proeven plaats hebben met een getrokken kanon (canon rayé)
van eene andere constructie.
In de legerplaats bij Zeyst zullen proeven worden genomen
met een' electro-magnetischen veld-telegraaf van eene zeer
eenvoudige constructie. Met de inrigting daarvan is belast de
kapitein der artillerie F. A. T. Delprat. De toestellen moesten
den 15 aug. gereed zijn en worden vervaardigd door den heer
Logeman Ie Haarlem zij zijn zoodanig iugerigt. dat zij gebruikt
zullen worden zonder galvanische batterij.
Uit laatstgenoemde legerplaats wordt gemeld, dat de oefenin
gen onafgebroken worden voortgezet. Z. K H. prins Frederik
heeft bij legerorder zijne tevredenheid over de goede houding der
troepen uitgedrukt, inzonderheid over de batterijen veld- en
de halve batterij rijdende artillerie.
Uit de legerplaats bij Milligen schrijft, men jl. vrijdag:
Heden morgen ten 6 ure zijn de prijzen van Z. M. den
konins alhier verschoten. Ten 12 ure nam de schietstrijd, voor
de officieren der legerplaats, eenen aanvang en werden de prij
zen behaald als volgt: 1ste prijs, een gouden horologie met ket
ting, door den 2den luit. Korevaar van het ade reg. inf., 2de
prijs, een officiersrandsel, mitsgaders een dubbele kijker, door
Uenlsten luit. Moorman van het 1ste reg. inf. en 3de prijs, eene
passer- en vuurdoos, door den lsten luit. Schuurman van het
reg. grenadiers en jagers.
Gedurende den tafeltijd werden verschillende toasten uitge-
bragt, en bijzonder door den kommanaant der legerplaats, op
Z. M. en waren alle officieren dankbaar voorde simpathie die
het leger in het algemeen en de legerplaats bij Milligen in het
bijzonder van Z. M. mogt ondervinden.
Het muziekkorps van Apeldoorn heeft dezen middag, zoo wel
officieren als miuderen, eenige aangeuame oogenblikken ver
schaft.
€9ost-indisc3ae koloniën.
Batavia 10 junij. Yan Bandjermasiu ziju lijdingen ontvan
gen, loopende tot den 29 mei.
De toestand is daar verbeterd. Op de hoofdplaats kan men
de rust nagenoeg als hersteld beschouwenterwijl de vrees voor
eenen aanval van buiten door de maatregelen van verdediging
geheel geweken schijnt te zijn.
Pengaron is niet verder aangevallende zoogenaamde Moe-
ningers, die uit alle districten vandesultans-en gouverriements-
l&udeu helpers tot zich getrokken hehbeu, bepalen zich om bij
Lokkambat, Danau Talak en Soengie Raija te waken tegen
pogingen, om de gemeenschap met Baucijermasin te herstellen.
Het was evenwel door tusschenkomst van den rijksbest uurder
gelukt, een brief van Baudjermasin naar Pengaron te zenden.
De aan den moord te Kalangau ontkomen vrouwen en kin
deren zijn opgespoord en worden te Bandjermasiu verzorgd.
De aankomst van Zr. Ms.stoomschip Celebes en de rustige
loestand van de hoofdplaats hebben den kolonel Andresen de j
gelegenheid gegeven den stand van zaken te Marabalian en
Poeloe-Petak op le nemen, en maatregelen aan te wenden om j
het verder verloop van de bevolking op de eerste plaats legen
te gaan eti den terugkeer der Dajaks op de tweede plaats le
bevorderen.
Te Marabalian verwachtte meu nog steeds cien aanval van het
voornaamste hoofd der Dajaks, den toemenggoeng Soeroe Patti,
die volgens geruchten gereed zou staan om, vereenigd met
Djalil van Amontei, aan het hoofd van liet volk van Benoewa
Lima met eenige duizenden af te komen om de plaats le vernie
len, en vervolgens op de hoofdplaats af te gaan; door angst
gedreven-, had het gegoedste deel der bevolking besloten om
naar Bandjermasiu te verhuizen, hetgeen echter is kunnen
worden belet.
De verschijning van het stoomschip Celebes op de Boven
Barilo heeft de vrees voor dien aanval doen verminderen.
Een 500 tal Dajaks is te Poeloe-Petak teruggekeerd.
De in leven gelatene kinderen van den zendeling Hoffmeister
waren nog niet opgespoordliet hoofd, hetwelk die kinderen
heeft opgenomen, is evenwel hekend en aangemaand om hen
naar Pocloe-PeUk te brengen.
Op laatstgenoemde plaats gaat men voort het zoutpakhuis
1ot, tijdelijke versterking in te rigten. De bezetting bestaatthans
aldaar uit 40 bajonetten en eenige gewapende matrozen van
de Ardjoeno. De Tjipannas onderhoudt de gemeenschap tus-
scheri die plaats eti Marabalian. waar de bezetting tot op 80
man is gebragt.
In dc rivier van Sampit zijn 9 personen, die aan de plunde
ring van Poeloe-Petak en waarschijnlijk ook aan den moord der
zendelingen hebben deelgenomen, achterhaald, en men was op
het. spoor van eenige mindere maleische hoofden, welke de be
volking aldaar hebben opgeruid.
Men beweert, dat de van Kalangan afgekoraene opstandelin
gen het voornemen hebben gehad zich te Sampit zamen te
trekken; de arrestatie der boven bedoelde personen schijnt de
uil voering van het plan te hebben belet.
Oveiigerrê waren a:!e voorloopige maatregelen genomen om
bij aankomst der toen verwacht wordende militaire magt.de
Moeningers aan te tasten en de verdere uitbreiding van den
opstand te beletten.
De zendeling Klammer is aan boord van de Celebes opgeno
men; hij was door de trouw geblevene Dajaks van Pattei en
Sihon beschermd tegen eene aanranding van een der hoofden
van Soengi Banit.au, die zijne uitlevering geëischt had. De
toemenggoeng van Pattei beeft genoemden zendeling, benevens
al zijne goederen met vier praauwen afgevoerd, en deze ont
moetten juist de Celebes, voor zij aan de plaats kwamen waar
het bedoelde hoofd in naam van den sultan gezag uitoefent.
Aan dit. hoofd is eene belooning in geld benevens eenige pikols
zout uitgereikt.
De geredde zendelingen, zoo ook de geredde vrouwen en
kinderen van het personeeT te Kalangan, zijn door den heer
Barustein opgenomen en worden door hem verpleegd.
Aan het lot der bij de aanslagen te Kalangan, Bangkal, Ta-
benio en in de Dajaklanden omgekomene personen, valt, helaas
niet meer te twijfelen.
Omtrent den moord op den heer Teengs gepleegd, wordt
het volgende medegedeeld
De heer Teengs had een nog jeugdig inlander in dienst geno
men, die vroeger bij den thans overleden dr. Blankenburg en
later bij den heer Schiff had gediend.
De voeding van een vogeltje, aan het zoontje van den heer
T. toebehoorende, was aan de zorg van dien inlander toever
trouwd hij had dat diertje laten verhongeren, en toen hij zatur-
dag door den heer T. daarover werd onderhouden, en op de
meest brutale wijze de schuld van zich afschoof, had de heer T.
een op tafel liggend zweepje genomen, en hem daarmede een
paar ligte slagen toegebragt.
Maandag morgen tegen G ure klopte de bediende aan de deur
van den heer T., en toen deze buiten kwam, werd hij dadelijk
door een krissteek in den buik gewoud hij trachtte zich te be
schermen door eene tafel tusschen zich en den aanvaller te hou
den op het geschreeuw schoot mevrouw Teengs toe, werd door
den moordenaar bij de keel gegrepen, op clen grond geworpen,
en weerde een steek, die ook haar leven bedreigde, af door het
voorhouden van den arm, die daardoor is doorboord.
De misdadiger trok met moeite de kris uit de wond, vlugtte,
door een bediende vervolgd, naar zijne kamer, werd daar opge
sloten en trachtte toen door een snede in den hals zich van het
leven te berooven. Hij werd naar liet stadsverband gebragt, en
moet alleen wraakzucht wegens het voorgevallene met het
vogelije als reden zijner misdaad opgegeven hebben.
Tweemaal vierentwintig uren na den moordaanslag bezweek
d e heer Teengs.
SBeteorolcgaseSie waaruemingen
gedaan op 's rijks werf t,e Vlissingen, des middags 12 ure.
Augastus 1859-
II
geving van de goedkeuring door Z. M. van voorstellen van wet,
en 4. de onlangs door de tweede kamer aangenomene wetsont
werpen, welke naar de afdeelingen zijn gezonden.
In de zitting van zaturdag is medegedeeld: 1. dat, door de
afdeeiingeu benoemd zijn voor deze bijeenkomst, tot voorzitters
de heerenBorski, van Darn van Isselt, van Rijckevorsel en
Cost Jordens: tot ondervoorzitters,de heeren: Blankenheym,
Regout, van der Oudermeulen en van Heeckeren van Wasse-
naer; 2. dat.de commissien van rapporteurs voor de vvets-ont-
werpen:#. tot goedkeuring der begrooting voor de gestichten
van Ommerschans en Veenhuizen voor het 2de halfjaar van
1859; b. tot tuchtiging van verpleegden in de zelfde gestich
ten die niet veroordeeld zijn wegens bedelarij; 3. tot naturalisatie
van R. Rust en achtanderen; d. tot lietverleenen van pen
sioenen aan schippers, loodsen enz., met hare verslagen gereed
zijn, waarop besloten is die te doen drukken en ronddeelen, en
de bedoelde wetsontwerpen te behandelen op aanstaanden
maandag, des namiddags ten twee ure.
De heer Cost Jordens heeft namens de commissie, belast met
het onderzoek der geloofsbrieven van den heer 3. baron Taets
van Amerongen van Natewisch, dienaangaande rapport uitge-
bragt. Blijkens dat verslag zijn al de door dien heer overgelegde
stukken in behoorlijke orde bevonden, weshalve de commissie
het voorstel heeft gedaan, om dien lieer als lid der kamer toe te
laten, zoodra zal gebleken zijn dat hij de bij de grond wet gevor
derde eeden zal hebben afgelegd, met welk voorstel de verga
dering zich vereenigd heeft.
Wind.
s
-S 3
g
Laagste
tempcrat
enverschil
.1°
o O
S
_S
iO 5
.S-ë
a
iO
Aanmer
a
■ja -=
g
met de
kingen.
-5
i
J
hoogste.
7
Z. t. O.
9
701.4
23.5
0 60 12.53
0.0 15.0f 9.5
dik bewolkt.
S
West.
S
753.8
21.9
0.77
14.71
0.0
10.5
«10.0 bew. betrokk.
9
NO.t O.
9
762.3
19.6
0.77
13.92
3.0
15.5
8,5
dik.
10
NOost.
9
701.7
1S.1
0.30
12.23
i.O
13.5
8.5
betrokken.
11
jN'Oost.
2
763.8
19.5
0.84
14.00
0.0
14.0
"10.5
dik bewolkt.
13
NO.t.N.
3
763.3
22.9
0.0!)
14.11
0.0
14 0
"10.5
dik bewolkt.
13
W.NW.
3
763.3
20.7
0.73
12.99
0.0
14.5
-/ 9.0
bijna helder.
Theriaoiueterstaud.
12 august, 's avonds 11 ure. 66 gr.
13
15
s morgens
's middags
's avonds
's morgens
'a middags
's avonds
's morgens
's middags
64
76
65
66
71
65
62
68
Staten-geiiieraal.
De eerste kamer zou hare zittingen jl. donderdag hebben aan
gevangen, doch de leden waren daartoe niet in genoegzaam
aantal opgekomen.
Vrijdag ziju ingekomen 1. koninklijke besluiten: a. betref
fende het opdragen aan liet departement van justitie van de be
handeling van alle zaken, betreffende den adelstand enz., tot
dusverre hebbende uitgemaakt een onderdeel der bemoeijngen
van het departement van binnenlandsche zakenb. betreffende
het ontslag van hen generaal-majoor C T. van Meurs, als minis
ter vau oorlog, en zijne vervanging door den kolonel jhr. A. E.
O. de Casembroot; 2. de geloofsbrieven van het nieuw benoemde
lid uit de provincie Utrecht, den heer Taets van Amerongen
van Natewisch, die gesteld zijn in handen van eene commissie,
hestaande uit de hoeren Cost Jordens, van Meeuwen en van
der Lek de Clercq, met verzoek om daarover in de volgende
vergadering verslag te willen uitbrengen3. derlig missives van
den directeur van liet kabinet des konings, houdende kennis
Bij de eerste kamer is een zeer ernstig adres van commissaris
sen van de Rijn-spoorweg-maatschappij tegen de in beraadsla
ging gebragte voordragt op het gebruik der spoorwegen inge
diend, alsmede een protest van de gezamenlijke engelsche aan
deelhouders dezer maatschappij tegen de toepassing der wet op
den Rijn-spoorweg, bij hetwelk de laatstgenoemden verklaren
naar aanleiding van wettelijke, zoo wel als van zedelijke gron
den. zich geregtigd te rekenen om aan deze toepassing, voor zoo
ver die in strijd is met de uitdrukkelijke bepalingen en den alge
meen en geest van het koop-contract, en eene schennis daarstelt
van eene overeenkomst., met Z. M. den koning der Nederlanden
gesloten, en door zijnen minister mede onderteekcud, op alle
geoorloofde wijzen weerstand te zullen bieden.
De memorie van beantwoording betreffende het voorstel van
de heeren Strens, Thorbecke en Gevers Deyuootnopens het
houden eener enquête naar den toestand van de Maas en de
Zuid Willemsvaart, is thans gereed. De voorstellers meenen
dat het meer dan tijd is, dat de tweede kamer harerzijds de
zaak onderzoeke. De moeijelijkheden duren nu reeds meer
dan vijf jaren. De voorstellers stellen weinig vertrouwen
in de tot nu toe gevoerde onderhandelingen. Zij toonen verder
de uitvoerbaarderheid eener enquête nader aan en blijven op het
instellen daarvan aandringen. Dat het. houden eener enquête
de ouderhandelingen zoude kunnen benadeelen, verklaarden de
voorstellers niet te beseffen; zij zijn in tegendeel van oordeel
dat onze regering daaruit kracht kan putten. Eene zaak waarin
de tweede kamer groo t belang stelt, en dit zou de kamer ten
deze toonen door het voorstel tot enquête aan te nemen, is voor
de regering des te gemakkelijker te verdedigen. Door de
volksvertegenwoordiging oudersteundkan zij met te meer
ernst de regten der natie doen gelden en op herstel van ge
pleegd onregt aandringen.
Guitfnlunöscljc tijöimjm.
BDng-eliC.il (I.
Londen 13 augustus. Hedeu is de zitting van het parlement
op plegtige wijze geprorogeerd.
Namens de koningin werd den leden dankgezegd voor hunne
velerlei bemoeijingen, met name daarvoor dat zij de regering in
staat hadden gesteld het nemen van maatregelen tot verdedi
ging des lands voort te zetten.
Verder werd medegedeeld, dal. Frankrijk na het sluiten van
den vrede van Villafranca openingen heeft gedaan nopens eene
door degroote mogendheden te houden conferentie, waar men
tot eene eindbeslissing zou komen ten aanzien der italiaansche
aangelegenheden, met verzoek dat de koningin ook gevolmag-
tigden zou afvaardigen om dusdanige conferentie bij te wonen.
Of Engeland daaraan deel zal nemen hangt echter nog van na
dere nog niet ontvangen inlichtingen af. De koningin zou daar
toe zeer bereid zijn, wanneer zij daartoe maatregelen kon helpen
nemen, strekkende om den algemeeeneu vrede duurzaam te
bevestigen.
De indische leening van 5 millioen is I hans uitgeschreven.
Zij zal 5 pet. rente dragen, gerekend van 5 ju lij jl., en zal niet
voor 1870 afgelost kunnen worden. Inschrijvingen moeten den
23 dezer ingeleverd, en de ingeschreven sommen vóór november
aanstaande gestort worden. De engelsche bank is met de uitbe
taling der renten belast.