plan op te maken betreffende een inval op het venetiaanscli
grondgebied. Volgens dit plan moet Hongavye, zoodra Gari
baldi zich aan de Mincio zal vertoonen, krachtdadig tegen
Oostenrijk optreden, ten einde de oostenrijksche strijdkrach
ten te verdeelen en Garibaldi in de gelegenheid te stellen om,
na de vrijmaking van Venetie, ook der insurrectie in Honga
rye, Zevenbergen, Dalraatie, Slavonie en Croatie de behulp
zame hand te bieden. Het schijnt maar al te duidelijk in de
bedoelingen der ontwerpers te liggen om het daarheen te
leiden, dat die provinciën met Moldavië, Wallachye, Monte
negro en de Herzegowina tot een slavoniscli koningrijk
vereenigd worden. Wat Polen betreft, daaromtrent schijnt
men nader te willen raadplegen. Hierbij moc-t men niet uit
het oog verliezen, dat zulk eene vereeniging der Slavonische
nationaliteiten het russische kabinet hij zonder naar genoegen
zou zijn.
-De correspondent te Moskau vaneen handelshuis alhier
meldt, dat in eenigedeelen van llusland, maar vooral te Mos
kau, de opgewondenheid tegen Turkije zeer groot is. De
grieksche geestelijkheid predikt den heiligen oorlog en ver
langt, dat de russen te gelijk met defranschen oprukken, om
het christenbloed te wreken. De overheid heeft zich verpligt
gezien de geestelijkheid uit te noodigen, zich te matigen.
Parijs 13 augustus. Er heerscht in deze hoofdstad eene vrij
»roote spanning, ten gevolge van het algemeen verspreide
gerucht dat een oorlog tussclien Oostenrijk en Sardinië
schijnt op handen te zijn. De minister van buitenlandsche
zaken van keizer Frans Jozef moet namelijk aan graaf di Ca-
vour eene nota hebben gerigt, waarin hij alle bijzonderheden
herinnert die elkander sedert de lente hebben opgevolgd met
betrekking tot Midden Italië, ten betooge dat de sardinische
regering de medepligtige van Garibaldi was. Graaf von
Rechberg moet dit betoog besluiten met de formeele verkla
ring dat, als Garibaldi of de zijnen eenigerlei demonstratie
doen op de napelsche bezittingen aan den vasten wal, de oos
tenrijksche regering zulks zal beschouwen als een casus belli,
door Sardinië opgeworpen.
In overeenstemming met die dreigende houding van Oos
tenrijk, schijnen eenige berigten uit Sardinië mede niet van
belang ontbloot. Zoo heeft de minister van binnenlandsche
zaken eene circulaire uitgevaardigd, welke de dagteekening
van maandag draagt en gerigt is tot de gouverneurs der pro
vinciën en de generale intendanten, en waarbij hun wordt
aanbevolen om gestreng te waken tegen onwettige tusschen-
komst in de zaken van den staat, en om de toebereidselen tot
maatregelen van geweld tegenover naburige staten te belet
ten, en diegenen te straffen die des konings soldaten zouden
trachten aan te zetten tot desertie. Voorts wordt bij die cir
culaire medegedeeld dat een korps vrijwilligers hij de natio
nale garde is opgerigt.
Gelijktijdig moeten bevelen zijn afgezonden om het gereed
maken te bespoedigen van de versterkingswerken te Bologna,
daar Oostenrijk moet verklaard hebben dat, als men zich ge
noodzaakt zag om de napelsche regering ter hulp te snellen,
het door de staten van den paus zou heen trekken, dat wil
zeggen dat de oostenrijksche regering geen oogenblik zou
aarzelen om door de Romagna te trékken.
La patrie deelt verder een berigt mede in eene correspon
dentie uit Turijn, volgens hetwelk door de sardinische rege
ring een legerkorps naar Napels zou worden gezonden, met
last zich te verzetten tegen elke onderneming op het vaste
land, om aldus de verwikkelingen te voorkomen waaraan Sar
dinië zich zou blootstellen. Te dier zake zou zelfs ecu over
eenkomst zijn gesloten tussclien de kabinetten vanTuryn en
Napels. liet spreekt van zelve dat dit geheele berigt voor
rekening van genoemd blad blijft.
Twrlijc
De buitengewone commissarissen, door de mogendheden
benoemd voor de regeling der zaken in Servie. zullen te Kon-
stantinopel hijeen komen. De russische commissaris is de
raad van legatie Novikoff, geattacheerd aan de legatie van
prins Lahanoff; voor den franschen noemen sommigen den
lieer Bourée, minister in Griekenland, en anderen den heer
Bechavd, consul-generaal te Alexandrie. De cngelsche is, zoo
als men weet, lord Duflérin. De oostenrijksche en pruissische
vertegenwoordigers moeten alleen nog benoemd worden. j
Vorst Daniëlo van Montenegro is door een zijner onder- j
danen verraderlijk met een pistool in den buik gewond. De
sluipmoordenaar is gevat, en liet is nog onzeker of de wond
van den prins doodebjkis.
Italië.
De sardinische regering is ditmaal niet minder gelukkig
geweest met hare leening, dan bij de twee vorige gelegenhe-
den. Terwijl zij 150 millioen heeft gevraagd, hebben de j
inschrijvingen het driedubbele bedragen. Dit is het beste
bewijs, hoezeer men in Italië met hare staatkunde gediend is.
Daar Garibaldi openlijk verklaart den kerkelijkeu staat
te willen aanvallen zoodra hij meester van Napels is, wordt te
Turyn verzekerd dat het pauselijk gouvernement, begrij pende
dat het raadzaam is den aanval te voorkomen, den koning
van Napels in den strijd tegen Garibaldi zou willen bijstaan.
De turynsche Opinione, een onderhandsch orgaan van den
heer di Cavour, geeft te kennen dat, indien dit gerucht zich
vnogt bevestigen, het sardinische gouvernement openlijk voor
Garibaldi partij zou kiezen, dewijl het alsdan niet langer
een strijd tussclien Garibaldi en het napelsche leger, maar
tussclien de Italianen en buitenlandsch krijgsvolk onder de
pauselijke banier zou zijn.
In italiaansch Tyrol moeten reeds meer dan 300 perso
nen het land verlaten hebben om zich aan de oostenrijksche
overlieersching te onttrekken. Reeds zijn GO hunner, die tot
den [gegoeden stand behooren, verklaard als onwettig afwe-
zend, terwijl hunne goederen zijn verbeurd verklaard. In-
tusschen houdt de landverhuizing aan.
Een officieel legcrberigt, hetwelk in Garibaldis hoofd
kwartier te Messina 31 julij jl. is opgesteld, zegt dat eene
talrijke bezending ingezetenen van Calabrie zich bij den
dictator vervoegd en hem verklaard heeft dat Calabrie gereed
was en met ongeduld op zijne komst wachtte.
Er is over Napelsook weder eene particuliere depeclie
ontvangen, waarin gesproken wordt van de landing van 15000
man troepen van Garibaldi in Calabrie. Het is de vraag of
dit slechts de weerklank is van het gerucht dat voor eenige
dagen heeft geloopen en later door eene officieele depeche
werd tegengesproken, dan wel of men het als de bevestiging
daarvan kan aanmerken.
Y olgens een nader berigt is liet niet Garibaldi zelf maar
zijn generaal Cosenz geweest, die zich tot bij de poorten van
Napels heeft gewaagd om eene zamenspraak te hebben met
het geheime comité' van insurrection el en.
De siciliaansche regering heeft, volgens berigten uit
Palermo van 6 dezer, weder eene wijziging ondergaan. De
heeren La Loggia en San Giorgio zijn er uitgetreden, en de
heer Crispi, tot hiertoe minister zonder portefeuille, is aan het
hoofd geplaatst van het ministerie van binnenlandsche zaken
en openbare veiligheid.
Bij een door het officieele dagblad ter keunis gebragt de
creet, is de constitutioneele grondwet van Sardinië ook tot
grondwet van Sicilië verklaard, doch het tijdstip der inwer
king tvediug daarvan zal nader bij dictatoriaal besluit worden
vastgesteld.
Blijkens eene depeebe uit Napels van den 12 dezer
schijnt het kabinet of althans-de koning eene gevoelige wijzi
ging in zijne politiek te liehhen gebragt. Er moet namelijk
eene diplomatieke nota aan de mogendheden en voorname
lijk aan Sardinië zijn verzonden, ter mededeeling dat, als sar
dinische schepen mogten trachten op eenig punt van het
napelsche grondgebied te landen, op zoodanige vaartuigen
dadelijk zal gevuurd worden.
Tevens moet de buitengewone napelsche gezant, generaal
Winspeare, bevel gekregen hebben om Turyn te verlaten als
zijne zending zonder eenig gevolg bleef. Drie aan de rege
ring vijandige dagbladen zijn opgeheven, en ook spreektmen
vau eene verdaging der verkiezingen.
tjanbelsluuigtcn.
&raam£t arktf en
Amsterdam 15 augustus.
Tarwe en gerst vast.
Raapolie op zes weken f 43}. Lijnolie op zes weken f 31
Prijzen van cfiTccten.
Amsterdam 15 augustus.
Certific. Werkelijke schuld 2} pet. 63
dito Nationale dito 3
dito dito dito 4 98}
Aand. Handelmaatschappij 4^ 131-^-
Oblig. 1798/1S16 5 101}
Certitic. Hope co4 78}
dito dito 1855, 6de serie. 5 96}
dito6
A and.spoorweg210
Lcening 1860. (contant)
Schatkistobligatien
Obligatien
dito binnenlandscli
Certific. coupons bewijzen
Crediet instelling
Obligatien Weener metalliek
dito amsterdamsche
dito nationale
dito 1847/1852
Bank actiën
Certificaten bij Rothschild
Obligatien
dito nieuwe
dito
dito2}
dito7
dito3
Londen, 14 augustus, ten 12 ure. Consols 93}.
"Weenen, 14 aug. (slotprijzen) Metalliek Spet. 79,
Parijs, 14 aug. (slotpr.)4}pet.compt. 3pet.67,85.
Prijzen van eonpons en losbare obligatien,
Amsterdam 13 augustus.
Metalliek £22,35; NapelschefDiverse engelsche in
fll,62}Engelsche Russen f 11,62}Fransche f55,50;
Belgische f55,75; Pruissische f34,87}; Spaansche piasters
fSpaansche coupons per fr. fHamb. Russen
f 33,Russische in zilveren roebels f 34,Poolsche in
ff. f20,87}; Nationale metalliek f28,75Dollars f
JfctijDmym.
Nederland,
Rusland.
Polen.
Spanje.
Oostenrijk.
Belgie.
Portugal.
Grenada.
V enezuela.
Illinois.
Mexico.
i Het schoonerschip Louisa, gez. J. Johansen, is den 11 dezer
I van Amsterdam vertrokken met pijpaarde naar Riga.
1 Het schoonerschip CalJiarina Elisabeth, gez. T. D. deRui-
i ter, is den 12 dezer te Newcastle aangekomen.
Het schoonerschip Catharina, gez. M. II. Hackenberg, is
I den 12 dezer van Newcastle vertrokken met steenkolen naar
1 Middelburg.
iBcuflclinacn.
47j
47}
71
55}
251
722
43}
411
13
20i{
89}
19&
KARL 1MË9EKËR.
Wie Karl Baedeker is, vraagt ge? Dan zijt ge nooit, mijn
lezer! buiten uw vaderland geweest; anders zoudt gc niet
nieuwsgierigheid verlangen deze regelen op te nemen, begee-
rig om iets van dien man te hoorendie u bijkans op elk punt
der wereld een gewillige en kundige gids was. Geen man in
Europa kende zoo goed als hij alle steden en dorpenniemand
wist zoo goed u al het merkwaardige, de kerken, de kunstver
zamelingen, de herbergen en logementen van elke plaats op
te geven. Zijne Handboeken voor reizenden vindt ge in
I handen zoo wel van de hoogste als van de laagste standen der
maatschappij, van allen die zoo veel geld en tijd te hunner be-
i schikking hebben, om in den zomer geest en hoofd door het
I zien van vreemde landen en volken te verfrisschen. Zijne
roodlinnen boekjes stelden den onvvetendsten vreemdeling
j even goed op de hoogteals de landgenoot zelf kon zijn. Hij
I was de schrik van alle logementhouders, en de zwaarste wraak
j die een bedrogen of afgezet reiziger nemen kon, was een klagt
in te zenden aan Karl Baedeker, die, zoo na onderzoek de
juistheid hem bleek, in een volgende uitgave van zijn hand-
boek de vreemdelingen voor den bedrieger waarschuwde.
Een gepatenteerd koetsier kwam eens op het polieiekantoor
te Bazel, en verklaarde met veel beweging dat hij zijn ambt
opgaf. Toen men hem vroegwaarom was het curieuse ant
woord omdat alle genoegen er van weg is, sinds die vervloek
te roode boekjes er zijn. De naam van Baedeker was 't spook
dat ontelbare vreemdelingen voor knevelarijen vrijwaarde.
Geen wonder dat er allerlei anecdoten op zijnen naam rond
liepen. Ov eral wist men te vertellen van 's mans geheime wan
delingen hoe hij hier de aanleg van een park met hoofdschud
den had afgekeurd en elders een nieuw voetpad ontdekt en
de lengte met het horologie iu de hand gemeten. Vruchteloos
had men getracht zulk een gewigtig persoon te blinddoeken
of om te koopen. Kisten cigaren en manden champagne, hem
toegezonden door belanghebbenden, die zijne aanbeveling
zochten te verwerven, waren, naar menzeide, ongeopend door
hem terug gezonden. Onmogelijk is het zich den schrik en
angst te denken van logementhouders, die hem een slechte
kamer of een slecht bed hadden gegeven, en niet dan bij zijn
heengaan bemerkten dat hij de man was die voor een groot
deel hun crediet in handen had. Van daar dat vreemden dik
wijls zijn naam gebruikten om zich een goede ontvangst te
verzekeren, of dat anderenom elkander een dienst te bewij
zen, zijn naam op zijn kottér schreven, zoo dat hij bekend was
zonder het te weten. Men beweerde zelfs dat de regering hein
toegestaan had om onder een vreemden naam en met een val-
schen pas te reizen.
Dochwat er van al deze verhalen waar zij of niet, dit is
zeker, dat zijne reisboeken de nuttigste zaken zijn die onze
eeuw op dit gebied beeft voortgebragt. Baedeker heeft geen
moeite ontziengeen kosten gespaardom ze waarlijk onmis
baar te maken. Men vindt er duizende kleinigheden in, voor
reizigers van waarde: opgave van prijzen, van de etensuren
enz. Om dit alles te weten te komen, moest hij veel reizen en
drukke correspondentien voerenen hij was nimmer tevreden
maar streefde altijd naar verbetering. Ieder jaar bragt nieuwe
en juister mededeelingenomtrent wegen, uitzigten, statis
tieke opgaven enz., de vruchten van zijne eigene jaarlij ksclie
roiulzwerviugen en van de reizen van zijn zpon, die.li»m jtv
de laatste tijden ter zijde stond. V
Karl Baedeker is in het vorige jaar gestorven, geacht door
