schilligden loop der omstandigheden af en zijn in dien j
tussclientijd interessante partikulieren, die somwijlen ter wille j
le van den naam, die ze dragen, de nieuwsgierigheid der ga- j
pende menigte gaande maken. En ook dit, is voorbij gaande, i
Als de koning van Napels zijn verblijf bijv. te Amsterdam
wilde nemen, zouden zeker zijn leveranciers met belangstel-
ling naar zijne gezondheid vernemen, en deze of gene, vol
afkeer voor de bloeddorstige policie, die Frans' regering heeft
moeten, doch niet kunnen steunen, den bewerker der vreese-
lijke gruwelen met eenige nieuwsgierigheid bekijken, doch
zelfs deze koude deelneming in den man en zijn lot zoude
voorbijgaande zijn. Geen onzer handelaars zou op het uur
van de Beurs zich door hem laten ophouden, en de menigte
zou hem spoedig met onverschilligheid voorbij gaan. Den
eersten dag wordt hij bekeken, doch als het blijkt dat hij niets
heeft verloren dan zijn eer en zijn stand, trekt hij geene bij
zondere opmerkzaamheid meer.
Wat is de reden van deze verandering Zij is deze. Ter
wijl men in vroeger eeuwen gewoon was aan vorsten slechts
regten, geen pligten toe te kennen, heeft men in onze eeuw
goed gevonden ook deze mensehen aan den algemeen gelden
den maatstaf der zedelijkheid te toetsen. Jammer maar, dat I
deze kritiek door de volken en niet door de koningen zeiven
wordt uitgeoefend. Zij beroepen zich gewoonlijk op het
droit divin, het goddelijk regt der overheid. Tegenover de
eischen eener natie doen ze hunne regten steunen op hun
langdurig bezit en den oorprong van het koningschap, als
niet gelegen in den volkswil. Tot hun ongeluk zijn de onder
danen minder aan diepe historische studiën gewoon, en wei
nig verliefd op woorden. Zij vragen niet naar het verleden,
zij zien op het heden en de toekomst. Een vorstenhuis mag
duizend jaar geleden misschien zeer afdoende regten op de
regering gehad hebben, het gezond verstand der menigte kan
maar niet tot de conclusie komen, dat op dien grond een ko
ning in 1S00 het regt heeft zijn volk zedelijk en maatschap
pelijk ten gronde te rigten. Het vraagt aan het staatsbestuur
deel te nemen, opdatnevens de belangen der regerenden ook
de belangen der geregeerd en behartigd worden. Tegenover
de besehuldiging, dat ze in schijn van vrijheid opheffing van
alle maatschappelijke orde beoogen, wijzen ze op die staten
van Europa, waar naast de meeste vrijheid de meeste orde
bestaat: Engeland en het koningrijk der Nederlanden. Wordt
door al deze getuigen een vorst nog niet overtuigd, maar gaat
hij voort, zijn eigen belang boven het welzijn der natie stel
lende, elke vrije uiting van de volksgeest geweldadigte bestrij
den en alle ontwikkeling in de geboorte te verstikken, dan
wordt aan de natuurlijke behoefte en pligt van zelfverdedi
ging gehoor gegeven, en een revolutie bonst de Bomba's van
den troon.
Treurige, maar noodzakelijke afloop van den strijd.
Voor de volken is ze in den eersten oogenblik zelden geluk
kig; de verbijstering na zulk een inspanning geeft dikwerf
aan booze hartstogten de gelegenheid om ruimschoots uitte
vieren. Naar mate de onderdrukking met meer of minder
gevvensehten uitslag het edele in een volk heeft ten onder ge
houden en het onedele, lage naijver, geldzucht, zinnelijkheid
enz. heeft begunstigd, naar die mate zullen de uitspattingen
heviger en langer van duur zijn. Men is zoo gewoon de mis
slagen en gruwelen, in dagen van revolutie begaan, breed uit
te meten dat het geen'kwaad kan eens te herinneven, aan
wiens schuld zij veelal te wijten zijn. Zij worden begaan als
de uiterlijke band der maatschappelijke orde verbroken is
als er tegenover het volk niet meer een wet en een magt be
staat, om de wet te handhaven.
De despotische magtenhouden de wet door geweld in stand;
zij voedende volken niet tot die hoogte van zedelijke ontwik
keling op, waarop ieder onderdaan de wet eerbiedigtop
grond van de zedewet in zijn geweten. Immers alle ontwik
keling wordt door het despotisme gehaat. De wil van den
vorst en van zijne hovelingen en ministers, niet de stem van
zijn geweten, moet de rigtsnoer des levens zi jn voor elk onder
daan. Komen beide, de wil van den vorst en het geweten, in
strijd, dan moet het laatste verkracht worden, opdat aan de
eerste worde gehoor gegeven. Is het wonder dat, als zulke
§|pev:ngen zijn gevallen, de volken, van eiken leiband ontsla
gen, een tijdlang voorthollen en tot allerlei uitspattingen
overslaan
Zoo onzedelijk in beginsel en in gevolgenis het despotisme.
Bij die natiën daarentegen, waar eene constitutionele rege
ring de onderdanen volkomen vrij ontwikkelen en hen dee-
len doet in liet staatsbestuur, zoo dat ze gewoon worden zich
rekenschap te geven van hunne daden, is zulk eene algemeene
onzedelijkheid ondenkbaar. Nergens ook wordt ze aange
troffen. De tegenstanders van een constitutioneel bestuur
bewijzen niets, als ze enkele proeven van onzedelijkheid, om-
kooperij bij de verkiezingen enz. aanvoeren. Zij moesten
bewijzen dat liet in die staten, waar nog een zoogenaamd
patriarchaal bewind, bijv. in Napels en in de pauselijke staten,
tot dus ver bestond, in dit opzigt beter was dan hier en in
Engeland. Zij bewijzen hetniet, oradathet niet te bewijzen is.
Een krachtig bewijs voor de waarheid onzer bewering
levert de geschiedenis der laatste jaren. Terwijl in Italië en
Oostenrijk revolutie op revolutie losbrak, is het in de consti
tutionele staten bi j enkele woelingen gebleven. Thans, na ver
loop van twaalf jaren, waarin de regeringen dier landen op
den ouden weg zijn voortgegaan, zegeviert in Italië de revo-
lutie, om ook eerlang in Hongarije met verdubbelde kracht
te herleven. Zoo de geschiedenis eene openbaring is, dan j
spreekt zij het vonnis der veroordeeling uit over het droit j
divin en de eischen der legitimiteit.
Zullen al die lessen voor hen. die ze in de eerste plaats be-
treffen, verloren zijn? Het schijnt van niet. Een lid van dat
vorstelijk geslacht, van welk eenmaal het beroemde woord
werd gesproken: „zij hebben niets vergeten, zij hebben niets i
geleerd," heeft in de laatste dagen openlijk met de tradition
van zijn huis en van zijn rang verbroken. Balling op vreera- j
den grond, verklaart bij herhaling prins Juan de Bouvbon, dat
een constitutioneel bestuur het eenig redmiddel is voor zijn j
ongelukkig vaderland, en beveelt zich aan tot het leveren van j
het geneesmiddel. Is er scherper veroordeeling van het vroe- i
Op heden overleedtot mijne groote droefheidte 's Her_
togenbosch, na een langdurig lijden, mijn veel geliefde
Zoon FRANCISCUS BAPTIST A RONCA in den ouder
dom van ruim 31 jaren.
Middelburg, A. M. P. VAN VREE,
den 13 November I860. Wed. D. Ronca.
Voor de vele bewijzen van deelneming, ontvangen bij
het overlijden van Vrouwe C. J. SPRENGER (ScHOitEix)
betuigen hare Behuwdbroeders en Zusters bij deze hunnen
welmeenenden dank.
ger zoo geloofde beginsel mogelijkEen zoon. die de begin
selen openlijk verloochend, waarvoor zijn vader zijn kroon
heeft verloren! Laat het berekening zijn. gelijk sommigen
willen, die den jongen prins tot den stap heeft gebrhgt; be
wijst zulk eene verklaring niet de onmagt van het te voren
aangekleefde, en de raagt van het bestreden beginsel
De wereldgeschiedenis is liet wereldgerigt. ook op het ge
bied der ideen en der zedelijke beginselen. Dwingt de stem
der geschiedenis zelfs her., in wier voordeel het droit divin
werd uitgedacht, om het verwoeste wapen weg te werpen en
heul en troost te zoeken bij den vroegeren vijand, wie zal het
nog opnemen zonder zich zelf te wonden
llliïiïsclcn nan neruoer.
MARINE.
OPENBARE AANBESTEDING, bij inschrijving, aan
's Rijks Werf te Vlissingen, op Donderdag den 22sten
November 18(10, des voorrniddags ten II ure, tot de leve
ring van
a. «livevse houten fxcreedscliappen
b. roodkoperen SpükersHiiiikboutjes
HBinkplaatjes en Gagels.
De Bestekken en Voorwaarden liggen ter inzage bij het
Departement van Marine te 's Gravenhage. de Direction
te Willemsoord. Amsterdam en Hellevoetsluis, en ten
Burele van den Iloofd-Ingenieur op voormelde Werf, bij
wien gegadigden tevens alle verdere inlichtingen kunnen
verkrijgen.
De Inschrijvingsbiljetten zullen, voor ieder Perceel af
zonderlijk, op Zegel en behoorlijk gesloten, uiterlijk op
bovengemelden dag en uur, ter Griffie van de Directie dei-
Marine te Vlissingen moeten bezorgd zijn.
Vlissingen, 10 November I860.
De Directeur en Kommandant der Marine,
de SMIT v. D. BROECKE.
STOOMBOOTDIENST
TUSSCHEN MIDDELBURG EN ROTTERDAM.
Uren van vertrek in November.
van middelburg van rotterdam
Zaturdaj
Zaturdag 17 's morg.
Zondag 18
Maandag 19
Dingsdag 20
Donderdag 22
Vrijdag 23
Zaturdag 2-1
6 ure.
6
6
6
7
7,30
17 's morg. 9,45
Zondag 18 9,45
Maandag 19 10,30
Dingsdag 20 10,30
Woensdag 21 10,30
Vrijdag 23 11.30
Zaturdag 24 5,30
MM&flDhjIjciö-
OPENBARE TERKOOPING.
Op Maandag den 19 November I860's movgens teu
11 ure, zal U. DE VOS, in de Herberg de Patrijs te
Colïjn'spBaatten overstaan van den Notaris VAN
DEN BUSSCHE. residerende te Goes, verkoopen: een
hecht, sterk Woonhuis, Schuur en Erf, zijnde
EENE BROOMlAKKEim,
staande te Colijnsplaat. op den hoek der Voorstraat.
Plaatselijk wijk D no. 139. Te aanvaarden I Januarij e. k.
DE DIRECTIE der Vereeniging tot het bezoeken
der Armen maakt bekend dat zij zich voor het volgende
dienstjaar op nieuw heeft geconstitueerd, en bereid is de
giften in geld en in natura, die men haar mogt toever
trouwen, in ontvang te nemen, om een en ander volgens
de bij haar bestaande regelen aan de Armen uit te reiken.
Het vertrouwen, hetwelk de Vereeniging gedurende ze
ventien jaren mogt genieten, geeft haar de vrijmoedigheid
om, bij de nadering van dezen winter, die zich voor de
minvermogenden onder zeer zorgelijke verschijnselen voor
doet, op eene eenigzins ruimere ondersteuning van hare
Medeburgers aan te dringen.
Voorts neemt de Directie de vrijheid (onder verwijzing
naar hetgeen daarover in het laatste Verslag is gezegd),
haren Stadgenooten beleefdelijk te verzoeken, de Soep-
kaarten welke zij aan de Vereeniging wenscben af te staan
dadelijk na de uitgifte der Kaarten in te zenden, onder
bijvoeging van de namen en woonplaatsen der personen
die zij daarmede wenscben begunstigd te zien.
Middelburg, 12 Nov. 1860. De Directie voornoemd
J. J. DE KANTER. Voorzitter.
D. A. BERDENIS VAN BERLEKOM
Secretaris.
Met dankzegging, voor de noodlijdenden aan de Hoofd
plaat, ontvangen bij fis. Slotcmaker. een muntbillet no. 855,
M. H. groot tien gulden, en bij den heer M. Volkrijk Liebert,
vijf en zeventig cent.
UIT DE HAND te Koop een hecht, sterk en doortim
merd RITIS, in het beste gedeelte der Stadmet ruime
Kamers en Tuin met vrijen uitgang, geschikt tot het houden
van Kantoor. Adres: Brieven franco onder lett. W. aan
het Bureau dezer Courant.
TE HUUR, om dadelijk te aanvaardenhet lIUE$eii
ERVEthans ingerigt en gebezigd tot Herberg en
Logement, op de Rouaansche Kade, tegenover de lig
plaats der Stoombooten, wijk G no. 114, te Middelburg.
Te bevragen Vlasmarkt, K no. 151, aldaar.
IN LOSSING IVcwcastle SCHAAL- en HAAT-
KOLEV, voor JOHs. VAN DER LEIJÉ, Firma
BEHEYDT Co.
DE ROODE TOREN, CHOdOLMDPRIJZEN.
VANILLE AA A B C
per half Pond ƒ1,10. 90 et. 75 ct. 70 ct. GO et.
De Koninklijk geoctroijeerde POEDER-CHOCOLA Al),
per half Pond '1,70. Diverse 1,40. f 1,20.
VANILLE bij liet Pijpje, 40 cent en liooger.
UEd. Dienaar,
M. P. DRONKERS.
Sïmertenltm.
Getrouwd
Biervliet
den 13 November 1860.
P. C. NEURDENBURG
van Rotterdam
E. P. W. DE BATS.
Getrouwd
W. MULLER,
A xelWeduwn. van S. M. Launspach
den 15 November 1860. met
P. A. MEERTENS.
j NB. Bovenstaande, Logementhouder te Breskens, beveelt
zich op nieuw in de gunst van liet reizend Publiek,
i en belooft eene accurate en civiele bediening.
Te bekomen versche SCHAPEVKRIPPEtfbij
N. J. LADENBERG VAN STRATEN, voor den prijs
van 40 cent het Ned. Ponden VARKEASVLEESCH
hij halve of heele Varkens, voor 56 cent het Ned. Pond.
TE AXEL, Prov. Zeeland, worden metl Januarij 1861
verlangd twee «CLPOARERWl.IfcERSeen op
eene Jaarwedde van f 350 en een op eene Jaarwedde van
f 250. Men adressere zich met franco Brievenvóór of
uiterlijk op den 15 December 1860, aan Heeren Burge
meester en Wethouders van die Gemeente.
Tegen Mei een lïoefsmidskneclit benoodigdvan
de P. G., bij J. DE KAM, te Oostkapelle.
Terstond een Kleermakersknecht benoodigd bij
GILLIS ROOZEte Ritthem.
Benoodigd een Rcrdcmelsjeniet beneden de 20
jaren. Slechts zij die zeer ervaren in het NaaijenStoppen
en Mazen zijn zullen in aanmerking komen.
Adres aan het Bureau dezer Courant.
snelpersdrdkkerij van de gebroeders abrahams