MIDDELRURGSCHE
COURANT.
N°' 90.
Donderdag
1858.
29 Julij.
Deze courant verschijnt des diugsdags, donderdags en zaturdags. Binnen deze gemeente en Vlissin
gen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden is 8, franco per post f 8,40.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens, op den dag der uitgave.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regel; van huwelijks, geboorte of doodbekendrna
kingen enz., van één tot zes regels f 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Voor elke plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt kontant.
Editie van woensdag avond 8 ure.
öirtnmUtttïJs cl) c tijiiiitg.cn.
XTiddelburg J58 julij.
Gisteren arriveerde te Vlissingen per stoomboot De stad
Vlissingen van Rotterdam monseigneur F. J. vaif Vree, bis
schop van Haarlem, ten einde dc nieuw gebouwde roomsch
katholieke kerk aldaar met de gebruikelijke plegtigbeden in te
wijden; welke plegtigheid heden morgen in het bijzijn van een
aantal geestelijken, genoodigden en gemeenteleden heeft, plaats
gehad.
De minister van marine heeft ter kennis van belanghebben
den gebragt, dat in de nabijheid van de Schouwenbank, voor
het Brouwershavensche zeegat, ter plaatse alwaar binnen kort
een klokbakenschip zal worden gelegd, eene roode ankerboei-
vormige ton is geplaatst met het opschrift: Schouwenbank, in
de diepte van 26 ned. ellen (14 vadem) bij gewoon laag water
en op de navolgende peilingen, volgens miswijzeud kompas: de
draailichttoren van Schouwen z. o.; de lichttoren van Wesfka-
pelle z. t. w. 3 w.
Uit Wiesbaden wordt gemeld dat Z. M. de koning zaturdag
11. naar Bibericn zou vertrekken, om prins Nicolaas van Nassau
geluk te wenschen met den verjaardag van diens broeder, den
regerenden hertog, thans uitlandig, maar die binnen kort in het
hertogdom wordt terug verwacht. Z. M. heeft HD. peete
kind, Willem Alexander, erfprins van Nassau, benoemd tot
ridder grootkruis der orde van den Nederlandschen leeuw, en
in den zelfden rang der zelfde orde, den minister van staat,
prins August Louis de Sayn-Wittgenstein-Berleburg.
Men meldt dat dezer dagen van regeringswege, aan de perso
nen welke concessie hebben verlangd voor den aanleg van en de
dienst opeen spoorweg van Utrecht, laugs Amersfoort, Nijkerk,
Harderwijk tot Zwolle, de voorwaarden zijn medegedeeld op
welke de concessie zou kunnen worden verleend, doch dat deze
niet eerder geldende zoude zijn dan na dat het vereischte waar-
borgskapitaal zal zijn gestort. Men beweert dat de adressanten
zich bereid hebben verklaard om den aanleg te ondernemen
zonder rijkssubsidie.
Het Handelsblad deelt de volgende dispositie mede van den
minister van koloniën, op het adres van den heer F. van Vlis
singen c. s., betreffende kolonisatie in de Oost indische buiten
bezittingen.
De minister van staat, minister van koloniën, gelezen heb
bende, enz., en alsnu, krachtens de daartoe door den koning
verleende magtigiug, beschikkende op het verzoekschrift, aan
Z. M. ingediend door F. li. van Vlissingen en negen andereu,
gedagteekend Amsterdam, 15 april 1857, strekkende om be
paaldelijk te vernemen dat de regering 1. geen bezwaar ziet in
het verleenen van verlof tot kolonisatie in de oost indische bui
tenbezittingen, en in tegendeel, de doelmatigheid daarvan
waarderende, ook van gouvernementswege lol zoodanige kolo
nisatie wil overgaan 2. bereid is tot dat einde geschikte gron
den (nader aan te wijzen) aan maatschappijen of particulieren
op de meest gunstige voorwaarden in eigendom af te staan3.
aan eene of meer zoodanige maatschappijen zelve deel wil ne
men, in geval de persoonlijkheid der ontwerpers en de grondslag
hunner berekeningen voldoenden waarborg voor het welslagen
der onderneming opleveren4. eene voortdurende bescherming
aan zoodanige kolonisatie maatschappij of individuele kolonis
ten zal verzekeren, naar gelang hunner behoeften en tegen vol
doening (met den tijd) van eene matige belasting als equiva
lent voor de kosten dier bescherming, verklarende adressanten
subsidiair hun verzoek te bepalen tot het vragen van verlof:
voor eene door hen op te rigten naamlooze maatschappij, om
ouder gouvernementstoezigt op nader met het gouvernement
overeen te komen plaatsen en onder nader te bepalen voorwaar
den, op het eiland Sumatra of^pde eilanden Borneo en Celebes,
eene kolonisatie van Nederlanders en Duitschers met assumtie
van hoogstens een derde deel inlanders en Chinezen, daar te
stellen; heeft goedgevonden aan de adressanten, bij uittreksel
dezer, te kennen te geven1. dat hunne boven omschrevene
voorstellen worden gewezen van de band2. dat, wauneer zij
desniet temin wenschen over te gaan tot het nemen eener proeve
van volkplanting op kleine schaal met eigene middelen, op zoo
danig punt en onder zoodanige voorwaarden, als bij de rege
ring geen overwegend bezwaar vinden, zij bereid is daartoe
toestemming te geven3. dat, voor zoo veel betreft het toela
ten van Nederlanders, die op eigene kosten naar Borneo of
andere daartoe te bestemmen gedeelteu van Nederlandschlndie
wenschen te vertrekken, en zich daar te vestigen, tot uitoefe
ning van eenigen tak van landbouw of nijverheid, het in de be
doelingen der regering ligt, daartoe ruime gelegenheid aan te
bieden.
Men meldt van Terschelling dat het duiken naar goud op
de Luline sedert de laatste dagen ongunstig geweest is de
plaats waar men tot nu toe het goud vond, is geheel met zand
overdekt, zoodat er welligt in langen tijd niets meer gevon
den zal worden, ten zij er eene gunstige zandverschuiving
plaats hebbe. De Lutine toch is geen gewoon wrak meer, het
roer en enkele hier en daar in het zand stekende houten of an
dere deelen van het schip wijzen slechts de plaats aan, waarde
Lutine gezonken is en daar tusschen vindt men het tot nu toe
opgedoken goud en zilver; men gelooft evenwel den schat nog
op lange na niet geheel te hebben opgespoord.
Benoesninsren en besluiten.
Benoemd bij besluit van 25 dezer, tot broeder der orde van
den Nederlandschen leeuw, de opzigler van policie bij's rijks
werf te Willemsoord A. Woudrigem.
Vergunning verleend, bij besluit van 24 dezer, aan den heer
A.E. Tromp, hoofd-ingenieur bij de marine, tot het aannemen
en dragen der versierselen van kommaudeur der koninklijke
orde van Frans hem door Z. M. deu koning der beide Sicilien
geschonken.
Benoemd bij besluit van 23 dezer, tot ontvangers der directe
belastingen en accijnsen, te wetente Iiijum de heer D. L. Hein-
sius, thans ontvanger der zelfde middelen te Wijk c. a., en te
Wijk c. a. de heer G. J. van Kerkwijk, thans surnumerair bij de
administratie der belastingen in Zeeland.
Pensioen verleend, bij besluit van 23 dezer, onder anderen
aan den heer W. A. de Laat dc Kanter, bewaarder der hypot he
ken en ontvanger der registratie en domeinen te Goes, ad f3520,
en aan M. Brantenaer, wed. van P. Giebel, in leven commies
der 1ste klasse bij 's rijks belastingen te Zierikzee, ad f 278.
narine en Segyer.
Zr. Ms. fregat met schroefs toom vermogen Everlsen, giste
ren de dok haven te Vlissingen uitgehaald wordende, heeft in den
mond der haven tegen het aldaar liggende bankje gestooten, en
is daarom in de voorhaven terug gehaald. De ongunstige wind
was oorzaak dat er geen water genoeg kwam, om er over te ko
men. Heden namiddag ten half drie ure is die bodem echter
weder uit de haven naar de reede gestoomd.
Uit Hellevoetsluis schrijft men den 23 dezer: De kapitein
luitenant ter zee J. J. van der Moore, eerste officier aan boord
van het wachtschip alhier, wordt met 10 augustus aanstaande
van die functien ontheven en gedetacheerd bij de werkzaam
heden aan Zr. Ms. schroefstoomschip Vice-admiraal Koopman
te Amsterdam, om later dien bodem te kommanderen.
Men verneemt dat Z. M, heeft bepaald, dat de uajaarsoefe-
ningen dit jaar niet zullen plaats hebbeu, maar dat in het najaar
in de vlakte van Waalsdorp gecombineerde manoeuvres zullen
worden gehouden van het regement grenadiers en jagers, van
het bataillon van het 7 regement te Delft in garnizoen, van het
bataillon grenadiers uit Leiden en de gezamenlijke troepen uit
de residentie.
Iiantongercgt te Middelburg.
Bij vonnissen van den 27 dezer ziju
1. J, K, B en G, [wegens het visschen met een verboden
vischtuig, zonder van eene acte of vergunning van den eigenaar
van, of regthebbende op, het vischwater voorzien te zijn, ver
oordeeld ieder in twee geldboeten ieder van f 3 en in de kosten,
bij wanbetaling van een en ander ieder tot 3 dagen gevangenis.
2. W, P. C en G, wegens liet schuren van stoepen alhier,
tijdens zulks verboden was, veroordeeld ieder in eene geldboete,
de le, 2e en 3e ieder van f3 en de 4e van f 5, bij wanbetaling
ieder tot 1 dag gevangenis en de kosten.
Afloop verkoopingen en aanbestedingen.
Middelburg 27julij.
1. Een huis en erve ouder Middelburgs ambachten aan den
rijweg naar Veere S. no. 81. Opgehouden.
2. Een idem, aldaar S. no. 80, mede opgehouden.
3. Een idem, korte Lombaardstraat C, no. 83 alhier. Ver
kocht voor f 223.
VERKORTE MEDEDEELI.NG
VAN HET
DOOR HEEREN GEDEPUTEERDE STATEN VAN ZEELAND,
volgens art. 162 der provinciale wet, uiteebragt
VERSLAG
van den toestand der provincie Zeeland,
in de zomervergadering van 1858 der provinciale staten,
(Vervolg).
Kunsten en wetenschappen.
Het Zeeuwsch genootschap der wetenschappen hield den 1
april 1857 zijne driejaarlijksche algemeene vergadering. Hut
telde 25 directeuren en 191 leden.
Dc departementen der Maatschappij tot nut van 't algemeen
bleven in vrij blocijenden staat.
Van de Nederlandsche maatschappij tot bevordering van
nijverheid zijn departementen te Middelburg met 50 leden
en te Zierikzee met 80 leden. Eerstgenoemd departement hield
met zeer goeden uitslag eene tentoonstelling.
De Zceuwschc maatschappij tot bevordering van landbouw
en veeteelt hield hare jaarlijkscbe algemeene vergadering en
tentoonstelling te Goes den 29 en 30 junij 1857.
De vereeniging van genees- en heelkundigen in Zeeland met
hare inrigtingen, die tot bevordering van tuinbouw en die tot
bevordering van ambachten onder de Israëlieten te Middelburg,
bleven elk in hunnen kring nuttig werkzaam.
Het natuurkundig gezelschap te Middelburg telde op het
einde des jaars 67 ledeu, zijnde 3 meer dan het vorige jaar.
Ue lessen werden aanhoudend drukbezocht. De volgende
vakken van wetenschap werden proef-ondervindelijk behandeld;
te weten de zwaartekracht, de dampkringslucht uit een na
tuur-en scheikundig oogpunt, de verschillende wijzen van kunst
matige verlichting, voornamentlijk uit een technisch oogpunt,
de lichtmeting en het water, de waterdamp en stoom, met be
schrijving van de meest gebruikelijke stoommachines.
Voorts werden voordragten gehouden, die zich bepaalden
tot het licht, beschouwd uit ecu zuiver wetenschappjlijk
oogpunt.
De bijeenkomsten winnen veel in belangrijkheid, doordien,
behalve van het kabinet van het gezelschap, ook van het nieuw
opgerigt- scheikundig laboratorium gebruik wordt gemaakt.
Omtrent de twee te Goes gevestigde rederijkerskamers is
niets bijzonders opgeteekend, even min als ten aanzien der on
derscheidene voreeuigingen tot beoefening van zang-of toon
kunst.
Verder vermeldt het verslag dc oprigting in 1857 te Aarden
burg van eene volksbibliotheek, door dc leden van het leesge
zelschap: „Kennis en stichting" aldaar. De bibliotheek bevat
reeds meer dan 300 werken, welker gebruik gratis iu de ge
meente wordt toegestaan, en die onderwerpen behandelen van
godsdienst, geschiedenis, taal- en letterkunde, handel, landbouw
eu nijverheid.
De teekenacademie te Middelburg telde 58 betalende leerliu-
gen cn 35 kosteloos onderwezen. De teekcnsehool te Vlissingen
had 12 betalende, 20 voor de halve coutributie en 49 kosteloos
die te Zierikzee 26 betalende en 10 kosteloos.
Verder werd.te.Tholcn, gedurende de wintermaanden, tee-
kenschool nret Uk leerlingen gehouden. De kosten dier school
werden gevonden uit -fcfrjflragen van de gemeente en de Maat-
schappjflofrtfbr van 'talgébieen, alsmede uit de schoolgelden
De teekenschool die men ook te Brouwershaven, hield^' bad
een 1 Ital leerlingen. Meer bijzonderheden omtrent deze school
zijn niet bekend.