MIDDELRURGSCHE
COURANT.
N°' 27.
Zaturclag
öinncrtlanöscfje lijömgctt.
1860.
3 Maart.
Deze courant verschijnt des diugsdags, donderdags en zaturdags.
Binnen deze gemeente en Vlissiugen gescliiedt de uitgave den avond te voren ten 8 v
De abonnementsprijs per drie maanden is ƒ3, frauco per post f 3,40.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens.
UITGEVERS:
DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regel; van huwelijks, geboorte,
doodbekendraakingen enz. van één tot zes regels 1,50, voor eiken regel daarboven 22
centmet 35 cent zegelrcgt voor elke plaatsing. De betaling geschiedt kontant.
Buitengewoon grooto letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Editie van vrijdag avond 8 ure.
middelburg 2 maart.
Het departement Middelburg der Maatschappij tot bevor
dering van nijverheid hield woensdag avond in de concert
zaal weder eene bijeenkomst, waartoe, behalve de leden, ook
andere industriëlen en belangstellenden waren opgeroepen.
Onder de ingekomene stukken, waarvan voorlezing is
geschied,behoorde eene missive van den voorzitter (leshoofd-
bestuurs, in welke aangedrongen wordt op het doen van
pogingen ter vermeerdering van het aantal leden. De voorzit
ter der vergadering voegde daarbij,dat voor belangstellenden,
die eenigzins nader met het doel en de werking der maatschap
pij wenschen bekend te worden, eenige exemplaren beschik
baar waren van de rede, door den hoogleeraar van der Boon
Mesch uitgesproken bij de viering van het 75javig bestaan, en
hij deed onder de aanwezigen een aantal uittreksels uit de
wetten der maatschappij verspreiden.
Voorts werden overgelegd eenige monsters steen, gebakken
te "Westkapelle uit zoogenaamden zavel (zamengesteld uit
klei, vermengd met aarde). Daarbij waseen belangrijk schrij
ven gevoegd van een der bestuurders van het,, Fonds voor
handel en nijverheid" aldaar. Hieruitbleek datdeze steen bij
wijze van proef gebakken is, met behulp van daartoe uit Bel
gië ontbodene werkliedendat men bij het bakken is afgewe
ken van de gewoonte om zulks in ovens en met turf te doen,
en hierbij steenkolen gestookten desteenenin de openelucht
gebakken heeft. Verder schijnt de min gunstige weergesteld
heid lioogere kosten voor droogen enz. veroorzaakt te hebben,
zoo datmen zich vleit dat de prijsbij eene voortgezette proeve
zou kunnen wedijveren met dien van aangevoerden steen.
De monsters zijn tot onderzoek gesteld in handen van drie
leden, die ook na eene analyse der grondstof, verslag zullen
uitbrengen.
Nadat de beantwoording was voorgedragenen besproken
van eenige vroeger in de bus gevondene vragen, ging de ver
gadering over in eene van bestuurders en leden, waarin rap
port werd uitgebragt omtrent eene verhandeling over de
ventilatie.
De storm, welke ook hier dingsdag namiddag is waargeno
men, heeft in onderscheidene plaatsen van ons vaderland
eenige verwoesting aaugerigt, en hier en daar telegraafpalen
tegen den grond geworpen, waaraan vermoedelijk de storing
zal moeten worden toegeschreven welke men van hier nog
altijd ondervindt.
De opvoering der rederijkerskamer Concordia, van Mid
delburg, op maandag den SOfebruarij ten voordeele der alge-
meene armen te Zierikzee gegeven, heeft zuiver opgebragt de
som van f lil,20.
Tot lid van de tweede kamer der staten-generaal, voor het
district Dordrecht, bij de herstemming tusschen deheerenmr.
G. A. de Raadt en mr. P. Blussé van Oud-Alblas, is gekozen
rar. G. A. de Raadt met G69 van de 1153 geldig uitgebragte
stemmen. De heer Blussé erlangde alzoo IS 1 stemmen.
Dezer dagen is in het licht verschenen en aan de belang
hebbende geleerden verzonden het derde of laatste deel van
Jacob vanMaerlands rijmbijbel, uitgegeven onder toezigt van
professor J. David, te Leuven, op last van het belgisch staats
bestuur. liet glossarium op het bovengenoemde werk zal in
een afzonderlijk deel het licht zien.
Men schrijft uit den Helder, gedagteekend 27 februarij
Op grond van langdurige weerkundige waarnemingen,
zoo wel opliet observatoria::; alhier, als op die in andere plaat
sen van ons vaderland gevestigd, meent men met eenige ze
kerheid de naderende stormen vooruit te kunnen weten. De
jongste stormen van november, die zftö vele schepen hebben
doen vergaan, zijn hier en elders zeer duidelijk vooruitgezien.
Men is daarom, naar men verneemt, tot het voornemen ge
komen om eene telegrafische communicatie tot stand te bren
gen tusschen het observatorium alhier en die te Groningen
en Maastricht, ten einde uit het resultaat der gelijktijdige
waarnemingen tot de meerdere of mindere raadzaamheid te
besluiten voor het uitzeilen van koopvaardijschepen, die dik
wijls in groote menigte in deze haven op eene gunstige ge
legenheid voor de uitvaart gelegen hebbende, niet zelden met
het eerste ooster- )of noord-oosterkoeltje naar zee gaan.
De Leidsche courant deelt mede, dat de gecostumeerde op-
togt, dien het studentencorps der leidsche hoogeschool beslo
ten heeft dezen zomer te doen plaats hebben, op maandag 11
juuij zal gehouden worden.
Z.M. dekoning der Belgen heeft den nederlandschen kapi
tein der artillerie A. J. A. Gerlach, tot ridder der Leopolds
orde benoemd.
De Maatschappij voor meel- en broodfabrieken te Amster
dam is voornemens eene tweede broodfabriek daar ter stede
op te rigten. daar de maatschappij volkomen aan het doel be
antwoordt in het leveren van goed en goedkoop brood. De
aandeelhouders ontvangen 7 pet.
Den 16 maart zal te 's Gravenhage worden aanbesteed het
funderen,optrekken en binnen 16 maanden in orde opleveren
van een gebouw voor den hoogen raad, aan het Plein aldaar.
Men verneemt dat de officier bij de arrondissements regt-
bank te Leyden bij het provinciaal geregtshof in Zuidholland
in hooger beroep is gekomen van het vonnis der regtbank
aldaar, waarbij de heer mr. G. W. is v rij gesp roken van de te
gen hem ingestelde vervolging, wegens het niet willen afleggen
van den eed als getuige in eene strafzaak.
De heer Vrolik bragt in de zaturdag te Amsterdam gehou-
dene vergadering van de natuurkundige afdeeling derKonink-
lijke academie van wetenschappen, een belangrijk rapport
uit over de geschiedenis der verwoestingen van den paal
worm. De commissie was daarbij van oordeel dat de paal
worm op onze kusten, in de maand junij in het hout dringt,
dat hij er van buiten in dringt en dat hij steeds in liet
hout boort, en tevens (lat het verkeerd gehandeld is zoo men
den ringworm uit het hout verdrijft, daarbij steeds op den
paalworm aast. Voorts bleek uit het rapport dat men in de
jaren waarin de meeste regen is gevallen, den sterksten groei
van den paalworm heeft waargenomen en dat alle kusten
van Nederland door dien worm waren aangetast. Ook is de
commissie van oordeel dat er zoo spoedig mogelijk een aan
vang moet worden gemaakt met verdrijvingsmid (leien om
dien vijand te bestrijden. De middelen die de beste uitkom
sten hebben geleverd zijn koolteer of creosoot. De voorzitter
bragt dank aan de commissie voor (le moeijelijke taak, die zij
op zich heeft genomen. Dit rapport zal afzonderlijk worden
uitgegeven en daarbij zullen gevoegd worden de tabellen van
den heer von Baumhauer enz. De heer von Beneden heeft de
vergadering aangeboden dit belangrijk rapportin de fransche
taal over te zetten. De commissie zal daar nader over beslissen.
öoslinidSselïC kolonie».
Uit den inhoud van de javasche couranten tot en met den
11 januarij 11., met (le laatste mail aaugebragt, blijkt dat den
11 december op Celebes Aroe-Tannette-riawang. een der
kiesheeren van Boni. aan welken de kommandant der expe
ditie een brief had gerigt, zich aan het nederlandsch gezag
had onderworpen, en had verklaard dat geheel de hadat dit
zijn voorbeeld zou volgen, zoodra de leden van (lergelijken
brief kennis hadden bekomen. Voorliet uitvaardigen dezer
brieven was zorg gedragen; en het genoemde opperhoofd was
van oordeel datmen, nu Boni was overwonnen, zich aan de
door de nederlandsche regering te stellen voorwaarden be
hoorde te onderwerpen. Pasempa was niet verdedigd, omdat
de Boniers vreesden daarin afgesneden te zullen worden. Ten
einde de aankomst der kiesheeren te bespoedigen, zou (le
bevelvoerende generaal den 14 december van Palakka naai
de beruchte kampong Pompanoea oprukken en daar eenige
(lagen verblijven. Voor zoo ver daarover kon worden geoor
deeld, maakten de op het zoo zeer vernederde Boni behaalde
overwinningen een diepen indruk op de verdere bevolkingen
van Celebes.
De berigten uit de Zuider en Ooster afdeeling van Bor
neo, luidden gunstig, ten aanzien van het bestoken van de op
standelingen te lande, en deop (leze behaalde voordeelen, der
wijze dat de bevolking van Moening den oorlogmoede scheen
te worden, en de sultan Koening, met een deel van zijn
gezin, spoorloos was verdwenen.
IletBataviasch handelsblad meldt het volgende van Band-
jermasing: „Wij vernemen dat onlangs bij eene expeditie
tegen Moening, de sergeant der sapeurs Heydeman op eene
eervolle wijze zijn leven eindigde. De kapitein Raes had een
luitenant ter verkenning vooruit gezonden. Toen (leze met
zijne manschap wat lang wegbleef, begreep de kapitein dat
de jonge officier zich in zijnen ijver wat te ver moest gewaagd
hebben en volgde hem, eenen anderen kapitein achterlatende^
en dezen alle mogelijke waakzaamheid aanbevelende. Deze
schijnt echter den vijand te gering te hebben geschat en werd
met zijn troep door 75 priesters overrompeld, waarbij hij twee
stukken verloor. De sergeant der sappeurs Heydeman moet
toen op den vijand hebben ingehouwen en de twee stukken
hebben heroverd, waarna hij, met wonden overdekt, den
schoonsten (lood des krijgsmans stierf."
De raad van justitie te Batavia heeft den heer II. J. Lion,
redacteur van het Bataviasch handelsblad, vrijgesproken van
smaad en hoon tegen den minister van koloniën, maar hem
schuldig verklaard aan smaad, hoon en laster tegen 's konings
vertegenwoordiger in deze gewesten, en hem deswege veroor
deeld tot achttien maauden gevangenisstraf. Het vonnis komt
hij het hooge geregtshof van Nederlandsch Indie in revisie.
De heer Tra-Kranen, nieuw benoemd president der
Nederlandsche handelmaatschappij, is te Singapore aange
komen.
Den 2S november is de assistent-resident, gecommit
teerde voor de zaken von Bali en Lombok, in gezelschap van
den ambtenaar S. T. Nieuwenhuizen naar Boeleleng vertrok
ken, teneinde dezen als controleur aldaar te installeren. Bij
die gelegenheid bespeurde genoemde assistent-resident, dat
de contracten, door Boeleleng met Karang-Asem, Bangli en
Tabanan, op aanzoek van het gouvernement gesloten, naar
wensch werkten en onderlinge geschillen geheel in overeen
stemming met die contracten werden uitgemaakt. Het ver
beteren van den weg van Boeleleng naar Djembrana en de te
Koetoel en te Yeh Hembang opgerigte passanggrahans, heb
ben de gemeenschap tusschen beide landen aanmerkelijk ver
meerderd en den handel doen toenemen, zoo dat kudden van
50 tot SO runderen en paarden niet zelden van de eene naar
de andere plaats langs boven bedoelden weg trekken. De
vorstelijke familie te Boeleleng was zeer ingenomen met de in
het voorjaar tot stand gekomen regeling der landrenten. Zij
waren zonder moeijelijkheden geïnd; zoo wel de inkomsten
van den vorst als die der poenggewas waren belangrijk toege
nomen, hoewel de landrentschuldigen niet meer dan vroeger
hadden betaaldslechts de inners dier belasting, deSedalians,
waren met de nieuwe regeling niet tevreden, omdat zij thans
buiten de mogelijkheid zijn om, zoo als vroeger, eén grootge
deelte der geïnde rente te verduisteren.