Uuitcnlcinïisdjc tijöingert.
De rijkscommissie voor de statistiek heeft den 10 dezer
weder eene zitting gehouden. Daarin is vooral gehandeld
over de vernieuwing der bevolkingsregisters er werd bepaald
dat de registers zouden kunnen gesplitst worden naar alpha-
betische orde dernamen ofhoofdafdeelingenhethouden van
een lcomregister (voor de kotn der gemeente) werd aanbevo
len; zeer nuttig werd geoordeeld eenverblijfregister, vóór hen
die tusschen 3 en 9 maanden in eene gemeente verblijven.
Aan de regering zal worden voorgesteld nieuwe registers van
rijkswege te doen vervaardigen en aan de gemeentebesturen
uit tereiken, 'tgeen voor de eenvormigheid zeergewenscht
scheen.
De heer Sloet vestigde de aandacht op de werking der ver
zekeringsmaatschappijen, en het weinige dat daaromtrent
heleend werd; hij verklaarde, dat de heer lleuchlin teTiel
bereid was, omtrent twee verzekeringsmaatschappijen onder
zijn bestuur, alle gewenschtc opgaven te doen.
Jl. zondag zijn op de gebruikelijke wijze door den heer ba
ron u Andre* overhandigd zijne brieven van rappel, alsbuiten-
gewoon gezant en gevolmagtigd minister vanZ.M. den keizer
der Franschen bij hetnedevlandschc hof.
Uit Frederiksoord schrijft men van 13 dezer:
Heeren commissarissen der koloniën van weldadigheid
zijn wederom vergaderd geweest. De koloniën zijn in vele
opziglen reeds hervormd. Vooreerst is, krachtens de statuten,
het beheer van's Gravenhage geheel naar de koloniën over-
gebragt. De broodbakkerij, steeds met nadeel gedreven, zal
voortaan voordeel opleveren, terwijl er geen aardappelen-
brood meer wordt gebakken, verstrekt noch afgeleverd. De
koloniale munt is opgeheven cn de arbeid wordt naar de waar
de in gangbare specie betaald. De winkels worden niet meer
voor rekening der kolonie gehouden, waardoor veel sclirij f-
werk en noodelooze omslag wordt vermeden. De Steggerda-
sloot, tot dus verre een verwaarloosd kanaal, uitlooper.de in
de rivier de Linde, wordt reeds geslat en uitgediept. Twee
bruggen zullen worden vernieuwd en bekwaam gemaakt,
om den aanvoer van meststoften spoediger en met minder
kosten te bevorderen. Het getal vrijboeren, vroeger 22, is uit
de arbeiders met 170 vermeerderd.
Wij achten hij de vermelding dezer hervormingen het niet
ondienstig de lezing aan te bevelen van eene uitvoerige be
schouwing over dit onderwerp door mr. W. Quarles van
Ufford, opgenomen in de november en december afleveringen
van De economist.
ïn de zitting van de tweede kamer van Hanover van 10 dezer
is de regering door een lid geïnterpelleerd over den stand der
verbindingvan dehanoverschewestbaan met dencderlandsclie
spoorwegen. De minister van buitenlandsche zaken heeft
daarop geantwoord, dat de onderhandelingen met de neder-
landsche regering nog hangende waven en hij derhalve niets
meer kon zeggen, dan dat hij de hoop koesterde op eene doel
matige verbinding.
Jl. zaturdag is voor het provinciaal geregtshof in Overijssel
het liooger beroep behandeld, door zekeren Kropveld te
Zwolle ingesteld van een vonnis der regtbank aldaar, waarbij
hij wegens laster in een gedrukt kluchtspel getiteld: Jonas de
bankroetier, gepleegd tegen den lieer Polak aldaar, was ver
oordeeld. Na liet hooren van vijf getuigen en van den be
klaagde. bekwam de heer advocaat generaal het woord, die
zich grootendeels refererende aan de gronden en de uitspraak
van lietvonnis van den eersten regter, de bevestiging van dat
vonnis heeft gerequireevd, met uitzondering der boeten, welke
hij tot op ee'nc geldboete van f 100 wilde verminderen. De
beklaagde zich vervolgens zelf verdedigende, begon die verde
diging in dichtmaat, waartegen de lieer advocaat generaal dade
lijk opkwam, waarna de beklaagde verzekerde, dat zijne op
dichtmaat geschrevene verdediging geenszins de achtbaar
heid der justitie zoude schenden, nocli in strijd zoude zijn
met de wet. Het hof heeft daarop de voortzetting der ver
dediging van den beklaagde in andere bewoordingen gelast,
waarna hij verklaarde dan de zaak aan den hoogenraad der
Nederlanden te zullen onderwerpen en geene andere verde
diging te hebben. Na persisteiïng door den advocaat gene
raal bij zijn genomen requisitoir, heeft het hof het onderzoek
in deze zaak gesloten, en de uitspraak bepaald op zaturdag
21 januarij 1860, des voormiddags ten tien ure.
IScnocniingcn cn besluiten.
Schutterijen. Eervol ontslag verleend, op verzoek, aan
II. K. J. van den Bussche als 2e luitenant bij de rustende
schutterij, hataillon no. 3 in Zeeland, met vergunning tot
voortdurend dragen van de uniform en onderscheidingstee
kenen.
Hypotheken en kadaster. Benoemd tot bewaarder te
Amsterdam, K. F. C. baron van Ilemert tot Dingsliof, thans
te 's Hertogenbosch.
Marine. Bevorderd, met 1 februarij, tot kapitein-luite
nant ter zee, de luitenants ter zee der 1 e klasse A. Hoek, G. D.
A. Ampt en C. J. G. Storm van 's Gravesande. Den kapitein
luitenant G. D. A. Ampt, bij voortduring belast met de be
trekking van directeur der werkplaatsen van en magazijn
meester bij het algemeen betonningsmagazijn te Enkhuizen
en met het toezigt en beheer over de verlichting en landmer
ken langs de vaarwaters van de Zuiderzee en het IJ, bezuiden
de lijn, getrokken van Eginond aan zee naar Stavoren.
Op pensioen gesteld met dat tijdstip de kapiteins ter zee
jhr. H. J. L.T. de Vaynes van Brakell, H. J. vanMaldeghem,
G. van Vossen II. D. Kramp, ad f 1800, onder dankbetuiging
voor hunne bewezen langdurige dienstende kapïïèln-luite-
nants ter zee A. Hoek en C. J. G. Storm van 's Gravesande,
en de officieren van administratie der le klasse G. de Heer en
11. J. C. Verboon, voor de vier eersten ad f 1100 en den laat-
sten ad f 1000.
Kerb- eia sclioolnieuws.
Door den algemeenen kerke'raad der ned. hervormde ge
meente te Amsterdam is, ter vervulling der vacature van eene
predikantsplaats, veroorzaakt door liet overlijden van den
lieer J. Muntendam, en voortdurend door het bedanken van
den lieer E. Laurillard. het volgende alphabetiscli gestelde
twaalftal uitgebragt, als: J. F. L. Abresch A.F.z, te Middel
burg; K. F. Ternooy Apel, te Delft; H.P. Berlage, te Zalt-
bommel; H. Boonen, te Middelburg; M. D. Deeleman. te
Rotterdam; "W. Francken Az., te Rotterdam; E. J. P. Joris-
sen S.Gz., te Broek in "Waterland; J. P. de Keyser, te Arn
hem; T. Poortman, te Zwolle; L. W. E. RaauwenhofF, te
Leyden; W. Schetter, te Enschedé, cn A. van Toorenenber-
gen. te Purraerend.
Marine en leger.
Naar men verneemt, is door Z. M. aan cenige hoofdofficie
ren van het corps der artillerie pensioen verleend, waardoor
eene promotie hij dat wapen heeft plaats geliad.
Van partikuliere zijde wordt aan de Utrecbtsche cou
rant nog met de pas aangekomen mail uit Oost-Indie gemeld,
dat bevel gegeven is om Zr. Ms. stoomkorvet Groningen te
Soerabaya zoo spoedig mogelijk gereed te maken, ten einde
met 1 januarij 1SC0 naar China en Japan te kunnen vertrek
ken. Dadelijk is dat schip uit het bassin op de reede gebragt,
zoo dat aan die order ten volle gevolg is kunnen worden
gegeven.
TSiersaoKje ter§ ia ?a«2
16 jan. 's av. 11 n. 36 gr.
17 's morg. 7 u. 33 'smidd. 1 u. ld gr. 's av. 11 u. 33 gr.
18 's morg. 7 u. 30 'smidd. 1 u. 35
Stale» generaal.
Het ontwerp van wet tot herziening der bepalingen omtrent
den accijns op het binnenlandsch gedisteleerd, in de vorige
zitting der staten generaal ingediend, is alstoen onafgedaan
gebleven. Dat ontwerp is thans op nieuw aan de kamer inge
diend, nadat daarin die veranderingen zijn gebragt. welke,
zoo naar aanleiding van de aanmerkingen in het voorloopig
verslag der tweede kamer (vorige zitting) omtrent het eerste
ontwerp gemaakt, als ten gevolge van nadere overwegingen
noodzakelijk of doelmatig zijn voorgekomen. Daar nu de
algemeene strekking en de inrigting van het genoemd ontwerp,
bij het onderzoek inde afdeelingen. bij degrootemeerderheid
der tegenwoordig zijnde leden bijval hebben gevonden, heeft
de regering vermeend van nadere beschouwingen daaromtrent
zich te kunnen onthouden, en deswege zoo wel als voor de
toelichting van de artikelen van het ontwerp, waarop geene
aanmerkingen gevallen en waarin geene meerdere verande
ringen gebragt zijn dan tot verbetering der redactie, te mogen
verwijzen naar de memorie van toelichting hij het vorig
ontwerp.
Londen 16 januarij. The morning post van jl. vrijdag deelt
een schrijven mede van haren parijschen correspondent, waar
in het volgende voorkomt: „Ik lieb reden om te denken dat
het sardinische gouvernement formeel de opmerkzaamheid
der mogendheden heeft gevestigd op de werving, welke thans
te Weenen en Triest met vergunning van het oostenrijksche
gouvernement op groote schaal plaats heeft, om den paus, den
hertog van Modena en den koning van Napels met uitgedien
de oostenrijksche soldaten te voorzien. Dit punt is bij de
kabinetten van Parijs en Turyn in dadelijke overweging.
Ik verneem uit Weenen dat het oostenrijksche gouverne
ment depeches naar St. Petersburg cn Berlijn heeft gezonden,
waarin het Rusland en Pruissen uitnoodigt om een verbond
tot verdediging van „de wettige reglen der souvereinen" met
Oostenrijk te sluiten. Deze poging van het Weener kabinet
zal niet slagen."
Volgens berigt uit Parijs van gisteren heeft de pause
lijke nuntius aan den heer Baroche waarnemende minis", ter van
buitenlandsche zaken) eene geschreven nota ingediend,
waarin de paus protesteert tegen liet in de brochure Lepape
et le congres ontwikkelde programma. liet. pauselijk protest
is gedagteekend den 7 januarij en bij gevolg naontvangstvan
den bekenden brief van keizer Napoleon. Het gerucht van de
aftreding des kardinaals Antonelli is ongegrond.
De brief van keizer Napoleon aan den minister van
staat (zie onder Frankrijk) vindt bij de engelsche dagbladen
grooten bijval. The times zegt daarvan dat de keizer zich zelf
overtroffen en de beste waarborgen voor een duuvzamen vrede
gegeven heeft. The morning post ziet daarin eene handeling
die van grooten zedelijkcn moed getuigt en den keizer aan
spraak geeft op de dankbaarheid van millioeneri uienschen.
Muiiscliland.
Weenen 15 januarij. Bij eeneheden bekend gemaakte kei
zerlijke verordening zijn alle wettel ij kebejialingen afgeschaft,
welke aan de israëlieten de uitoefening van sommige bedrij
ven, zoo als dat van apotheker, bierbrouwer, molenaar en
tapper verboden, en volgens welke hun het verblijf ten platten
lande van Gallicie, alsmede in de bergsteden van Bohemen,
Hongarye, Croatie, Slavonie, het Banaat cn Zevenbergen
ontzegd was.
Berlijn 16 januarij. In de zitting van het heerenhuis van
heden is het ontwerp van wet op het huwelijk, en in het huis
van afgevaardigden de hegrooting voor I860, henevens een
ontwerp tot opheffing der zoogenaamde woekenvetten inge
diend.
Belgie.
Brussel 11 januarijBij dc behandeling van het budget van
openbare werken in de centrale sectie der kamer van volksver
tegenwoordigers heeft de minister op eene daartoe tot hem
gerigte vraag geantwoord, dat eene commissie bezig is opne
mingen te doen betreffende de verbeteringen der Schelde tus
schen Antwerpen en de hollandsche grenzen, welke waarschijn
lijk spoedig rapport zou uitbrengen.
Er lieerseht hier te lande eene vrij groote half staatkun
dige en half godsdienstige agitatie, welke door de kerkelijke
en behoudsgezinde dagbladen met warmte wordt besproken.
In iedere diocese hebben namelijk de hoofden der conserva
tieven, bijgestaan door de geestelijkheid, adressen tot den paus
ontworpen om hunne bijzondere gehechtheid en de wenscheu
voor de voortduring zijner wereldsche magt uit te drukken.
In sommige steden hebben ook geldelijke inzamelingen plaats
voor de pausselijke schatkist.
Frankrijk.
Parijs 17 januarij. De Moniteur behelsde gisteren het
volgende schrijven van den keizer aan den minister van staat,
gedagteekend den 5 dezer:
Mijnheer de minister.
In weerwil der onzekerheid welke nog bestaat omtrent
eenige punten der buitenlandsche staatkunde, kan men met
vertrouwen eene vreedzame oplossing tc gemoet zien. liet
oogenblik is dus gekomen om ons bezig te houden met de
middelen tot het bijzetten van groote veerkracht aan de
onderscheidene takken van nationalen rijkdom.
Met dat doel doe ik u de grondslagen toekomen van een
programma, waarvan verscheidene onderdeelen de goedkeu
ring der kamers behoeven cn waarover gij u met uwe ambtge-
nooten behoort te verstaan, ten einde de geschiktste maatre
gelen voor te bereiden oin eene levendige impulsic te geven
aan den landbouw, de nijverheid cn den handel.
Sedert lang verkondigt men de waarheid dat de ter ruiling
bestemde producten moeten worden vermenigvuldigd om den
handel te doen bloeijendat zonder mededinging de nijver
heid stationnair blijft en hooge prijzen blijft houden, welke
een hinderpaal opleveren voor het toenemend verbruik; dat
zonder eene bloeijendc nijverheid welke de kapitalen ver
groot, ook de landbouw in hare kindschheid blijft. Alles staat
alzoo bij de trapsgewijze ontwikkeling der elementen voor
het nationaal welvaren, in onafscheidelijk verband tot elkan
der. Dc hoofdvraag blijft: binnen welke grenzen de staat die
onderscheidene belangen moet begunstigen, en in welke
volgorde bij daarbij moet tc werk gaan.
Voor dat wij onzen builenlandschen handel ontwikkelen
door verwisseling van producten, moeten wi j onzen landbouw
verbeteren en onze nijverheid ontlasten van alle inwendige
belemmeringen, welke haar in een minder gunstigen toestand
doen verkeeren. Tegenwoordig zijn onze groote exploitatien
niet alleen belemmerd door eene menigte bezwarende regle
menten, maar tevens is het welzijn van hen die arbeiden
nog verre van de ontwikkeling welke het in een naburig land
reeds heeft bereikt. Alleen dus een algemeen stelsel van
