Onder dit uitdrukkelijk voorbehoud aarzelt de regering
geenszins de ondersteuning aari t© bevelen, welke bij dit wets
ontwerp ten behoeve van den zuider spoorweg wordt voor
gesteld.
"Vermits, gelijk gezegd is, de garantie van rente en aflossing
op den zelfden voet is geregeld als in de concessie voor den
noordcr spoorweg, is het overbodig dienaangaande nadere toe
lichtingen tc geven.
0 Een exemplaar van de concessie aan de heeren Bredius en
van Sypesteyn verleend, en door hen aanvaard, is met een
kaartje van het ontworpen spoorwegnet, overgelegd, mitsgaders
de ramingen van kosten, zoowel van het gedeelte van Rotterdam
tot Maastricht als van Vlissingcn tot Breda.
vasi Sieiditzee.
Zitting van 11 junij.
Voorzitter de heer Cau. Afwezig de heeren Fokker, buiten
de gemeente. Landsknecht en van der Vlier, wegens beroeps
bezigheden, en van Dongen, terwijl bij de opening afwezig was
de heer de Crane.
De notulen der vorige zitting worden aangehouden.
"Worden gelezen en voov kennisgeving -aangenomen drie mis
siven van gedeputeerde staten, behelzende: a. toezending van
liet ook door gedeputeerde staten van Zeeland goedgekeurd be
sluit tot opheffing van het rotterdainsche bcurtveer; b. idem
goéd keuring raadsbesluit tot uitgifte van grond onder den toren;
c. idem als boven tot af- en overschrijving op de bcgrooting
1858.
Wordt gelezen eene missive van den kerkeraad der hervorm
de gemeente, kennis gevende dat door de synodale commissie
reeds vroeger is aangedrongen dat het armwezen dier gezindte
worde ingerigt overeenkomstig het synodaal reglement voor de
diaconie»; dat de kerkeraad herhaalde pogingen heeft aange
wend om dispensatie te erlangen, doch zonder vrucht; dat ech
ter do synodale commissie voor de definitieve regeling uitstel
heeft verleend tot 31 december 1860, en de kerkeraad "alsnu
hiervan de regering kennis geeft opdat het noodige voorbereid
zoude kunnen worden. De voorzitter zegt dat, daar uit deze i
missive blijkt dat dc kerkeraad geen langer uitstel dan 31 decem
ber 1 860 heeft kunnen krijgen, met dien tijd een geheele afschei
ding zal tot stand moeten gebrngt worden, waarom hij voorstelt
burgemeester en wethouders tc niagligcn hiertoe het noodige
voor te bereiden. De hcev van dev Gtijp betreurt het dat die
afscheiding moet gebeuren; hij gelooft dat het armwezen hier
zoo goed geregeld was als ergens kon geschieden, en meent dat
dc afscheiding en voorde armen en voor dc gemeente nadeelig
zal zijn. Dc voorzitter is dit met het den heer van der Grijp eens,
het heeft hem ook genoegen gedaan dat die zelfde mcening hij
den kerkeraad bestond en dat deze ("hiervan is hij overtuigd)
het mogelijke gedaan heeft om het af te wenden; ook hij gelooft
dat het nadeelig zal zijn voov de armen en de gemeente. De hem
de Crane komt binnen. De heer van der Grijp vraagt of er geen
middel op zoude ie vinden zijn, dat hel armbestuur op dezelfde
wijze de armen bleef beheeron. De voorzitter zegt dat niet te
gelooven. De lieer do Jonge haalt aan eenc verzameling van ver
ordeningen der gemeente Zwolle, waarin cene dergelijke regeling
van het armwezen door eene gecombineerde commissie van
diaconcn, raadsleden, enz. voorkomt. Welligt zoude het hier ook
zoo kunnen worden ingerigthij gelooft ook dat de scheiding
materieel en moreel nadeelig zoude zijn. De heer van der Lek de
CIcrcq vraagt of de synodale commissie wel zal te bewegen zijn
om zoodanige regeling hier te gedoogen; hij meent dat de vor
dering tot afscheiding een uitvloeisel is van de zucht der gees
telijken om zich van de armenzaken te empareren, daardoor
uitbreiding van magt cn alzoo ook meerderen poüticken invloed
te verkrijgenhij hoopt dat dit niet het geval zal zijn en zij een
maal zullen zien hoe zij zich bedrogen hebben. Dcheor de Jonge
zegt dat dc verordening van Zwolle nog niet zoo oud en aldaar
nog steeds in vigeur is. De voorzitter meent dat, daar ook op
andere plaatsen, bijv. le Groningen, de afscheiding op aandrang
der synodale commissie heeft moeten geschieden, ook voor
Zwolle nog tijdelijk uitstel kan gegeven zijn, doch dat do com
missie, zonder inconsequentie, tc Zwolle niet kan toestemmen
wat zij te Zie.iikzee weigert. Hot voorstel van den voorzitter
word; alsim aangenomen.
De rekening van den schuttersraad over IS5S wordt ten fine
van onderzoek gesteld in handen van de heeren Keiler, van der
Lek dc CJercq en Goemans.
Op het schriftelijk advies der plaatselijke schoolcommissie
wordt besloten ter uitbreiding van de tussohenschool een lokaal
in het huis van den onderwijzer der armenschool, tegen ver
goeding van huur, tot hulplokaal in tc rigten, daarvoor de noo
dige meubelen te laten maken en de commissie voor het finan
cieel beheer der tusschcnschool tc magtigen aan den kweekeling
J. H. Lcizev van af 1 junij cene verhoogde jaarwedde uitte
betalen (van 50 op 150 gulden.)
Dc voorzitter deelt mede de uitslag der op 4 junij gehoudene
aanbesteding der gemeentewerken, en dat burgemeester en
wethouders het nop/lig gevonden hebben eene ebdour aan hot
sas en den dorpel to doen voorzien, waarvan dc kosten zullen
beloopcn f442,69; het. eerste wordt voor kennisgeving aange
nomen, het tweede goedgekeurd.
Namens burgemeester cn wethouders berigt de voorzitter
omtrent de vroeger aangehoudene uitgifte van grond aan
J. van der Staal, dat gebleken is deze grond niet gereserveerd
is waarom burgemeester cn wethouders voorstellen onder
goedkeuring van gedeputeerde staten, dit terrein voor 5 jaren
uit tc geven voor f 20 's jam's, mits zekerheid stellende voor dc
huur en de onkosten van het weder in orde brengen bij opbre
ken der helling. De heer van (lor Lek de Clereq vraagt of cr
eenc afheining van het terrein zal plaats hebben opdat de pas
sage niet belemmerd wordt; hij zal overigens voor het voorstel
stemmen. In dc vórige vergadering afwezig, heeft hij later ver
nomen dat aldaar bezwaren gerezen zijn uit vrees voor tcgroote
concurrentie; hij is in tegendeel zeer voor de concurrentie, daar
hij gelooft dat dc raad die ondernemingen ter bevordering van
velwanrt moet aanmoedigen, hij zoude daarom ook niet te diffi.
cicl willen zijn en niet al te sterk aandringen op de zekerheid,
daar de gemeente toch zoo veel schade niet kan lijdenen men op
andere plaatsen niet zoo moeijelijk is. De voorzitter zegt dat
burgemeester en wethouders meenen de zekerheid tc moeien
vorderen, omdat de ondervinding van andere vergunningen
doet verwachten dat men later de werken onhcrsteld zal terug
krijgen; dat voor het stellen dor helling een gedeelte der puiti-
glooijing moet weggenomen worden en het herstellen ligt f 60 a
f70 kost het voorstel wordt daarop aangenomen.
Wordt besloten onder goedkeuring van gedeputeerde staten
uit onvoorziene uitgaven 1859 tc vinden f 7,13 voor onkosten
der erfpacht van de schuur aan hot hoofd, cn f 84,30 op (ie be
grooting van 1858 af- cn over te schrijven voor meerdere
onkosten van bouwing van het torentje op de havenpoort.
Overeenkomstig liet \oorstcl van burgemeester en wethou
ders wordt aan P. den Boer afgestaan ter droogmaking een ter
rein groot 10 a 15 roeden, achter den zaagmolen, en wel 14
jaren om niet en de volgende 14 jaren tegen betaling van f 78
per bunder.
De heeren van dev Vliet cn Mulock Houwer worden gecom
mitteerd op maandag den 20 dezer de collecte voor de onder
steuning van het fonds voor de gewapende dienst te vergezellen.
De heer Mulock Houwer verlaat de vergadering.
Worden vastgesteld de oninbare posten wegens vertrek, over
lijden of verblijf buiten de gemeente van den hoofdelijken om
slag 1858, ad f 304,16$ en een restantpost ad f 5, benevens
f'14,50 op de hondenbelasting, vertrek of afschaffing, terwijl
op voorstel van den heer Goemans worden aangehouden denos-
ten van J. van der liiice, vrouw Hacket, P, Zwaan en L. van
de Zande, waarvan de executie, door beslag op de honden, zal
worden beproefd.
In handen van de heeren Keiler, van der Lek de Clereq en
Goemans wordt ten fine van onderzoek gesteld cene concept-
nstructie voor den klokkenist; ten slotte worden geresumeerd
ide notulen van 14 enl6 mei,en daarna de vergadering gesloten.
Vervolu van liet overzigt van liet Verslag
over «icn toestand «lezer gemeente in Ï85&.
De toestand van het onderwijs mag in het algemeen zeer
voldoende genoemd worden. Op het eiudedes jaars telde men
hier zes openbare en tien bijzondere scholenhei getal leerlin
gen bedroeg in juiij 185-8 op de eerste 1215 en op de tweede
514. waarvan kosteloos onderwijs genoten te zamen 650.
Ter opleiding van ouderwijzers beslaat eene oefenschool voor
jongelingen beneden den Icieftijd,van hulponderwijzer, alwaar
eenmaal 's weeks geheel gratis onderwijs wordt gegeven.
Door de plaatselijke schoolcommissie is, blijkens haar verslag,
ter iuslandhoudtng en uitbreiding dier inrigting, een adres ge
rist aan den minister van binnenlandsche zaken, ter ondersteu
ning van een door den schoolopziener gedaan verzoek, om op
's rijks kosten normaallessen te verbinden aan de school voor
minvermogenden en bedeelden alhier.
Op de gemeenlebegrouiing slond voor kosten van onderwijs
136S&, uitgetrokken; na aftrek van f4566.50 aan schoo -
gelden ontvangen, heeft degemeente dus aan het onderwijs ten
koste gelegd f 9118,50 behoudens kosteloozer; afstand van
eenige gebouwen.
De herhaliugscliool ondet'loezigt van het departement der
Maatschappij tot nut van 'I algemeen, is opgeheven.
De zondagschool en daaraan verbondene wintcravondcursus,
telde gemiddeld ruim een vijftigtal leerlingen.
Van de vveverijschool maakten 12 leerlingen gebruik. Eene
zangschool met 95 jongens en 68 meisjes, waarvan 10 kinderen
tegen betaling, benevens eene zang- en nnizijkscbool, welke 31
leerlingen telt-, verkeeret; zoo wel als twee gymnastiescholen in
gurisligen toestand.
De teekeiiitcadcinie lelde voor liet laatste winlersaizoen 63
leerlingen voor tcekenkunde en 41 voor bouwkunde, dus 104,
waarvau 38 kosteloos.
De industrieschool werd door 52 leerlingen bezocht-
De in deze gemeente bestaande geneeskundige school ver
schaft steeds de meest bevredigende uitkomsten, zoo wegens
hel toenemende getal leerlingen die haar bezoeken, als wegens
de aan het onderwijs, inzonderheid voor pharmacenten, gege-
veu ontwikkeling en volledigheid, die op haren verderen bloei
cenen helaugrijkeu invloed kunnen uitoefenen.
Op het einde des jaars waren daar 31 leerlingen, als 19 lied
en vroednieesters, 8 apothekers en 4 vroedvrouwen, in liet ge
heel dus 3 leerlingen ineer.
Het onderwijs in de schei- en arlsenijmctigkundc onderging
eene belangrijke wijziging door dc bereidwilligheid, waarmede
de commissie van geneeskundig onderzoek en toevoorzigt in
deze provincie, ten behoeve der school, het door haar onlangs
nieuw gesticht en goed ingerigt scheikundig laboratorium, met
hare verschillende kostbare toestellen en uitgebreide verzame
lingen, ten gel'ruike afstond, en bovendien een vertrek boven
hetzelve voor eene collegiekamer inriglle. van welk een en an
der de lector in gemelde vakken gebruik maakte, om aan zijnen
cursus de reeds lang gewenschle uitbreiding te geven,
Ook op dc lessen in de natuurkunde oefende het gebruik van
het laboratorium eenen zeer gunstigen invloed nil. even als de
met de directie van bet natuurkundig gezelschap gemaakle
schikking, om van de aan die inrigting en de school ioebehoo-
rende instrumenten wederkeerig gebruik te maken.
De verzamelingen van iuslrumententoestellen, boek- en
plaatwerken enz. breiden zich, zoo door geschenken als door
aanknopen, langzamerhand uit. Onder deze laalsten vermel
den buvgemeester en wethouders een stel van 24 nommers uit
muntend in was geboetseerde preparaten voor de pathologie
van het oog, uit'Parijsontboden en langzame;hang. te comple
teren. naar mate er gelden beschikbaar zullen zijn, alsmede een
le Londen aangekocht stel vau 21 microscopische preparaten,
betreffende de ontleedkunde der planten.
De uitgaven ten behoeve vau het gymnasium bedroegen
f 6243,88. terwijl aan schoolgeld is ontvangen f 1600. Het ge
tal leerlingen bedroeg ultimo december 13, zijnde 11 minder
dan op gelijk tijdstip in 1857.
Hel Zeeuwsch genootschap der wetenschappen telt 28 direc
teuren en 189 leden.
Het departement der maatschappij Tot nut van't algemeen
telt 162 gewone. 7 honoraire leden en 9 donatrices. De departe-
tnents-school met 200 leerlingen, verkeert in bloei.
Dat der Nederlandsclie maatschappij tot bevorderiug van
nijverheid, heeft 60 leden en gaat alzoo vooruit. Het verslag
herinnert nog aan de gehoudene en zoogoed geslaagde tentoon
stelling.
Het Natuurkundig gezelschap verkeert bij voortduring in
gunsligen toestand. Omtrent de overige genootschappen zijn
gceue bijzonderheden te vermelden.
De toestand van bet. armsvezen in deze gemeente was, in ver
gelijking met het vorig jaar, iels ongunstiger, ten gevolge van
de mindere inkomsten der kerkelijke instellingen van weldadig
heid en meerdere vorderingen voor in andere gemeenten ver
strekten onderstand.
Het valt. niet. te ontkennen, dat de aan liet burgerlijk armbe
stuur overgelaten armenzorg is toegenomen. Bedroeg toch het
totaal cijfer voor de kosten der huiszittende armen, waaronder
de teruggaaf is begrepen van in andere gemeenten verstrekten
onderstandin 1857 f 6157,59$, ijl 1858 is dit cijfer geslegen
tot F7418,39, cn alleen voor hetgeen elders werd verstrekt, is
f 606,884 meer betaald dan in het vorig jaar. De overige f753,91
zijn besleed aan de meerdere kosten der huiszittende armen in
deze gemeente, inzonderheid voor geneesmiddelen en beste-
dingsgelden van aan hel armbestuur vervallen weezen, die niet
aan de gest ichten zijn opgedragen.
tiet totaal cijfer voor de verpleging in de gesticMeu ad
f 24897,55 bedroeg dit jaar f 444,974 minder, veroorzaakt door
mindere plaatsing van armen in het oude mannen- en vrou
wenhuis, waardoor alleen f 1344,35 werd bespaard de verple
ging van zieken en weezen eischte evenwel f 949,374 meer.
De vermeerdering der uilgaven voor de huiszittende armen
meent het burgerlijk armbestuur niet le moeten toeschrijven
aan bet. toenemen der armoede, maar aan vermindering der in
komsten van de kerkelijke armbesturen, terwijl de meerdere
verpleging in de gestichten baren oorsprong schijnt te vinden
in de geheerschl hebbende epidemische ziekte.
De verpleging in de gestichten had op de gewone wijze plaats
doch leverde geldelijk minder gunstige uitkomsten op. daar het
vermoedelijk kwaad slot van f 4800 nog met f 1099,89 was
overschreden.
In het getal en de soort der weldadigheidsinstellingen kwam
geene verandering. De commissie Loon voor werk heeft, na liet
arrest van het. provinciaal geregtshof in Zeeland, waarbij is
verklaard dat, zij was eene instelling van weldadigheid in den
zin der armenwet., als zoodanig de vereischle bescheiden bij het
gemeentebestuur ingezonden.
Het getal verpleegden van wege de gemeente bedroeg in het
geheel 1423 aanhoudend en 1897 tijdelijk.
Het totaal bedrag der kosten van onderhoud en onderstand
aan de armen beloopt f79,051,804, zijnde f3452,67i minder
dan iu 1857.
De door de gemeente verstrekte subsidien bepalen zich tot
f40,966.514, zijnde f 2475,62$ meer dan in 1857, namelijk
135,066,62$ aan het burgerlijk avvnbesluur en f 5899,89 aan
het bestuur der godshuizen.
Liet burgerlijk armbestuur ontving en belegde, behalve eene
vroeger vermelde nalatenschap, welke zuiver bedroeg f3340,93,
nog een legaat van f300, terwijl een ander van f1000 nog niet
is uitbetaald.
De toestand van het gasthuis laat nog altijd veel te wen-
sehen over. De stichting van een nieuw op de plaats van het
voormalig werkhuis, zal in het thans loopende jaar een punt van
nadere overweging uitmaken.
Omtrent het oude mannen-en vrouwen-, en arm weeshuis valt
niets bijzonders op te merken. Het nieuw arm weeshuis op de
Heerengracht zal weldra geheel voltooid zijn.
Het burgerweeshuis verkeert in goeden toestand en werd
met een aanzienlijk legaat van f 20.000 beschonken. Zijne be
volking bedroeg 192, namelijk 42 burger-, 43 armenweezen, en
17 voor bijzondere rekening. (Wordt vervolgd.)
TER DRUKKERIJ VAN DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
