MIDDELRURGSCHE
COURANT.
1857.
26 September.
i\° 116.
Zalurdag
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags en Zntiiriags. Binnen deze gemeenteen Vlis-
•ingen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden is 3franco per post f 3,40.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens, op den dag der uitgave.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regel; van huwelijks, geboorte ot' dood bekend
makingen enz., van één tot zes regels 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Voor elke plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt kontant.
Editie van Vrijdag avond Ai ure.
öimwnlcmDsclje lij&ittgm.
middelburg- 2» september.
"Wij achten het niet oaiienstig de marktbezoekers alhier te
herinneren dat bij het in werking zijnde plaatselijk marktregle-
ment is bepaald, dat voor de onderscheidene op de markten
verhandelde voorwerpen de tijd en plaats is aangewezen, waar
op die handel mag worden gedreven. Immers is, naar wij verne
men, gisteren tegen eenige landlieden door de poilcie proces
verbaal opgemaakt, ter zake van het verkoopen van granen op
andere uren en plaatsen dan de daartoe aangewezene, bij welke
gelegenheid een der handelaren zelfs moet beklaagd zijn van
verzet tegen de openbare raagt.
Ten gevolge van de beslissing, door het provinciaal geregts-
hof in Zeeland genomen in zake P. L. van Eersel, waarvan in
ons vorig no. is gewag gemaakt, is die persoon gisteren uit liet
huis van burgerlijke en militaire verzekering ontslagen.
Door eenige ingezetenen van het voormalig 4de district de
zer provincie, meestal grondeigenaren, is dezer dagen het vol
gende adces ingezonden aan de tweede kamer der staten gene
raal.
Mijne hceren Het is met een gevoel van vreugde, dat de
ondergeteekenden, wanende in het voormalig vierde admini
stratief district van Zeeland, het tijdstip zien aanbreken,
waarop de concessie tot bedijking van schorren in het Zwin,
door den vofigen franschen keizer aan wijlen den generaal
graaf van Damrae voor twee en vijftig jaren verleend, zal ein
digen en die aanzienlijke bezittingen het rijk zullen toebe-
hooren.
Heeft toch het rijk eeue zoo groote reeks van jaren de
aanzienlijke inkomsten van uitgestrekte vruchtbare gronden
moeten derven, ook voor het landbouwersbedrijf gingen er bijna
alle voordeelen van verloren, daar het veldwerk, zoo niet uit
sluitend, toch voor het meerendeel door vreemdelingen werd
verrigt, terwijl men de rijke veldvruchten van den akker naar
Belgie, zonder betaling van regten zag uitvoeren.
Met ongeduld is het einde dier concessie jaren lang door de
ingezetenen dezer landstreek te geraoet gezien, en nu het
oogenblik weldi£ is aangebroken, waarop men dien knellenden
band voor den landbouw zai zien verbreken, mag men voorzeker
de vreugde regtmatig uoemen, die daardoor bij alle stauden der
maatschappij in deze streken is ontstaan.
Doch de vreugde dat die concessie op den 23sten dezer maand
geëindigd is, kan niet gezegd worden ongestoord te zijn, daar
de ondergeteekenden met bekommering hebben meenen te
ontwaren, dat niet alle landerijen tot die concessie behoorende,
door de erfgenamen van wijlen den generaal van Damme zullen
worden ontruimd, doordien zij schijnen, hoe ongegrond ook, van
oordeel te wezen, dat die gronden, welke later zijn bedijkt
geworden, dan eerst aan het rijk zullen behooren te worden
afgestaau, waanneer er twee en vijftig jaren na de bedijking
zullen zijn verloopen.
Zonder te willen treden in eene beoordeeling dezer questie,
zijn echter de ondergeteekenden niet volkomen gerust gesteld,
of niet het opgerezen geschil tusschen het rijk en de erven van
Damme, aanleiding zou kunnen geven tot het aangaan eener
dading, die, hoedanig ook tot stand gekomen, noodlottig voor
het rijk, als ook voor de alhier wonende ingezetenen zou wezen.
Noodlottig voor het rijk, omdat men de waarde der onroerende
goederen niet beter leert kennen, dan bij eene openbare veiling,
wanneer die met beleid en onder inachtneming der plaatselijke
gebruiken wordt aangelegd, en niet zoo als de domein-veiling,
welke volgens nevensgaande catalogus no. 67, op deu 6 october
1857 te Oostburg, ten overstaan van den notaris Le Nobel zal
worden gehouden, daar de kavels in geraelden catalogus om
schreven, voor het meerendeel worden zamengevoegd, waar
door de hoegrootheid zoo aanzienlijk wordt, dat men dergelijke
goederen niet onder het bereik stelt dan van den aanzienlijken
buitenlander of van eene compagnieschap, die particulieren
zoekt uit te koopen en voor een' betrekkelijk geringen prijs,
wegens gebrek aau concurrentie, eigenaresse wordt en die eeni
ge weken of maanden later de zelfde goederen, verdeeld in veel
kleiner kavels of perceelen, publiek laat veilen, om zoo doende
zich zelve tot nadeel van 's rijks kas eeue aanzienlijke winst te
verschaffen.
Noodlottig ook voor de alhier wonende ingezetenen, door
dien zij om vorenstaande redenen, buiten de gelegenheid gesteld
worden, eenige landerijen van het rijk aan te koopen, ten einde
hun bestaan te verbeteren en daarmede ook meer uitbreiding te
geven aan het verleenen van arbeid aan de minvermogenden.
De ondergeteekenden kunnen zich ook niet voorstellen, hoe
het mogelijk zou wezen, dat het nederlandsch gouvernement
tonnen gouds op het spel zou zetten, ten einde vreemdelingen
ten nadeele van ingezetenen te believen, door het aangaan eener
dading over kostbare schorgrouden, waarvan de waarde niet dan
na een zeer zorgvuldig en onpartijdig onderzoek kan gekend
worden, maar gelooven het integendeel voor waarheid te moe
ten houden.dat het gouvernement tot een beter inzigt zal ko-
men, door de rijpe schorgrouden in het Zwin op eigen kosten
te doen indijken en die alsdan bij kleine kavels iu het openbaar
te doen verkoopen, als ontegenzeggelijk het beste resultaat voor
's rijks schatkist zullende opleveren.
Verre weg het grootste getal gemeentebesturen van het voor
malig vierde district van Zeeland zijn zóó overtuigd geworden
van het groot gewigt der vorenstaande zaak, dat zij gemeend
hebben de aandacht van den heer minister van financiën daarop
te moeten vestigen, in de hoop dat de aangewende pogingen,
niet zonder vrucht mogen wezen tot wegneming van veler be
kommering.
Vermits het evenwel onbekend is of de pogingen der ge
meentebesturen de gewenschte gevolgen zullen hebben, zoo
zijn de ondergeteekenden te zamen overeengekomen om zich
te wenden tot de tweede kamer der staten-generaal, aan u mijne
heeren, eerbiedig verzoekende, om, het zij door interpellatie of
op eene andere wijze, de belangen van het rijk, zoowel als die
van de ingezetenen in het voormalig 4de administratief district
van Zeeland, in deze hoogst belangrijke zaak, met alle krach
ten te behartigen en voor te staan, door in geene eventuele
dading, die het gouvernement met de erven van Damme mogt
trachten aan te gaan, toe te stemmen, opdat het rijk alle de
daaruit voortvloeijende voordeelen geniete en de ingezetenen de
vruchten van den vaderlandschen bodera mogen deelachtig
worden, waarvan zij door de noodlottige gevolgen eener
vreemde heerschappij, tot heden in zoo menig opzigt en op
velerlei wijze zijn verstoken gebleven.
Aardenburg, den 21 september 1857
Bij het parochiaal roomsch katholiek kerkbestuur te Vlis-
singen bestaat, naar wij vernemen, het voornemen om tot
gedeeltelijke voorziening iu het tekort der kosten van aanbouw
eener nieuwe kerk aldaar, eene verloting te doen plaats hebben,
zamerigesteld uit 20,000 loten van 50 cent, waaronder honderd
prijzen. De kouinklyke magtiging daartoe moet bereids zijn ver
kregen.
Aan een brief uitRobe-Town (Guichenbaai) van 2 julij 11.
wordt het volgende ontleend nopens de stranding van het ne
derlandsch schip Koning Willem II:
/rOp 25 junij arriveerde het hollandsch schip Koning Willem
II, a S00 tonnen, gezagvoerder L. R. Giezen, van Hong Kong
met chiuesche landverhuizers, welke allen in goeden welstand,
na aankomst werden gelost, en was daarna, uit hoofde van het
slechte weder, verhinderd zijne reis te vervolgen, hetwelk den
29 tot een zoodanigeu storm van hetZ. W. overging, dat de ge
zagvoerder zoo veel mogelijk zijne ra's aan dek nam enz., doch
niettegenstaande zulks, dreef het schip van zijne ankers, dat
tot den middag van den 30 voortduurde, toen de gezagvoerder
zeil maakte om te trachten van lager wal te komen, aangezien
de pompspil door de hevigheid van den storm over den kop was
gegaan. Het schip strandde evenwel nagenoeg 3 mijlen van
Robe-Town en was iu minder tijds dan zulks hier beschreven
kan worden een tocaul wrakde zee sloeg hevig over hetzelve
heen, en het vooruilzigt voor de zich aan boord bevindenden
was niet anders dan een wissen dood. Zoodra te Robe-Towu
het wrak werd gezien, gaven de heeren Ormeroo aan alle de in
hunne dienst zijnde manschappen bevel, zich naar de stran-
dingsplaats te begeven om zoo veel mogelijk adsislentie te
verleenen, en grootencleels heeft men aan de pogingen dezer
menschen de redding der behouden geblevenen te danken. De
militaire magt, met luitenant Sanders aan het hoofd, was even
als de policie, onder korporaal Warren, ook spoedig tegenwoor
dig, en men wedijverde inderdaad zijne natuurgenooten van een
gewissen dood te redden, doch nog vóór de aankomst van het
grootste gedeelte der genoemde personen had het ongeluk reeds
plaats gevonden. Kort na het stooten van het schip werd eene
boot van het wrak te water gelaten, waarin de opperstuurman
met de rest der equipage zich begaf, behalve den gezagvoerder»
die door het breken van de vanglijn der boot op het wrak bieef-
De boot had slechts eene korte distantie afgelegd, toen zij door
gebrek aan riemen kantelde, volliep, hare levende lading in de
golveu liet spartelen en van de 25 personen, die het schip ver
lieten, waren slechts 9, waaronder de opperstuurman, die meest
bewusteloos den wal bereikten. Deze zijn allen met groot
levensgevaar gered door hen die (e dien einde waren toegesneld,
waaronder voornamelijk behooren de heeren Evans, Fielt en
Mac Donald, welke door een klein getal personen ondersteund
werden, zonder welke hulp allen zouden zijn omgekomen. Al
ler oogen waren nu op den gezagvoerder gerigt, die zich nog
steeds aau een gedeelte van het achterschip vastgeklemd hield,
dat zoo nabij den wal was gedreven dat ieder teeken van hem
opgemerkt en zijn hulpgeschrei boven het geloei van den storm
kon worden gehoord door een honderdtal menschen, welke,
zonder hein eenige hulp te kunnen toebrengen, aan strand ston
den. De ongelukkige wees op de booten welke op het strand
lagen, doch allen waren door deu storm onbruikbaar, inderdaad
indien zij ter zeebouwing geschikt waren geweest, was het even
wel eene dwaasheid geweest daarmede de branding te trotseren.
Menig uur had de arme man reeds in deze verschrikkelijke
positie verkeerd, zonder te weten of de plaats, waaraan hij zich
nog vastklemde, niet onder hem zou weg zinken, dat onvermij
delijk zijn dood zou geweest zijn. Alle pogingen tot communi
catie van den wal lot het schip of omgekeerd waren vruchte
loos. De zon was ondergegaan, de nacht brak aan en de verza
melde menigte ging met gebroken hart naar huis. Gedurende
den ganschen avond werden talrijke belooningen uitgeloofd tot
redding van den gezagvoerdermr. John Ofmeroo loofde 50
uit aan het bootsvolk der baai, indien zij mogten slagen. Een
kleurling bood voor eene zekere som aan, met eene lijn naar het
wrak te zwemmen, waarop door den heer Evans overland eene
kleine boot werd aangevoerd, om zoo noodig te gebruiken.
Bezig zijnde deze plannen ten uitvoer te leggen ontvangt men
het berigt, dat de gezagvoerder ten 10 ure behouden aan land
was gekomen en dadel ijk naarRobe-Town was vertrokken. Het
bleek dat de wind was veranderd en een vat aan land was ge
spoeld, waaraan de gezagvoerder eene lijn had bevestigd, met
weike de menigte had getracht hem door de branding te halen,
en zulks was gelukt. Tot nog toe is geen der lijkeu der verdron
ken manschappen aangespoeld."
Men verneemt dat de heer II. Nienhuis, hoogleeraar in de
regten aan de hoogeschool te Groniugcn, zijn emeritaat heeft
aangevraagd.
Uit Amersfoort berigt men den uitslag der verkiezing aldaar,
voor een lid der tweede kamer, ter vervanging van den heer van
