6uitcnlanösci]f ttjbin^cn.
naar de pruissisehe grenzenvan VJissingen, langs Middel
burg, Goes en Bergen op Zoom, naar Rosendaal en Breda.
Bij het onderzoek dat zaturdag in de afdeelingen van de
tweede kamer is gehouden over dat ontwerp en hetwelk door
enkele afdeelingen maandag zou worden voortgezet, heeft men
zich voornamelijk bezig gehouden met het bespreken van de
rigling der lijnen. Algemeen was men van oordeel, dat de
regering te weinig heeft gedaan voor de noordelijke pro-
viucienin vergelijking tot de uitbreiding, aan de zui- j
der spoorwegen gegeven. Met kracht heeft men aangedron
gen op eene aanvulling met eene lijn van Leeuwarden naar j
Meppel en van Groningen in de rigting van Papenburg naar de
Emsbaan. Deze lijnen worden ook volslrekt noodzakelijk ge
acht en behooren dadelijk in het spoorwegplan opgenomen te
worden. Men heeft hierop ernstig bij de regering aangedrongen,
en door niemand werd dit tegengesproken. Ook wilden sommi
gen al aanstonds eene lijn van Groningen op Delfzfjl. Eene aan
sluiting van Zwolle of Deventer regtstreeks op Utrecht, werd
door velen verdedigd. Voorts hebben sommigen verlangd dat
de voorkeur voor de twee lijnen (Heerenveen naar Meppel en
Groningen op Leer) uit de concessie wierd geligt, dewijl zij
meenen dal die verleende voorkeur den wezenlijken aanleg in
den weg zal slaan, daar het maken der voorloopige kosten voor
liet verkrijgen der concessie anderen van de aanvraag zal af
schrikken, omdat concessionarissen toch de voorkeur hebben
en deze hebben geeu drang tot den aanleg over te gaan. Ande
ren oordeelen het beter die voorkeur te behouden, omdat daarin
toch eenige aandrang voor het maken van die lijnen voor de
regering gelegen is.
Men was in meer dan eene afdeeling niet tevreden, dat de
weg van Groningen naar Leer niet in aanmerking was gekomen,
omdat er nu een omweg moest gemaakt worden. De Noorder
spoorweg voldeed ook daarom niet, omdat het meest welvarend
deel van Friesland door de aangenomen slingerende rigting niet
gebaat wordt. Men vond dat de aanvrage Reerink voorrang
verdiende als doelmatiger wat de rigling, goedkooper wat de
aanvraag, en spoediger wat de uitvoering betrof.
Omtrent het centraal punt werd in eenige afdeelingen de
wensch geuit om Amsterdam meer te gemoet te komen door j
den aanleg van de liju van Utrecht naar 's Bosch.
Nog eene andere beschouwing hechtte zich daaraan vast.
Daar er thans in zoo verre voorzien was in het bezwaar van Zee- i
Jand, heeft men gevraagd waarom ook niet Noordholland te
gemoet gekomen is door den aanleg van een weg van hel Nieuwe
diep naar Amsterdam.
Men geloofde inderdaad dat Amslerdam, bij zoodanigeu
spoorweg in verhand tot eene andere over Utrecht naar 's Bosch,
meer belang en voordeel had dan hij de doorgraving van Hol
land op zijn smalst Ook meende men dat in zoodanig geval de
noodige fondsen voor de ondernemingen wel te Amsterdam
zouden Ie vinden zijn. Aan de andere zijde vond de rigling zoo
als die bij het ontwerp was aangenomen, voorstanders en wilde
men de eindelijke tot standkoming van spoorwegen niet weder
aan allerlei wisselvallige kansen blootgesteld zien.
Vele leden, die vroeger voor de verdaging der behandeling
hadden gestemd, verklaarden dit gedaan te hebben om aan de
regering de gelegenheid te schenken aan veler regtmatige wen-
scheu te voldoen, bijzonder wat betreft liet midden des lands.
Daaraan was echter, volgens de meetiing in eenige afdeelingen,
niet. voldaan. Sommigen waren van oordeel dat het. doel matiger
ware geweest eerst de lijnen goed te keuren en dan eene open
bare aanbesteding te houden onder de noodige waarborgen voor
soliditeit.
Men heeft bij deze gelegenheid gevraagd of er na het verlee-
nen dezer concessie geene nieuwe aanvragen waren gedaan
Of er ook niet eene concessie is gevraagd tot den aanleg van een
weg over Amersfoort.
Bij zoo veel verschil van beschouwing als er voortdurend over
de rigting der aan Ie leggen spoorwegen bestond, gaf men het
denkbeeld aan, om de rigting der spoorwegen vooraf door de
kamer in bijzonderheden te doen beslissen.
Afgescheiden nu van de algerneene beschouwingen, rigting
van de wegen en locale wenschen of bezwaren,schenen de ge
voelens nog al verdeeld. Terwijl eenigen bij niet voldoening
aan gemaakte hoofdbezwaren zich zouden moeten verklaren
tegen de wet., zijn de overigen van meening dat, indien er
geene verandering meer mogelijk is, indien geene andere aan
vragen kans van slagen hebben, zij dan in de voordragt, zouden
berusten, opdat een einde aan de behandeling van hetgewiglige
vraagstuk der spoorwegen gemaakt en het groote doel bereikt
worde.
Eindelijk kunnen wij nog melden dat tot rapporteurs over het
wetsontwerp tot bekrachtiging van de beide concessien.be-
noemd zijn de heeren Sander, Meeusscn, Sliclter van Domburg,
van Winters horen en Thorbecke.
Zij zijn ingedeeld als volgt:
HOOFDSTUK I.
Huis des konings.
Inkomen van den koningf 600,000.
Inkomen van den prins van Oranje - 100.000.
Inkomen van de koningin-weduwe - 150,000.
Ouderhoud der koninklijke paleizen - 50,000.
totaal f 900,000.
HOOFDSTUK II.
flooge oollegien van staat en het kabinet des konings.
De staten generaalf 227,015.
De raad van state - 79.770.
De algerneene rekeukamer- 111,585.
De kanselarij der heide orden 1)- 62,600.
Het kabinet des konings- 31,200.
Pensioenen en wachtgelden- 33,126.
Onvoorziene uitgaven- 7,000.
totaal f 552,296.
HOOFDSTUK III.
Departement van buitenlandsche zaken. 2)
Kosten van het departementf 57,700.
Kosten van buitenland§che zendingen en con
sulaten 345,000.
Verschillende uitgaven- 17,700.
Pensioenen wachtgelden en afloopende be
talingen - 51,277.
Onvoorziene uitgaven- 10.000.
totaal f 481,677.
HOOFDSTUK IV.
Departement van justitie. 3)
Kosten van net. departementf 82 575.
Kosten van de regterlijke magt- 1,141,300.
Kosten van het hoog militair geregtshof en de
militaireauditien65,200.
Geregtskosten en kosten van den raad van
tucht- 239,000.
Kosten van algerneene of rijkspoücie - 322,075.
Kosten der gevangenissen- 669.165,
Gebouwen- 329,643,50.
Adel- 700.
Pensioenen, wachtgelden, enz- 120.261,60.
Onvoorziene behoeften - 20,000.
totaal f 2,989,920,10.
HOOFDSTUK V.
Departement van binuenlandsche zaken. 4)
167,300.
573,585.
45,835.
47,500.
Kosten van het departement
Kosten van het bestuur der provinciën
Nationale militie en schutterij -
Medische policie-
Verdere uitgaven betrekkelijk liet binuen
landsche bestuur -
Waterstaat en publieke werken
Onderwijs-
Kunsten en wetenschappen-
Armwezen -
Nederl. Staats courant en staatsblad -
Nijverheid-
Telegrafie
Pensioenen, lijfrenten enz-
Onvoorziene behoeften
totaal f 6,814,568,92.
HOOFDSTUK VI.
Departement voor de zaken der hervormde eeredienstenz.
Kosten van het departement f 33,350.
Proteslaufsche kerkgenootschappen - 1,487.089,43$.
Israëlitisch kerkgenootschap - 36,350.
Pensioenen en wachtgelden206,380.
Onvoorziene uitgaven- - 3,500.
totaal f 17667669,43£.
14,900.
3,S97,662,32.
874,947,60.
133.83S.
208.750.
53,698.
99,775.
382,000.
249.778.
65.000.
Van de begrooting van staatsuitgaven voor het jaar I860
zien bereids eenige hoofdstukken liet licht.
1) De post voor decoratieu der Militaire Willemsorde is
vau f 400 gebragt op f 1200.
2) In de indeeling van dit hoofdstuk is weinig verandering
bij vorige jaren. De kosten der gezantschappen zijn weder voor
gelijke sommen uitgetrokken, ofschoon men steeds oordeelt.dat
de tractementen van sommige deplomat.ieke agenten te gering
zijn. Overigens worden gunstige mededeeliugen gedaan omtrent
den stand der onderhandelingen aangaande de zaak der water-
aftappingen op de Maas, welk onderwerp zijne eindregeling
nabij schijnt.
3) Op dit hoofdstuk komt een post voor van f 8,000 als
eerste perceel der werken tot oprigting van een nieuw geregts-
gebouw te Goes. De regering verklaart in de memorie van toe
lichting, behoorende bij dit hoofdstuk, dat de oprigting van een
nieuw regtsgebouw te Goes dringend noodzakelijk is, en dat het
wenscheiijk en doelmatig is geacht, die oprigting gelijktijdig
met den bouw van een nieuw huis vau arrest aldaar te doen
plaats hebben, waarvoor thans als tweede perceel de som van
f43,000 wordt aangevraagd. De gemeente Goes zal, zooveel
hare financiële krachten zulks toelaten, bijdragen in de kosten
van eerstgemeld gebouw.
Te Vlissingen zal er eene kleine gevangenis worden daarge-
sleld, voornamelijk bestemd tot, tijdelijke opsluiting (gedurende
de behandeling hunner zaak) van voor den zeekrijgsraad te regt
staande zeelieden, die niet aan boord van het wachtschip aldaar
kunnen worden bewaard. De zoogenaamde Rammekenspoort
te dier stede zal daartoe worden ingerigt- De daarvoor benoo-
digde gelden, zijnde f3000. worden op de thans bij de tweede
kamer aanhangige staatsbegrooting voorgedragen.
4) Het cijfer der gewone uitgaven voor I860 is f 5,514,254,92,
of f257,631,42 meer dan voor 1859.
De afdeelingen welke voornamelijk medewerken totdeze'uit-
komst zijnde waterstaat, het, onderwijs en de telegraphic. De
waterstaat draagt daartoe bij ongeveer f60,000, het onderwijs
ruim f 140,000 en de telegraphie omstreeks f 28,000.
De verhooging der gewone uitgaven voor het onderwijs
spruit hoofdzakelijk voort uit die voor opleiding van onderwij
zers en onderwijzeressen en voor bijdragen aan gemeenten,
naar aanleiding van art. 36 der wet op het lager onderwijs te
verleenen. Het verhoogen van de raming der uitgaven voor de
telegraphie is het gevolg van den grooten omvang dien de tele
graafdienst langzamerhand heeft verkregen.
Een niet onbelangrijke post is voorts ook een subsidie van
f10,000 aan hut polderbestuur De Lijmers, voor de kosten van
een stoomgemaal. Na langdurige regtsgediugen, waarbij dit
bestuur telkens van de administratieve magt naar den regter
werd verwezen, en omgekeerd, en nadat de staten van Gelder
land met 26 tegen 25 stemmen besloten hadden geen subsidie
te geven, heeft de regering het toestaan eener subsidie van
f 20,000 over twee jaren billijk geacht.
Onder de buitengew. uitgaven komen verder voor f 200,000
voor aanbouw van lauds lokalen, f103,000 voor de algerneene
verbetering der hoofdrivieren, f 85,000 voorde afsluiting en het
uitdiepen van de Dieze, f 40,000 ter verbetering van den water
weg van Rotterdam naar zee, f 56,000 voor de verbetering van
den hollandschen IJssel, f 100,000 voorde uitwatering van de
Linge, f 25,000 voor kosten van onderzoek voor den aanleg van
spoorwegen, f 60,000 voor de verbetering van het Meppeler
diep, f 70,000 voor de sterrewacht en het nieuwe akademie ge
bouw te Leyden, f 100,000 voor den aanleg van telegraaflijnen.
Voor de uitgaven, voortvloeiende uit de bekende wet van
Nivose 13de jaar, worden voor ISG0 nog f 4250 verlangd.
Ten aanzien van het nieuwe akademie gebouw te Leyden
wordt aangemerkt, dat het inden loop van dit jaar 1859 is
voltooid en met den aanvang der lessen in gebruik zal worden
gesteld, voor zoo veel de afdeelingen scheikunde en natuur
kunde betreft, terwijl de kosten van het gebeele meubelair voor
de afdeeling ontleedkunde ten Jaste van de dienst van 1860 zal
behooren te worden gebragt.
De sterrewacht is in den loop van 1859 lotstand gekomen en
zal in het voorjaar van I860 kunnen worden betrokken. In dat
jaar zal onder anderen ook in de kosten van den meridiaancirkel
(geraamd op f 14,000), van het raeuhelair en van een weg naar
het gebouw moeten wordeu voorzien.
ICngelaad.
Londen 3 October. Naar een berigt van The morning herald
zijn Ruslands gezanten te Londen, Parijs, Weenen en Berlijn
uilgenoodigd om zich naar Warschau te begeven, ten einde
hunnen keizer te ontmoeten, die zich den 17 dezer aldaar zou
bevinden.
De fransche correspondent van The times staaft zijne be-
rigten aangaande de buitengewone versterking der fransche
zeemagt door nieuwe feiten te melden, zoo als: 1. het bouwen
te Brest van het linieschip Magenta, 32S engelsche voeten lang
met inbegrip van de lange ijzeren spoor aan den boeg, welk
schip een nieuw mode! is, op last van Napoleon III vervaar
digd naar het plan van den heer Dupuy de Lome; 2. het verster
ken der fransche kusten en havens; 3.de aankoopen van land
tot zeer hoogen prijs, om sterkten op te rigteo.
Te Boulogne wordt een drijvende stoom'oatlerij vervaardigd
met een dubbele rij geschut, beslagen met ijzer, zonder mast of
zeilen en gewapend met gegleufde kanonnen.
Te Cherbourg ziju de ijzeren plateformeu ontvangen die die
nen moeien om de batterijen te doen dragen. Zij zijn breeder en
sterker dau die op spoorwegen gebezigd worden, en door middel
van depe schijven kan een stuk geschut naar verkiezing gedraaid
worden.
LI. aingsdag stak Ie Liverpool het prachtig stoomjagt iu
zee, dat aldaar voor den egyptischen troonopvolger Ismail-pacha
door de firma Josiah Jones gebouwd is en den naam Nohril llu-
chane (licht van den stroom) draagt. Dat geheele schip is uit
staalplaten zameugesteld, heeft een inhoud van 180 tounen en
eene machine van 80 paardenkrachten,en kost met. inbegrip van
de prachtig ingerigte salon 20,000 p. st.
EDuiischlaiid.
Het Frankfurter Journal meldt het volgende: u Sedert derfig
jaren heeft men getracht de Hollanders als de tegenstanders
van Duitschland, als de bedervers van den llijnhandel en van
de Rijnscheepvaart te doen voorkomen. Intusschen is dat
geheel veranderd en tracht Nederland alle paden effen te ma
ken die slechts van eenig nut voor den handel kunnen zijn.
Daarentegen zijn het de Middcl-rijnsche staten, vooral Nas-