JFrankryks financiële toestand meer en meer gunstig, zoo zelfs
dat de schulddelging, welke sedert 1848 stil had gestaan en
eerst in het loopende jaar hervat is, met meer kracht zal kun
nen worden voortgezet. De minister denkt daarvoor in het
jaar 1860 eene som van 60, en in liet daarop volgende jaar van
89 millioeu francs te zullen kunnen besteden.
Ook wordt in het verslag medegedeeld dat de belastingen in
het loopende jaar reeds 75 millioen francs boven de raming
hebben opgebragt, en dat 's lands inkomsten sedert het jaar
1853, niet door verzwaring der belastingen maar alleen door
de ontwikkeling van den nationalen rijkdom, 221 millioen toe
genomen zijn,
Volgens berigten uit Algerie van den 9 dezer, van den
kant der regering medegedeeld, is de orde hersteld in dat ge
deelte der kolonie alwaar onlangs een opstand tegen het gezag
der door Frankrijk aangestelde overheid uitgebroken was.
Het berigt, als zoude een nieuw conflict onstaan zijn op
de afrikaansche kust tusschen een fransch vaartuig, dat vrije
negers had aangeworven en engelsche kruisers, schijnt van allen
grond te zijn ontbloot.
De heer de Lesseps heeft een brief in het blad L'isthme
de Suez openbaar gemaakt, waaruit blijkt, dat de inschrijvingen
voor zijne bekende onderneming fr. 110,000,000 bedragen.
Daar aan Frankrijk van de 400,000 aandeelen, slechts 80,000,
of een kapitaal van f40,000,000, toegekend zijn, zooblijkt hier
uit, dat de inschrijvingen hier te lande bijna het driedubbele
bedragen van het aan Frankrijk toegekende deel.
Het laatste vel der Gedenkschriften van Guizot zal nog
in den loop van deze maand het licht zien. Dit deel loopt tot
aan de gebeurtenissen van 1830
Alhier is uit Djeddah de mededeeling ontvangen, dat de
door de engelsche en fransche commissarissen ingestelde enquê
te tot de overtuiging heeft geleid, dat Namik-pacha, de gewezen
gouverneur van Djeddah, zelf aan het hoofd van het oproer
stond hetwelk de moord der christenen heeft ten gevolge ge
had. De heer Sabetier en de kapitein Pullen hebben zich daar
op naar het paleis begeven, waar zij Namik-pacha in hechtenis
namen. Op hunnen last werd de pacha op een oorlogschip over-
gebragt; tevens hebben zij nieuwe bevelen aan hunne regerin
gen gevraagd. Bevestigt zich dit berigt, dan kunnen er belang
rijke gebeurtenissen uit voortspruiten, daar de porte in ieder
geval in de arrestatie van een pacha door de Franschen en En-
gelschen een inbreuk zal zien op hare regtcn.
Spnisj e.
Reeds is gemeld dat bij den senaat door een lid voorgesteld
is de handelwijze van het tegenwoordige ministerie bij de ver
kiezingen, en bepaaldelijk ten aanzien van de herziening der
kiezerslijsten te berispen en voor onwettig te verklaren. Daar
deze zaak beter bij de discussie over het antwoord op de troon
rede scheen te kunnen worden behandeld, is het voorstel in de
zitting des senaats van den 6 dezer door den voorsteller inge
trokken, zonder dat het door een van de andere leden onder
steund was.
Bij deze gelegenheid heeft de voorzitter van den minister
raad, de maarschalk O'Donnell, verklaard dat het gouverne
ment niet voornemens was eene wet. tot invoering van het
erfelijke senatorschap voor te dragen en dat het aan ieder van
de wetgevende kamers de vrijheid wilde laten om zelve bepa
lingen tot regeling harer werkzaamheden te makeu. Uit deze
verklaring hebben dc voorstanders der liberale begrippen met
blijdschap vernomen dat het ministerie geen gevolg wil geven
aan twee hervormingen van reactionaire strekking, die het
vorige ministerie had willen tot stand brengen.
Miüotingm.
Oosten rij ïi. Oude staatsschuld.
Op 1 december is uitgeloot serie 165, inhoudende 3J pet
hofkamer obligatien beloopende in kapitaal fl. 151,209,26£
doende, volgens den verminderden voet, aan rente fl. 24,710,52.
icetijïiinijm.
Eergisteren zijn te Vlissingen aangekomen voor Belgie be
stemd: Reformation, gez. G Lerman, Yersey; St. Croix, gez.
Js. Cort, Engeland; Tclémaque, gez. van den Kerk hove, Bor
deaux; John 8f Richardgez.Langlois, Port-au-Prince; Botilde,
gez. Petersen, Rio-Grande j TJdonia, gez. H. Dinkela, Buenos-
Ayres; Sannisside, gez. Johnson, Berdianski; Hamburg Racket
gez. Jacobsen, Buenos-AyresLouis, gez. van der Steene,
Gibraltar; Louise, gez. Depaepe, Buenos-Ayres; Minerva, gei.
Morris, Londen; Aigle, gez. Lareque, Bordeaux; Baron von
'Hartman, gez. Martinsen, Cork.
Dien dag dc Schelde afgekomen cn naar zee gezeildAnn
Jewittgez. Clark, Londen; Nouveaux freres, gez. Le Guay,
Sunderland; Rratt, gez. Rutt, Sunderland; Ambassador, gei.
Gascoigne, New-Castle.
Het nederlandsche schoonerschip Baron van Hall, gez.
Scholtens, van Galatz te Vlissingen op order gearriveerd, heeft
orders gekregen voor Antwerpen.
tjanöflsbcrigten.
türaaninarkten.
Amsterdam 15 december.
Tarwe en gerst onverauderd.
Raapolie op zes weken 45$. Lijnolie op zes weken/31J.
Koolzaad 76J p. vi.
Middelburg 14 december.
Patentolie f 4SL Raapolie f46J. Lijuolie f34£ per vat op
zes weken.
■•rijzen v»n ell'ecteu.
Amsterdam 15 december.
Nederland. "Werkelijke schuld
dito dito
dito dito
Aand. Handelmaatschappij
Obl. Maatschappij van weldadigheid
Rusland. Oblig. 1798/1816
dito Hope co
dito dito 1855, fide serie
Certificaten
Spoorweg (afgefourneerd)
dilo (onafgefourneerd)
Obligatien
Binnenlandsch
Coupons bewijzen
Crediet. instelling (gefourneerd)
Obligatien (schoon)
Obligatien
Amslerdamsche
Nationale
1847/1852
Bank actiën
bij Rothschild
Obligatien
nieuwe
Spanje.
Grenada.
Oostenrijk.
Belgie.
Portugal.
2^ pet.
3
4
4*
4 n
5 n
4
5
6 v
5
5
5
24
3
24
3
*41
3
7
64£
1424
1064
864
245 J
803
304
424
201
773
864
784
1111
471
46
434
181
Venezuela.
Mexico.
Illinois.
Beurs van Londen, 14 dec. ten 12 ure. Consols 971
Beurs van Weenen, 14 dec. (slotprijzen.) Metalliek
5 pet. S44
Beurs van Parijs, 14dec. (slotprijzen.) 44pct.coinpt
3 pet.. 73,15.
B®rijzcn van coupon» en losbare otiligatieu.
Amsterdam 13 december
Metalliek f 30,024; Napelsche fDiverse engelsche in
f 11,674 Engelsche Russen f 11,674; Fransche f 55.50;
Belgische f 55,874; Pruissische f 34,68$: Spaansche piasters
fSpaansche coupons per fr. f Hamb. Russen
f34,25; Russische in zilveren roebels f34,624: Poolsche in
Hf 27,124; Nationale metalliek f30,024Dollars f
3jigr;onhm stukken.
Onderwijs in liet lamlHuisliomlkuudig-
boekhouden.
Ofschoon geheel instemmende met den heer A. Geluk J.Az.,
landbouwer op de hofstede Vrouw Belia bij Tholen (zie Mid-
delburgsehe courant van den 7 dezer) omtrent het nut van het
boekhouden in den landbouw, meen ik evenwel, dat niet het ge
brek aangelegenheid tot onderwijs daarin eene der oorzaken
is van den weiuigen lust tot boekhouden op de landelijke be
drijven.
Ware dit het geval, dan zoude het met lezen, bij voorbeeld te
plattenlande uitmuntend gesteld zijn. Dit wordt algemeen on
derwezen, is een hoofdvak op de lagere scholen, en toch, hoe
veel en wat wordt op het land gelezen? Leest men, dan is
meestal het doel tijdverdrijf, de lectuur moet de nieuwsgierig
heid of de verbeeldingskracht prikkelen, anders legt men het
bock onvoldaan ter zijde. Hoe gering is het debiet onder de
landbouwers van almanakken voor den landbouw, landbouw
couranten, Vriend van den landbouw, en andere periodieke ge
schriften en handleidingen van dien aard. Is het nu uit gebrek
aan gelegenheid tot ouderwijs in het lezen, dat men te platten
lande zoo weinig leest Neen, men heeft gccne behoefte aan
lezendc stoffelijke belangen hebben zoodanig de overhand,
dat om verstandsbeschaving of veredeling niet gedacht wordt.
„Eerst brood, dan wijsheid is stilzwijgend dcleus.
Zoo is het ook met boekhouden. De landbouwer gevoelt geene
behoefte aan het boekhouden, en zoo lang die behoefte niet
ontwaard wordt, zoo lang zullen de gelegenheden tot onderwijs
in het boekhouden nutteloos wezen.
De heer G. acht het wcnschelijk, dat op do lagere scholen
aan jongelingen, die voor den landbouw bestemd zijn, onder-
wijsin de volledige boekhouding van een landelijk bedrijf worde
gegeven.
Dit is eene zaak die bet gouvernement aangaat, en het onder
wijs daarin zoude begrepen zijü onder art. 1 litt. m van de wet
van 13 augustus 1857 (staatsblad no. 1 03), doch blijkens de
prograinmata voor de examens van onderwijzers, vastgesteld bij
koninklijk besluit van 5 april 1858 no. 85, schijnt men daarop,
't zij toevallig, 't zij opzettelijk, als het boekhouden van onder
geschikt belang achtende of om andere redenen, niet gelet to
hebben.
Voorshands zal dus dit vak op dc lagere scholen niet wettig
onderwezen kunnen worden daarenboven behoort het niet tot
dc algemeen-nuttige kundigheden en kan dus moeijelijk tot het
gewoon lager onderwijs gebragt worden. Begint men ie platten
lande algemeen behoefte aan onderwijs in het boekhouden te
gevoelen, de onderwijzers zullen van hunne zijde wel pogingen
in het werk stellen om die behoefte te kunnen bevredigen. Aan
de oefenschool voor aankomende onderwijzers, in 1845 door de
Zuidbevelandsche onderwijzersvereeniging te Goes opgcrigte
werd aanvankelijk ook onderwijs in het landhuishoudkundig
boekhouden gegeven, doch de gedurige verandering in het per
soneel van ondermeesters was een groote hinderpaal om eenen
geregelden cursus te houden of voldoende resultaten te kunnen
verwachten, waarom het later is opgegeven; doch wij mcenen
door ondervinding, daar opgedaan, grond te hebben om aan te
kunnen nemen, dat zoodanig boekhouden niet van zulk eenen
aard is of ieder onderwijzer kan het zich zonder buitengewone
inspanning eigen maken.
Het zou kunnen zijn dat, wanneer op de lagere scholen on
derwijs in het boekhouden gegeven werd, men jongelingen op
de schoolbanken zou vinden, doch dit is thans zeiden het geval
meer. Knapen, die de kinderschoenen nog niet ontwassen zijn,
achten zich in dezen tijd reeds te groot om nog school te gaan,
en de slappe huisselijke tucht geeft daaraan maar al te vaak toe.
Verder: wanneer zou men op school in dat vak onderwijs
moeten geven Natuurlijk alleen in dc wintermaanden, des zo
mers is er geen tijd om school te gaan Maar juist in den win
ter zijn de scholen ten platten lande druk bezocht en hebben de
schoolmeesters, om zoo veel mogelijk alle leerlingen nuttig be
zig te houden en te voldoen aar. de eischen der wet, de handen
vol, zoo door dc ongelijke vorderingen der scholieren, als door
het ongeregeld aankomen en schoolgaan. Moest nu nog daar
enboven eene afzonderlijke klasse geformeerd worden voor het
onderwijs in het boekhouden, dan zal noodzakelijk op vele
scholen het personeel van onderwijzers uitbreiding moeten er
langen, wil men niet dat om den wille van enkelen degeheele
school nadeel zal lijden. Door die vermeerdering van onderwij
zers zouden de kosten voor het onderwijs natuurlijk tot hooger
bedrag op het gemeentebudget moeten worden uitgetrokken,
en die kosten zijn nu reeds het schrikbeeld dezer dagen voor
vele gemeentebesturen.
Op de gewone avondscholen zou het misschien dan kunnen
Maar dan is dikwijls dc afstand van het dorp weder een hinder
paal voor de buiten de kom der gemeente wonenden, en, komt
dan de eene scholier om zich enkel in het schrijven tc oefenen,
een ander in het lezen, een derde in het cijferen, een vierde om
tc zien of hij het lezen nog kan lecren, en is de een soms 20 en
de andere 10 jaren oud, dan zal het onderwijs geven in het
boekhouden ook op de avondschool niet veel pm het lijf kunnen
hebben, tenzij de onderwijzer dc andere scholieren veelal aan
zieh zeiven wil overlaten.
Op grond van een en ander komt het ons voor, dat het on
derwijs in het volledig boekhouden vooreen landelijk bedrijf,
hoe nuttig cn noodzakelijk ook, met het oog op de bestaande
inrigting cn den aard der lagere scholen, daar niet te huis be
hoort, maar het doeltreffender op bijzondere uren, bij zooge
naamd privaat onderwijs, kan en moet gegeven worden.
Kloctinge 8 december 1858. abr. de heer.
HliDiïdcn van urm oer.
S TT 8 9 €J> M Z i fï 89 TT 12 IE X S TT E X
Ta»»chen Jffifltlelburg- en SKotterduca
Uren van vertrek in december.
Van Middelburg
Vrijdag 17 's morg. 8 ure.
Zondag 19 10
Woensdag 22 5
Vrijdag 24 f 7
Zondag 26 7
Woensdag 29 u 7
Van Rotterdam
Zaturdag 18 's morg. 6,30
Dingsdag 21
Donderdag 23
Zaturdag 25
Dingsdag 28
Donderdag 30
9 ure.
9
10
10
6
iWdïiaöigljciö.
Diakenen der nederduitsche hervormde gemeente te Middel
burg maken niet dankbaarheid melding, op den 9 dezer van X,
eene soepkaart en den 13 dezer van P, de som van f 60, ontvan
gen te hebben.
Middelburg 15 december 185S.
Diakenen voornoemd,
C. P. POUS KOOLHAAS, voorzitter.
W. J. MULLER, secretaris.
Ahuertmtim.
Heden overleed, tot onze diepe droefheid, onze geliefde
Vaderen Behuwd vader, de Heer A. BAAK, in den ouder
dom van 73 jaren.
Middelburg, A. E. BAAK.
den 14 December 1858. J. M. FREDERIKS,
Eenige kennisgeving. Wed. C. W. Baar.
