Zeeland gelijken bodem hebben, en onder de zelfde invloeden
waren, bijv. Noordholland, Friesland cu Groningen, door vele
en daarenboven ernsnge koortsen bezocht zijn geworden.
Evenmin kan het gevoelen hier gelde», dat, hetgeen sommi
gen beweren, contagicuse ziekten de tussehoupoozeiule koortsen
buitensluiten, want, ofschoon een goed deel van Zeeland® inwo
ners met roodvonk had te worstelen, zoo bleef echter een groot
deel hiervan bevrijd, zonder dat daarom bij hen zich meerdere
koortsen voordeden.
Of men eindelijk aan de bijzondere ligging aan de Noordzee
waardoor zich Zeeland van do overige provinciën meer bepaald
onderscheidt, deze gelukkige afwijking todanken hebbe, valt
mocijelijk te beslissen, liet is genoegbij onze gebrekkige
meteorologische kennis, het feit aan het hoofd van dit verslag
op te teekenen.
Het voordeel 'wtnsschcndat men nit het wegblijven van
koorts-epidemien verwachten mogt voor den gezondheidstoe
stand in Zeeland, werd op treurige wijze te niet gedaan door liet
hecrschen van andere ziekten door besmettelijke namelijk,
waaronder het roodvonk en de pokken cene eerste plaats inna
men, en welke in enkele gemeenten niet weinigen zelfs ten grave
sleepten. Het sterftecijfer, dat over de laatste tien jaren gemid
deld 5034 bedraagt, klom in IS58 tol 5662.
Het mistig weer der maand december van het jaar 1857 bleef
over het algemeen in de volgende maand januarij voortduren,
en daarmede de griep (eaiharrus epidcmicus,) welke uit de mist
als naar gewoonte, haren oorsprong neemt. Geenszins waren
hier plaatselijke invloeden de oorzaken der ziekte, want, daal
de vevlieveling zich over het geheel Europa had uitgebreid,
vernam men ook over geheel dit werelddeel liet uitbreken der
kwaal, zoo als te Weenen.Munchen,Parijs, .Marseilleen andere
plaatsen. Ook nu werd de waarneming bevestigd, dat de griep
in Zeeland minder gevaarlijk in den regel verloopt dan in andere
oorden.
Behalve de mistige dagen had men in deze maand herhaalde
lijk vorst, maar dezen was van korten duur. Veelal heerschte
droogte en (le lucht werd in den regel door oostelijke winden
bewogen. Op enkele dagen bragt de zuidwestc wind eenige
sneeuw- en regenvlagen.
Behalve griep, werden er, vooral te Middelburg en Zicrikzce,
roosachtige aandoeningen opgemerkt, ook enkele tussehenpoo-
zendc koortsen. Op sommige plaatsen van die gewest zag men
pokken. Van deze uitslagziekte, gelijk van liet roodvonk, zal
later afzonderlijk worden melding gemaakt.
De eerste helft van februarij scheen dan eens door zachte
regenachtige dagen het einde van den winter aan te kondigen,
dan weder door het invallen van vorst gedurende den nacht, die
verwachting te logenstraffen. Zelfs iu de laatste helft der maand
daalde de thermometer tot op 17o Fahr.
De plotselinge overgang ecner ziebte temperatuur in cene
koude, werkte nadeelig op velen, vooral op kinderen en bejaar
den.
Ziekten der aderahaliiigswcrktujgên werden clan ook even als
in januarij in niet geringe mate ondervonden.
De maand maart scheen de zelfde weersgesteldheid als de
twee vorige maanden te zullen geven. Met sneeuw begonnen,
waarop weldra de niet ongewone stormen volgden, trad echter
tegen de helft der maand een zachte sitinospheer te voorschijn
en met deze scheen de lente daar.
De ziekten gedurende deze maand beantwoordden aan de
genoemde weersgesteldheid. Van Zicrikzce onder anderen
wordt berigt, dat aldaar nog catharrale aandoeningen van horst i
cu buikingewanden heerschten, en roosachtige verschijnselen
niet zeldzaam waren. Ook uit andere plaatsen van dit gewest
vernam men het zelfde ziekte-karakter. Te Middelburg werden,
vooral 3n de tweede helft der maand, stoornissen in den bloeds
omloop waar genomen.
Het begin van april kenmerkte zich door een zacht weder met
voordurende droogte, in bet midden werd het afwisselend koud
cu warm, onder noordelijke en oostelijke winden, terwijl het
einde een gewenschten regen gaf. Onder deze invloeden
heerschten vooral rheuraatische cn catharrlialc ziekten.
liet ongestadige weer bleef in dc eerste helft van mei voort
duren daarna onder zuidwestelijke winden, zachtere dagen met
reven. De warmte nam tegen het einde der maand toe en scheen
een vroegen zomer te voorspellen. liet aantal zieken vermin
derde, men zag nog liet rheumatiscli en catharrluinl ziekteka- j
rakter voortduren, br het te voorschijn kt men van zomerwarmte
enkele galkoortsen.
In het begin der maand junij heerschte catarrhale cn idioma
tische zickien, ofschoon reeds spoedig zomerwarmte intrad,
welke dermate toenam dat de thermometer 94 gr. Fahr. toe
kende. Ofschoon in de helft der maand eenige regen viel, werd
evenwel hei drinkwater van lieverlede schaarsclier, vooral te
Middelburg en te Zicrikzce, waar liet uit Holland werd aange
voerd. Er waren destijds weinig zieken. Zij hadden ook nu nog
een catarrliaal of rheumaiisch karakter, zamctihangcndcmet
de destijds hcerschende noord- en noordwestelijke winden. In
Zicrikzce nam het roodvonk merkelijk toe, hoezeer van een
goedaardig karakter. Tc Middelburg werd een uitslag waarge
nomen, dat het midden hield tusschen roodvonk cn maselen.
Dc weersgesteldheid van junij was afwisselend, dc grootc
hitte der vorige maand bleef achter. Aan het einde had men
.storm die aan vrueluboomen en veldvruchten veel schade toe-
bragt. Het aantal zieken bleef gering. Behalve eenige catar
rhale cn rhcnmatische aandoeningen zag men cnkelcgalkoortscn.
De droogte, welke nu, bijna liet gcheole jaar door, de boven-
hand had, duurde ook in augustus voort met ooste cn noordoostc j
winden. Op dc helft der maand was oreetic hcete wcersgesteld- j
beid. Eindelijk viel cr den 20 cene overvloedige regen, met
daling der temperatuur. Nog altijd vermeerderde liet roodvonk
te Zicrikzce, ook in Middelburg begon deze ziekte zich uit tc
breiden. Over liet algemeen was het aantal zieken gering.
In de maand september maakte de buitengewone droogte dor
vorige maanden plaats voor regen cn afwisselende onweersbui-
jen. Na eenige buijige dagen, met noordoostelijke en oostelijke j
winden, 'trad gedurende het grootste deel der maand de zomer
weder tc voorschijn. Het roodvonk bleef in verschillende ge
meenten lieerschen, de najaarskoortsen, anders aan deze maand
niet vreemd, waren zeldzaam, terwijl men uit de provinciën
Groningen en Friesland schreef, dat deze zicktevonnen in niet
weinige gemeenten talrijk waren, ja in sommige schier huis aan
huis heerschten.
Dc weersgesteldheid der maand octoher was over het alge
meen minder gunstig. In de eerste helft woei een zuidweste
wind met regen-cn hagclbuijen, terwijl in de tweede helft, bij
het hecrschen van een noordooste wind, eene natte koude on
dervonden werd. Intusschen waien er behalve lijders aan rood
vonk weinig zieken.
De koude vau october nam toe in november en klom tot vorst
welke het grootste gedeelte der maand aanhield cn een strengen
winter scheen te voorspellen. Terwijl in Zierjkzee het rook-
vonk afnam, bleefdczc uitslagziekte te Middelburg toenemen.
Dc overige ziekten, gering in getal, bestonden hoofdzakelijk in
aandoeningen der adetnhalings-wcrktuigen, welke echter niet
van gevaarlijken aard waren.
Niet anders zag men in december, terwijl de noveraber-vorst
voor zacht weer had plaats gemaakt. In Zicrikzce heeft men in
deze maand den typhus eontagiosus waargenomen. Het aantal
roodvonkziekten bleef in deze stad afnemen, het tegendeel te
Middelburg. Ilicr nam men bovendien eenige roosachtige ziek
ten waar en enkele gevnllen van kinkhoest.
Bij een terugblik op den gezondheidstoestand in dit gewest
verdient het opmerking, wij deden dit reeds bij den aanvang
kennen, dat in het afgeloopen jaar de nadroogeen warme zo
mers heerschende najaarsziekien achterbleven, terwijl daaren
tegen het roodvonk over een groot deel der provincie heerschte.
Maar ook behalve het roodvonk ontbrak liet wederom niet aan
gevallen van pokziekte, welke reeds gedurende de laatste jaren
in menige gemeente van Zeeland geheerscht heeft.
Wat de pokken aangaat, zij werden in 21 gemeenten waarge
nomen. Weliswaar zijn onder deze eenige gemeenten waarin
zich slechts weinige gevallen voordeden, maar in sommige klom
het tot een aanzienlijk cijfer. Zoo borigtte men uit Wesikapeile
van 145 lijders, cene verhouding tot de bevolking z<56 ongunstig
dat zij allezins pleiten moet, voor cene onbegrijpelijke verwanr-
loozing der koepokinenting, waarvan nu twee jaren geleden, de
gemeente Arnemuiden een zoo treurig bewijs geleverd heeft.
(Wordt vervolgd.)
StateU'generaal.
Tweede kamer. Zitting van lfijulij.
In deze zitting heeft de heer van Hall verlof gevraagd om, in
verband met het gezegde van den minister van financiën in de
zitting van den 12 dezer «dat de regering zoo spoedigeette
goede behandeling toelaat, een wetsontwerp zal indienen om
trent eene verbelerde gemeenschap van de hoofdstad des rijks
niet dc zee," aan de regering dienaangaande een drietal vragen
te doen. Dat verlof erlangd hebbende, en de minister van birt-
neiilandsche zaken zich bereid verklaard hebbende om onmid-
delijk inlichtingen te geven, in zoo ver hij daartoe iu slaat was,
heeft de heer van Hall gevraagd1. of er ceenc commissie be
noemd was om de ontwerpen overde bedoeldeaangelegenheden
te onderzoeken2. of die commissie niet in last heeft om verslag
uit le brengen over de vraag of de uitvoering der zaak aan den
staat, dan wel aan pari iculiere personen zal worden overgelaten,
en 3. of de commissie niet, op zijn vroegst een antwoord moet
inleveren op den 1 augustus.
Die vragen verklaarde hij te doen omdat de positieve verzeke
ring van den minister van financiën, tiaar hij meende, in strijd
was met hetgeen liet publiek daaromtrent verhaalde.
De minisler van biunenlandsche zaken heeft een bevestigend
antwoord op de drie vragen gegeven, en te kennen gegeven dat
zijns inziens geen strijd met het gezegde van den minister van
financiën bestond, aangezien na 1 august us men zich zal moeten
onledig houden met het ontwerpen ecner voordragt die, gereed
zijnde, aan de kamer zou worden aangeboden.
De heer van Hall heeft den minister van binnenlandsche
zaken bedankt voor dc gegevene inlichtingen, die hij achtle le
s1 rekken Ier zijnen overtuiging dat de verklaring van den minis
ter van financiën niet juist kon zijn. Hiermede liep deze beraad
slaging af.
De heer van Winstershoven heeft daarna verlof gevraagd om
op een nader te hepalen dag aan den minister van oorlog de
vraag te doen, welke de plannen der regering zijn, nadesluiting
van den vrede, ten opzigle van het Limburgsch bondscontin-
gent. Nu de vrede geslolen was, meende hij dat het offer op
Limburg gelegd geen doel zou treffen, weshalve het hem noodig
voorkwam le welen welk voornemen de regering had omtrent
de uitvoering der hier betrokken wet aangenomen door de
meerderheid der leden, ter voldoening aan de bestaande verplig-
tingeu. Volgens het verlangen van den heer van Winstershoven
is bepaald dat een interpellatie door hem op een nader vast, te
stclicn dag zal gedaan worden.
Daarop heeft dc algemecnc beraadslaging aangevangen over
de vaststelling van bepalingen omtrent het gebruik der spoor
wegen.
Geiijeeriicraafl van JliiIdeJtuirs.
Zitting van 13 julij.
Voorzitter tie heer Bijleveld van Scrooskerke.
Afwezig do hccren Paspoort van Grijpskcrke van Uijo,
Siffle', SnouckHurgronje, Caland en bij dc opening ook de heer
van de Graft,
De notulen der vorige zitting worden na gedane voorlezing
goedgekeurd.
Voor kennisgeving is aangenomen de mededeeling des
voorzitters, dat de hceren van Uije door bezigheden en Siffle en
Snouck Hurgronje door afwezigheid verhinderd zijn do zitting
bij te wonen j
b. twee missiven van gedeputeerde staten dezer provincie
houdende respectievelijk berigt der goedkeuring van het kohier
voor den hoofdelijke» omslag voor 1859> en goedkeuring van
het raadsbesluit tot oudcrkandschen verkoop van gemeente
grond aan de centrale directie van Walcheren waaraan reeds
door burgemeester cn wethouders uitvoering is gegeven.
c. eene missive van dc plaatselijke schoolcommissie alhier,
houdende berigt dat men geen bezwaar ziet om ingevoJge hot
dezer zijds genomen besluit de verhoogde, jaarwedden van de
hulponderwijzers aan de openbare school voor minvermogen
den en bedeelden de Jager en Ceuce, te bestrijden uit de post
thans voor kweekelingen uitgetrokken, cn ook naar het gevoe
len van den hoofdonderwijzer voorshands niet benoodigd.
De schoolcommissie stelt er echter prijs op dat die post bij
voortduring behouden blijve op de gemoentcbegrooting.
Wordt gelezen eene ingekomene missive van de plaatselijke
gezondheids commissie houdende mededeeling dat blijkens liaar
huishoudelijk reglement aan de beurt van aftreding zijn hare
leden A. Caland en P. M. de Ligny.
Dc voorzitter brengt echter in herinnering dat den 14 octo
ber 1357 door den raad is besloten om voorals nog, en in afwach
ting ecner bepaling op dit onderwerp door dc algemcene wet,
de commissie als tijdelijk te beschouwen, cn bij gevolg geen
huishoudelijk reglement vóórhaar te arresteren of te sanctio
neren.
Dit onderwerp wordt aangehouden cn burgemeester en wet
houders uitgenoodigd om dc commissie aan dat raadsbesluit to
herinneren.
De overgelegde rekening van liet burgerlijk armbestuur over
1858 wordt tot onderzoek gesteld in handen van dc commissie
voor de financien.
Een ter tafel gebragt en door tusschenkomst van den lieer
A. II. G. Fokker der gemeente aangeboden exemplaar van het
boekwerk Deux cents Meren a x des Corporations deMetiers
des Pays Bas par J. Dirks zal onder dankbetuiging in de
boekerij der gemeente geplaatst worden.
Dc lieer van de Graft komt ter vergadering.
Door den voorzitter wordt verslag uitgebrngt omtrent de
door het bestuur der godshuizen, ingezondene, en reeds door
de commissie van financiën onderzochte rekening over het jaar
1858 betrekkelijk die gestichten, waaruit blijkt dat het nadeelig
slot f 5,899,89 zal bedragen in stede van f4000, waarop voor-
loopig hij dc gemeente bcgrooting was gerekend.
Conform het rapport wordt besloten gezegd nadeelig saldo
als gemeente subsidie toe tc leggen, bij overschrijving uit do
post voor onvoorziene uitgaven, nadat deze is verhoogd met
f 1840, geraamd voor liet bouwen van een buskruidmagazijn,
hetwelk is onnoodig geworden.
De uitvoering hiervan wordt opgedragen aan burgemeester
cn wethouders, die gezegd bestuur tevens de opmerking zullen
maken dat eigenlijk vóór de overschrijding van posten op zijne
begrooting daartoe magiiging beliooit gevraagd te worden;
terwijl tnen zal trachten deze muleclige saldos te vermijden dooi
de tarieven van alimentatie tc verlioogen cn bij gevolg liever
het bedrag van het subsidie aan het burgerlijk armbestuur te
vermeerderen-
Conform een voorstel (les voorzitters zullen curatoren over
hot Gymnasium alhier worden uitgenoodigd bij den raad eene
voordragt in te zenden van een twee- of drietal sollicitanten
voor de betrekking van conrector.
Bij resumtie delibererende np een vroeger ingekomen adres
van broodbakkers opzigtens de plaatselijke belasting op zeme
len is naar het advies van den controleur, eenparig besloten
afwijzend te beschikken, met vrijlating aan adressanten om zich
nader cn met meer bepaalde aanwijzing hunner bedoeling tot
den raad te wenden.
De zitting gaat hierop over in eene met geslotcne deuren.
Bij dc heropening heeft de lieer Lantsliecr de zaal verlaten.
Door den voorzitter worden, namens de commissie voor de
verordeningen tegen welker overtreding straf is bedreigd rap
porten uitgebrngt, als:
a. omtrent de hij uitbreiding van de policic-verordening tc
nemen maatregelen tot wering van besmettelijke ziekten enz.
Bij het overgelegd ontwerp wordt voorgesteld die bepalingen
ook toe tc passen op de bijzondere scholen, daar de gemoeds
bezwaren van sommigen niet kunnen opwegen togen het ge
vaar, waaraan men dc gemeente zou kunnen blootstellen.
b.' op een voorstel om wijzigingen inde poiicie-vorordening
betrekkelijk het ontbrcidelen van paarden, met de daartegen
ingezondene adressen. Daarbij wordt in substantie voorgesteld
aan hetbezwaar van adressanten te gemoct te komen cn de tegen
woordige bcpalingvan art. 87 onveranderd tc laten.
c. op ccn door burgemeester cn wethouders in handen dier
commissie gestelde missive van de directie over de brandweer,
betrekkelijk inde artikelen 13 en 30 der verordening op dat stuk
tc brengen wijziging, omtrent het tijdstip van ontslag bij vol-
bragten SOjavige leeftijd, cn de omschrijving der wettig geachto
redenen van afwezigheid en inspectiën enz.
Op alle deze onderwetpen wordt de beslissing aangehouden
tot ccn volgende zitting.
Daarna wordt de openbare zitting gesloten.
TER DRUKKERIJ VAX DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
