MIDDELBURGSCHE
COURANT.
98.
Dingsdag
1858.
17 Augustus.
2lnnlionhtitjingcn
<3iitncnlmtbsfhc tijöingcn.
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags en zaturdags. Binnen deze gemeente en "Vlissin- De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regel; van huwelijks, geboorte of doodbekendrm
«en geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure. kinSen euz-» van écn tot zes regels 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Dc abonnementsprijs per drie maanden is 3, franco per post 3,40. j Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
De inzending van advertentien k3n geschieden tot tien ure des morgens, op den dag der uitgave. j Voor elke plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt kontant.
Editie van maandag avond 8 ure.
lie tentoonstelling
IV.
Onder uitrusting komen mede zeer veel belangrijke zaken
voor, en door deskundigen wordt zeer geroemd het touwwerk
van deu heer B. A. Fokker alhier en dat van den heer J. C. Hoff-
man, te Rotterdam, die ook nog een paar stel scheepsvalreepen
heeft gezonden. Vaueerstgeuoemdeu heeft men een stuk want,
een tros loopend, een dito manilla, een eiud 4 strings wit touw
werk, patent w&ntslag, links gesponnen en geslagen, en een
dito 4 strings wit touwwerk, patent wantslag aan de einden en
kabelslag in het midden, beide laatste soorten in den catalogus
onder een no. vermeld. Behalve de twee eersten is alles onge-
teerd en dit doet de schoone bewerking des te meer uitkomen.
Het touwwerk van den heer Hoffman is mede 4 strings maar
geteerd; het onderscheidt zich van het vierstrings wantslag van
den heer Fokker daardoor, dat hoewel ook links geslagen, het
regts gesponnen is.
Zeil- en karVdoek is er in verschillende soorten van de heeren
L. B. Ledeboer jr., A. van IJzeren en H.Kroner comp., allen
te Rotterdam, aanwezig.
Het gedeelte der ijzeren mast van de heeren den Bouwmees
ter Borsius vau der Leijé alhier, is buiten het gebouw ge
plaatst, want voor zulke groote voorwerpeu is het loaal niet
ruim genoeg. Het vindt daar buiten niet weinig bezigtigers
en wij hooren van de constructie en bewerking zeer veel goeds.
Hetgeen onder de stuurraderen, blokken, logrollen en patent
schijven enz., waaraan wij nu genaderd zijn, voorkomt, overtreft
alles verre het middelmatige. De stuurraderen van de heeren
H. Smits Cz. en P. de Moor zoon te Rotterdam wedijveren in
sierlijkheid, maar wij hooren aan dat van de heeren G. Gips Pz. j
te Dordrecht de voorkeur geven, omdat het aan beide zijden f
van een koperen band voorzien is en daarom meer stevigheid
heeft. Ook van dezen worden de verschillende soorten van
blokken uitmuntend geoordeeld, omdat het ijzeren beslag on
der het hout zit, waardoor ze aan boord gemakkelijker te her
stellen zijn en ook bij verlies van liet hout nog gebruikt kunnen
worden.
Deu bussen voor patenlschijven van de heeren Gebroeders
Peek, die bovendien nog een goeden roerwijzer en misthoorn
hebben ingezonden, acht men het eene verdienste dat ze drie
kant zijn en daardoor minder nood hebben in de,schijven los te
geraken.
Een seinlaiitaarn van den heer F. J. Feijen en een zwiklamp
van den heer M. van.Dijck beiden te Rotterdam, mogen mede
wel genoemd worden.
Als victualie is ingezonden door de heeren van Hoijiema en
co. te Culenburg geconcentreerde groenten, ook voor het ge
bruik in huishoudens, lcgerkost enz. geschiktBoer, van der
Griendt en comp, te Rotterdam diverse scheepsprovisien en C.
Ticheloven, J. I. C. Ulrich te Rotterdam M. J. Augustijn
en J. Proos te Middelburg, scheepsbrood en beschuit.
Bouwkunde.
Ouder de ontwerpen en modellen vinden wij hier nette
teekeningen van de heeren J. H. Grauss alhier en E. W. Mus te
Zierikzee, van welken laatslen ook nog een model machinale
racekrapzeeft en eeuige gezuiverde meekrapwortel aanwezig is.
De heer C. Zemel te Vlissingen zond een model predikstoel
en de heer IC. C. Suyling te 's Hertogenbosch eene zeer net be
werkte model wenteltrap.
Van den heer J. J. Brandt is er een model voor een horizon
talen molen, waarvan het meer of min doeltreffende bij de aan
wending zal moeten blijken.
Aan voorwerpen voor opbouw en inrigting is mede eene
afzonderlijke onderafdeeling gewijd, en wij zien daaronder in de
eerste plaats den predikstoel voor eene roomsch katholieke kerk
van den met roem bekenden beeldhouwer, den heer Louis Ve
neman, te 's Hertogeubosch. Dit voorwerp is een der groot
ste sieraden van de tentoonstelling, want het onderscheidt zich
niet alleen door getrouwe opvolging van den gothischen stijl,
maar toont door de zuivere bewerking ten volle aan hoe de heer
Veneman, in het hier te lande zoo weinigen niet altijd gelukkig
beoefend vak van beeldhouwer uitmunt. Elk der beelden aan
dezen kansel aangebragt, is op zich zelf beschouwd eeu kunst
stuk. De inzender verdient den dank der bezoekers, omdat hij
dit voorwerp alhier ter 'oezigtiging heeft gesteld.
De nu volgende voorwerpeu zijn van geheel anderen aard.
maar toch niet onbelangrijk. Zij zijn de inodore en de urinoir
door den heer II. Berail teMïchiels Gestel en het. patent privaat
door den heer H. J. Smits, Me Rotterdam, ingezonden. Is het
laatstgenoemde meer bijzonder teii dienste voor schepen be
stemd, de inodores van deu heer Berail verdienen eene plaats in
de talrijke huizen waar de zoogenaamde //beste kamers" uiterst
gebrekkig zijn ingerigt. Zij leveren groote voordeelen op en
bevorderen de zindelijkheid. De metalen stoven van dezeu in
zender zijn ook zeer boven de gewoonlijk gebruikt wordende
te verkiezen, daar zij minder nadeeligen invloed op de gezond
heid uitoefenen.
Toont de heer F. L. Benteyn te Oostburg door de inzending
van gebakken steen, dat dit artikel ook in deze provincie goed
gefabriceerd wordt, de heeren W. van Uije zonen gaven het
bewijs dat de vervaardiging van marmeren schoorsteenmantels
gerust aan hen kan worden opgedragen. Het door hen inge
zonden exemplaar, uit marmer Napoleon gris vervaardigd, is
sierlijk, zuiver bewerkt en go >igepolijst, en tot zeer billijken
prijs te koop.
De twee beeldjes in pleister, op de daarbij behoorende piede.
stal, in de bovenzaal geplaatst, zijn wel geene kunststukken
maar toch tamelijk goed uitgevoerd.
Behalve van den heer H. Hartogh Heys jr. te Delft, die door
het goed fabriekaat zijner vijlen reeds sedert lang naam heeft j
gemaakt, zijn er van dit artikel nog monsters van de heeren G
Watsou zoon tc Rotterdam aanwezig.
De commissie Loon voor werk alhier treedt op als inzendster
van koperen spijkers eu ijzerwaren. De door haar ingezonden
voorwerpen worden overigens alhier niet fabriekmatig vervaar
digd, en het verdient daarom wel overweging of het fabriceren
dier voorwerpen, ten minste der koperen spijkers, ook buiten de
inrigting dier commissie een middel van bestaan zou kunnen
worden voor eenige werklieden of huisgezinnen, al ware liet al
leen des winters bij gebrek aan ander werk. Van den heer W.
Roelofö, te 's Hertogenbosch, zien wij hier eene verzameling
ijzeren spijkers, van de meest verschillende grootte.
De houten ketting zonder einde met dubbele ronde schakels,
door den heer J. Rozier te Groede ingezonden, moge een kunst
stukje zijn en van veel geduld en vaardigheid getuigen, wij ge-
looven niet dat hij van praktisch nut is en dat er alzoo voor den
opgegeven prijs van f 50 gemakkelijk een kooper voor zal te
vinden zijn.
De heeren L. Kavelaars te Rotterdam en J. J. B. J. Bouvy te
Dordrecht zullen zeiler voor een zoo nuttig en deugdelijk fabrie
kaat als hunne glazen dakpannen en gebogen ruiten gereeden
aftrek viuden.
Wij hopen dat ook het gebloemd matglas van den heer A. J.
j Blom alhier, dat onder eeue volgende afdeeling is gerangschikt,
i bij meerdere bekendheid ruimer debiet zal vinden, en dat dit
hem de gelegenheid zal verschaffen dien tak van nijverheid ver
der uit te breiden. Zijne hier ingezondene proeven zijn zeer
goed geslaagd.
Tot opsiering kunnen zeker de glazen letters van den heer
E. Wessels te Rotterdam, mits doelmatig aangebragt, veel bij
dragen. De plaatsing zijner letters boven den uitgang van het
hulplokaal geeft ons daarvan aireede het bewijs.
De heeren Aclmans en Dolk te Rotterdam zonden monsters
van jalousien eeu artikel waarvan in den laatsten tijd het ge
bruik aanmerkelijk is toegenomen. De eischen voor ligtheid
en netheid doen zich daarbij naluurlyk des te meer gevoelen en
het vervaardigen er van is daardoor een vak geworden dat veel
zorg vordert. De inzenders hebben het daarin op eene goede
hoogte gebragt en zij zonden keurige modellen. Als een vaardig
en ontwikkeld werkman deze zaak hier goed aanpakte en er
eene specialiteit van maakte, gelooven wij wel dat dit vak voor
hem een goed middel van bestaan zou kunnen wordeu.
Wij vinden in deze afdeeling nog lakken en vernissen van
de heeren A. A. Jesse, extract van gekookte lijnolie en secatief-
poeder van de heeren Gerretson en Ruttemau, monsters lood
wit van den lieer P. J. Schouten, belangrijk omdat daarby wordt
aangetoond de vier trapsgewijze overgangen van lood tot. ge
reed loodwit, monslers verwwaren van de heeren van D au ra
en Yersteeven, welke inzenders allen te Rotterdam gevestigd
zijn. De heer J. van den Berg, te Leyden, zond prachtig met
goud bewerkt behangselpapier, dat in het hulplokaal een zeer
goed effect maakte. Nog hebben wij te vermelden monsters van
geschilderd houlkleur, marmers enz., welke de vaardigheid van
de inzenders, de heereu Gebr. Smits te Rotterdam, in dit vak
aantoonen.
Tot deze afdeeling behoort mede de inzending van de heeren
Molijn en co. te Rotterdam, onder de nagekomene voorwerpen
vermeld, en bestaande in walsen tot het vervaardigen van ver
schillende houtsoorten en daartoe behoorende vernissen. De
drie daarbij gevoegde planken door middel der walsen geschil
derd, om het effect aan te toonen, voldoen zeer goed, maar
men kan daarnaar niet beoordeelen welk effect die bewerking
op grootere oppervlakten zal te weeg brengen. In elk geval i*.
de vinding vernuftig.
VAX IIET RIJKSBESTUUR,PROVINCIALE EA CEIIEEÏÏEDESTIIEA.
D*rovïnciale g-eltlBeeningr van
De gedeputeerde staten van Zeeland maken bekend dat.
volgens artikelen 8 en II van het plan der na te noemen geld-
leening, op donderdag den 23 september 185S, des namiddags
ten één uur, in de raadzaal der staten in de Abdij te Middel
burg, in het openbaar zullen worden uitgeloot tien aandeelen.
ieder van duizend gulden, van de provinciale geldleening van
f 220,000, voor de verbetering der wegen in de voormalige vier
de en vijfde districten van Zeeland, om te worden afgelost op
primo januavij 1859, met bijbetaling der op dat tijdstip ver
schenen rente over het jaar 1858.
Middelburg den 13 augustus 1858.
De gedeputeerde staten voornoemd.
S. VAN HEEMSTRA, voorzitter.
S. VAN DER SWALME, griffier.
IKiiltlelburs: 165 augustus.
In gevolge vroegere bekendmaking werd de Tentoonstelling
van voorwerpen van nijverheid jl. zaturdag avond op plegtige
wijze gesloten. Tot het bijwonen daarvan waren allen uitgenoo-
digd die dc opening met hunne tegenwoordigheid hadden ver
eerd. Behalve de heer commissaris des konings en eenige leden
vangedeputeerdestaten.het dagelijksch bestuurdezergemeenle
en de overige commissien, waren ook een aantal inzenders
daartoe opgekomen.
De heer mr. G. A. Fokker, president van het alhier gevest igde
departement der Maatschappij tot. bevordering van nijverheid,
heeft bij die sluiting het woord gevoerd. In korte trekken wees
hij op het-wetshrgen dezer tentoonstelling, op het drukke be
zoek, waarin.'liet be\vys te vinden is dat zij werd op prijs gesteld,
en vpó'rtal Ytp. het veelzijdige nut, hetwelk --déktenhoonsleh
ling/njeï missen kan te hebben voor alle bezoekers maai\hèo[<i-
zakêiyk, voor de industrieelen, die niet alleen zefefcn voo^lrirl
kuunen trekken uit het beschouwen van het'werk van'anderen,
maar wier producten bij het publiek meer bekend werden