MIDDELRURGSCHE
COURANT.
r 5.
Dingsdag
1858.
12 Januarij.
6 innen lanö s cl) r tij Din gem
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags eu Zetludags. Linnen deze gemeente en Vlis- j De prijs van gewone advenentien is 22 cent per regel; »an huwelijks, geboorte ol doodbekend-
lingen gesclliedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure. makingen enz., van één tot zes regels f 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
De abonnementsprijs per drie maanden is 3franco per posl f 3,4.0. Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens, op den dag der uitgave. i Voor elke plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt kontant.
Ediüe van maandag avond 8 ure.
middelburg 11 jaimaarij.
De gemeenteraad alhier zal op woensdag, des namiddags ten
1 ure, eene openbare zitting houden, ter behaudeling der na
volgende onderwerpen:
Missive gedeputeerde staien met bedenkingen besluiten on
derwijs; missive commissarissen wisselbank tot af- or. over
schrijving; missive nieuw benoemde leden plaatselijke school
commissie en hulponderwijzers; adres W. van den Abeele c. s.,
tot verlenging jaarmakt.
Volgens hedeu uit Rotterdam ontvangen telegrafisch berigt
zit het ijs in de vaarwaters den Noord en de Kil nog vast, en is
er alzoo geen vooruitzigt dat de stoombootdiensteu in de eerste
dagen zullen kunnen hervat worden.
Dezer dagen is alhier op het Bagijuenhof overleden Martien-
tje Ousse, weduwe Abraham Maij. Deze vrouw, welke den
ouderdom van S8 jaar had bereikt en oogenschijulijk in zeer
behoeftige omstandigheden verkeerde, waardoor zij dan ook
van liefdadigheidsinstellingen ondersteuning genoot, blijkt
thans in het bezit geweest tez'yu van ceue vrij belangrijke som,
door haar in staatspapieren belegd.
Bij de mededecling van de behandeling van de zaak van
Hermanni door de arrondissements reglbank alhier, voorko
mende in ons no. van 11. zaturdag, is verkeerdelijk gemeld dat
de heer mr. Sifflé ambtshalve met de verdediging was belast,
daar die heer ae verdediging op aanzoek van den beklaagde had
op zich genomen.
CU De fransche stoomboot Heine Mathilde, in de vaart tus-
schen Havre, Marseille en Antwerpen, is zaturdag in's rijks
dok te Ylissingen gekomen om nagezienteworden.
Naar aanleiding van het adres van den gemeenteraad van
den Helder, medegedeeld in ons vorig nominer, heeft de kamer
van koophandel en fabrieken te Vlissingen het raadzaam ge
oordeeld zich andermaal tot de tweede kamer der staten gene-
raal le wenden, liet door haar ingezondene adres is vanden
volgenden inhoud
Aan de tweede kamer der slaten generaal.
Bij haar adres van 7 november jlhad de kamer van koop
handel en fabrieken te Ylissingen de eer bij uwe vergadering
aan te dringen op de ondersteuning van liet plan tot aanleg en
exploitatie van den spoorweg van Vlissingen naar Venlo. Op
dat oogeublikachtlezij liet onnoodig liet nut van deze lijn, of de
voordeelen welke de haven, van Vlissingen aanbied, in bijzon
heden aan te toouen, omdat zij vermeende dat die allen bij uwe
vergadering genoegzaam zouden bekend zijn. Weinig vermoed
de zij dat de belangen van deze plaats, zoo wel als die van den
handel in het. algemeen, bijna te gelijker l ijd zouden worden
tegengewerkt, door het gemeentebestuur van den Helder, en
wel op eene wijze die het dringend noodzakelijk maakt dat de
kamer op ditgewigtige onderwerp terugkome.
De kamer kan niet ontveinzen dat liet aan uwe vergadering
gerigte adres van den gemeenteraad van deu Helder, van den
23 november jl., op haar eenen pijnlijken indruk heeft te weeg
gebragt., daar dit adres klaarblijkelijk ten doel beeft, bet beja
gen van eigen voordeel teu koste van dat van Vlissingen. De
overdrevene voorstelling van de gunstige gesteldheid der zee
gaten en haven van het Nieuwediep. die óf aan onkunde moet
worden toegeschreven, of aan opzettelijk verzwijgen van voor
die plaats minder gunstige waarheden, toont dat de raad wei
nig hare waardigheid heeft begrepen tegen over uwe verga
dering. Had zich de raad bepaald tol het, opsommen der voor
deelen welke het Nieuwediep aanbiedt, de kamer zou zich daar
over niet hebben geërgerd; nu hij echter zoo ver gaat otn die
welke Vlissingen oplevert geheel weg Ie redeneren, en dit onder
den schijn der grootste onpartijdigheid, vermeent de kamer niet
te mogen zwijgenmaar in het welbegrepen belang, niet alleen j
van deze gemeente, maar ook van geheel Zeeland, Noord bra-
bant en Limburg, op nieuw zich lot u te moeten wenden, ten
einde bescheidenlijk de onjuiste beschouwingen in het adres j
van den Helder vervat te ontzenuwen.
Zij zal zich uitsluitend bepalen lot de verdediging van de j
plaats harer vestiging, die van liet mede aangevallen Harlin- j
gen, aan de belanghebbende partij overlatende.
Ia de eerste plaats wordt m het adres gesproken van den I
naijver van Amsterdam, en de raad gelooft niet dat die plaats
de verwezenlijking van liet voornemen tot aanleg van een spoor- j
weg van het. Nieuwediep in deu, weg staat. De kamer acht het j
daarom evenwel nog niet. bewezen dal die spoorweg door Am
sterdam zoo wordt, verlangd, en indien liet geloof van den raad
eens bleek ongegrond le zijn, zou naar hare meening het groote
belang van Amsterdam bij zoodanige onderneming wel eens in
twijfel kunnen worden getrokken. Wat de naijver van Middel
burg aangaat. deze heeft, noch Vlissingen doen kwijnen, noch
Veere ten val gebragt. Beide sleden zijn vestingen, en hebben
haren achteruitgang zoo wel daaraan als aan hare insulaire po
sitie te danken. Deze nadoelen zullen voor Vlissingen als van
zelve uit deu weg zijn geruimd, zoodra (te nu reeds verleende
concessie zal zijn ten uitvoer gelegd; want niet hel tegenwoor
dige Vlissingen wordt alsdan liet punt waarvan alles uitgaat,
maar dat hetwelk bij de verwezenlijking van hel bestaande plan j
noodwendig moet en zal verrijzendat. buiten de vestingwerken
is gelegen; waar al de reuzenwerken die in het ontwerp zijn i
j opgenomen.zullen worden aangelegd, en dat met de nu beslaan- 1
de stad één groot geheel zal vormen.
j De raad noemt het Nieuwediep de schoonste haven van ons
I vaderland, en ontegenzeggelijk is dit zoo, wanneer daarmede
wordt bedoeld de eigenlijke haven mei hare maritime élablisse-
inenten. Op zulks voordeelen die grootendeeis met veel kosten
vau wege het rijk ziju verkregen,, mag Vlissingen niet in die
mate bogen; maar dit neemt niet weg dal tut lieden toe de
grootste en diepst geladen schepen ook te Vlissingen steeds
i eene veilige ligplaats voudeu en teil allen tijde kunnen binnen
komen.
Men geeft, hoog op van de gelukkige ligging voor het aan-
j doen der kust, de veiligheid er. de diepte in de haven. De kamer j
J wil gaarne erkennen dat wanneer men de kust aandoet van om
de west, dit veilig kan geschieden; doch houdt, zich overtuigd,
j dat voor de schepen welke daar benoorden vervallen, de eijcr-
I lanilsche en texelsche gronden oneindig gevaarlijker zijn aan
I de Hinder, üoster, Banjaard of de Liassen, waarvan vele voor-
beelden ten bewijze kunnen strekken.
I Men verzwijgt dat liet Schulpengat niet meer dan 60 palmen
diep is, bij gewoon laag water. Dit is echter zoo, en liet bewe-
I ren dat de diepst geladen schepen zelfs bij laag water dadelijk
I uit zee eene veilige ligplaats vinden, blijkt dus ongegrond le j
zijn. Ook de opgegevene diepte van 14 en 24 el, kan de kamer I
j niet zoo gaaf aannemen, omdat zij mei eenigen grond vermeent, j
j dat, weinige jaren geleden omstreeks ter hoogte vandedokslnis,
j eene droogte is ontstaan van slechts 50 palmen diepte, welke zij j
i echter niet weet of sedert, is weggeruimd.
I De felle stroom die hier langs de haven gaat. onderhoudt
j juist de grootste diepte en heeft nimmer eeuig schip verhinderd
i veilig binnen de haven te komen: de raad zou bezwaarlijk zijn j
j beweren kunnen staven, door het opgeven der namen van de
j schepen, welke voor de haven zouden ziju gebleven, waarvan j
hier niets bekend is. Het ongeluk aan de eiigelsche stoomboot i
j iiavensbourne overkomen, heeft niets gemeens niet de haven. I
i Die boot is niet iu de monding vau de haven gezonken, omdat j
j zij daar binnen moest, maar is opzettelijk daar ter plaatse i
[gebragt, na eene vergeefsche poging om met het bekomen lek I
naar zee te gaan, en de omstandigheid dat thans nog geladen j
I schepen, over die boot heen, de haven binnen komen, pleit niet j
in haar nadeel, liet, onheil had voorzeker bij meerdere omzig-
tiglieiu kunnen verhoed worden, en het zou eene ongerijmdheid
zijn, de gevolgen ecner verkeerde manoeuvre aan de haven le 1
j willen wijten. Bovendien kan zoo iets overal, ook aan liet I
Nieuwediep voorvallen.
Wal van de koopvaarders en eene natte haven wordt gezegd,
draagt mede de kennelijks!e sporen vau gebrek aan locale
kennis of overdrijving. De Westerhaven scheidt zich oumidde- j
lijk aanden ingang in twee armen, welke wel is waar met laag
water droog loopen, doelt waar de schepen steeds veilig liggen, I
zonder dat het noodig is die door takels voor het omvallen te
behoeden, zoo als men voorgeeft. Dat gedeelte, wal door den j
raadde koopvaardershaveu wordt geheet en, wordt gewoonlijk
gebezigd tot ligplaats voor de loodsvaartuigen, en uieer binnen
waarts voor binnenschepen, liet andere, de natte haven ge-
noemd, afgescheiden door eene nieuwe sluis, dient, grootendeels
voor zeeschepen, die daar gerustelijk kunnen binnen komen,
omdat de sluis eene wijdte heeft van 12 cl. Ook sleep-en
andere stoom booten maken daarvan gebruik.
De marinedok schijnt, men niet te kennen, of al weder opzet
telijk te verzwijgen. Dit biedt toch aan schepen van liet
grootste charier steeds de heerlijkste ligplaats aan: getuige de
winter van 1855. wanneer alleen in het dok 53 schepen van
verschillende natiën eeue schuilplaats vonden, waaronder er
waren van 5S palmen diepgang. Bovendien lagen brikken,
schooners, koffen en andere kleinere zeeschepen in de Wester
haven, in aanzienlijke getale. De bestaande havens zijn derhal
ve niet. zoo onbruikbaar als men voorwendt. Maar ai ware dit
zelfs zoo, dan nog zou dit weinig te bcleekenen hebben, waa
neer men nagaat, welke grootsche ontwerpen iu het spoorweg-
plan zijn opgenomen, of daarmede iu verband staan. De haven
die gemaakt zal worden, mei hare bassins, zal wel met iedere
andere kunnen wedijveren. Hare diepte moet gemiddeld gere
kend worden op 16.50 el beneden hoog-, of (by een verval van
3.70 el) 12,80 el beneden laag water. De sluizen zullen eene
wijdte hebben van '2ö, 16 en 8 el, en deze zullen aan het. Nieuwe
diep wel te vergeefs worden gezocht. Soortgelijke werken
zouden toch aldaar bezwaarlijk kunnen worden daargostchi.
omdat de aard van den grond dit verbiedtde inocijelijkhedeii
die men ondervindt bij hel maken van het drooge dok, geven
hiervan de sprekendste bewijzen. Deze haven heeft daarenboven,
nog het voordeel van on mid defy k aan de roede te zijn gelegen,
terwijl de reede van het Nieuwediep acliter Texel moet worden
gezocht, en de schepen daar in de haven worden gesleept, het
geen hier nimmer het geval behoeft te zijn.
De gemeenteraad wil zijne voordeelen nog sterker doen uit
komen. door te wijzen op
1. liet veilig aandoen der kust.
2. De geringe kosten voor de schepen.
3. tiet dadelijk aankomen aan de losplaats.
4. De mindere belemmering door het ijs.
Wat liet eerste punt. aangaat, hieronder zal wel zijn begre
pen, Jiet veilig inkomen in de zeegaten, en dan leveren (ie gaten
van Texel. Brouwershaven en Vlissingen alien goede gelogen-
heden op. De mindere diepte vanden Drempel in het gat vau
Texel kan echter voor buitengewoon diep gaande schepen wel
eens eeuig oponthoud veroorzaken. Daarentegen is de minste
diepte in de Wielingen 76. en iu het Oostgat 62 palmen, bij
gewoon laag water, en het verval dat aan het. Nieuwediep
slechts 1,15 cl is, bedraagt hier 3,50 a 4,50 el. Hierbij komt
nog dat. alle andere zeegalen iu meerdere of mindere mate, ge
durende den loop der lijden, gewigtige veranderingen hebben
ondergaan, en volstrekt, geen waarborg opleveren, dat waar
die thans veilig zijn, in het vervolg geeue oorzaken zullen ont
staan, die dezelve voor de scheepvaart gevaarlijk maken; terwijl
de Wielingen sedert onheugelijke tijden onveranderd zijn
gebleven, en zich nog immer in denzelfden loestand bevinden
als in den roemvolleu tijd van den onslerfelijken De Ruyler.
De gaten van Vlissingen behoeven dus niet. achter te staan bij
dat vau Texel, en in die bijzondere omstandigheden, waarin her.
laatste oppervlakkig de voorkeur zou kunnen verdienen, beslaat
er geen verschil, door de grondige kennis onzer loodsen van de
locale gesteldheid alhier. Tot staving van deze bewering zou
eene statistieke opgave kunnen sl rekken der ongelukkenwelke
plaats hadden buiten de onderscheidene zeegaten, en deze zou
niet in het voordeel van Texel zijn.
Wat betreft het tweede punt zal de kamer slechts aanvoe
ren, dat de onkosten voor beide havens gelijk zijn. Voorzoo
ver die binnen de haven gemaakt worden, kunnen deze, zoo
noodig, naar gelang der behoefte worden gewijzigd, in het. be
lang der plaats; en geene bevoegde autoriteit, zal ook iu dut.
opzigt hare eigene belangen uit het, oog verliezen.
In de derde plaats zou bet Nieuwediep de voorkeur verdienen
kunnen, indien alleen werd gelei op dc thans bestaande havens
van Vlissingen, doch de voordeelen welke de hiervoren be
schreven, nieuw aan te leggen haven zal opleveren, zullen niet,
kunnen worden betwijfeld, daar de diepst gaande schepen steeds
met volle lading uil zee, en dadelijk aan de losplaats, hunne
lading zullen kunnen ontschepen.
Het vierde punt, de mindere belemmering door het ijs. is
voorzeker van zeer veel gewiptevenwel zal een ingesteld on
derzoek nimmer ten nadeele van Vlissingen uitvallen. De rig -
ting van de haven aan het Nieuwediep, zai haar het meest
blootstellen aan ijs, bij oostc- en noord- of znid-oostewinden.
Juist bij staande winden uit die streken ontstaat meestal het
ijs, terwijl zuide- en zuidweslewindea, die voor Vlissingen na-
deeliger zouden zijn, gemeenlijk met dooi en stormen gepaard
gaan, waardoor liet ijs verdwijnt. Trouwens de ondervinding
j leert het bovendien, dat nien ien allen tijde, als alle havens in
[geheel noordelijk Europa gesloten zijn, veilig de zeegaten en
de havens van Vlissingen kan aandoen, en moge bij zeer strenge
en langdurige winters er al eens drijfijs voor de haven zijn ge-
j weest, dan heeft, dit nimmer 4 weken geduurd, zoo als de raa I
opgeeft. Te Antwerpen kan dit mogelijk zijn, maar wat Vlis-
suigen betreft, kan zoodanig argument den toets der waarL.I