Q
is
1 a
r
öuitmlcmïisclje ttjöingm.
■Sretii&ingm.
ijanticlsbrrifltcn.
J. van iler Mark, en tot adjunct commies A. van Gogh Jr., F.
J. Vernède en J. W. van den Berg.
consulaten. Erkend als consul van Belgie te Padang
W. J. Jacobson.
Kerk- en sckoolnieuws.
Naar de nederduitsche hervormde gemeente te Sluis is be
roepen de heer W. Kluever, thans predikant te Wolfaartsdijk.
Marine en leger.
Zr. Ms. transportschip De heldin,onder bevel van den lui
tenant ter zee der le ld. P. Toutenlxoofd, is na eene reis van
6i etmaal van de reede Hellevoetsluis. den 15 december ter
reede Lissabon aangekomen.
Naar men verneemt zullen eerlang ruim 300 ligt ma
trozen van Zr. Ms. diverse wachtschepen per particuliere
scheepsgelegenheid naar Oost-Indie worden getransporteerd,
om aldaar op de verschillende oorlogsbodems verdeeld te wor
den.
- Uit Cherbourg schrijft men, van boord van Zr. Ms.
stoomfregat de Wassenaer, dat alles aan boord wel was. Den
16den dezer verliet dit vaartuig de reede, om naar. het dok te
stoomen. Thans ligt het in het drooge dok, waar het ongeveer
11 dagen zal moeten blijven, om gerepareerd te worden.
Door Z. M. is de le luitenant op non-activiteit A. F.
Alings, van het wapen der infanterie, weder in activiteit her
steld bij het 2e regiment van* gemeld wapen, te Vlissingen in
garnizoen.
OostincBiscSie koloniën.
Het Bataviasch handelsblad deelt mede, dat de vice-presi
dent van den raad van Neerlandscli Indie, baron A. H.W. de
Koek, zijn pensioen heeft aangevraagd, in te gaan den 1 julij
dezes jaars.
- De nieuwe commissaris voor de Z. en O. kust van Bor
neo en de kommandant der troepen aldaar en waarnemend
resident zijn met Zr. Ms. stoomschip Ardjoeno naar hunne
■bestemmingsplaats vertrokken. In de bijzondere berigten
wordt een aaneengeschakeld verhaal gegeven van hetgeen
sedert maanden op het oorlogstooneel verrigt is, getrokken
uit rapporten van den commissaris en uit de Javasche courant
overgenomen. Men kan daaruit ontwaren, dat de bestorming
en inneming van het fort Tabanio door de land- en zeemagt
ons op niet meer dan twee gekwetsten is te staan gekomen
dit is echter minder merkwaardig dan de omstandigheid, dat
met geen woord melding is gemaakt van het doen en laten
van den rijksbestierder. PangeranHvdayat, die sedert 5 maan
den zijn post verlaten heeft i naar de bosschen is gevlugt.
Velen, die bekend zijn met rapporten der vroegere resi
denten over dezen inlandschen prins, houden hem voor den
geen, in wiens handen al de draden van den opstand zijn
vereenigd, en die ook indirect de geheele intrigue zoude
hebben in het leven geroepen, die tot het vertrek van den
sultan Tamdjid Illah naar Java heeft geleid.
Dc thans afgetreden commissaris en resident schijnen er
anders over te denken, hoezeer zij zijn teleurgesteld in de
verwachting, die men in elk vroeger rapport vond uitgedrukt,
„dat Pangeran Hydayat binnen weinige dagen wordt terug
verwacht." want het is een feit, dat hij tot heden niet is terug
gekeerd. Indien men dat wegblijven toeschrijft aan vrees,
dan denkt men hier over het algemeen aan vrees voor ver
diende straf.
De expeditie naar Boni was in het begin van november
nog zeilende, en men hoopte dat vroeg doorgekomen weste
winden haar hare bestemming spoedig zouden doen bereiken.
De berigten van Macasser. door een soerabaijasch dagblad
medegedeeld, van 21 October jl-, schijnen nog weinig te getui
gen van lust tot toenadering of onderwerping.
Zaturdag den 22 October stonden in Batavia alle bedrij
ven stil, waarvoor koelies gebezigd worden, jzoo als laden en
lossen van goederen, verrigtingen aan den grooten en kleinen
boom enz. Al de koelies werden door policiedienaren geprest,
hier en daar in spijtan geboden tegenstand. Het plaatselijk
bestuur had plotsehjk bevel ontvangen tot het leveren van
300 koelies voor de expeditie naar Bonimen had er op gere
kend die le Ma- .sser te zullen verkrijgenhierin was men,
volgens een vaii daar ontvangen berigt, te leur gesteld ge
worden.
Nadat echter hetbenoodigde aantal koelies vereenigd was,
werd hun een voor een door den resident afgevraagd of zij
geneigd waren, tegen een voorschot voor hun gezin, eene
ruime geldelijke belooning per maand, kleeding en voeding,
dienst te nemen als koelies voor de expeditie naar Boni.
Slechts weinigen weigerden en werden dadelijk ontslagen.
De geheele troep marcheerde maandag morgen ten 9 uur naar
den boom, waar zij werden geëmbarqueerd.
Wij deelen dit gaarne mede (laat het Bataviasch handels
blad hierop volgen) om te doen zien, dat de dwang alleen
Ixeeft bestaan in liet ophalen en bijeenbrengen. Maar wij
moeten daarbij den ernstigen wenseh voegen, dat ook die
dwang onxxoodig worde door het tijdig begrooten der behoefte
aan koelies, wanneer men, bij de ruime belooning, daarin
overvloedig kan voorzien door werving. Men behoeft dan
geene maatregelen te nemen, die schrik verspreiden bij de
inlandsche bevolking en alle neringen tijdelijk doen stilstaan-
Meteorologische waarnemingen,
gedaan op 's rijks werf te Vlissingen, des middags 12 ure.
December 1S59.
Wind.
CJ
a
Rigting.
Kracht.
n"0
S
J2 ~ïo
Jj
a°
w
25
Z. ZW.
13
740.2
5.8
0.93
6.77
15.5
26
Zo. t.Z.
19
731.6
7.0
0.83
6.48
5.0
27
Z. ZW.
8
74.7/1'
4.9
0.92
6.39
5.0
28
Z.t.W.
14
747.3
4.8
0.94
6.45
s-n
29
Z. ZW.
10
750.4
6.4
0.93
7.05
2.0
30
W.ZW
16
754.4
8.6
0.90
7.79
3.5
31
Z.t.W.
9
757.7
9.0
0.95
8.45
2.0
temperat.
en verschil
me t de
hoogste.
dik betrekkeu.
dik betrokken,
bew. dik heijig
dik betrokken,
dik.
bew. heijig.
dik heijig.
Therinonxeterstand.
30 dec. 's av. 11 u. 52 gr.
31 's moi-g. 7 u. 48 'smidd. 1 u. 51 gr. 's av. 11 u. 50gr.
1 jan. 's morg. 7 u. 50 's midd. 1 u. 54 's av. 11 u. 52
2 's morg. 7 u. 48 'smidd. 1 u. 50
Aanmer
kingen.
Engeland.
Londen. 31 december. De parijssclxe correspondent van
The morning post berigt dat de keizer, die voor een paar
dagen naar Fontainébleau vertrokken is, aldaar met den heer
Walewsky en den vorst von Metternich eene conferentie heeft
gehouden, waarin de nieuw opgekomen moeijelijklieden, die
de bijeenkomst van het congres dreigden te vertragen, naar
alle waarschijnlijkheid uit den weg geruimd zullen zijn.
De aanstaande zamenkomst van liet parlement zal
eenig leven brengen in de binnenlandsche politiek, vooral
omdat er door sterfgevallen als anderzins niet minder dan
aclxt vacatiu-en iu liet huis der gemeenten zijn en bijna in
elk distx-ict de partijen, die thans nagenoeg in sterkte tegen
elkander opwegen, elkander de overwinning hardnekkig zul
len betwisten.
Jl. vrijdag is alhier overleden de heer Th. Babington
Macauly. [Omtrent dien beroemden staatsman en geschied
schrijver, deelen wij onder de rubriek Mengelingen eenige
bijzonderheden mede.]
Muitscliland.
Weenen 2S december. In de Wiener Zeitung van heden
wordt een kabinetssclxrijven van den keizer aan den minister
van binnenlandsche zaken openbaar gemaakt, waarin gezegd
wordt dat het leger ten gevolge van de talrijke vrijwillige
dienstnemingen voltallig is, en dat uit dien hoofde vooreerst
geene ligting van rekruten zal plaats hebben.
Men verzekert dat de keur der oostenrijksehe aristo
cratie, welke staatsambten bekleedt, beslot en heeft de bezol
digingen en emolumenten aan die Ambten verbonden af te
staan ten behoeve van 's rijks schatkist, en onbezoldigd den
staat te dienen, ten einde dezen te ontheffen van lasten, en
de verdienstelijkste mannen die onlangs op pensioen of wacht
geld zijn gesteld, te ondersteunen. Men voegt er bij dat
dit besluit genomen is op voorstel van veldmaarschalk
vorst Windischgratz, en dat tot heden drie vorsten van Lich-
tenstein en de heeren Schwartzenberg-Lolxkowitz, Claux-G al-
las, Wimpffen, Gx-ünne en Reischach, alle natuurlijk zeer
rijke lieden, den keizer bedoeld aanbod hebben gedaan, ter
wijl overigens al de aartshertogen, die particulier eigendom
bezitten, insgelijks hebben verklaard gedurende vijf jaren
niets uit de staatskas te willen genieten.
Berlijn 30 december. De Staats-Anzeiger van lieden meldt
officieel dat de zitting van den ianddag den 12januavij zal
geopend worden.
Volgens dc Neue Preussische Zeitung heeft het minis-
teris besloten bij den landdag een crediet van vijf millioen,
doch slechts voor ëén jaar aan te vragen, ten behoeve dei-
nieuwe leger-organisatie. alsmede voor te stellen de verhoo-
ging ad 25 pet. van de belasting op liet inkomen nog vooreerst
te blijven heffen.
Frankrijk.
Parijs 30 december. De ministerraad lieeft besloten de
brochure Le pape et le congres niet officieel te wraken, omdat
daarvan in het officiële dagblad des gouvernements geen ge
wag is gemaakt, tex-wijl de uitgifte derzelvabeschouwd moet
worden als eene binnenlandsche aangelegenheid, waarvan
vreemde mogendheden niet behoeven kennis te nemen.
liet ministeriele blad Le pays behelst een hoofdartikel
over dc bekende brochure. Daarin wordt gezegd dat zij door
vele dagbladen wordt misverstaan, dat zij niet voorstelt den
paus de legatien te ontnemen, maai- enkel in de afscheiding
dier landstreken van het pauselijke grondgebied te berusten,
onder erkenning der onmisbaarheid van 's pausen wereldlijk
gezag. Verder zegt liet genoemde blad, dat de brochure zich
tot het uiten van een gevoelen bepaalt, dat het alleen aan het
congres staat uitspraak te doen, en dat zelfs nog na die uit
spraak aan de kerk volle vrijheid blijft om een besluit te
nemen.
De opening van het congres was laatstelijk op den 19
jannarij bepaald. Doch er worden thans verklaringen tu!»-
schen de hoven van Parijs, Rome en Weenen gewisseld en
dit schijnt te zullen beletten dat het congres öp iUetf'da? za-
menkome. Eene nadere tijdsbepaling laat/zich thans <og niet
makendoch men hoopt dat de drie gemelde hoven het spoe
dig eens zullen zijn, en dat de vertraging nlzi.o niet lang °-e-
noeg zal duren om aan het publiek bezorgdheid te kunnen
baren.
La patrie velt een zeer scherp oordeel over het tegen-
schrift van den bisschop van Orleans, en zegt dat de praelaat
daarin de gansche burgei-maatschappij van dezen tijd in den
ban doet, den oorlog verklaart, ja schier dc vaan des oproers
opsteekt.
Italië.
Van de brochure De paus en het congres zijn, in eene itali-
aansclie vertaling, een zeer groot aantal exemplaren in de
Romagna verspreid geworden, alwaar dit gescln-ift met groote
geestdrift ontvangen is, terwijl de daarin ontwikkelde denk
beelden bij de bevolking veel bijval vinden.
De oostenrijksehe, pauselijke en napelsche regeringen
hebben van Frankrijk ophelderingen gevraagd nopens de zoo
veel geruclits makende brochure.
Het gerucht loopt dat de paus zou voornemens zijn om
den keizerder Franschen in den ban te doen.
Schipper Lieven van Belzen, voerende de visclxkotter Jonge
Klaas, in Arnemuiden binnen, rapporteert vrijdag 30 decem
ber jl. omstreeks middag bij harde wind en dik weêx-, gezien
te hebben twee nederlandsche schepen, welke noodseinen
deden, hebbende toen Schouwen zuidoost. Gemelde schepen
bleken te zijn de 3mastschoener Max-y Goddart, gezagvoer
der J. Haring en de bark Willem III, gezagvoerder van den
Burg, beiden van Schiedam, komende van Java en bestemd
naar Rotterdam. Zij hadden in de laatste dagen zwaar storm
weer gehad, waardoor het volk was uitgeput, en zwierven nu
zonder loods om. Op verzoek van kapitein Haring heeft hij
toen een bekwaam visscher toegezonden om hem in Brouwers
haven binnen te loodsen, dat door de hooge zee niet dan met
groot gevaar en lang verlet te bewerkstelligen was.
De wind intusschen weer zeer toegenomen zijnde, was de
Willem III oostwaarts gewend en bijna uitliet gezigt, waar
door de kotter het schip niet meer kon achterhalen en ver-
pligt was naar binnen te komen. De Mary Goddart is door
gemelden visscher voor Brouwershaven binnengeloodsd doch
heeft 's nachts door den storm twee ankers en kettingen ver
loren. De Willem III schijnt latex- weder gewend te hebben en
de Mary Goddart gevolgd te zijn, doch is door het vliegend
stormweer op de zandbank den Ooster verongelukt. Men
meent gezien te hebb en dat de equipage zich in de sloepen
trachtte te redden.
Overligt van Biet jaar 1859.
meekrap en garanc1ne.
In de eerste maanden van dit jaar tot op het einde van de
maand maart was de handel in meekrap zeer belangrijk, en
was er steeds gelegenheid de aan de markt gebragt wordende
partijen geregeld en tot zeer goede en langzaam verhoogende
prijzen te verkoopen. Zeer waarschijnlijk zou deze toestand
lxebben blijven voortduren, indien niet de eensklaps opko
mende politieke verwikkelingen hieraan een einde gemaakt
hadden, de kooplust had doen verminderen en daardoor een
teruggang in prijzen veroorzaakt had.
Niettegenstaande deze ongunstige omstandigheden ging in
de eerste helft van dit jaar het grootste gedeelte van den oogst
van 1858 in de handen der verbruikers over.
De buitenlandsche handel was echter gedurende het geheele
jaar zeer beperktde grootste koopers waren de binuenland-
sche garancinefabi-ieken.
In de maand augustus werden de eerste partijen racine van
het nieuwe gewas ter markt gebragt en vonden tot verhoogen
de prijzen grif koopers. zoowel voor consumtie als uitvoer.
In Ëijerland en in de Waard en Groet en Haarlemmermeer
polders legt men zich meer en meer op het verbouwen van
meekrap toe de wortel wordt daar tot racine gedroogd en
bezit de zelfde goede eigenschappen als de zeeuwschc.
Op het einde van september begon de gestampte meekrap
aan de markt te komen. De kwaliteit van dit gewas is zeer
goed en krachtig en laat niets te wenschen overig; de op
brengst zal evenwel niet zoo groot zijn als vorige jaren, men
schat ongeveer II000 vaten, terwijl men het gewas van 1858
op 12000 vaten berekent.
De verbetering der fransche meekrapmarkt is hier niet
zonder invloed gebleven; de nu besteed wordende prijzen zijn
f4 a f5 lxooger dan bij het begin van de teelt en voor goede
onberoofde op f 25 a f 20 te noteren.
