MÏDDELRURGSCHE
iN°- 24.
Donderdag
181)9.
COURANT.
24 Februarij.
®inncnlanï»scl)f tijdingen.
Deze courant verschijnt des dingsdagsdonderdags en zaturdags. Binnen deze gemeente en Ylissin-
gen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden is f 3, franco per post f 3,40.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgensop den dag der uitgave.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regel; van huwelijks, geboorte of doodbekendma-
kingeu enz., van één tot zes regels 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Voor elke plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt kontant.
Editie van woensda? avond 8 ure.
middelburg 38 februarij.
Naar wij uit eene goede bron vernemen, houdt deVereeniging
van genees- en heelkundigen zich bezig met te overwegenof er
in deze gemeente met goed gevolg eeuige maatregelen zouden
kunnen worden genomen, om in eene lang gevoelde behoefte te
voorzien. Wij bedoelen uamelijk de ziekenverpleging. Terwijl
toch in sommige andere plaatsen het publiek ten allen tijde
over geschikte ziekenoppassers kan beschikken, wordt het ge
mis daaraan, vooral bij het uitbreken van gevaarlijke ziekten,
alhier maar al te vaak ondervonden.
Uit Vlissingen meldt men ons dat gisteren avond omstreeks
half zeven ure. van Antwerpen komende aldaar ter reede is ge
arriveerd de engeische ijzeren schroefstoomboot Northman, ge
zagvoerder Ansdel, met tarwe en appelen geladen, voor Huil
bestemd, terwijl op het zelfde oogenhlik wegens tegenwind uit
zee terug kwam het amerikaansche schip Union. Beide schepen
zijn tegen elkander gedreven, waardoor het eerstgemelde eene
zware lekkagie bekwam en reeds ten zeven ure gezonken was.
Vier matrozen en de jongen wareu op de Union overgespron
gen, terwijl later vijf overige manschappen door den schipper
Lambert van Dilst en den loods John Bow byes, met eene sloep
van het belgische loodswezen, werden gered. De gezagvoerder
van de stoomboot, die niet spoedig genoeg zijn schip had willen
verlaten, is de eenige persoon, die daarbij is omgekomen.
Overeenkomstig het oerigt in ons vorig nommer, laten wij
hier het adres van de kamer van koophandel aan de tweede
kamer der staten generaal in zijn geheel volgen.
Aan de tweede kamer der staten generaal.
I)e kamer van koophandel en fabrieken te Middelburg neemt
de vrijheid zich te wenden tot uwe vergadering, ten einde de
belangen van den handel to Middelburg, die door de inrigting
van de Java koffijveilingen met vernietiging wordt bedreigd,
aan uwe veelvermogende bescherming aan te bevelen.
Ten einde uwe vergadering op het ware standpunt te plaat
sen, om de zaak in kwestie naar orde to kunnen beoordeeien,
begint zij met dc mededceling der volgende daadzaken.
Ter vermijding van noodelooze uitvoerigheid, zal de kamer
als bij uwe vergadering bekend veronderstellen, de geschiede
nis van do middelburgsche veilingen, van de oprigting der
maatschappij af aan tot 1857 ingesloten. Het is de kamer langs
officieusen weg bekend geworden, dal in een „Open brief," door
zekeren Medioburgensis, lot de leden uwer vergadering gerigt,
die geschiedenis naauwkeurig en naar waarheid is medegedeeld.
De kamer wenscht alleen tot aanvulling daarvan nog mede te
doelen, dat zij zich bij een ampel adres, de dato 12 julïj 1858,
heeft gewend tot zijne exc. den minister van koloniën, daarin de
gronden van aanspraak ontwikkelende, welke Middelburg had
op het houden der veilingen van O. I. producten aldaar, tevens
aandringende op het voortdurend behoud van minstens ééne
koffijveiling ieder jaar.
De minister heeft daarop bij dispositie van 13 augustus, jett.
E no. 21, aan de kamer te kennen gegeven, dat er bij de rege
ring overwegingen aanhangig waren omtrent de wijze waarop
dc oost iudische gonvernemontsproducten in den vervolge aan
de markt zullen worden gebragt en verkocht, en dat alvorens
daaromlrent een besluit was genomen, het verzoek der kamer
voor gcene eindbeslissing vatbaar was.
Middelerwijl had ook de gemeenteraad alhier zich met een
uitvoerig adres tot zijne exc. den minister van koloniën gewend,
daarbij, meer bepaald met het oog op de belangen der gemeen
te, den bloei van haren handel en de welvaart barer ingezete
nen, verzoekende, dat het stelsel van 1858 niet mogt worden
bestendigd en alzoo aan Middelburg niet alles mogt worden
ontnomen.
Het antwoord van den minister op dit gemotiveerde adres is
geweest (miss. 13 januurij): dat cr voor alsnog gcenc genoeg
zame aanleiding is gevonden om van het in 1S5S gevolgd stelsel
der gouvernements koffij veilingen af tc wijken.
Groot was de te leurstclling der kamer en niet minder die van
den handel, hij het vernemen van dit kort maar duidelijk ant
woord, waarin feet gehcclc vonnis van Middelburg lagopgesloten.
De kamer heeft echter gemeend daarin niet lijdelijk tc moeten
berusten, maar de belangen van deze stad, haren handel en wel
vaart bij een nieuw adres te moeten aanbevelen aan de bescher
ming van de volksvertegenwoordigers.
Zij neemt de vrijheid dit bij deze te doen, doch, om uwe ver
gadering geheel cn al bekend te maken met den omvang dei-
kwestie, ook in betrekking tot den handel en 's lands belang,
wenscht zij haar verzoek te laten voorafgaan van eenige be
schouw i n g e n.
Die beschouwingen zullen zich bepalen 1. tot de plaats en
tijdstippen der veilingen; 2. tot de inrigting der veilingen.
Beurtelings zal dc kamer daarbij letten op de belangen van den
handel in liet algemeen, van die van 's rijks schatkist, en van die
der uitgeslotenc steden, inzonderheid van Middelburg.
I. Het houden van veilingen op ééne plaats en slechts twee
malen 's jaars van 4 tot 6 maal honderd duizend balen te gelijk,
is bepaald ten nadeele van aeu handel in het algemeen.
Die ontzettende massa boezemt vrees en wantrouwen in, en
dit wantrouwen wordt grootcr, daar het in het stelsel der vei
lingen ligt om al de gelijksoortige koffij tot éénen te voren vast-
gesielden prijs te verkoopen en vooral de concurrentie te weren.
Die prijs is dus kunstmatig en staat niet in verband tot de be
hoefte, ook is dc behoefte niet op eenmaal zoo groot dat de han
del die massa noodig heeft.
De buitenlanders (die drie vierde onzer Java koffij koopen)
geven daarom spaarzaam hunne orders, welwetende, dat daar
alles tot den vastgestelden prijs toch verkocht wordt, zij na de
veiling kunnen koopen wat hen aanstuat, van dat gedeelte der
veiling dat bij makelaars en commissionairs nog ongeplaatst is.
Deze intusschen moeten na zes weken hun gekochte betalen
en lijdelijk afwachten, of voor het ongeplaatste gedeelte hunner
inkoopeu later vraag zal komen. Komt die vraag niet of tot
teruggaande prijzen, dan is hot onvermijdelijk gevolg er van,
stremming der geldcirculatie, en wanneer daarbij komt eene
gelderisis, zoo als ten jare 1857, dan is de verwoesting van het
vermogen van menig handelaar daarmede tevens verbonden.
Het jaar 1858 heeft wel is waar deze treurige uitkomst niet op
geleverd, maar het zou naar het oordeel der kamer vermetel
zijn op eene bestendiging van zulke gelukkige omstandigheden
te rekenen; zeker is het, dat dc groote geldelijke offers welke
de handel vcrpligt is op één gegeven tijdstip aan één enkel han-
delsvoorwerp te brengen, hem in dc engte drijven en veroorza
ken kan dat er kapitaal te kort komt, om den handel in het
algemeen te doen leven en bloeijcn, vooral wanneer, zoo als in
het najaar het geval is, de grootste koffijveiling zamen treft met
dc vaste periodieke suikerveilingen, de thee-, specerij-, tin- en
indigoveilingen, alsmede met den vrij aanzienlijken graan- en
mcckraphandcl. Hoe groot men zich het nederlandsch handels
vermogen ook voorstellen moge, het heeft toch zijne grenzen
het is ook voor uitputting en vermindering vatbaar, en dat ge
vaar is te grootcr, nu naar het thans gevolgde stelsel der koffij-
veilingen, den buitenlander dc gelegenheid gegeven wordt om
met het nederlandsche handelskapitaal te speculeren.
Het nadeel voor den handel hier genoemd, bestond vroeger
ook, maar het is erger geworden bij hetjnieuwe stelsel, cn het
zal zich in hoogcrc male doen gevoelen, indién niet door ver
meerdering van hetaantal veilingen en eene goheclc hervorming
van de inrigting derzclvc, daaraan paal en perk wordt gesteld.
De kamer meent ook uwe vergadering te moeten doen op
merken dat het belang der schatkist in strijd is met het thans
gevolgd wordende stelsel. De groote massa, die tc gelijk aan
geboden wordt en die verkocht moet worden, drukt den prijs,
wat bovendien hel natuurlijk, het onafscheidelijk gevolg is van
aanbieding, buiten verhouding met behoefteen koopvermogen.
Indien de veilingen kleiner en menigvuldiger waren, zou dit liet
geval niet ziju en dc schatkist zou de voordeden trekken die de
afwisselende marktprijs aanbiedt.
Het is misschien hier de plaats om te gewagen van een argu
ment, dat dc voorstanders van het tegenwoordig stelsel in voor
dcel daarvan aanvoeren, namelijk, dat het nu eenmaal bewezen
is dat de behoefte aan Java koffij ruim 1 milliocn balen be
draagt, en dat de handel, gewoon aan twee veilingen 's jaars,
zich daarnaar gerigt heeft, zoo dat tret-ingcencn declc te vree
zen is, dat de in veiling aangebodene hoeveelheden, het koop-
vermogen zullen tc boven gaan.
De kamer meent hieromtrent te moeten opmerken, dat het
geen hier als axioma gesteld wordt, namelijk het verbruik van
1 milliocn balen Java koffij jaarlijks, ver is van boven alle
tegenspraak verheven te zijn, daar dit verbruik afhangt van den
prijs en van dc concurrentie der vreemde koffij en surrogaten.
Als bewijs beroept de kamer zich op het jaar 1857. In dc na
jaarsveiling van dat jaar zijn 220 duizend balen opgehouden,
cn alzoo minder in circulatie gebragt. De prijs was toen 41
cents. In het voorjaar 1858 en dus circa 7 maanden later, is die
quantiteit verkocht tot 27 h 27$ cents (standaard prijs), cr had
dus eene daling plaats gehad van ruim 30 pet. op de najaars-
prijzen van 1857. Toch had de consumtie van koffij geregeld
plaats gehad. Men make zich daarom van de consumtie geen
illusien. Dc ondervinding leert dat men de Java koffij ook kan
missen, en het behoort alzoo tot de belangrijkste zorgen van het
staatsbestuur om de meerderheid der Java koffij te handhaven,
inzonderheid ook daardoor, dat de markt door geregelde toe
voeren steeds van het product voorzien zij en de koopers in de
eerste hand voortdurend in staat zich zien gesteld om uit de
eerste haud te koopen.
Het nadeel dat de schatkist door het thans in praktijk gebrag-
te stelsel lijdt, is van verschillende zijden door de drukpers aan
getoond. Van geen enkele zijde is het tegengesproken, veel min
wederlegd, en het mag dus wel de hoogste bevreemding opwek
ken dat de regering, doof voor het gevoelen en de wensehen
van de publieke opinie, voortgaat den handel tc bemoeijelijken
de schatkist te benadeelen en de steden, waar buiten Amsterdam
en Rotterdam aanvoeren van de Nederlandsche handelmaat
schappij plaats hebben, te ontnemen datgene, waarop zij in bil
lijkheid aanspraak mogen maken.
Dc kamer heeft hierbij meer bijzonder bet oog op Middelburg.
Het is buiten hare bevoegdheid om voor Dordrecht of Schiedam
te spreken. Zij spreekt voor haar eigene stad. En met het oog
daarop noemt zij die aanspraak billijk. Zeer uitvoerig is dit in
den „Open brief," waarvan zij in den aanhef van dit adres ge
waagde, betoogd; ook wenscht de kamer uwe vergadering mede
te deelen wat zij op dit punt (de aanspraak van Middelburg) ge
zegd heeft in haar adres aan zijne cxc. den minister van kolo
niën vanjulij 1S58, dus luidende:
Zij behoeft er niet aan te herinneren dat bij de oprigting dor
maatschappij, Middelburg, wegens hare ruime deelneming in het
kapitaal der maatschappij, hare antecedenten tot de vroegere
Oost-indische compagnie, haren theehandel op China en hare
vroegere betrekking op de West-indische koloniën, een gere
geld aandeel in dc aanvoeren erlangde en ook als plaats waar
goederen geveild zouden worden, te gelijk met Amsterdam en
Rotterdam werd opgenomen."
Dit voorregt, of beter gezegd een overblijfsel van dit voor-
regt, had Middelburg nog volgens het verlaten stelsel van veilen,
hoe gebrekkig dit overigens was. De regering heeft goedge
vonden een nieuw stelsel in te voeren en daaraan eenvoudig
Middelburg op te offeren. De kamer van koophandel en dc
gemeenteraad hebben zich daarover gewend tot zijne exc. deri
minister van koloniën, waarop dc gemeenteraad tot antwoord
heeft bekomen: „dat na rijpe overweging en na daaromtrent
de Nederlandsche handelmaatschappij tc hebben gehoord, im
mers voor alsnog geen genoegzame aanleiding is gevonden om
van het in 1858 gevolgde stelsel der gouvernements koffijvei-
lingen af te wijkeu."
Dit antwoord, ontwijkend en onbestemd als het is, heeft up
de kamer een siuartelijken indruk gemaakt. De antecedenten
ten aanzien der suikerveilingen, waarbij Middelburg ook aan
een stelsel is opgeofferd, bewijzen wat bet „voor alsnog" der
regering zeggen wil. namelijk dit: dut men liet voornemen niet
heeft om billijk en regtvaardig jegens Middelburg te zijn, maar
om deze siad wanneer bet „voor alsnog" eenige jaren heeft
voortgeduurd, cn liet thans nog levendig bewustzijn barer aan
spraak door tijdsverloop is verfiaauwd, voor goed achteruit ie
zetten en van alles te berooven.
II. Ware het nu dat het nieuwe stelsel inderdaad aanmerke
lijke verbeteringen aanbragt, de kamer zou met schroom de
bescherming der volksvertegenwoordiging voor een locaal be
lang inroepen. Maar reeds deed dc kamer het opmerken dat het
nieuwe stelsel daarop volstrekt geen aanspraak kan maken.
Dit zal nog duidelijker blijkennu de kamer zich veroorlooft
de aandacht uwer vergadering te vestigen op dc inrigting der
veilingen. Ook ten dezen opzigtc worden de handel, dc schat
kist en de kleinere steden ten hoogste benadeeld.
Slechts op drie punten wenscht de kamer de aandacht dei-
volksvertegenwoordigers te vestigen, te weten liet combine
ren der monsters, het vermengen der steden, waar koffij is
liggende, en het combineren der orders.
Het combineren der monsters is bepaald ten nadcclc van den
handel, omdat hem daardoor de gelegenheid benomen word; te
koopen wat hij wil en hem liet best gelegen komt. Indien al de
koffij die tc zamen gevoegd wordt precies van de zelfde kwali
teit was, zou dit nadeel niet merkbaar zijn, maar uit is het ge
val niet en kan het geval niet zijn de nuanceringen in kleur en
aard zijn te menigvuldig, dan dat eene geheel juiste combinatie
mogelijk zou zijn.
Wanneer nu 5, 10 of meer partijen die in soort en kleur het
j naast bij elkander komen gecombineerd werden, dan is de rc-
I gel dat van dc partij die de minste waarde heeft monster wvordt
I uitgegeven. Op'dat monster wordt gekocht en het gevolg er
van is, dat de koopcr andere koffij ontvangt dan waafop'Fij
