J^anbclsbcrifltcn.
Graasmiarkten.
Amsterdam 2L november.
Tanve en gerst onveranderd.
Raapolie op zes weken f 43. Lijnolie op zes weken f 3U
Middelburg 20 november.
Patentolie f 15.],. Raapolie f 13]Lijnolie f 31] per vat op
zes weken.
Prijzen van effecten.
Amsterdam 21 november.
Nederland. Certitic. Werkelijke schuld
dito Nationale dito
dito dito dito
Aand. Handelmaatschappij
Oblig, 1798/1816
Certific. Hope eo
dito dito 1855, Gde serie
dito
Aand. spoorweg
Leening 1860. (contant)
Schatkist obligatien
Obligation
dito binnenlandscli
Certific. coupons bewijzen
Crcdiet instelling
Rusland.
Polen.
Spanii
2j pet.
62$
3
7 O*
41
130
5 n
1014
4
77]-
5
96$
6
57 i
207
4i
89 f
40 i
3
47$
Oostenrijk. Obligatien Weener meialliek
45$
dito amsterdamsclie
5
67]
dito nationale
5
53$
dito 1317/1852
4
21$
Bank actiën
3
652
Belgie. Certificaten bij Rothschild
2.]
Portugal. Obligatien
3
45$
dito nieuwe
3
43]
Grenada, dito
13]
2]
20
Illinois. dito
7
91
20A
Londen, 20 november, ten 12 ure. Consols 93$.
Weenen, 20 nov. (slotprijzen) Metalliek 5 pet. 66,20.
Parijs, 20 nov. (slotpr.) 4] pet. compt.3 pet. 70.25
^oclibrscljouiving.
Be vrienden van den land-en tuinbouw onder de dieren,
als natuurlijke verdelgers van allerlei ongediertedoor
dr. C. W. Ij. Gloger. Naar den derden hoogduilsclien
drukbewerkt door E. C. Enklaar. Prijs 75 cent. Ter
verspreiding bij rcglslree/csche aanvragede 12 exx.
a Gó cent. de 25 h 60 cent per stuk.
Beknopt leesboek voor landbouwers en scholen over de
vrienden van den land- en tuinbouwenz., als voren).
Prijs 20 cent. Be 12exx.f 2, de 25 ƒ3,90, de 50f 7,50.
Zoo er cene dwaling is, die met regt ccnc volksdwaling (popular
fallacy, zeggen de Engelsclien) mag genoemd worden, liet is voorzeker
die aangaande liet zoogenaamd «schadelijk gedierte." liet gemis aan
dc noodigsto natuurkundige kennis van liet nut, 'twelk de onderschei
den diersoorten bestemd zijn te doen en ook werkelijk doen, zoo lang
de mensch niet met. zijne waanwijsheid tusschen beidetreedt om dc
weldadige orde der natuur en dc wijze inrigting van de schepping te
verstoren cn te bederven, openbaart zich niet alleen bij den boer en
den burger, maar ook bij den meer beschaafde, ja zelfs bij de regenten
en regentjes die over het ïicderlandschc volk gezag uitoefenen. Is het
waar dat al onze kennis dc vrucht is van waarneming, wij kenuen dan
ook de oorzaak onzer onwetendheid in velerlei opzigt; zij is gelegen
in het niet of slechts gebrekkig waarnemen van dc feiten cn verschijn
selen die zich, 't zij in de natuur, 't zij in de zamcnlcving der volken
voordoen, cu van de wetten waardoor zoo wel de ccnc als de andere
behcerscht wordt. In dc natuur is niets toevallig noch willekeurig,
zoo lang de mensch zich onthoudt van de wetten tegen te werken die
de voorzienigheid voor dc instandhouding van al liet geschapene heeft
vastgesteld en wanneer de mensch, door hetgeen hem in dc natuur
schadelijk voorkomt te bestrijden, dikwerf oneindig meer kwaad te
voorschijn roept dan hij had willen voorkomen, maakt hij zich tot zijne
eigene schade aan eenc verkeerdheid schuldig, die te verderfelijker
wordt naar mate zij in algemeenheid wint, en dan, juist uit hoofde van
hare algemeenheid, voor wijsheid wordt aangezien.
Sedert eeuwen ziet men den mensch, 't zij opzettelijk cn met eenc
goede bedoeling, "t zij uit loutere baldadigheid, uit moord- cn verniel
zucht, of ook uit enkel liefhebberij, krijg voeren tegen dc vleermuizen,
mollen, wezels, uilen, kraaijen, musschen, spreeuwen, padden, mieren
enz., omdat men ziet of meent, te zien dat deze vrienden van den land
en tuinbouw soms ccnig nadeel doenmaar lictgccu men niet ziet is
dit: dat men daardoor zelf oorzaak is van een veel grooter kwaad,
waarover steeds in toenemende mate geklaagd wordt, de schrikbarende
vermenigvuldiging van dc vijanden van land- en tuinbouw het
planten etend ongedierte.
Iedere poging om ons de verkeerdheid van zoodanige handelwijze
te doen inzien, verdient daarom te worden toegejuicht. De ijverige
Enklaar lieeft zich oji nieuw vcrdieustclijk gemaakt door de vertaling
der heide aangehaalde werkjes van dr. Gloger. Wij zouden die hoogst
nuttige, voor ieders bevatting berekende boekjes in aller handen wen-
sclicn, vooral in die der landbouwers cn vau hunne kinderen, opdat
wij te spoediger verlost mogten worden van dc volksdwaling, die ten
aanzien van het zoogenaamd «schadelijk gedierte" keerscht. Zij zullen
er uit kunnen leeren hoe verkeerd zij handelen wanneer zij vlcer- cu
spitsmuizen, mollen, wezels, uilen, kaauwen, spreeuwen enz. vervol-
I gen en dooden, of toelaten dat die door dc hunnen vervolgd en gedood
J worden; zij zullen de vleermuizen in het leven laten, die hij iedere
hunner maaltijden minstens een dozijn meikevers nuttigen en door de
i nachtvlinders vau zeer schadelijke rupsen te vangen, dezer te groote
vermenigvuldiging tegengaan, 'tgeen anders niet zou geschieden, vcr-
1 mits de vleermuizen hun werk verrigtc» terwijl de gevederde vijanden
j der vlinders slapen: zij zullen achting krijgen voor de zoo erg mis
kende en ondankbaar vervolgde mol, die jaarlijks vele mudden wor
men, larven, slakken en ander ongedierte verslindt, :t welk groot
nadeel aan allerlei gewassen toebrengt, (fn Siiczie redde eenigc jaren
geleden een verstandig landbouwer een koolzaadveld van 25 bunders,
't welk door eene ontzettende menigte wormen was aangetast, door er
zoo veel mollen op te brengen als hij voor geld slechts magtig kon
worden.) Wanneer men weet dat er onder de insectenetende vogels
zijn die, zoo als bijv. de mees, jaarlijks tusschen 200,UOU en 300,000
insectcn-eijcren eten, 't geen nog maar een gedeelte van haar voedsel
uitmaakt, rt welk overigens in rupsen bestaat, dan zal men dc goddc-
looze dwaasheid leeren inzien van voor vermaak mcezen te vangen en
die in eene kooi tot werkeloosheid-co een kwijnend leven te doemen.
Maar wij willen gccne meerdere voorbeelden uit dun schat van wc- i
tenschap, die deze werkjes bevatten aanvoeren, want liet doel dezer
aankondiging is, om vooral de landbouwers op te wekken om zich die
werkjes, of ecu van beiden (want bet tweede is een beknopt cn voor
ieder verstand bevattelijk uittreksel uit het eerste) aan te schaffen, ten
einde tc leeren, wie hunne wezenlijke vrienden zijn en hoe zij zich zei-
ven vijandig zijn door deze hunne vrienden uit onwetendheid of balda
digheid te vervolgen en te dooden; zij zullen voor weinige stuivers eene
kennis kunnen opdoen, die de uitgaaf vvelligt honderdvoudig ieder jaar
zal vergoeden; zij zullen er door te weten komen welk groot nut wordt
te weeg gebragt door zoogdieren, als de vleermuizen, mollen, wezels
enz.; door \ogels, als de buizerds, torenvalken, ui' u, kaauwen, mus
schen, spreeuwen, duiven enz.door kruipende dieren als de padden, 1
hagedissehen, kikvorschen enz.; door sommige insecten zelfs, als i
roofkevers, mieren, hommels en bijen; zij zullen loeren inzien dat alle
deze dieren eer beschermd dan vernield belmoren te worden.
De kiagt dat er te weinig gelezen wordt, geldt vooral den boeren
stand. Intussehcn is het niet te ontkennen dat vele boeken over den
landbouw voor den eenvoudigcu landman öf tegeleord, of te laugwijlig,
bf tc kostbaar zijn. Maar hier niets vau dat alles. Voor 20 cents (of
zoo ge met u vijftigen 50 exemplaren koopt, voor 15 cents) koopt ge
een leesboekje, 't welk voor iedereen verstaanbaar en vol praktische
wijsheid is, cn voor welks lezing ge slechts een, of zoo ge niet tot de
j vlugge lezers behoort, twee vau de lange winteravonden behoeft te be-
steden, die op het land maar al te veel in ledigheid worden doorge-
bragt.
I Maar niet enkel voor landbouwers zijn deze boekjes geschreven,
J ook de burgers en meer beschaafden behooreu er kennis van te nc-
j men, willen zij van de dwalingen genezen worden die zij omtrent zoo-
I genaamd schadelijk gedierte met liet gausche volk gemeen hebben,
i Ik vveuschte het in handen van allen die op den gang der vollcsopvoe-
j ding eenigen invloed hebben, zoo wel van geestelijken, als van school -
j opzieners en schoolonderwijzers, welke laatsten er een voortreffelijk
hulpmiddel in zullen vinden om aan den ciscli der schoolwet te vol
doen, die wil dat op allo lagere scholen onderwijs zal worden gegeven
in de kcunis der natuur. Ilct grootcre der beide werkjes tueb, is eene
uitmuntende handleiding bij zoodanig ouderwijs; het kleinere kan als
geschenk aan de meergevorderde leerlingen voor goed gedrag of voor
goed volbragteu leertijd,groot nut stichten. Ook zoude ik wcnschen dat
ieder burgemeester eener plattelandsgemeente liet grootcre ter hand
nam, ten einde de wezenlijk nuttige vogels goed te leeren onderschei
den van de schadelijke, en zoo doende te kunnen voorkomen dat de ge
meenteraden in hunne verordeningen togeude vermenigvuldiging van
schadelijk gevogelte niet tevens de hoogst nuttige in den bandoen.
Maar ook nog kooger geplaatsten kunnen hun voordcel doen met het
werkje van Gloger. ünze wetgevers zullen na het gelezen te hebben
misschien wel eens gaan twijfelen aan dc doelmatigheid, bijv. van dc
premie van 30 cents, bij de jagtwet uitgeloofd voor het dooden van een
buizerd, wanneer zij vernemen dat deze vogel jaarlijks ten minste
(5000 8000 muizen verslindt (daarom wordt hij ook wel muisvalk
genoemd) en dat de meening als ofdc buizerd voor het jagtvcld scha-
delijk zou zijn, een vooroordeel is, vermits het den buizerd, van alle
roofvogels dc plpmpste, langzaamste en logste, aan de noodigc be
hendigheid, snelheid en kracht ontbreekt, om bijv. een patrijs te van- j
gen behalve wanneer dit door den jager gewond of door koude bevan
gen is, terwijl het behoud van eencn zeer enkelen jongen haas, dien het
den buizerd soms gelukt te vangen, niet opwegen kan tegen het nadeel j
't welk het dooden van eenen buizerd te weeg brengt, die, ware hij in
het leven gebleven, eenige duizeude muizen zou hebben vernield.
Welligt komt men dan tot dc overtuiging dat men ten aanzien van dit
en van andere in dc jagtwet opgenoemde roofdieren even zeer ge- i
I dwaald heeft als ten opzigtc van den wezel, op wiens kop mede bij dc
jagtwet eene premie gesteld is. In dc jaren 18521857, werd de
aanzienlijke som van f 26,534 uit de schatkist betaald voor het vau gen
l van 88449 wezels, (in 1855 werden 25639 wezelmoorden met pre
mie» uit de schatkist beloond En wat is het gevolg geweest van die
slagting Dat de klagten over het schrikbarend vermenigvuldigen
der voor den landbouw zoo schadelijke veldmuizen steeds luider en
luider werden, zoo dat de regering zich genoopt lieeft gezien om geeue
premien meer tc geven voor het vangen van voor de jagt zoogenaamd
schadelijk gedierte, behalve voor vossen en enkele roofvogelseen
besluit waarvoor alle landbouwers baar dankbaar mogen zijn.
Het boekje van dr. Gogel is een waar volksboek, omdat het leering
bevat voor hoog en laag, voor die zich beschaafd achten, cn voor die
op znlken naam geen aanspraak maken. Niemand kan het zonder
schade voor eigen kennis cn beschaving ongelezen laten, en menigeen
zal, na het gelezen te hebben, met den schrijver instemmen, die zijn
werkje aldus besluit: «indien men dit (het besehermen van de dieren
die hier als vrienden van den land- cn tuinbouw worden voorgesteld),
in 't vervolg zoo algemeen doet als men ze sedert ecuwen uit onkunde
cn ligtzinnigheid vervolgd heeft, dan zullen weinige jaren reeds vol
doende zijn om de schaden te ontgaan en tc voorkomen, die nu met
ieder jaar toenemen en dreigender worden. Ongelukkig kan en mag
men niet verwachten dat de gevolgen ccucr zoo lang voortgezette
bezondiging tegen de schoonste en wijsste inrigtingen der natuur, ook
bij de erkenning daarvan, plotseling zullen ophouden maar gelukkig
daarentegen is de wereld van hooger hand zóó ingerigt., dat in dit
opzigt een jaar van verstand meer goed kan maken, dan vele jaren van
meuschelijke dwaasheid bedorven liehhen."
irrtiiDinsjrn.
Sedert 16 dezer zijn ter reede van Ylissingen gepasseerd,
bestemd voor Antwerpen: Rose, gez. Rhodes, Amygez. Gar-
bod, Areal, gez. Cavvthron, Crocus, gez. Javits, Bemaris, gez.
Weathcrill, Mary, gez. Broadhead, Mury, gez. Sylvas, allen
van Londen; Sarah Bridgegez. Owens. Clemens, gez. Bou-
wens, Espoir, gez. C. Durand. allen van Villa Nova; Skulda.
gez. Kundsa, Bordeaux; Kleiodamht, gez. Smith, Bortense,
gezbeiden van RigaSophiagez. Andrews, ZanteEic-
torine Melani, gez. Davis.Camillas; Heres, gez. Durand, Span
je; Sarah Mary, gez. Smith, St. Domingo; Aelos, gez. W.
Ships, Dublin Nestor, gez. White, Shields; Earl of Sunder
land, gez.. Grain, Cronstadt, Rosa, gezHavanna; Betsy.
gez. Baine, Bonos; Rival, gez. Richards, Chs..!eston.i hu.
gez. Smith, SephalonaTramp, gez. Jeffery, GalatzBella-
done, gez. Groult, Camillas; Archimedes, gez. Lajana. Buenos
AyresEclipse, gez, Watkinson. Londen; Ernestine, gez. Be>-
sac, Nantes; Al/ambragez. ïtohison, Callao; Emilie, gez.
Liedekker. lliga; Louis de Geer, gez. Pethersen. Bordeaux.
Den 18 dezer: GrameopolU, gez. Parrel, Callao; Auguslc
Marie, gez. Ie Blanc, Camillas; Hannah, gez. lhnen, Villa
Nova. Den 20 dezer: Europa, gez. Bob.it, Noordstar, gez.
Hartog, beiden van Riga: Antigua, Packet, gez. Meijers, St.
Domingo; Hiram, gez. Roelfsema. Rio Janeiro; Prederika
gez. Svenoen, Livorno; Roberto, gez. Jacarino, Napels.
Op den zelfden dag passeerde aldaar, voor Gent bestemd
Magnele, gez. Dab), Hernosand; Euphemic, gez. Morgbut.
Leonline, gez. Gurier, beiden van Camillas; Euphrasie, gez.
Speckens, Villa Nova. Voor Brussel: Willem LIL,gez. Fisch.
Villa Nova; Canton, gez. Austwick, Londen: Alerte, gez.
Manga. Bordeaux. Voor DendermondeElconore, gez. Brigh
ton, Villa Nova; Jane Grifjith. gez. Edwards, Liverpool:
Lark, gez. Radding, Dublin: Cornelia, gez. Stasse, Bergen.
Voor Vlissingen: Frangois. gez. van Eyk, Adrian a Fran-
ciska. gez. van Eyk. beiden van New Castle.
Den 1S dezer als bijleggers gearriveerdStranger, gez. Coo
per, Sunderland naar OstendeCalharina. gez. 11. Tamphe.
Rotterdam naar Newcastle; d' Ar tag nan, gez. J. Delalanne,
Riga naar Havre; Amélie. gez. Ancyon, Lnconnc naar Amster
dam Klaassina Arendina, gez. Bekkering, Sunderland naar
Genua, welke laatste te Vlissingen behouden heeft aange-
bragt, de equipage van dc cngelsche bark Inlrepid. die door
het volk in zinkenden staat verlaten wasJeune Elrina, gez.
Cavin, Nantes naar Neuwcastle; Jane Cocker ill. gez. Andrews,
Baltimore naar Rotterdam.
In averijde engelsche schooner Margareth. gez. Painter.
IttiöïU'lrn tuin uerruu'r.
stoom BOOÏD H:\ST
TUSSCHEN MIDDELBURG EN ROTTERDAM.
Uren van vertrek in November.
VAN MIDDELBURG VAN ROTTERDAM
Donderdag'22 's morg. 7 ure. Vrijdag 23 'smorg. 11.30
Vrijdag 23 7,30 Zaturdag 21 5,30
Zaturdag 24 S l Zondag 25 6 ure.
Zondag 25 9 Maandag 26 6
Maandag 26 9,30 Dingsdag 27 7
Dingsdag 27 10.30 "Woensdag 28 7
Donderdag29 11,30 Vrijdag 30 9,45
Vrijdag 30 G
UMï}nMal)ci&.
Met dankzegging ontvangen bij ds. Slotcmaker, voor de
noodlijdenden aan de Hoofdplaat, van A. Z. f2,50.
Voor de Syrische christenen is sinds de vroegere opgaaf
nog ontvangen door ds. Taats, van v. d. P. f 1 en eenpakgoe-
deren: van C. S. f5; van mej. B. f2,50; van V. f5; van
eene vrouw en haar dochter f 1,50; van C. A. v. d. P. f 1 van
i A. Z. f 2.50van de Christelijke jongelingsvcreeniging f 1,50;
van eene dienstbode f 3; van N. N.fü: uit de collecte 1S
november, nieuwe kerk, voormiddag, van K. f2,50; van S.
een muntbiljet f 10; van A. B. f2,50; van M. f2; van W.
i f 0,25 van een onbekende f 2,50voorts nieuwe kerk nam.,
van N. N. f 1en nieuwe kerk avond, van K. J. A. f 1 vau
mej. S. een pak kleederenuit Vlissingen een pak goederen
van een onbekende een jas; van S. f 1. Door ds. Pekelharing,
j van N. N. f 10van een onbekende f 5van S. een muntbiljet
f 50van een'onbekende 2 coupons a f 1.23 j en f 3,96. Door
