©innrnlan&scljr tijöingcn.
De afdeeling Zeevaart bevat in de eerste plaats
modellen. Enkele daarvan komen echter maar als zoodanig
in aanmerking, als: een model barkschip van den heer J. van
Duyvendijk Fz. te Lekkerkerk, dat zeer zorgvuldig is bearbeid
een scheepsmodel op hellingen twee modellen van kleine vaar
tuigen van de Commercie compagnie, welke even als die van
den heer G. Knol met bijzondere ingenomenheid door deskun
digen worden geprezen, en waarvan dat van de kof De zwaan
nog het meest wordt geroemd.
Het model van een ijzeren mast van de heeren L. van Zoest
comp. te Lekkerkerk, getuigt van eene goede constructie.
Hoewel de scheepjes van de heeren P. N. Kaljé, J. E. Ver
hulst. J.J.Brandt, allen alhier, niet als modellen mogen worden
beschouwd, zijn ze toch, mogelijk te regt, hier geplaatstzij be
lmoren tot het zoogenaamde liefhebberijwerk, en van deze
noemt men als de beste die van den heer Verhulst, vervolgens
dat van den heer Brandt, terwijl dat van den heer Kaljé, hoewel
de constructie minder goed is, veel vertooning maakt en de op-
tuiging eene bijzondere zorg heeft gevorderd.
1)e instrumenten zijn allen van rotterdamsche inzenders
en bestaan hoofdzakelijk uit kompassen, psychrometers, baro-
melers, thermometers, octanten, boeg-en seinlantaams enz.,
van de firmaas Batenburg en comp., wed. A. H. van der Meuleu,
W. van derLugt en zoon eu G. W. Peter. Al het aanwezige is
eene naauwkeurige beschouwing overwaardig.
Ook 1 reft men onder deze afdeeling eene boei, ovale vorsbalie
en twee fiesschen aan van de heeren W. van der Lugt &zoon
te Rotterdam, welke om het uitstekendkuipwerk wel eene af
zonderlijke vermelding verdienen.
Jfflidilelburg 13 augustus.
Op uitnoodiging van de commissie tot bevordering der belan
gen van de provincie Zeeland bij dedaarstelling van spoorwe
gen in Nederland, hebben de burgemeesters der plattelands ge
meenten op het eiland Walcheren zich gisteren vereenigd ten
raadhuize dezer gemeente, en aldaar eenstemmig besloten zich
tot de regering te wenden met een adres van adhesie aan de
dezer dagen in het werk gestelde pogingen, om deze provincie
niet te zien uitgesloten bij de van rijkswege te ondersteunen
plannen betrekkelijk den aanleg der zuidelijke spoorwegeu.
Bij de j 1. dingsdag in hel hoofdkiesdistrict Hulst plaats gehad
hebbende verkiezing van een lid der provinciale staten, in plaats
van den heer Mathon, naar elders vertrokken, is gebleken dat
ingeleverd waren 295 biljetten, waarvan 21 van onwaarde. De
heer mr. F. van Deinse te Hulst is met 169 van de 274 geldige
stemmeu tot lid verkozen. De heer mr. P. van der Meer Mohr
bekwam 94 stemmen, terwijl de overige 11 onder drie verschil
lende personen waren verdeeld.
Jn het kiesdistrict Hoorn is de heer mr. F. A. baron van Ilall,
met 1076 van de 1596 uitgebragtc geldige stemmen tot lid der
tweede kamer van de staten generaal verkozen.
Uit Vlissingen wordt ons geschreven
Jl. dingsdag avond omstreeks 8^ uur, passeerde H. M. de
koningin van Engeland, met haar jacht deze vesting, zich be
gevende naar Aut werpen om van daar per spoortrein naar
Pruissen te vertrekken. Den vorigen dag waren hier reeds twee
ooriogstoomschcpeu onder liet wisselen van salutschoten
voorbij gestoomd, welk salut van hier is beantwoord, terwijl
ook de koningin met het koniuklijk salut begroet is geworden.
De Nederiandsche staatscourant van gisteren bevest igt thans
ui de volgende bewoordingen het reeds in ons vorig no. mede
gedeelde berigt
Krachtens Zr. Ms. beschikking van den 2 augustus jl. is con
cessie verleend aan de heeren L. A. J. W. baron Sloet en jhr.
P, A. lleuchlin voor den aanleg en de exploitatie van een spoor
weg van Arnhem langs Zutphen, Deventer, Zwolle, Meppel,
Assen, Groningen, Leeuwarden en Franeker tot Harliugen;
van eenen spoorweg van Zutphen over Enschede naar de duit-
sche grenzen, en van eenen spoorweg van Zwolle naar Kampen.
Deze concessie is verleend behoudens bekrachtiging door de
wet, waar deze vereischt wordt.
In de jl. dingsdag en woensdag te Amsterdam gehoudene
algemeene vergadering der Maatschappij tot nut van 't alge
meen, waarbij 1G9 departementen vertegenwoordigd waren en
onder anderen het departement Middelburg, door mr. G. N. de
Stoppeiaar, ziju zeer belangrijke besluiten genomen, die aan ge
noemde Maatschappij een nieuw leven voorspellen. Daaronder
bekleedt eene voorname plaats dat tot het houden van volks
voorlezingen. gevolgd door een gemeenzaam onderhoud, door
twee aan te stellen lectoren, als één voor geschiedenis, land- eu
volkenkennis, staathuishoudkunde, zedekundcenz.en een voor
natuurwetenschap in den ruimsten zin, bovenal in hare toepas
sing op het dagelijksch leven. Deze voorlezingen zouden voor
eerst plaats hebben in de arrondissements hoofdplaatsen, ge
lijk bij een ontworpen tabel is voorgedragen, en wel gedurende
de wintermaanden. De lectoren staan het handschrift dier
voorlezingen af aan de Maatschappij, zoo dat' het eerst voor
de departementen, waar de lector zelf niet optreedt, als hand
schrift kan gebruikt en daarna voor ieder lid gedrukt worden.
Voorts zulleu zij belast zijn met de redactie van een bijblad
met nadere toelichting der gehouden voorlezingen, het meest
wetenswaardige en belangrijke op het gebied, waarop de maat
schappij zich beweegt enz.
Niet minder belangrijk is het besluit nopens het schoolfonds,
tot welker uitbreiding jaarlijks minstens f 6000 zal moeten wor
den afgezonderd. Hieruit zal meu gedeeltelijk bestrijden de
kosten voor een persoonlijk in te stellen onderzoek omtrent de
inrigting van het lager onderwijs, de beste methoden eu hulp
middelen en de verkregen uitkomsten zoo in ons vaderland, als
in de voornaamste europesche staten, terwijl er jaarlijks pre-
mien van f25 tot f 100 zullen uitgeloofd wordeu voor de meest
doelmatige nieuw uitgekomen oorspronkelijke leer- of leesboe
ken voor de lagere scholen.
Met overgroote meerderheid is besloten tot het afschaffen der
uitschrijving van prijsvragen, althans die niet meer bij de wet als
verpligteud te bepalen, en dien overeenkomstig de daarop be
trekking hebbende artikelen te roijeren. Van de 200 in 20
jaren uitgeschreven prijsvragen zijn er slechts 16 bekroond. In-
tusschen is er eene commissie benoemd om in de eerstvolgende
algemeene vergadering een beredeneerd rapport uit te brengen,
ter aanwijzing van die wegen en middelen, welke geschikt kun
nen geacht worden tot bevordering van het verkrijgen en ver
spreiden van volkschriften.
Het door het hoofdbestuur voorgedragen reglement van orde
voor de algemeene vergaderingen is met ongeveer twee derden
der uitgebragte stemmen verworpen, en zulks hoofdzakelijk
wegens het zeer beperkt regt van amendement, vermits ieder
amendement zoude moeten onderteekend zijn door de afgevaar
digden van zoo vele departementen als vijftig steramen ver
tegenwoordigen.
De gouden medaille is toegekend aan den heer C. A. M. Vier
hout te Amsterdam, voor de beantwoording der prijsvraag
nopens eene geschiedenis des vaderlands, waarop zeven ant
woorden waren ingekomen.
Men doet opmerken dat sommige dagbladen in den laats ten
tijd eene dwaling hebben begaan, door te gewagen van de
meerderjarigverklaring des prinsen van Oranje, op 4september
aanstaande. Volgens de nederiandsche wetgeving wordt men
meerderjarig op zijn 23ste jaar, welke bepaling van toepassing
is, zoo wel op den prins van Oranje, als op alle overige onderda
nen deskonings. Art. 34 der grondwet maakt op den algemee-
nen regel eene uitzondering voor den koning, //die meerderjarig
is,als zijn achttiende jaar is vervuld." Intusschen isheteene
waarheid, dat Z. K. H. de prins van Oranje, naar luid van art.
46 der grondwet, van regtswege regent is, in het geval van art.
42 der grondwet, wanneer hij zijn achttiende jaar vervuld heeft,
terwijl hij, overeenkomstig art. 71, nadat zijn achttiende jaar is
vervuld, van regtswege zitting en eene raadgevende stem in den
raad van state heeft. Daaruit blijkt derhalve, zegt een der dag
bladen te regt, dat Z. K. H., bij de iutrede van zijn 19de jaar, de
eigenlijk gezegde staatkundige meerderjarigheid verkrijgt. Uit
dien hoofde is de aanstaande verjaardag van den prins als eene
gewigtige gebeurtenis voor het land te beschouwen. Wij laten
hier volgen de artikelen der grondwet, die tot deze aangelegen
heid betrekking hebbenArt. 46. //Wanneer de prins van Oranje
zijn achttiende jaar vervuld heeft, is hij, in het geval van art. 42,
van regtswege regent." Art. 71. //De koning is voorzitter van
den raad (van state) en benoemt de leden. De prins van Oranje
heeft echter, nadat zijn achttiende jaar is vervuld, zitting van
regtswege en eene raadgevende stem."
Naar men verneemt bestaat het.'voornemen, om de feesten,
die in september aanstaande in de residentie zullen worden ge
houden, bij gelegenheid van den 18den verjaardag van Z. K. H.
den prins van Oranje, te doen plaats hebben op den 8sten van
die maand, ua de terugkomst van het koninklijk gezin uit
Amsterdam.
Het Handelsblad wil weten dat het ontwerp van wet op de
regterlijke organisatie, door den tegenwoordigen minister van
justitie in gereedheid gebragt, even als dat van zijnen voorgan
ger, berust op het beginsel der afschaffing van de hoven en de
herschepping van den hoogen raad in een hof van appel. Daar
entegen zou men bij het tegenwoordig ontwerp weder hebben
afgezien van de invoering van appcllen in de zwaardere straf
zaken.
Le courrier du graud-duché de Luxembourg deelt mede
dat de Arnhemsehe courant voor eenige dagen in het groother
togdom in beslaggenomen is.
Naar men verneemt, heeft de militaire bonds-commissie
belast met de inspectie over het bonds-contingent, welke dezer
dagen te 'sGravenhage heeft vertoefd, aan den generaal majoor
Duycker, provinciaal komraandant en militairen gouverneur
der residentie, bij monde van den oostenrijkschen generaal,
graaf von Tlvun Hohenstein, hare bewondering te kennen gege
ven over de uitmuntende bekwaamheid der nederiandsche ligle
kavallerie. De graaf heeft daarbij gevoegd, dat hij deze verkla-
rïngniet heeft afgelegd uit pligtpleging, maar alleen omdat zij
ten volle met de waarheid overeenkomt.
Wij vernemen dat bij de commissie der in Amsterdam on
langs gehoudene tentoonstelling van voorwerpen uit vroegeren
tijd een plan is beraamd, om pogingen aan te wenden, waardoor
een blijvend museum voor dergelijke voorwerpen zou kunnen
worden tot stand gebragt. Als kern voor zulk een museum
hoopt men van de gemeente Amsterdam de verzameling van
oude voorwerpen te verkrijgen, die aldaar op het paleis aan
wezig ziju.
Benoemlotren en besluiten.
Benoemd tot consul der Nederlanden voor Demcrary de
heer A. E. Liithers.
lierli-en scliool nieuws.
Door den kerkeraad der evangelisch lutherschc gemeente al
hier is uit het bevorens medegedeeld zestal predikanten, het
volgende alphabetisch gestelde drietal geformeerd, bestaande
uit de heeren J. C. de Meijere. te BrielleJ.Sanders, in de
Rijp, en J. P. G. Westhoff, te Monnikendam.
marine en leger.
Men meldt uit Hellevoetsluis, dat Zr. Ms. brik Yenus, vrij
dag jl. uit West Iudie aldaar binnengekomen, buiten dienst en
de état-majorop non-activiteit zal worden gesteld.
Bij koninklijk besluit van 3 julij 11. zijn de tractementen
verknocht aan de rangen van de 1ste en 2de luitenants bij het
leger in nederlandsch Indie, verhoogd met. f 240, zoodat zij,
thans bedragende bij de generale staven eu bij de daarmede in
betaling gelijk staande wapens en diensten respectivelijk f2010
en f 1710, en bij de plaatselijke staven en bij het wapen der inf.
respectivelijk f1860 en f 1620, voorlaan zullen zijn f2250,
f 1950, f 2100 en f 1860 'sjaars. Deze verhoogde tractementen
zullen ingaan met 1 October voor de in nederlandsch Indie aan
wezige offic.iereu, er, van den eerslen der maand hunner ont
scheping in Indie, voor hen, die na het ingaan dezer verhoogde
tractementen uit N ederland in Indie zullen aankomen.
Oost-amliscfie koloniën.
Z. M. stoomschip Merapi heeft onlangs een tweeden logt ge
maakt, en is den 13den junij te Soerabaija teruggekomen,
medebrengende het hoofd van de schuldigen aan den moord eu
roof van den kotter Sri Bakoeng, die vier dagen na het vertrek
van de Gedeh was opgevat. Alsnu zijn nog twee der schuldi
gen voortvlugtig.
Afloop vei'koopingen en aanbestedingen.
Middelburg 13 augustus,
Ter provinciale griffie is heden voormiddag bij inschrijving
en opbod aanbesteed 1. Het maken der gewone aarde-, kram-,
rijs- en steenglooijingwerkcn, aan de zeedijken van de calami-
teuse polders üoedekenskerke, Willem Anna en Oud-en Jong
Breskens, in het jaar 1858, met de leverancie van alle benoo-
digde materialen en het onderhoud van al de werken tot den 1
mei 1859, en zulks in twee perceelen van aanbesteding, waar
van de polders Hoedekenskerke en Willem Anna te zanien het
lste perceel, en de polder Oude- en Jong Breskens het 2de per
ceel uitmaken. Deze werken zijn aangenomen 1. door den heer
M. Looy te Ellewoutsdijk, voor f 28,000, en 2 door den lieer J.
Filis te Vlissingen, voor f21,100.
2. Het uitvoeren van buitengewone werken, beslaande in het
verbeteren der zeedijksprofilleu, met de daartoe behoorende
vernieuwingen van rijsbeslagen enz., aan den calamiteusen
polder Kleinen Huissens, in de watering Walsoordeu alles met
leverancie der benoodigde materialen, en zulks in twee percee
len van aanbesteding. Hiervan zijn aannemers geworden: l.de
heer J. Filis te Vlissingen voor f 8,000, en 2. de heer G. Adriaan-
sens te Hontenisse, voor f 1699.
Veere 10 augustus.
Vier partyeu land, liggende onder de gemeente Veere en ver
kocht als volgt28 roed. 10 ell. bouwland voor f 417, 42 roed.
10 ell. dito voor f600, 68 roed. 90 ell. dito voor f 1015.53,
82 roeden 90 ell. weiland voor f 1250.
Heinkenszand 11 augustus.
Heden is iu het openbaar aanbesteed het bouwen eener
roomsch katholieke kerk te Ovezand. Aannemer daarvan is ge
worden de heer A. Postmus, te Ëilewoutsdijk. voor f 16,900,
met bepaling dat liet geheele werk den 1 october 1859 moet
voltooid worden.
