STOOMBOOTDIOST
slaagden daarin meestal naar wensch. Daardoor is eene be- I
boette aan hulponderwijzers ontstaan, welke het op vele j
plaatsen moeijelijk maakt om het onderwijs in de scholen
gaande te houden.
In deze behoefte heeft 's lands regering gemeend te moeten
voorzien en tracht dit nu ook te doen door de oprigting van
scholen, waarin de leerlingen normaalonderwijs zullen ont
vangen. dn .elke provincie van ons land zal er ten minste
ééne opgerigt worden.
Tot deze soort van scholen worden toegelaten jongelieden
van 1-1 tot 18 jarigen leeftijd of tot dat zij eeue acte als hulp
onderwijzer hebben verkregen. Van 's rijks wege wordt aan
eenige leerlingen eene jaarlij ksche toelage van f200 a f250
gegeven, welke som dient tot bestrijding van kost, inwoning
enz. De afstand van de plaats waar deze begiftigde leerlingen
wonen tot die alwaar het onderwijs gegeven wordt, moet het
geheel of gedeeltelijk bijwonen der lessen ondoenlijk maken.
Andere jongelieden, meer in de nabijheid woonachtig, ont
vangen eene rijks toelage van f 30 's jaars, ten einde daarvoor
de noodige studieboeken aan te schatten. Deze jongelieden
maken de kern der school uit. Verder kunnen alle kweeke-
lingen op openbare of bijzondere scholen de theoretische
lessen hij w on en
De geheele inrigting moet aan eene openbare school ver
bonden zijn. alwaar de beide eerstgenoemde jongelieden op
de gewone schooluren zamen komen om hunne lessen te be- j
studeren of zich in het geven van onderwijs te oefenen. Buiten
de schooluren ontvangen zij van verschillende onderwijzers
dagelijks onderrigt.
Onze gemeente was ook aangewezen om eene zoogenaamde
normaalschool in haar midden op te rigten. Vele moeijelijk-
heden van gewigtigan aard hebben het totstandkomen en j
de opening der school vertraagd; doch deze zijn door de ijve-
rige bemoeijenissen en voorzigtige handelingen van de heeren j
C. M. van Visvliet, inspecteur van het lager onderwijs in deze
provincie, en dr. II. Polman Ivruseman, schoolopziener in het
lste district dezer provincie, alsmede door de welwillende
medewerking van het bestuur dezer gemeente en door heeren
directeuren van de teeken-akademie gelukkig uit den weg I
geruimd. De aanvang der lessen heeft alzoo op den 28 januari)
jl. plaats kunnen hebben in eene der lokalen van de school
voor minvermogenden in den Langendclft.
Negen en twintig jongelieden waren er bij de eerste les j
tegenwoordig, zijnde er nog twee door wettige omstandighe
den daartoe verhinderd. Vijf dezer leerlingen genieten de
toelage van f 223 en vijf andere die van f 30. De theoretische i
lessen, \^elke door de onderwijzers Gouka, van Sluys, de Man, j
"Witte en de Klerck gegeven worden, hebben plaats op maan-
dag, dingsdag en vrijdag avond van 79 uren. op donderdag i
avond van 710 uren en op woensdag enzaturdagnamiddag
van 15 uren.
De vakken van onderwijs zijn omschreven in art. 1 van de
wet op het lager onderwijs, van letter a tot i en o.
Dit kort verslag eindigen wij met den hartelijken wensch
dat het doel, waarom deze inrigting is tot stand gekomen, op
eene bevredigende wijze zal bereikt worden, en dat deze, zoo
wel als andere gemeenten, goeden vruchten van haar zullen
mogen plukken.
Middelburg, februarij 1860. G.
(iverre meer pag. 46 enz. enz.) wisselen met elkander afen I
om een voorbeeld te geven van den geembrouilleerden on- J
leesbaren stijl schrjven wi j slechts een paar zinsneden over,
welke door een tulloos lal (geliefde uitdrukking van den ver-
taler) zou kunnen gevolgd worden. Pag. 59 lezen wij
„Om eenen vijand te durven staan, zóó geducht als Philips II
den opvolger van KavelV.den magtigsten heerscher in Europa j
en iu bezit van de onpeilbare hulpbronnen der Nieuwe We-
reld dit mogt wel eene dwaasheid schijnen, en alleen de
onbedwingbare zucht naar vrijheid, de onbuigbare vastheid
dier mannen, ja ook dier vrouwen, besloten liever in de moe
rassen van hun geboorteland te vergaan dan het juk van eenen
vreemden despoot te dulden slechts dit kon hen doen vol
houden in den langdurigen, zóó benarden, schier hopeloozen
strijd."
Nog treffender is misschien dit op pag. 211, waar gespro
ken wordt van pogingen, vroeger aangewend om koloniën te
vestigen „maar, uitgegaan van eigenbatige, min edele bedoe
lingen, en uitgevoerd door menschen van een laag karakter,
waren zij tot dusverre feil geslagen. Het behoefde eene mag-
tiger drijfveer en mannen van verhevener zin om de worste
ling te ondernemen met de moeiten en gevaren der woes
tenij."
Maar genoeg. De vertaler verstaat het engelsch niet veel
beter dan het hollandsch. en het boek is eene merkwaardige
proeve van minachting jegens het beschaafde publiek. Te
sterker komt dit gebrek uit. daar de uitgever op zoo voortref
felijke wijze van zijne taak zich gekweten heeft.
illiööclcn nan umun-r.
TUSSCHEN MIDDELBURG EN ROTTERDAM.
Uren van vertrek in Februarij.
van middelburg
Dingsdag 7
Donderdag 9
Zaturdag 11
Zondag 12
Dingsdag 14
Donderdag 16
Zaturdag 18
Zondag 19
11 ure.
6
6
6
6
7,30
9,30
10
van rotterdam
Dingsdag
Woensdag S
Vrijdag 10
Maandag 13
Dingsdag 14
Woensdag 15
Vrijdag 17
Maandag 20
7 's morg. 7 ure.
8
9,30
10,15
10,15
10,30
6
7
öocfilu'isdjGiiunngm.
De Pelgrim-vaders of Puriteinen, stichters van
Nieuw Engeland. Naar het engelsch van W.
II. Bartlett. bewerkt met aanteekeningen en
oorspronkelijke bijlagen uit de beste engelsche
en nederlandsche bronnen getrokken, door dr.
E. B. Swalue, predikant te Amsterdam. Lcy-
den P. II. van den Ileuvell, 1859.
Met genoegen kondigen wij een werk aan, dat eene zeer
belangrijke afdeeling uit de geschiedenis der protestanten
behandelt. In Engeland en Amerika is het boek met ingeno
menheid ontvangen, en wij verwonderen er ons niet over
wanneer wij bedenken, dat de titel eene geschiedenis belooft
van eene voor die beide landen hoogst gewigtige gebeurtenis.
Het boek bevat namelijk de geschiedenis van de vervolging
der puriteinen in Engeland, hunne uitwijking, eerst naar ons
Vaderland en later hunne vestiging in Noord-Amerika, waar
zij den grond legden tot de magtige enbloeijende Vereenigde
Staten. Het is niet te bepalen in hoeverre de schrijver de
wenschen der lezers zal bevredigen, en wij onderzoeken hier
nietnaar zijne bevoegdheid om zulk een onderwerp te behan
delen, maar zeker is het dat hij verschillende belangrijke
bijzonderheden heeft aan het licht gebragt en de lust tot
nader onderzoek opgewekt. Ook voor Nederlanders bevat
het boek vele wetenswaardige zaken. Naar het verblijf dei-
puriteinen te Amsterdam en te Leyden heeft de schrijver een
naauwkeurig onderzoek ingesteld, en de beoefenaar onzer
kerkgeschiedenis zal in zijn boek enkele bijzonderheden aan
treffen, welke voor eene juiste kennis vanlietleven en denken
onzer vaderen niet onbelangrijk zijn.
Aan het werk heeft de vertaler eenige bijlagen toegevoegd.
Zij strekken tot aanvulling van hetgeen de schrijver omtrent
het verblijf der pelgrims in ons vaderland had medegedeeld.
Ook over de Brownistische gemeente te Middelburg vinden
wij hier eenigberigt. Reeds in het jaar 1581 (elfjaren voorde
aankomst der pelgrims te Amsterdam) was er te Middelburg
eene door Robert Brown gevestigde, hoewel bij (lees door) den
staat nog niet erkende, gemeente van puriteinen, (bl. 260).
Wij mogen derhalve de aandacht der belangstellenden wel
op dit werk vestigen, dat. zonder den naam van voortreffelijk
te verdienen, met nut kan worden gebruikt.
Dubbel jammer is het dat de vertaling zoo hoog gebrekkig
is. Indien de naam van dr. Swalue niet op den titel stond uit-
fjedrukt, zou men meenen het werk eens eerst beginnenden
eerling voor zich te hebben. Erbarmelijk is de taal. Germa
nismen feil slaan, pag. 72, bestekenpag. 43) cn anglicismen
Aïioer tmticn.
Te Nisse beviel den 3 Februarij 1860 van eene Dochter
Vrouwe J. J. BACKERgeboren BUTEUX.
Voorspoedig bevallen van een' Zoon Vrouwe M. II. VAN
CITTERS VAN IIOEY SCHILTHOUWER.
Heinkenszancl3 Februarij 1860.
Eenige kennisgeving.
Door Gods goedheid beviel zeer voorspoedig van een'
welgeschapen Zoon T. BAANgeliefde Echtgenoot van
Middelburg, C. J. DE WOLFF,
den 4 Februarij 1S60.
Heden beviel voorspoedig van twee welgeschapen Zonen
I. ABRAHAMS, geliefde Echtgenoot van
Middelburg, M. J. AUGUSTIJN,
den 5 Februarij I860.
Mogten wij 24 November 11. het verlies te betreuren
hebben van onzen veelgeliefden oudsten Zoon ANDRIES,-
in den ouderdom van bijna acht jaren: heden hebben wij
het te betreuren van ons daarop volgend Dochtei-tjeMARIA
in den ouderdom van ruim vijf jaren.
Westkapelle, L. VAN ROOI JEN.
den 4 Februarij I860. M. VERIIULST.
Heden overleed, na een langdurig lijden, onze geliefde
Zuster JOHANNA JOSEPIIA LUTEYN, in den ouder
dom van 58 jaar.
Middelburg, Uit aller naam,
den 4 Februarij I860. P. J- LUTEYN.
Eenige kennisgeving.
Gisteren avond ontving ik het voor mijmijne overige
Kinderen en haar aan wie hij zoo innig gehecht was, zoo
treurig berigt, dat mijn Zoon DANIEL, 3de Stuurman
aan boord van het Nederlandsch Schip Elizabeth Maria
Margaretha, bij het verbrijzelen van hetzelve op de Fran-
sche kust, ongelukkiglijk het leven heeft verloren.
Vlissingen, I. ENGELS,
den 6 Februarij 1860. Commissai-is der Loodsen.
De ondergeteekende betuigt in het openbaar, zijnen
hartelijken dank aan den Heer J. S. BEERals diein
korten tijd, op hoogst doelmatige wijze, zonder genees
middelen en zonder operatie, een' zijne kinderen van
het stamelen, volkomen heeft genezen.
M. WAS
Predikant der Hervormde
Gemeente van St. Maartens-
17 Januarij I860. dijk. Provincie Zeeland.
Die iets te vorderen heeft van of verschuldigd is aan.
den Boedel van wijlen JAN MELSE, in leven Sleper te
Middelburg, gelieve daarvan opgaaf of betaling te doen
ten Kautore van den Notaris P. VAN DE GRAFT, vóór
den 15 Februarij 1S60.
FAILLISSEMENT.
Hij geregistreerd Vonnis der Arrond issements-Regtbank
te Middelburg, van den 6den Februarij I860, is in staat
van Faillissement gesteld de anonyme Hanoelssocieteit,
onder de benaming van DE NIEUWE SOCIËTEIT DER
ZAAGMOLENS, gevestigd te Middelburg, aangevangen
den zelfden dag; en is in hetzelve benoemd: tot Refter-
Commissaris de Edel-Achtbare Heer Mr. MARINUS DOB-
BELAER, lid dier regtbank, en fot Curators de Advocaat
Mr. PIERRE JEAN GESINE VAN DIGGELEN en de
Procureur JOHANNIS MARTINUS BRIEVE beide
wonende te Middelburg.
Voor uittreksel deugdelijk verklaard door ons
VAN DIGGELEN.
J. M. BRIEVE.
OPE]\BAR!E YKR KOO V f]\G door den Notaris
WOUTERSEN, Donderdag 23 Februarij I860, 's avonds
8 ure, te Middelburg in de Bovenzaal van de Sociëteit
de Vergenoeging, van een goed gebouwd
II U I S E IS KR F
op den Zuidsingel, nabij de Bree, binnen deze Stad, wijk
E no. 42, toebehoorende aan M. J. KIMMEL, ter bewo
ning voor twee of meer Huisgezinnen zeer geschikt; op
uitgezette Kaarten, bij bovengenoemden Notaris ver
krijgbaar, nader aangewezen, en op den dag der Ver-
kooping voor Belangstellenden te bezigtigen.
HEDEN (Dingsdag) en MORGEN (Woensdag) 7 en
8 Februarij 1860, VERROOPIYG IN SI ET
NOTARISHUIS en Donde -dag ten een ure in de
MUNT, van eene groote partij Eiken Werkhout.
APO T IE E K.
Er wordt binnen deze Gemeente ter overneming aange
boden eene welbeklante APOTHEEK., Mandei in
ChemieaBiesiiBroogerijjen enz.staande op een
der beste gedeelten der Stad. Nadere inlichtingen te he
komen: Vlasmarkt, L 5.
WORDT TE KOOP aangeboden 1/AO AAN HEEL
in het SCHIP Walcheren. Aanbiedingen met op
gaaf van prijs, onder letter A. N., bij de Boekhandelaars
VAN BENTHEM JUTTING.
TiC fi OOP eene vierjarige donkerbruine MERRIE
(Bovenlandsch Ras. Paard van Luxe). Te bevragen bij
W. SOIIIER te Vlissingen, K 1S3.
NB. Nog keur uit meerdere Paarden.
IJ Z E R W A II E N.
De ondergeteekende heeft de eer aan zijne geëerde Be
gunstigers en verder aan alle Stad- en Landgenooten te
berigten, dat hij op heden, in de Noordpoortstraat, wijk
M no. 188, heeft geopend een Winkel in alle soorten
van IJZERWAREN en CJEREEBD SC RAPPEN.
Daar alle artikelen tot de minstmogelijkste prijzen worden
omgezet, vlei ik mij metUEd. gunst vereerd te worden.
Ook is hij ruim gesorteerd in alle soorten van Staf-,
Plaat- en Bandïjy.er, alsmede Aambeelden,
Bankschroeven, Slijpsteenen en verder alles
wat tot een volledig IJzervak behoort, hetwelk ook tot
lage prijzen wordt omgezet.
Middelburg, den 6 Februarij 1S60.
A. VAN DE WATER.
DÏUE "SPUITEN.
J. S3- f HM S.Ï.V.
ONTVANGEN VAN PARIJS eene groote sortering
Nieuwe BAL-RHBES.
MUZUKWERKEN.
Orgue Mélodium - Piano Piano-Zang.
De nieuwste uitgave voorhanden hij den Boekv. HOU PT.
Op nieuw ontvangen: Ludwig, Muz. Kom en Eischwinkel,
43 Potpourri's in e'én cahier, 5de druk. Piano.
M. Bartiioldy Lieder ohncWorte in Heften.
Clementi's Gradus ad Parnassum3 theile.
Sciiuuert's LiederGesange und Ballade, 26 Hef-
ten oder 37 Stiiclce. Piano-Zang. a
TERSTOND eene üienstmeid benoodigd, Korte
Noordstraat, E 9.
Een aankomend Meisje benoodigd bij Mejufvrouw
HUIJER, Molenwater.
TER DRUKKERIJ VAN DE GEBROEDERS ABRAHAMS.