Door 11509 personen werd deelgenomen, waarvan er 614
hulp erlangden. In 1857 was het getal der deelnemers 10600,
en dat dergencn die in het genot der bussen hadden gedeeld 414.
Spaarbanken waren er, even als in 1857, 6 aanwezig in de
gemeenten Middelburg, Sluis, Tholen, Ylissingen, Zierikzee en
Groede.
Door de spaarbanken te Middelburg, Ylissingen en Groede
werd 3 pet., door die te Tholen 3 en 4 pet.,door die te Zierikzee
3 J en 4 pet., en door die te Sluis 4 pet. aan de deelnemers be
taald. In die renten kwam geene verandering.
Ter uitzondering van de bank te Middelburg, bij welke het
getal der deelnemers geene verandering onderging, is bij de
overige spaarbanken dat getal eenigzins, hoewel weinig, ver
meerderd. In het geheel was dat getal 28 meer dan in 185 7.
Bij vergelijking der geldelijke uitkomsten dezer inrigtingen,
met die over 1857, blijkt dat aan de deelnemers f 9096,73 meer
is terug betaald, zoo voor opgevraagde inlagen als voor intrest,
en dat f 4188,97 meer door de deelnemers in de banken is be
legd. Dat voorts het bedrag van het kapitaal der banken, daar
onder begrepen hetgeen ze te goed hadden, f 9225,24£ meer,
en dat van hetgeen zc verschuldigd waren f3177, 13£ meer
bedraagt dan in 1857.
Er waren even als in 1857 drie spaarkassen aanwezig, te
Bommenede, Brouwershaven en Kortgeen. Aan de spaarkas
tc Brouwershaven is echter geen deel genomen, zoo dat deze
inrigting waarschijnlijk zal moeten worden ontbonden en opge
heven.
De spaarkas te Bommenede betaalde 10 pet. aan de deelne
mers, die te Kortgeen 4 tot 6 pet.
Het getal deelnemers bij de in werking gebleven klassen
bedroeg slechts 15, zijnde dit getal weder met 3 verminderd.
De gelegenheid welke deze instellingen geven aan de arbeiden
de klasse, om in den zomer van hunne verdiensten iets af te zon
deren, om het gespaarde tegen of in den winter met rente en
premie terug te erlangen, schijnt dus weinig of geen bijval te
vinden.
Bij de 2 hulpbanken (teMiddelburgen Zierikzee) werd 521
malen beleend tegen 493 malen in 1857.
De intrest die aan de banken betaald wordt was bij die te
Middelburg 2 pet. bij terugbetaling in 41 weken, 1J pet. binnen
30 weken, en 1 pet. binnen 20 weken, en bij die te Zierikzee 4
pet. bij terugbetaling in 30 weken of langer, 3 pet. binnen 30
weken, en 2 pet. bij teruggave binnen 20 weken, terwijl de voor
schotten op pensioen bij laatstgenoemde bank tegen 5 pet.
'sjaars werden verleend.
Openbare veiligheid en gevangenissen.
Openbare veiligheid.
Voor de handhaving der openbare orde en veiligheid waren
in het jaar 1858 geene buitengewone maatregelen noodzakelijk.
De rust werd nergens gestoord, terwijl de gepleegde misdrijven
zich hoofdzakelijk tot dieverijen van weinig aanbelang bepaal
den.
Gedeputeerde staten moeten, evenwel, als van eene uitzon
dering, bijzondere melding maken van ecnen te Zierikzee in den
nacht van den 24 op den 25 september gepleegden diefstal, ge
paard met braak en poging tot brandstichting, waarbij eene
aanmerkelijke waarde in openbare schuldbrieven, enz., werd
ontvreemd, welke evenwel mcerendeels bij den dader werd
teruggevonden, die na in Holland te zijn aangehouden, zich in
het huis van arrest te Gorinchcm van het leven heeft beroofd.
Voorts kwam er berigt in omtrent een kindermoord, welke in
de gemeente Groede werd gepleegd.
De bedelarij, veelal bedektclijk en gepaard met het uitventen
van eene of andere geringe koopwaar gepleegd, kon wel niet ge
heel worden geweerd, maar dat dit maatschappelijk kwaad met
kracht werd tegengegaan, kan cenigermate blijken uit het getal
veroordeclende vonnissen, welke ter dezer zaak in het afgeloo-
pen jaar zijn geslagen, en te zamen 51 bedroegenals:
in het regterlijk arrondissement Middelburg, 35,
Goes, 14, en
Zierikzee, 2,
terwijl in eerstgcmeld arrondissement bovendien 2 aangeklaag
den vrijgesproken en 4 anderen van alle regtsvervolging ontsla
gen werden.
De door drie cn twintig gemeentebesturen in het eiland Zuid-
bcvcland ter wering van bedelarij gemeenschappelijk vastge
stelde bepalingen, bleven doelmatig werken, zoo dat, naar de
mededeeling van onderscheidene dier besturen, daar bijna geene
bedelarij meer werd bespeurd.
Omtrent de gemeentelijke policie, welke te Neuzen en te Vlis-
singen eenige uitbreiding onderging, wordt gemeld dat zij zich
over 't algemeen loffelijk van haren pligt kweet.
De rijksveldwacht wordt eensdeels zeer geroemd, doch in
Walcheren vermeenen sommige besturen dat men den dienst
ijver wel wat verre drijft.
Van de diensten der onderscheidene in deze provincie geves
tigde brigades maréchaussee wordt met lof gewaagd.
Te Sluis en te Philippine stelt men het behoud van het mili
tairdetachement op prijs en schrijft daaraan de voorkoming van
menig misdrijf toe.
Geene rampen van algemeenen aard zijn te vermelden.
Behalve eenige voorvallen van brand te Axel, Serooskerke,
(Walcheren) Lamswaarde, (Hontcnisse), Burgh en Heinkens-
zand wordt melding gemaakt van het op 7 maart nabij de haven
van Kat8 omslaan van een vaartuig waardoor de schipper en
zijn knecht het leven verloren.
Gedeputeerde staten brengen voorts hulde aan 8 onverschrok-
keneinwoners van Brouwershaven, met namen D. Walrave, en
M. van den Berg, sloeproeijers, en C. Hnteboer, J. Klaassen,
W. DuvalooisS. Duinhouwer en C. IClaasse Jz. die
toen in het stormweer van den 25 julij een ligtcrschip op de
hoogte van Brouwershaven in den uitersten nood verkeerde,
met minachting van eigen leven de veege schepelingen zijn ter
hulp gekomen, en de zelfvoldoening mogten smaken acht men
sehen, zijnde de schipper, diens vrouw en vijf kinderen, beno
vens den knecht, van eeri gewisser» dood te redden. Het vaar
tuig sloeg, kort na het volbrengen van de kloekmoedige daad
in de branding om.
Aan ieder der redders werd door do Maatschappij tot Nut
van 't algemeen eene zilveren medaille vereerd. Ook de Zuid,
hollandsche redding-maatschappij schonk aan ieder der sloep
roeijers hare groote, en aan ieder hunner medgezellen hare klei
ne zilveren medaille. Bovendien werd van wege Z. M. aan
ieder hunner een verecrend getuigschrift en eene gratificatie van
f 10 verleend.
Nog maken zij loffelijke melding van het redden met levens
gevaar van twee kinderen, welke op den 21 februarij le Zuid-
dorpe onder het ijs waren geraakt. De Maatschappij tot nut
van 't algemeen kende aan de redders, zijnde D. Castecle, R. de
Schepper, J. F. Gijzel cn P. de Clercq, inwoners dier gemeente,
hare zilveren medaille toe.
Voorts werd aan J. Meerendonk, commies der le. klasse bij
de directe belastingen te Middelburg, de bij koninklijk besluit
van 22 september 1855, no 64, ingestelde medaille in zilver be
nevens een loffelijk getuigschrift, toegekend, voor het verrigtcn
van verschillende menschlicvende daden.
De brandhluschiniddelen zijn, volgens de mededeelingen van
de gemeentebesturen daaromtrent, over'talgemeen in goeden
staai.
Gevangenissen
Het personeel der administratieve besturen cn dat der be
ambten onderging slechts geringe verandering.
Eenige jaarwedden van dc laatsten werden verhoogd.
Het gevangenisgebouw te Middelburg onderging in het afge-
loopenjaar geene uitwendige verandering. Het werd, door
de zorg der directie van den waterstaat, behoorlijk onder
houden.
In de inwendige verdecling van dat gebouw, werd eene wijzi
ging gebragt, door de daarstclling eener ziekenzaal voor vrou
wen. Ofschoon daaraan niet zoodanige ruimte is kunnen wor
den gegeven als wel wenschelijk werd geacht, werd daardoor
in eene sedert lang gevoelde behoefte voorzien»
In de maand december had dc openbare aanbesteding plaats
der hei- en funderingswerken voor een nieuw huis van arrest te
Goes, voor eene som van f32400. Nadat die aanbesteding door
zijne exc. den minister van justitie was goedgekeurd, is met de
werken een aanvang gemaakt en worden zij thans met kracht
voortgezet, zoo dat het te verwachten is dat de ondoelmatige
gevangenislocalen te Goes, in eenen betrekkelijk korten tijd,
buiten gebruik zullen kunnen worden gesteld.
De gevangenis te Zierikzee bevindt zich in goeden toestand.
Het daarin bestaande gebrek aan eene doelmatige gelegenheid
tot eenzame opsluiting doet zich echter levendig gevoelen.
De gezondsheidstoestand der gevangenen te Middelburg was
zeer voldoende. Ofschoon onderscheidene epidemicn zich in
meerdere of mindere mate in die gemeente vertoonden, is slechts
een der gevangenen hieraan lijdende geweest.
Het getal overledene gevangenen beliep niet moer dan twee,
waaronder nog een militair die door zelfmoord een einde aan
zijn leven maakte.
Onder de gevangenen tc Goes viel geen enkel sterfgeval voor.
Een der gevangenen te Zierikzee, die slechts veertien dagen
in het gesticht moest doorbrengen, overleed op den dag van zijn
ontslag, ten gevolge van hersen-ontsteking.
Over het algemeen gedroegen de gevangenen zich behoorlijk.
Zoowel de arbeid als het godsdienstig onderwijs had gere
geld plaats.
Voor voeding, onderhoud en verpleging der gevangenen
werd bedongen tc Middelburg f 0,13364, Goes f0,34 en Zie
rikzee f 0,31, namelijk ter eerstgemelde plaats zonder, en in de
beide anderen met toebereiding van de spijzen, verwarming, ver
lichting en bewassching.
De bevolking bedroeg in 185S:
bij afwissel, op 31 dec.
Huis van burgerlijke en militaire verze
kering en huis van bewaring te Middel
burg 412 61
Huis van arrest en bewaring te Goes. 360 31
Zierikzee. 473 17
Kantonnale en plaatselijke huizen van
bewaring591 1
Rijksmiddelen.
Dc opbrengst daarvan in hoofdsom en opcenten bedroeg:
grondbelastingen .f708,001,39
personeele - 357,377,09^
patentregt- 106,257,58
in- en uitgaande regten en scheepvaartregten. - 134,408,14
accijnsen- 526,529,62^
belasting goud en zilver14, 33,6i
indirecte belastingen- 665,238,20
domeinen166,201,44^
bricvcnposterij -624,315,55^
Van de som van f 62431,55$- die de posterijen in 1858 in
deze provincie hebben opgebragt, werd ontvangen:
TeMiddelburg, met6 daaronder beli. hulp kantor, f 16988,15
Vlissingen, 1 - 8549,33$
Zierikzee, 9 - 10021,73
Tholen, 7 - 3296,60,$
Goes, „15 - 11926,63$
Sluis, 3 - 2488.77
Breskens, 4 - 1985,58
Hulst, 0 - 8871,61*
Neuzen, 5 - 3020 41$
SasvanGent, 3 - 1282,72
In 1858 is door den heer commissaris des konings beschikt
op 187 verklaringen om tijdelijken vrijdom van grondbelasting
of van verhooging dier belasting wegens stichting, herbouw of
aan- en bijbouw, volgens de wet van 28 maart 1828 ("staatsblad
no. 8.)
Op twee ingekomen adressen, houdende bezwaren over het
door den controleur der directe belastingen en van het kadas
ter, bij gelegenheid zijner jaarlijksche opneming in 1857, schat
ten en belastbaarstcllen van een aan hetNatuurkundig gezelschap-
te Middelburg toebehoorend huis en erve aldaar, dat sedert dc
daarstelling van het kadaster in de kadastrale stukken als on
belastbaar had vermeld gestaan, en over den daaruit voortge-
vloeiden aanslag in de grondbelasting, is door gedeputeerde
staten bij besluit van 22 october 1858, no. 2. gunstig beschikt.
Zij oordeelden dat er geene aanleiding bestond, buiten het geval
eener algemeene herziening, die volgens art. 102 der wet van
3 frimaire 7de jaar om de tien jaren behoort plaats te hebben,
en dus tusschentijds een perceel te schatten en belastbaar té
stellen, zonder dat het van aard of bestemming veranderd is, en
oordeelen ook dal de beslissing volgens het arrêté van 24 floroal
8ste jaar bij bun collegio behoorde, daar de 10de titel der wet
van 15 september 1S07, krachtens welke de uitspraak aan den
heer commissaris des konings zou zijn, geene verbindende
kracht bezit, om dat het niet blijkt dat daarvan hier te lande
af kondiging heeft plaats gehad.
De heer commissaris des konings heeft gemeend volgens art.
32 der wet van 6 julij 1S50 (Staatsblad no. 39,) aan voormeld
besluit geene uitvoering te moeten geven, en die uitspraak tot
handhaving van den vroeger toegekenden vrijdom, met terug
gave van don beklaagden aanslag, is vervolgens bij koninkljjk
besluit van 20 november 1858 (Staatsblad no. 79,) vernietigd.
Gedeputeerde staten hebben hieruit aanleiding gevonden tot
de overweging of zij, met het oog op hec bij hun hiervoren aan
gehaald besluit van 22 october 1858, no. 2, uitgesproken ge
voelen, omtrent de beslissing op reclames betreffende de kadas
trale schrifturen of de kadastrale schattingen zullen blijven
voortgaan daaromtrent advies aan den commissaris des konings
uit te brengen, zoodat de beslissing niet door gedeputeerde sta
ten maar door zijn hoog cd. gestrenge wordt genomen, en bij
besluit van 10 december 1858, no. 3, aangenomen daarmedeop
den tot dus ver gevolgdcn voet voorloopig te blijven handelen,
doch zonder daardoor geacht te willen worden op het vroeger
door dat collegie ontwikkeld gevoelen te zijn teruggekomen, of
dienaangaande thans eene andere zienswijze te zijn toegedaan,
en mitsdien enkel en alleen om in de bestaande omstandigheden
eene stremming van zaken voor te komen.
"Waterstaat.
In den toestand der veren en overvaarten op de rivieren en
stroomen is over het algemeen geene verandering gekomen.
Het uiteinde van den oostelijken dam van het veer aan het
Sloe is op den 22sten december 1858, ter lengte van 33,5 ellen
weggevallen, waardoor de passage belemmerd, de telegraafka
bel beschadigd en do telegrafische gemeenschap verbroken
werd.
In Noord-Bcveland blijft de wensch naar eene veerpont op
Zuid-Beveland levendig. Met magtiging zijn de gemeentebe
sturen op eerstgenoemd eiland dienaangaande onderling in
overleg getreden.
Aan de aanlegplaatsen te Zijpe en Wolfaartsdijktoegebragte
schade werd hersteld.
De toestand der middelen van vervoer te water wordt jaar
lijks door keurmeesters onderzocht.
De veren welke van wege de provincie worden beheerd, zijn:
het vecrtusschen Walcheren en Zuid-Bcvcland (over het Sloe)
en dat van Gorishock opYcrsekendam(over de Ooster-Schelde.)
Ten aanzien van buitengewone vloeden is alleen te vermel
den die van 25 julij 1S58. Ofschoon de zee door den hevigen
storm vrij onstuimig was, rees het water echter over het alge
meen slechts weinige duimen boven het gewone hoogwaterpcil.
De golven verhieven zich nogtans op sommige plaatsen, zoo als
aan den polder Ellewoutsdijk en aan den polder Schouwen
district Borrendarame, tot 2 a 2,20 ellen daarboven.
Het vernieuwen en herstellen van eenige rijswerken, bchoo-
rende tot havendammen van het kanaal van Neuzen, is den 17
december 1858 aanbesteed voor f 12249. Volgens mededeeling
van den hoofd-ingenicur van den waterstaat, kan dit werk nader
worden omschreven als te bestaan in het opmaken der rijshoof-
den boven laag water, ten einde den oever zoo mogelijk te be
vestigen, en in het met steen bezetten der oeverwerken van de
havendammen,om zoo doende het kostbare rijsbeslag te vermin
deren en dit later, met weinig kosten in steenglooijing, tc kun
nen veranderen.
Er is een aanvang gemaakt ora aan de oostzijde der weste
lijke sluis van voorschreven kanaal te Neuzen ecnen bazalt-
muur te bouwen, zoodanig ingerigt als tot het lossen en laden
van stoom booten en andere vaartuigen dienstig kan zijn. Daar
door zal aan het verlangen voldaan zijn waarvan in ons vorig
verslag gesproken werd. Het werk is den 17 september 1858
aanbesteed voor f 15800.
Ook do bonten beschoeijingen in dcschntkolk der voormelde
slnis worden door bazaltmuren vervangen. Dit werk werd den
24 december 1858 voor f22985 aanbesteed.
Ofschoon men gedurende het afgeloopen jaar metlage water
standen op dit kanaal te kampen had, zoo dat de waterspiegel
op het bencdenpand nimmer op de gewone hoogte on zelfs eene
enkele maal 1 el daar beneden was, waardoor de vaart van zee
schepen vele moeijelijkheden ondervond, was zjj echter veel
drukker dan in vorige jaren.
De verlenging of doortrekking van het kanaal van Brugge tot
in de kom der gemeente Sluis is in 1858 voltooid, even als het
herstel der kaaimuren aldaar. Op den 2 i september 1858 had
de plegtige opening der kanaal-verlenging in tegenwoordigheid
van nedcrlandsche en bclgiscbe autoriteiten plaats, waarna ztf
voor de scncepvaart werd opengesteld.
(Wordt vervolgd.)
TER DRUKKERIJ YAN DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
