öuücnlanhsclje tijïungett.
bende terugkeerd, of dat, waarop de vereischte toestemming
op zijne aanvrage verkregen zal zijn."
De minister van oorlog merkte op dat de behoefte aan eene
verandering als de door hem voorgedragene in de bestaande
wetten op de pensioenen aangaande het bedoelde punt reeds
lang gevoeld was. Ten einde daaraan te voldoen had hij dit
wetsontwerp ingediend. De aanneming daarvan niet wen-
sehende verschoven te zien, wilde hij geene tegenstand bieden
en verklaarde hij zich tegen de wijziging niette zullen verzet
ten, indien zij eerst de noodige verandering had ondergaan.
De zitting werd hierop geschorst om de wijzigingen in de
redactie te brengen, welke ter verduidelijking werdeu noodig
geacht. Daarna is het artikel, en hierop het geheele wetsont
werp met algemeene stemmen goedgekeurd.
In deze zitting zijn ingekomen drie wetsontwerpen tot af
schaffing der slavernij in de West-indisehe koloniën.
De commissie van rapporteurs voor het wetsontwerp tot
wijziging der begrooting wegens den arbeid der gevangenen
heeft haar eindverslag uitgebragt, zijnde beslist dat de dag
der beraadslagingen nader zal worden vastgesteld.
Aan het einde der zitting heeft de heer Elout van Soeter-
woudc, namens de commissie belast met het onderzoek der
iulichtingen door den minister van koloniën ingezonden op
het verslag der kamer omtrent het regeringsverslag betreffen
de het beheer en den staat der koloniën over 185G, dienaan
gaande rapport uitgebragt. Over de voorgestelde conclusie
zal nader eene beslissing worden genomen.
Omtrent het onderzoek van het ontwerp van wet op de
spoorwegen in de afdeelingen verneemt men, dat zeer vele
leden voortdurend bezwaar hebben tegen den aanleg van
spoorwegen door den staat, vooral indien daarmede ook eene
exploitatie van staatswege zal moeten gepaard gaan. llij
velen is dit bezwaar echter afhankelijk van de vraag, of er
kans bestaat om de vereischte spoorlijnen door concessiona
rissen te zien uitvoeren voor een bepaald subsidie. Op
nadere verklaring der regering, omtrent de waterwegen, is in
meer dan eene afdceling door onderscheidene leden aange
drongen. Bij velen werd de noodzakelijkheid gevoeld van
eene verklaring bij, of eene bepaling inde wet omtrent de
orde, in welke de lijnen zullen worden gemaakt. "Wat de rig-
ting betreft loopen de gevoelens zeer uiteen omtrent de lijnen
van Meppel-Heerenveeu-Leeuwarden of Meppel-Assen-Gro-
ningen, en die van Meppel of Zwolle naar Rheine. Ook vindt
het maken van een dubbel stel rivier-overgangen met hulp
vaartuigen over het Ilollandschediep en de Waal veel be
zwaar. In meer dan eene afdeeling is ook de vraag gedaan,
of het niet mogelijk zijn zou. het noorden en het zuiden des
rijks, door een overgang der rivieren te Gorinchem te verbin
den. Men meende dat daardoor de belangen van Amsterdam
en Botterdam zouden worden overeengebragt en inen zich
dan tot den aanleg van ee'ne lijn over dc rivieren kon bepalen.
Men bragt dit in verband met den vvensch van 's Gravcnhage-
Gouda, om een spoorweg te verkrijgen, die dan tot Gorinchem
kon worden verlengd. Ook uit dien hoofde betreurde men het
dat de regering de lijn "s Gravenhage-Leyden-Woerden. met
uitsluiting van 's Gravenhage-Gouda, had verleend.
Uit al het vroeger en ook thans medegedeelde blijkt
overtuigend, dat de gevoelens van de leden der tweede kamer
over het voorgedragen wets-ontwerp zeer uiteenloopen.
Engeland.
Londen 2 mei. In de zitting van het lagerhuis van gisteren
is door lord John Russell, naar aanleiding van eene vraag des
heeren Fitzgerald, te kennen gegeven dat tothet houden eener
conferentie over de savooysche kwestie nog niet besloten was.
Voorts gaf hij te kennen dat het gouvernement met Hauno-
ver onderhandelde over de afschaffing van den Stadetol.
Sir Ch. Napier heeft voorgesteld bij een adres aan de ko
ningin te verklaren dat. de reserve der marine niet gebragt is
tot de sterkte, aanbevolen door de commissarissen, en er op
aan te dringen dat de kustwacht met 1200 man vermeerderd
worde met handhaving van de bestaande premien. Dit
voorstel werd door lord Elphinstone ondersteund, maar door
lord Clarence Paget, den ondersecretaris van marine, bestre
den, omdat het inden vorm waarin het gedaan was, tot mis
verstand aanleiding kon geven. Ilij verlangde dus de
verwerping daarvan en gaf de verzekering dat de kustwacht
weldra vermeerderd en andere verbeteringen ingevoerd zou
den worden. Sir Ch. Napier heeft daarop zijn voorstel weder
ingetrokken.
Volgens The morning post zal lord Elgin dadelijk naar
Engeland terugkeeren, indien het ultimatum binnen den ge
stelden termijn van dertig dagen door China wordt aange
nomen.
Zaturdag morgen werd het zeemanshuis te Liverpool
geheel door brand vernield, waarbij een policiedienaar en een
beambte zijn omgekomen. Dat gebouw was eerst ten jare
1851 gesticht, heeft 30,000 p. st. gekost en was slechts voor
een derde der waarde verzekerd.
Nadat de eerste poging, om Amerika telegrafisch met
Europa te verbinden, op zoo betreurenswaardige wijze mis
lukt is, wil men in Canada eene tweede zoodanige poging wa
gen en komt men daar terug op het oorspronkelijke denkbeeld
om den kabel tusschen Groenland, Ierland en de Faroe-eilan-
den te leggen, waardoor verschillende punten van verbinding
zouden verkregen worden. Dit plan, het eerst door den heer
Young opgegeven, werd door dat van den Amerikaan Field
verdrongen, die aan een lijuregt tusschen Ierland en Amerika
te leggen kabel de voorkeur gaf en reeds daarom in de Ver-
eenigde staten grooten bijval vond. omdat de andere weg
geen zuiver amerikaansche, maar veeleer een canadasche was.
Het blijft nu nog de vraag of de noodige gelden tot uitvoe
ring gevonden zullen worden, want de new-yorksche kapita
listen zullen er zich waarschijnlijk buiten houden, in Enge
land heerscht thans groote afkeer van geldbelegging in on-
derzeesche telegrafen, en Canada zal het geld bezwaarlijk
alleen bijeen kunnen brengen.
Duit§clilan<l.
Weenen 2 mei. Blijkens eene mededeeling van de "Wiener
Zeitung heeft de keizer, bij een eigenhandig schrijven van 29
april jl., de volgende personen voor hun leven tot buitenge
wone leden van den rijksraad benoemd aartsbisschop Rau-
scher, vorst Adolf Schwartzenberg. vorst Frans van Liechten
stein, vorst Vincent Auersperg, graaf Hartig, generaal Halier,
graaf Apponyi, veldmaarschalk Degenfeld, baron Sokesevits.
Verder zijn 3S buitengewone tijdelijke leden van den rijks
raad benoemd, waaronder uit llongarye de heeren; Majlath,
Somsich; uit Bohemen de heerenClam Martinitz, Albert
Nostitz, de voorzitter der kamer van koophandel van Rei-
chenberg Frenkler; uit hetlombardo-venetiaansche graaf Mo-
cenigo, baron Zigno.
Volgens eene andere mededeeling van de Wiener Zeitung
heeft de keizer, bij besluit van 22april, ter uitvoering der vier
de paragraaf van het keizerlijke patent tot regeling van de
zaken der protcstantsclie kerkgenootschappen, bepaald, dat
de afdeeling van het ministerie van eeredienst, welke uit le
den der evangelische kerkgenootschappen bestaan moet,
onverwijld in werking zal treden, dat zij ook de schoolza-
ken en kerkelijke aangelegenheden der protestanten van de
andere kroonlanden zal behandelen, envoorloopig uit drie ra
den bestaan zal. Deze drie raden zijn reeds benoemd.
Voor de geestelijke belangen der protestantsche sol
daten in het oostenrijksche leger zal door garnizoens-vcld-
predikers van het luthersche en van het gereformeerde
kerkgenootschap worden zorg gedragen. Te Weenen, Vero
na, Ofen, Lemberg, Prag en Hermanstadt zullen een luthersche
en een gereformeerde garnizoens-veldprediker worden aan
gesteld welke voorloopig ook met het bezoeken der
omliggende landstreek belast worden. In oorlogstijd zullen
bij de te velde staaude legers aan de geestelijken, welke met
de dienst in de hospitalen belast zijn, twee protestantsche
veldpredikers toegevoegd worden.
De veldtuigmeester Benedek heeft bij de aanvaarding
zijner hooge betrekking in Hongarye eene proclamatie open
baar gemaakt, waarbij hij het vertrouwen van alle standen
van dit kroonland in de bedoelingen der regering inroept, en
tevens verklaart, alle onrustwekkende demonstratien krach
tig te zullen te keer gaan.
Een gerucht van de abdicatie des keizers vindt veel
geloof. Anderen daarentegen beweren, dat de keizer eene
langdurige reis zal maken en gedurende dien tijd het be
stuur zal opdragen aan zijnen broeder, den aartshertog
Ferdinand Maximiliaan, in wien de bevolking, het zij te regt
of teonregt, groot vertrouwen heeft.
Treedt de keizer af, dan geschiedt zulks ten behoeve van
zijn zoon, onder regentschap van genoemden aartshertog.
Vorst Metternich heeft zijn ontslag verzocht. Tot heden
is dit verzoek nog niet ingewilligd. Dergelijke feiten, welke
ook van elders worden tegemoet gezien, dragen niet weinig
bij, om den algemeenen toestand te verwikkelen.
Er zijn er echter velen, die zich, in het belang van het
vaderland, verheugen in't geen thans plaats heeft. De rede
nering van dezen is, dat de toestand onhoudbaar is, zoo dat
dit de minst bloedige ontknooping van het drama zou kunnen
worden. Komt er geene radicale verandering, dan is vroeg of
laat eene revolutie onvermijdelijk, en wat zal die revolutie bij
de op zoo lagen trap van beschaving staande bevolking uit
werken De gevolgen daarvan zijn niet te voorzien.
Wordt nu het kwaad op zoo in het oog loopende wijze
openbaar, gelijk nu het geval is, dan is de verbetering niet ver
meer af.
De weduwe van den heer von Bruck, die voornemens
was naar het buitenland te vertrekken, heeft bevel ontvangen
haar vertrek uit te stellen. Van vvege het gouvernement is
een commissaris benoemd, om het vermogen der familie von
Bruck te inventariseren.
De president der crediet-veveeniging. de heer R'chtcr,
is bijna uit zijne gevangenis ontsnapt. Een gevangenbewaar
der had hem een pas naar Hamburg bezorgd en was hem
tevens in zijne ontvlugting behulpzaam geweest; reeds was
hij buiten de gevangenis en op het punt om in eene gereed
staande droschky te stappen, toen hij herkend en op nieuw
aangehouden werd.
Berlijn 1 mei. De eerste kamer heeft een nieuw bewijs ge
geven van hare volharding in de oppositie tegen de tegen
woordige regering. Met eene overgroote meerderheid heeft
zij gisteren de reeds door de tweede kamer goedgekeurde
voordragtcn tot regeling der grondbelasting en opheffing dei-
in de oostelijke provinciën bestaande vrijdommen van die
belasting verworpen.
Niet alleen heeft het besluit van het heerenhuis groot
leedwezen verwekt, maar ook zijne oneerbiedige gedragingen
jegens het ministerie hebben ergernis gegeven. Dc meerder
heid van dat huis schijnt het zich toch tot gewoonte gemaakt
te hebben alleen naar hare eigene redenaars te luisteren.
Want, terwijl erbij de redevoering van graaf Arnim, die twee
uren duurde, eene plegtige stilte heerschte, ontstond eene
onrustige beweging zoodra de minister van financiën von
Patow het woord nam. Een gedeelte der vergadering liep
herwaarts, een ander gedeelte derwaarts heen; er vormden zich
groepen men vertoonde elkander pliotografische portretten,
praatte enlachtte luid. zoo dat de voorzitter minstens tien of
twaalf malen zijne schel roeren moest, om stilte te gebieden.
De militaire commissie uit de kamer van afgevaardigden
heeft bepaald, dat er termen zijn om. voor een jaar, vijf en een
half millioen thalers toe te staan ter bestrijding derkosten van
hervormingen in de organisatie van het leger.
Frankrijk.
Parijs 3 mei. In den Moniteur van gisteren is eene nota
des heeren de Thouvenel van den 7 april betrekkelijk de
kwestie der neutraliteit van Savoye openbaar gemaakt. De
heer de Thouvenel bestrijdt daarin de aanspraken van Zwit
serland, en verklaart dat Frankrijk bereid is tot de algebeelc
uitvoering van art. 92 der Weener congres-acte.
De tweede nota, heden door dat blad medegedeeld, isge-
dagteekend 16 april en strekt ten betooge dat de aanhechting
der geneutraliseerde gewesten van Savoye bij Frankrijk, geene
verandering brengt in den toestand van Zwitserland.
De debatten bij het wetgevend ligchaamover het wets
ontwerp, betrekkelijk de vermindering van regten op wol,
katoen en andere grondstoffen, zijn in de laatste dagen voort
gezet, en het blijkt daaruit dat dit ontwerp vrij wat tegen
kanting ondervindt.
Het is ten slotte echter met eene meerderheid van 219 tegen
4 stemmen aangenomen.
De toestand van Turkye boezemt bij voortduring he
vige ongerustheid in, en daaruit zijn allerlei geruchten ont
staan, het een nog onwaarschijnlijker dan het andere. Men
spreekt bij voorbeeld van onderhandelingen met Rusland en
Oostenrijk over de zaken van de porte, en van eene reis van
keizer Frans Jozef herwaarts.
Ten opzigte eener conferentie zegt men dat Engeland
nader heeft voorgesteld, dat daarbij de aanhechtingen in
Italië even zeer zullen worden ter sprake gebragt als die van
Savoye en Nizza. Die denkbeelden moeten echter geen bijval
hebben gevonden bij de andere mogendheden en leggen dus
op nieuw hinderpalen in den weg voor dc bijeenkomst der
vergadering, welke uitspraak moet doen omtrent de weder
zij dsche regten van Frankrijk en Zwitserland.
De viersardinische commissarissen, die zich reeds sedert
veertien dagen hier bevinden voor de regeling der nieuwe
grenzen tusschen Sardinië en Frankrijk, hebben met hun werk
tot dusver geen begin kunnen maken. Zij hebben, naar men
meldt, aan het ministerie van oorlog vernomen, dat er niets
beslist kan worden, zoo lang niet het sardinisclie parlement
over het afstaan van Savoye en Nizza zal hebben gestemd.
Met eene bijzondere telegrafische depechc had men
berigt ontvangen, dat een spaansch dagblad heeft medege
deeld, dat de graaf de Montemolin geneigd zou zijn de sou-
vereiniteit van koningin Isabella te erkennen en van alle
vorderingen op den troon af te zien. Naar men verneemt,
moet bij ons gouvernement gelijk berigt ontvangen zijn. Het
gewigt daarvan zal te naauwernood behoeven aangetoond
te worden, naardien daarmede aan de geheele zaak der spaan-
sche legitimiteit de bodem wordt ingeslagen. Men verzekert
dat de graaf tot gemeld besluit is gekomen, omdat hij zou
inzien, dat de natie zich bepaald ten behoeve van het tegen
woordig koningschap verklaart.