Overleden H. Hoenderdos, weduwnaar van C. Couturier,
66 j. J. C. Benée, d. 5 m. C. van der Blom, jm. 20 j. J. L. Bec
ker, man van A. M.S. van Rhee, 61 j. C. Elie, vrouw van A. J-
Kruysse, 44 j.
Goes, van 19 tot 26 september.
Bevallen T. J. de Dreu geb. den Herder, d. A. Monhemius
geb. v. d. Bel, z. K. Immerseel geb. Zweedijk, z. S. M. v. d.
"Weert geb. de Beste, d. C. Rejack geb. de Bad, z.
OverledenM. Rijk, d. 22 m. J. G. van Maldegem, z. 1 m.
Zierikzee, van 19 tot 26 september.
BevallenC. Muste geb. Bakker, z. E. Yerkaart geb. de
Orolij, zoon.
Overleden J. A. Pieter, d. 5 m. N. Karreman, z. 9 m. C.
den Boer, d-9 m. J. P. van der Jagt, d. 6 w. D. de Winter, z.
7 weken.
Alloop verhoopingen en aanbesteilingen,
Op jl. zaturdag hebben alhier aan het lokaal van het provin
ciaal bcsl uur de aanbestedingen plaats gehad van het bouwen
van eenen kaaimuur te Sas van Gent, en van twcesteenen
landhoofden aan de dubbele draaibrug te Sluiskil, opliet kanaal
van Neuzen, met de levering van al de daartoe benoodigde
materialen, waarvan aannemer geworden is, de heer A. Postmus,
te Ellewoutsdijk, voor f 6500, eu van liet maken van eene
houten brug met houten landhoofdeu, in den polder Oud Noord-
beveland, nabij Colijnsplaat, met de levering van al de daartoe
benoodigde bouwstoffen, welk werk aangenomen is door den
heer M. do Vos, te Kortgene, voor f 11813terwijl dien zelfden
dag de herhesteding plaats had (als zijnde de aanbesteding van
29 augustus jl. afgekeurd) van het bouwen van een woonhuis
voor deu werkbaas van den calamiteuseu polder Willem Anna
(eiiand Zuidbeveland), met inbegrip van de vereischte materia
len, hetweik alsuu aangenomen is door den heer C.Steenblok,
te Bioseliuge. voor f 2410.
Het bouwen van een nieuw armweeshuis op de Heeren
gracht, nabij het gesticht no. 2 (oudmannen-en vrouwenhuis)»
met de levering van alle daartoe benoodigde materialen, is zatur
dag morgen aanbesteed, en onder nadere goedkeuring aange
nomen door M. A. van der Heil alhier, voor f 22,760.
Uiïeteoroilogïseïae waïanraseaaiïsngen
gedaan op 's rijks werf te Vlissingcn, des middags 12 ure-.
September 1857.
Wind
tb
g
.5
5 g
c/T
Laagste
temperat.
jenverschil
met de
hoogste.
Aanmerkingen.
20
Zo.
3
773.7
IG..3
0.58
S-17
0.0; 12.5
fS.o
helder.
21
N. N\v.
2
7G9.4
17.9
0.71
10-81
0.0
13.5
«8.0
betrokken.
22
N. No.
3
70.3.5
17.7
0.S3
11.GO
o.o
12.0
«Ü.O
betrokken.
23
Oost.
1
707.1
17.5
0.G0
8-71
0.0
11.0
«8.0
helder.
24
ZOost.
3
702.5
15.2
0.72
9-29
0.0
13.0
«9.0
betrokken.
25
Z. t. O.
2
759.9
1S.2
0.91
14-05
0.0
14.5
«5.0
dik mistig.
20
Zw.t.W
2
7 G 1.3
18.4
0.91
11-22
o.opü.5
«4.5
bijna helder.
S t a* 55 aï - g esa e r 3
Eerste kamer. Zitting van 24 september.
In deze zitting heeft de commissie van redactie vau een adres
van antwoord op de troonrede haar ontwerp ingebragt, gewij
zigd naar de daarop in de afdeelingeu gemaakte aanmerkingen.
De kamer zou op morgen, des middags ten 12 ure, dat ontwerp
in behandeling nemen.
Dit ontwerp is van dea volgenden inhoud
Sire
1. De eerste kamer heeft zich verheugd bij de plegtige ope
ning van de tegenwoordige zitting der staten-generaal van Uwe
Majesteit te mogen vernemen, dat Nederland voortdurend in
goede vs."standhouding met de andere mogendheden verkeert.
2. Wij hebben met genoegen gehoord, dat door Uwe Majes
teit van de zee- en landmagl weder een loffelijk getuigenis werd
gegeven. De roem onzer wapenen in Nederlandscli Indie wekt
onze innige deelnemiug op. Wij wcnschen dat door eene doel
matige uitbreiding van het materieel der marine aau onze nalio-
.^la/jj^e-Ungen aanvankelijk zal zijn voldaan.
f i. .ïn hét welzijn van 's lands ovcrzecsche bezittingen stellen
Wij in deze dagen een meer dan gewoon belang. Met naauwge-
'y.üihejd zillion wij de toegezegde wetsvoordragt onderzoeken,
die tot afschaffing der slavernij in 's rijks west-indische kolo
niën moeu leiden.
i. Wij waarderen het als een groot voorregt, dat het vader
land in den afgeloopcn winter gespaard mogt blijven voor ram
pen, door watersnood veroorzaakt, en vei heugen ons in de
bevredigende uitkomsten, welke de verschillende takken van
voiksvjijt over het algemeen hebben opgeleverd.
5. Op lioogcn prijs stellen wij Uwer Majesteits zorgen voor
ai hetgeen de veiligheid des lands verzekeren en de stoffelijke
welvaart der natie vermeerderen kan. Uitbreiding van spoor
wegen en van het onderling verkeer lean die welvaart bevorde-
tcïi. Wij vinden het billijk dat, bij den gunstigen toestand van
de schatkist, uwe opletlendheid gevestigd blijft op de behoefte
u:.n opbeuring der geldmiddelen van sommige gemeenten, en
achten het tijdstip geschikt om tot de overweging van daartoe
leidende maatregelen over te gaan. Wij vleijen ons dat eene
voortgezette schulddelging bij dat alles niet achterwege zal
blijven.
6. Te regt heeft U we Majesteit ons op de verpligting gewezen
om de zedelijke en verstandelijke ontwikkeling der natie gelij
ken tred te doen houden metden bloei onzer stoffelijke welvaart.
Wij hopen dat de werkzaamheden, welke de invoering der wet
op het lager onderwijs vordert, eene voorbereiding van de grond
wettige regeling van het middelbaar en liooger onderwijs niet
zullen vertragen.
7. Uwe Majesteit zal ons bereid vinden tot ijverig onderzoek
van al die wetsontwerpen, welke aan ons oordeelzullen worden
onderworpen. Moge de daaraan te besteden arbeid voor liet
vaderland gewenschte vruchten dragen
8. De overtuiging door u, sire, uitgesproken, dat de toestand
des lands vele redenen van tevredenheid schenkt, geeft ons stof
tot regtmatige vreugde. Moge het genot van zoo groote zege
ningen nopen tot dankbaarheid aan God, en een prikkel temeer
zijn om de tegenwoordige zitting der staten-generaal, onder
hooger bijstand, bevorderlijk te maken aan de welvaart en het
geluk vau Nederland!
Zitting van 25 september
Het ontwerp adres van antwoord op de troonrede werd
heden, nadat op de vijfde paragraaf twee wijzigiugen waren
voorgesteld, waarvan de eerste ingetrokken en de tweede ver
worpen is, onveranderd met algemcene stemmen aangenomen.
Het vastgesteld adres zal Zijne Majesteit den koning worden
aangeboden door eene commissie, bestaande uit den voorzitter
der kamer, de commissie van redactie, zijnde de heeren van
Meeuwen, van Eysinga, van Nisperi van Pannerden eu 't Hooft
van Benthuizen, en eindelijk de heeren Cremers en van Voort-
huyseu.
De kamer is daarop tot nadere bijeenroeping gescheiden.
Tweede kamer. Zitting van 25 september.
In deze zitting heeft de commissie, belast met het ontwerpen
van een adres van antwoord op de troonrede, haar ontwerp ter
tafel gebragt, dat naar de afdeelingeu is gezonden om aldaar te
worden onderzocht.
De kamer heeft bij hernieuwing gekozentot leden der com
missie voor de huishoudelijke aangelegenheden der kamer, de
heeren: Wintgens en Mackay, en tot leden der commissie voor
de stenografie, de heerenWintgens, van Bosse en de Brauw.
Zitting van 26 september.
In deze zii l ing zijn ingekomen twee wetsontwerpen tot wijzi
ging van hoofdstuk lleulXüder staats-begrooting over 1856.
De commissie van redactie voor het adres van antwoord op
de troonrede heeft haar ontwerp, gewijzigd overeenkomstigde
in de afdeelingeu gemaakte opmerkingen, ter tafel gebragt. De
beraadslagingen over dat ontwerp zullen op aanstaanden maan
dag, des voormiddags ten 11 ure, aanvangen.
Dit ontwerp luidt aldus
Sire
1. De staten generaal hebben bij de opening van deze hunne
zitting van U. M. mogen vernemen, dat het vaderland zich in
een zeer gunstigen toestand bevindt; de tweede kamer gevoelt
zich daarover verblijd en waardeert dien zegen, geschonken aan
uwer majesteits regering.
2. Wanneer goede verstandhouding heerscht met de andere
mogendheden, wanneer zee- en landmagt- met eer aan hare roe
ping beantwoorden, wanneer 's rijks oost-indischc bezittingen
mildelijk vruchten geven en toenemen in welvaart, wanneer
handel, scheepvaart en vele takken van nijverheid bevredigende
uitkomsten opleveren, wanneer de vaderlandsche bodem, veilig
gebleven tegen verwoestende natuurkrachten,een oogstschenkt
die reden geeft, tot dankbaarheid: dan, sirc! zijn bijna alle om
standigheden aanwezig, welke eene regering in staat stellen om
den voorspoed en het geluk vau een volk te bevorderen, en de
tweede kamer heeft met erkentelijkheid en vertrouwen de be
tuiging vernomen, dat het Uwer Ms. ernstig streven blijft, dien
voorspoed en dat geluk naar vermogen te helpen vermeerderen.
3. Ook de tweede kamer gevoelt de verpligting die op haar
en op de natie rust, om den lijd van vrede en voorspoed le ge
bruiken op eene wijze, die getuigt van dankbaarheid voor groote
zegeningen. Dc afschaffing der slavernij in 's rijks west incli-
sche koloniën zal, onder andere gelegenheden, er eene voor ons
openen om aan dien pligi gehoor te geven en tevens aan de stem
der menschelijkheid.
4. Het is echter oolc onze pligt, sire bij den gunstigen toe
stand, waarin de schatkist verkeert, te ijveren vooral die verbe
teringen in 's rijks financien en in ons stelsel van belastingen,
welke bevorderlijk kunnen zijn aan de welvaart van ons volk.
Aan de gewigtige maatregelen betrekkelijk de gemeente- finan
cien, welke U. M. aan onze belangstelling aanbeveelt, zullen
wij onze bijzondere aandacht wijden.
5. U.M. heeft aan de staten gencraalde vernieuwde voordragt
aangekondigd van wetsvoorstellen tot bevordering van den aan
leg van spoorwegen, tot regeling onzer regterlijke instellingen,
met een aantal andere van belangrijken inhoud, welke onafge
daan zijn gebleven; het is ons ernstig voornemen die te onder
zoeken met al den spoed, maar ook met al de zorg, welke zoo
gewigf jge onderwerpen vereischeu.
6. Met dankbaarheid, sire! heeft de tweede kamer dat ko
ninklijk woord vernomen, waarin U. M. het gevoel uitdrukte
eener dubbele behoefte om, bij de uitbreiding der stoffelijke
welvaart, ook de zedelijke en verstandelijke ontwikkeling van
het volk te behartigen. Zoo de menigvuldigheid der onderwer
pen, wier behandeling bij voortduring de zamenwerking der
wetgevende magfc vereischl, de aanbieding van vele nieuwe
wetsvoorstellen gedurende deze zitting niet zal gedoogen, wij
stellen er prijs op, dat de voldoening aan het voorschrift der
grondwet omtrent het middelbaar en hooger onderwijs intus-
schen wordt voorbereid en geene andere vertraging zal onder
gaan dan welke van tijdsbeperking onafscheidelijk is.
7. U. M. heeft bij de staten generaal de herinnering verle
vendigd, dat het de roeping is der wetgevende magt, het vader
land aan zich te verpligten. De t.weecle kamer wenscht daaraan
te beantwoorden met al hare krachten. Waar zelfstandige
mannen beraadslagen over de toepassing van betwistbare be
ginselen van staatsregt en volksbelang, daar is het onvermijde
lijk, dat zich verschil van meeningen openbaart. Maar wanneer
het betreft de warme gevoelens voor het dierbare vaderland,
waartoe de staten generaal bij het openen dezer zitting door U.
M. zijn opgewekt, dan sireis er bij ons volkomene overeenstem
ming, eu de tweede kamer uitzich met niet minder eenparigheid,
wanneer zij, gelijk zij doet bij deze plegtige gelegenheid, onder
inroeping van Gods zegen over den koning en zijn huis en het
volk van Nederland, aan het hoofd van den staat hare hulde
brengt en de verzekering aanbiedt van hare verknochtheid.
Zijne exc. de minister van financiën heeft bij de indiening dei-
ontwerpen van staatsbegrooting over 1858 liet volgende gezegd
Het gebruik van de nog beschikbaar gebleven sommen op de
vorige diensten, als f 22,525 over de dienst van 1853, van
f255,163 van 1854 is geweest tot inkoop en amortisatie van
schuld. Het voordeciig slot over 1855 beloopt f 13,769,964;
hiérvan is reeds f 13,400,000 besteed tot gelijk eindebovendien
zijn aangewezen f 175,000 ter gedeeltelijke voldoening van
Nederlands aandeel in de afkoopsom van den Sondtol, blijft
over 1855 ter beschikkiug f 194,964. Wat 1S56 aangaat, de in
komsten en middelen hebben opgebragt f104,818,323. Daar
onder bevinden zich echter f3,634,362, uit koopprijzen van
domeinen en f13,977,525 uit de batige sloten van 1853—55
aan de dienst van IS56 toegevoegd voor amortisatie en aflos
sing van schuld, benevens 28£ millioen uit de opbrengst van de
ovei'zeesche bezit!ingen. Deze sommen en 4 ton wegens de
onvervreemdbare rente ten laste van Belgie buiten beschouwing
latende,dan hebben de overige middelen opgebragt f58,306,440
terwijl zij geraamd waren op f 56,356,705, dus hebben zij de
raming overtroffen met f 1,949,734. In dit meerder bedrag
komen de directe belastingen voor mei f 131,311, de accijnsen
f129,044, de indirecte belastingen f 1,06,2,279, schcepvaart-
regteu f 13,'158, gouden eu zilveren werken f 36,371, domeinen
{'137,686, dc posterijen f 1SS.147, staatsloterij f12,702, mijnen
f 562, jagt- en visscherij f 9,737, en toevallige baten f 228,433.
De oorspronkelijke begrootingen van uitgaven bedroegen
f73,433,257. Zij zijn later verhoogd met f 20,594,099, waar
onder echter f20,022,525 voor schulddelging. Bovendien werd
eene wet aangeboden tot verhooging van het IXde hoofdstuk.
B met f 47,262. Hierdoor steeg de begrooting van uitgaaf over
1856 tot f 94,074,620. Maar de uitgaven zijn ook nu ouder dc
ramingen gebleven, en wel tot een totaal van f 1,360,282, waar
onder hoofdstuk IX A met f778,873, V met f 235,566, X met
f 1S7.831 enz. Hierdoor worden de werkelijke uitgaven gebragt
op f92,714,337.
Zoo doende levert het dienstjaar 1S56 thans reeds een ver
moedelijk voordeciig slot, van f12,103,990. Aau eene som van
f 11,725,000, tot dit saldo behoorencle, is echter reeds eene be
stemming gegeven, te weten f 1,725,000 voor ons aandeel in
den afkoop van den Sondtol, en 10 millioen tot inkoop van
nederlandsche schuld, waarvan de bestemming nader bij de wet
is te regelen. Het vermoedelijk dan over t.e blijven batig slot
over 1856 kan dus thans gesteld worden op f 378,990, behou
dens nadere verandering. Het zal nog eene aanzienlijke ver
meerdering ondergaan, wanneer in Js rijks kas zal gestort zijn
eene som van f 1,S00.000, afkomstig van dc koloniale bijdragen
over 1856. Die bijdragen zullen toch iu ronde som bedragen
dertig millioen, waarvan aan 's rijks kas reeds is uitgekeerd
2S£ millioen.
Zijne exc. wijst verder op den voordeeligen financielen stand
van zaken der overzeesche bezittingen, ook voor dit loopende
jaar; maar ook op de herhaalde aanvrage van ambtenaren om
verhooging van tractement, iets 't welk hoe langs hoe meer de
belangstelliugder regering trekt.
Het eindcijfer der begrooting van uitgaven voor I85S beloopt