m
MIDDELRURGSCHE
COURANT.
Dingsdag
1861.
5 Februarij.
öinncnlanösrljc tijömgra.
N- 16.
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags en zaturdags.
Binnen deze gemeenteen Vlissingen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 «re.
De abonnementsprijs per drie maanden is ƒ3, franco per post ƒ8,40.
De inzending yan advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens.
UITGEVERS:
DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regelvan huwelijks, geboorte,
doodbekendmakingen enz. van één tot zes regels ƒ1,50, voor eiken regel daarboven 32
centmet 35 cent zegelregt voor elke plaatsing. De betaling geschiedt kontant.
Buitengewoon groote letters wordeu berekend naar de plaats die zij innemen.
Editie var. maandag avond 8 ure.
Middelburg 4L februarlj.
Nog altijd wordt het onderzoek voortgezetmet betrekking
tot de boerenvrouw, die nu reeds eene geheele week vermist
wordt. Nadat zaturdag haar man weder aan een langdurig
verhoor voor den regter-commissaris was ouderworpen, zijn
heden door de betrekkingen der vermiste vrouw de nasporin
gen in den omtrek der woning voortgezet. Men verzekert dat
daarbij heden voormiddag uit eene sloot achter de hofstede
is opgehaald een toegeknoopt beddelaken. waarin zich een
drietal groote steenen bevonden. Aan het laken meent men
sporen van bloed te ontdekken.
De man, met name A. Polderman, is heden avond voorloo-
pigin verzekerde bewaring genomen en naar het huis van
burgerlijke en militaire verzekering alhier overgebragt.
De gemeenteraad alhier zal op woensdag aanstaande, des
namiddags ten half twee ure, eene openbare zitting houden,
waarin de volgende onderwerpen zullen behandeld worden
missive van gedeputeerde staten, goedkeuring van verschil
lende raadsbesluitenadressen sollicitanten klokkenistidem
bezwaren kohier hoofd el ijken omslag; vaststelling rekening
wisseliiank en kamer van koophandel 1860benoeming stem
bureau; uitloting aandeelen geldleening Bellingbrug; voor-
dragt van burgemeester en wethouders, uitgifte in erfpacht
van gemeentegrond.
Wij vernemen dat bij koninklijk besluit van den S januarij
11., no. 144, aan den heer A. B. Carpreau te IJzendijke ver
gunning is gegeven voor de begrinding van den weg van
Axel naar de belgische grens in de rigting van de gemeente
Moerbeke. met genot van tolheffing op dien weg gedurende
tachtig jaren.
De toestand der rivieren begint een dreigender aanzien te
krijgen, en vooral van de oevers van de Waal worden zeer
verontrustende berigtcn ontvangen. Reeds vrijdag morgen
was de waterstand te Tiel 13 duim boven noodpeil. De kistin
gen bevonden zich echter in dien omtrek alle nog in goeden
staat. Plotseling begon het water sterk te vallen, en dit deed
reeds dadelijk het vermoeden ontstaan dat men een nieuwe
ramp zou te betreuren hebben. Die vrees werd bewaarheid
door het bengt dat de Waaldijk bij Leeuwen bezweken was.
De Arnliemsche courant beschrijft dat ongeval in de volgende
woorden
Tusschen den afweg bij den Handwijzer en het huis Veld
zicht was de dijk doorgebroken, naar men berekende, over
eene lengte van 200 a 300 el. Met een ontzaggelijk verval
stroomden water en ijs het land van Maas en Waal binnen en
sleepten zelfs in htm geweld vier schepen mede, waaronder
een met hooi beladen vaartuig. Vele huizen werden wegge
spoeld, en men vreest zelfs dat men menig menschenleven zal
te betreuren hebben. Nadere berigten over dit nieuwe onheil
ontbreken tot dusverremaar reeds nu kan men voorzien, dat
het zeer groot moet zijn. Men vreest zelfs grooter dan in 1855,
toen de doorbraak in het beneden gedeelte van Mans en Waal
viel, terwijl nu de doorbraak is ontstaan in het hoogere ge
deelte, dat thans zoo wel alshetlagere dreigt te overstroomen.
Wegens den woedenden stroom en de groote ijsmassa was
aan geene redding te denken. Vrijdag had zich het ijs te
Druten en benedenwaarts weder vastgezet, zoo dat de toe
stand hoogst zorgelijk blijft.
Te Nijmegen was de waterstand vrijdag morgen, hoewel
iets vallende, mede buitengewoon hoog. Donderdag avond
ten 10 ure was de dam om de Oude haven door den drang van
het water bezweken. De geheele lage markt en een gedeelte
der Priemstraat aldaar waren reeds onder water geloopen
toen, doorliet bezwijken van dien dam, het water, met groote
stukken ijs beladen, in ontzettende kracht door vele straten
stroomde en groote verwoesting aanrigtte. Vele huizen liepen
daarbij totaal onder. Des nachts was het water tot 27 voet
opgeloopeu doch des morgens was het weder wat gevallen.
In de benedenstad wordt de gemeenschap met schuiten onder
houden. Aan de andere zijde der Waal bij de stads-herberg
was liet ijs huizen hoog opgehoopt. Niettegenstaande de
luthersche kerk van een dam voorzien was, stroomde het water
er in ter hoogte der zitbanken. Vrijdag morgen was het ech
ter weder geheel weggeloopen, met achterlating natuurlijk
van eene laag slib.
Z. M. de koning heeft reeds aan den burgemeester van
Nijmegen doen weten dat hij voornemens is zoo spoedig
1 mogelijk die stad meteen 1 ;poek te vereeren, tot het opne
men der waterkeerende werken.
Volgens de Arnliemsche courant is het water voor Arn
hem sedert donderdag aanmerkelijk gevallen, ten gevolge der
opruiming van het ijs op een gedeelte van den Yssel en de
Waal. Het vloedwater in het Velperbroek was dien ten ge
volge ook zeer verminderd, hetgeen allezins verblijdend was,
daar de overstrooming van den Schapendijk bij Westervoort
het zóó hail doen wassen, dat een aantal huizen aan en bij de
Rietebeek ontruimd en reeds een 70tal personen door liet ge
meentebestuur te Arnhem in het passantenhuis verpleegd
werden. Tusschen de Steenstraat en de Sabelspoort te Arn
hem zijn kistingen gemaakt om het vloedwater uit de stad te
keeren. Zaturdag bleef het water voor Arnhem sterk vallen.
De wegen van Zutphen over Gorssel naar Deventer, die langs
de Voorat naar Laven, en de grindweg van Zutphen naar Em
merik staan onder water.
Donderdag morgen is de ringdijk bij Rhenen, na vele vruch-
telooze pogingen tot behoud, ook bezweken, zoo dat het lage
gedeelte der stad onderliep.
Omtrent den doorbraak van den Baberichschen dijk,welken
wij reeds in ons vorig nommer mededeelden, meldt de Neder-
landsche staatscourant dat daardoor het lage terrein tusschen
Didam en Zevenaar en verder naar Angerlo onder water staat
de Lymers en Zevenaar bleven nog grootendeels voor onder-
loopen bevrijd. Het gedeelte van den spoorbaan van Emme
rik, hetwelk daardoor onbruikbaar werd, is niet groot, en
men is druk bezig het te digten. Passagiers worden met behulp
van schuiten geregeld overgezet. Onze correspondentie uit
Doesburg behelst te dier zake nog eenige bijzonderheden.
Te Emmerik zelf moet, volgens de Kölnische"Zeitung, op
de markt 4 voet water staan en op sommige plaatsen nog 2
voet hooger. Dat blad sehrijG'daaromtrent dd. 30 januarij
„Men vleide zich hier reeds dat alle gevaren van den ijs
gang geweken waren, maar is daarin op treurige wijze te leur
gesteld. Het ijs heeft zich weder vastgezet, en hij eene water
hoogte van 24£ voet staat, nadat de dijken doorgebroken en
muren ingestort zijn, onze geheele stad onder water. Van den
kant van Kleef hoorde men in den afgeloopen nacht een
vreesselijk hulpgeschrei, maar het was onmogelijk van hier
uit hulp te bieden. Hier staat het water op de markt 4 voet,
en in de Tempelstraat 6 voet hoog. Bijna al de kerken staan
onderwater. De bakkers kunnen niet meer bakken. De pom
pen zijn onbruikbaar, en dien ten gevolge is er gebrek aan
drinkwater. Vele straten, waar arme lieden in kleine huisjes
wonen, zijn geheel ontruimd, en een aantal bewoners op het
raadhuis gehuisvest."
Op last der regering is vrijdag middag beproefd om met
de ijzeren stoomboot Brouwershaven van Rotterdam af de
Lek op te varen en alzoo het ijs te breken, opdat het vrij
kunne afdrijven. Het door de Nederlandsche staatscourant
van 3/4 dezer daaromtrent medegedeelde rapport luidt als
volgt:
„Heden middag ten 2 ure met de Brouwershaven van Rot
terdam vertrokken zijnde, kwamen wij ten 3 ure voor eenen
ijsdam die boven de Groene plaat zat, in het vaarwater, van
omstreeks 300 el beneden peil raai CXXVIII tot even boven
die peilraai, op de hoogte van het ijsselmondsche veer. Langs
de Groene plaat en IJsselmonde stroomde het water dwars over.
Na een en twintig malen met volle kracht op den dam gevaren
te hebben, wonnen wij iedere keer eene ontzettende massa
grondijs. Toen wij op'5 na den dam doorgeworsteld
hadden, stond er nog 40 a 00 duim verval voor dat strookje,
en stonden de schollen loodregt als palen in den grond. Eerst
de vier en twintigste maal braken wij, onder geweldig kraken
van boot en ijs, er door henen, echter niet zonder schade, daar
wij verwringing van het roer kregen en onze schoepen ver
loren. Wij moesten naar Rotterdam terugkeeren om de avarij te
herstellen, en zullen morgen ochtend (zaturdag) ten 7 ure
weder van wal steken, om te beproeven er door te komen naar
de Lek."
Omtrent den stand van het water voor Rotterdam meldt de
Nieuwe rotterdamsche courant van zondag.
Yan af 5 ure tot ongeveer 9 ure vrijdag morgen was er ont
zettend veel drijfijs hi de Maas alhier, daarna is het sterk ver
minderd; met den vloed is bijna geen ijs teruggekomen des
avonds was de Maas bijna blank.
Op de rivier voor Dordrecht wordt het wak van af den Riet
dijk tot het groote hoofd steeds grooter. Overigens geen ver
andering. Even zoo in de kil. Achter het eiland was vrijdag
nacht veelijs. Aan de kop is het ijs donderdageen oogenblik
in beweging geweest, docli heeft zich weder gezet en zat vrij
dag morgen nog.
De heer P. Regout, te Maastricht, heeft ten behoeve der
noodlijdenden door den watervloed f 1000 afgezonderd en
een beroep gedaaft op zijn talrijk fabriek-personeel, waardoor
hij een som van f2500 hoopt bijeen te brengen, die bestemd
is, om, zoodra het water open is, een partij beste luiksche
steenkolen vrachtvrij te zenden naar de geteisterde oorden,
om ter beschikking der commissie te worden gesteld, terwijl
hij voor die partij vrijdom van accijns heeft verzocht, zoo «lat
0]i die wijze eene som van bijnaf5000 zou worden verstrekt.
Nog altijd blijft de toevloed van giften voorde noodlijden
den door den watervloed groot. Vooral uit het buitenland
worden dagelijks, soms zeer aanzienlijke, bedragen verant
woord.
Door den commissaris des konings in Gelderland is berigt
dat het getal der uit de verschillende gemeenten der provinciën
Noordbrabant en Zuidholland verpleegd wordende nood
lijdenden, volgens ontvangen opgaven van de betrokken
heeren burgemeesters, bedraagt 1870; dat zich hiervan, volgens
gelijke opgaven, bevinden uit de gemeente Driel te 'sBosch
400; uit Amrnerzoden en Well te 's Bosch, Heusden en Bok
hoven 600; uit Hedel te 's Bosch 250; uitZuilichem te Go-
rinchem 70; uit Brakel te Gorinchem 100; uit Aalst te Gorin-
chem 35; uit Bvuchem, Kerkwijk, Nederhemert en Well te
Heusden 350; uit Poederoijen te Andel 40; uit Aalst te Veen
25. Totaal 1870 noodlijdenden, terwijl voornamelijk uit de
gemeenten Bruchem, Kerkwijk, Gameren, Nieuwaal, Hur-
wenen en Rossura, met eenige Bomraelsche ingezetenen, ins
gelijks door water verdreven, te Zalt-Bommel 1162 noodlij
denden worden verpleegd.
Door de commissie te Zalt-Bommel wordt bovendien voor
zien in de verzorging van het aantal nagemelde behoeftige
personen, welke in de gemeenten van den Bommelerwaaril
zijn verbleven, als: te Driel 1500; te Nederhemert 160; te Ros-
sura 628; te Amrnerzoden en Well 600; te Gameren en Nieu
waal 500; te Hedel 700; te Hee re waard en 545; te Bruchem 61;
te Kerkwijk 62; te Delwijnen 62, te zamen 4718; makende
met de 1162, te Zalt-Bommel opgenomen, een getal uit
van 5SS0.
Door de commissie te Gorinchem worden, behalve de daar
ter stede verpleegden, verzorgd in Brakel 6S5in Zuilichem
4S2; in Poederoijen 245; in Aalst 325, te zamen 1737 personen.
Uit Doesburg meldt men ons van den 1 dezer
Werkelijk hangt thans ook de tweede mand den toren uit.
De Baberiehsche zomerdijk bij Zevenaar is doorgebroken.
Het Rijnwater heeft zich een weg gebaand, dwars door dien
waar de trein van Arnhem naar Emmerik over heen stoomt,
heeft dus het gewone verkeer tusschen beide plaatsen of liever
reeds tusschen Arnhem en Zevenaar tot tijdelijke» stilstand
gebragt, en hier de omliggende dorpen en velden onder gezet.
Doch het water is hier volstrekt nietgevaarlijk. Het geeft on
gerief, men krijgt het te Angerlo en op andere plaatsen in zijn
rez de chaussée, de landlieden zijn dus naar hun opkamers
moeten verhuizen, maar dat is ook al. Intussclien, hoe weinig
gevaarlijk, onze toestand is onaangenaam. Niet alleen van
den kant van Angerlo zien we een, ik zal niet zeggen onafzien
bare zee, maar toch een heel aardige waterplas ook in de rig
ting van Ellekom en Dieren valt niet veel straatweg of land,
bi jna niets dan water en uitstekende boomen, benevens enkele
huizen, te onderkennen. En juist van Dieren en Ellekom moet
ons het dagelijksche zielevoedsel, in den vorm van couranten
moeten haast al onze brieven ons toekomen, daargelaten nog
de velerlei noodzakelijkheden voor velen onzer, om de route
van hier naar den arnhemsch-zutphenschen straatweg, en dus
over die beide plaatsjes, te nemen. Dit ongerief komt onsniet
van Baberich maar van den IJssel, die dezen nacht hier is
losgegaan en door zijn hoogen waterstand sedert een dag twee,
drie langzamerhand het dal tusschen hier en de ellekomsche
en dierensche heuvelen heeft onder gezet. De post arriveert
dus per schip, via ondergeloopen land, ongeregeld en laat,
gaat natuurlijk van hier onder gelijke omstandigheden met
het zelfde ongerief. Dus zal mijne correspondentie u ligt niet
al te spoedig geworden. Toch is het gelukkig, dat niet anders
dan bloot ongerief het refrein uitmaakt van eene correspon
dentie uit een van rondom geïnundeerde streekEn niet al
leen ongerief; voordeel mag bij de schering als inslag gevoegd
worden. In liet voorjaar zullen onze landlieden met genot de
uitwerking van Rijn- en I Jssel-slib op hunne landerijen waar
nemen en welligt zich zelf voor een volgenden 1 februarij an
dermaal een verblijf op hunne opkameren toewenschen.
De Arnliemsche courant meldt onder dagteekening van I
dezer.
Gisteren namiddag is Z. K. H. de prins van Oranje alhier
aangekomen. Z. exc. de staatsraad, commissaris des konings,
de generaal, provinciale kommandant en verdere autoriteiten
