zijnde intressen, als aan schuldbekentenissen ten laste van de
hulpbank, en aan kontanten.
De lasten, zijnde het aan de gezamenlijke deelhebbers
verschuldigde, daar tegenoverstellende, tot een bedrag van
f 97,069,50, dan blijkt daaruit, dat er eene meerdere kapitaal-
waarde van f36,435,441- bestaat, zijnde iets minder dan in
het vorig jaar, doch daar zulks alleen.afhangt van den koers
der effecten op het oogenblik dezer berekening, zoo kan dit
geenen invloed uitoefenen op de meerdere of mindere solidi
teit der inrigting.
Het getal deelhebbers bedroeg op het einde van i860 het
cijfer van 984, of 11 meer dan op gelijk tijdstip in 1859, ter
wijl er 110 nieuwe rekeningen geopend werden.
De hulpbank blijft voortdurend, als hulp verschaffend mid
del bij de kleine bedrijven, voor deze gemeente hoogst be
langrijk te achten.
Uit het door haar uitgegeven en aan burgemeester en wet
houders medegedeeld jaarverslag blijkt, dat het aantal voor
schotten op acten van pensioen weder vermeerderde en klom
tot 65, of 28 meer dan in 1859, uitmakende eene som van
f1644, ten behoeve van 21 verschillende personen. De voor
schotten bij borgstelling namen eveneens toe en bedroegen
402 in getal, verstrekt aan 311 personen, tot eene som van
f 20.740. waaronder aan 89 personen tweemaal, aan één drie
maal, tenvijl 66 personen zich voor het eerst aanmeldden.
Onder deze voorschotten zijn er 12 begrepen die, tot een gel
delijk bedrag van f 1000, aan 10 personen, buiten Middelburg
wonende, werden verstrekt.
Het totaal voorschotten te zamen nemende en die verge
lijkende met de cijfers van het voorgaande jaar, dan komt
men tot het resultaat, dat in liet geheel een bedrag van f2463
meer is uitgeleend en liet-t£ial der personen mei 11 en dat
der voorschotten met 39 is vermeerderd.
Er hadden 125 aflossingen plaats; de aanmaningen bedroe
gen 94 voor den eersten en 22 voor den tweeden keer, alzoo
niet meer dan in 1S595 opvorderingen van kapitaal en rente
geschiedden van de leeners en 13 van de borgen, door welke
laatsten eene som van f 417,32.j-werd betaald, tegen f 512,25
in het vorig jaar, waarin alzoo vooruitgang zigtbaar is.
Het in 1821 opgerigte Algemeen weduwen- en weezen-
fonds voor gemeente-ambtenaren en bedienden onderging
eene wijziging.
De bezittingen van het fonds, behalve de voor I860 tot
aankoop van effecten bestemde geldenzijn geklommen tot
f 71,700 2j- pet. en f 1250 3 pet. inschrijving nationale schuld,
terwijl de uit te keeren toelagen, behalve uit de renten dezer
gelden, uitsluitend uit de verpligtend gestelde contribution
bestreden worden en alzoo geen vast cijfer bedragen.
Op het einde des jaars telde het 144 deelhebbers en 36 trek-
kenden, aan welke laatsten aan toelage f2938,91 is uitgekeerd.
Omtrent de begrafenis- en ziekenbussen is niets bijzonders
vermeld.
De openbare rust en veiligheid binnen deze gemeente wer
den op geenerlei wijze verstoord, terwijl voor de naleving der
policie-verordeningen met zorg gewaakt werd.
De in november gehouden schouwing der vloedplanken,
waarhij het gebleken is, dat niet aan alle vereischten werd
voldaan, heeft eene herschouwing ten gevolge gehad, zoo dat
thans alle woningen langs de kaden, waar zulks noodigis.van
goed ingerigte en doelmatige vloedplanken voorzien zijn.
Het vroeger bestaan hebbende plan om. met het oog op de
verordening op het loslpoptn en schutten van vee. eene schuts-
kooi te plaatsen aan het einde van den Win terstraat, is ver
vallen door het afbreken van de bouwvallige kalkloods naast
het huis van arrest, uit welker afbraak aldaar bij het quaran
taine stal een gebouwtje ingerigt is, om tot schutskooi te
dienen.
De brandbluschraiddelen zijn en worden in voldoenden
staat gehouden. Men heeft daarvan dit jaar geen gebruik be
hoeven te maken, alzoo de gemeente voor brand gespaard
bleef.
De met 1858 ingevoerde nieuwe verordening op de brand
weer geeft tot geene bezwaren aanleiding. Voor I860 werden
85 personen voor de loting ingeschreven. Het gewoon contin
gent bedroeg 35, het buitengewoon 32. Van de ligting 1SG0
zijn de nommers 45 tot 85 tijdelijk van de dienst bij de spui
ten vrijgesteld. Daarentegen werden 33 bedienden der lig
ting van 1809 wegens vijftigjarigen ouderdom ontslagen.
Omtrent de gasverlichting behelst het verslaghet volgende;
De straatverlichting met gas laat voortdurend veel te wen-
schen over. Scheen in de zomermaanden, ten gevolge van
minder gasverbruik, de voorraad gas voldoende om in de be
hoefte op eene eenigzins behoorlijke wijze te voorzien, in het
voor- en najaar werden verscheidene lantarens op sommige
punten der stad. hoofdzakelijk aan hare uiteinden, niet bran
dende bevondenbij anderen was de vlam zoo zwak, dat het
bijna met niet branden kon worden gelijkgesteld, of minstens
slechts eene halve verlichting daarstelde. Nu en dan gingen
enkelen vóór den bepaalden tijd van zelf uit, of werden an
deren eerst na dien tijd aangestoken bevonden, hetgeen ons
noodzaakte, overeenkomstig art. 18 van het contract, achter
eenvolgens f 839 aan boeten op te leggen.
Daar het ons uit een herhaaldelijk ingesteld onderzoek was
gebleken, dat in onderscheidene hoofdpunten geheel van het
contract werd afgeweken en de concessionarissen zich berie
pen, wel niet op de uitdrukkelijke goedkeuring van den ge
meenteraad, maar toch op diens medeweten en oogluikende
toelating, zoo hebben wij deze aangelegenheid bij die ver
gadering gemeend ter sprake te moeten brengen. Hiertoe
werden wij te eerder genoopt door een bij ons ingekomen
adres van 49 gasverbruikers in deze gemeente, houdende
klagten zoo over de kwaliteit van het gas, als over den door
hen betaald wordenden prijs, welke hun in vergelijking met
dien in zoo vele andere steden te hoog voorkwam.
Op het einde des jaars was ten deze nog geene nadere be
schikking genomen.
Gedurende 1860 zijn in het huis van bewaring opgenomen
164 personen, te weten 136 mannen en 28 vrouwen. Den
laatsten december waren aldaar aanwezig 74 personen, name
lijk 57 van hetmannelijk en 17 van het vrouwelijk geslacht.
De toestand van den landbouw over 1S60 kan, in het alge
meen, niet zeer gunstig genoemd worden. Aangezien hij in
deze gemeente van weinig omvang is, bepalen burgemeester
en wethouders zich slechts tot eenige statistieke opgaven.
Even als de aan Middelburg toebchoorende jagt is ook de
visscherij in de stads-vesten, Mannezee en Katmansboogaard
voortdurend verpacht. Daarbij is thans nog gekomen hetregt
van bevisschcn van dc zoogenaamde borrasloot, loopende van
de heul aan den nieuwlandschen straatweg regt langs de
nieuwe haven, tot aan het einde van Middelburgs grondge
bied bij Kleverskerke, thans voor het eerst verpacht, en wel
voor f 10 's jaars. (Wordt vervolgd.)
Gisteren voormiddag heeft hier een treurig voorval plaats
gehad. Een lüjarig meisje, met have ouders op het Molenwa
ter alhier wonende, werd naar de zoogenaamde Nieuwehuizen
gezonden om water en vuur te halen.
Daarmede naar hare woning terug keerende, vatte haar
kleedje plotseling vlam, en vóór dat haar eenige doeltreffende
hulp kon verleend worden, waszij in zoo hevige mate gebrand
dat zij. naar bet gasthuis overgebragt zijnde, reeds aan de ge
volgen is overleden.
Bij de zaturdag te Vcere plaats gehad hebbende opening
van stembriefjes voor de verkiezing van een lid van den ge
meenteraad, in plaats van den heer P. R. van Visvliet, naar
elders vertrokken, bleek dat de heer rar. J. Snijder, burge
meester dier gemeente, als zoodanig is verkozen met 22 van
de 24 uitgebragte steramen.
Jl. donderdag is aau de hoogesehool te Utrecht bevorderd
tot meester in de beide regten, jhr. L. van Citters, geboren te
Middelburg, na verdediging van thesesjuridicae inauguralis.
De gemeenteraad alhier zal op woensdag aanstaande, des
namiddags ten half twee ure, eene openbare zitting houden,
waarin de volgende onderwerpen zullen behandeld worden
missive gedeputeerde staten goedkeuring raadsbesluiten; idem
nopens de regeling van het armwezen in deze gemeente; idem
burgerlijk armbestuur, voordragt gemeente-geneesheeradres
van S. M. Jekeling, om eene gratificatie; voorstel burgemees
ter en wethouders, wijziging uitgifte in erfpacht van gemeen
tegrond voorde stoomhoutzagerij.
Met opzigt tot de tentoonstelling van schilderijen en
kunstwerken, die te 's Gravenhage geopend is. schrijft men
ons van daar het volgende
De schoone en de leelijke kunsten zijn thans te gelijkertijd
in onze stad vertegenwoordigd de eerste door de tentoon
stelling, de laatste door de kermis. Ik zal de ruimte uwer ko
lommen niet ia beslag nemen voor de kermis, die niet alleen
u weinig belangstelling zal inboezemen, maar zich ook door
niets bijzonders onderscheidt, dat eenige vermelding zou ver
dienen. Ik bepaal mij dus uitsluitend tot de tentoonstelling,
die eene der schoonste is welke wij tot nog toe hebben gehad.
De meestestukken zijn verre boven het middelmatigemen
treft vele meesterstukken aan, en zoo ik bepaald slechte
moest aanwijzen, zou ik er slechts een paar kunnen aandui
den, uie ik echter bescheidenheidshal ve maar nietzal noemen.
De geheele tentoonstelling bevat 564 nommers. Die alle
te beschrijven en te beoordeelen, zou nutteloos en bij het be
stek, dat uw blad daarvoor kan afzonderen, onmogelijk zijn.
Ik zal dus eene keus moeten doen.
Vooraf wil ik meer bijzonder een woord spreken over het
aandeel uwer stadgenooten aan de tentoonstelling. De heer
C. Kimmel te Middelburg leverde onder no. 247 een geldersch
landschap aan de grenzen, bij winter en middagzon. Hoezeer
ik de zalen verscheidene malen doorloopen heb, moet ik tot
mijn leedwezen bekennen, dat ik dit stuk nergens heb kun
nen vinden; vermoedelijk hangt het zoo hoog, dat mijn blik
het niet heeft kunnen bereiken. Die plaatsing van de schil
derijen is een altijddurend kruis van de schilders en de com-
missienhangt de een goed, dan hangt de andarenoodwendig
slecht, en geeft men dien laatsten eene goede plaats, dan
heeft de eerste zich weder te beklagen. In de laatstejaren
heeft men daarop uitgevonden, de schilderijen met tusschen-
ruimten van eenige dagen telkens van plaats te doen verwis
selen, zoo dat aldus de rekening weder min of meer vereffend
wordt. De dorpstoren, geldersch landschap (346), door den
heer J. Pelgrom, leeraar aan de teekenakademie te Middel
burg, is een zeer verdienstelijk stuk, waarin een pittoreske,
harmonische toon heerscht, terwijl de luchten het gebladerte
uitmuntend bewerkt zijn, en de lichteffecten over het koren
veld en den grond alleu lof verdienen. De dorpstoren echter,
die zijn naam aan het stuk heeft moeten geven, beslaat daar
op slechts eene zeer ondergeschikte plaats, daar men hem al
leen flaauwelijk in het verschiet ziet, en veeleer de goed ge
schilderde jager met zijne honden op den voorgrond de aan
dacht trekt. Dit evenwel ontneemt aan de verdienste van het
stuk niets. Ook van den heer J. F. Schutz, te Middelburg, die
twee stukken inzond, konden wij no. 453, schipbreukelingen
bij ondergaande zon, nergens vindenno. 452, een zeegezigt,
heeft daarentegen eene vrij goede plaats bekomen en verdient