N°' 100.
Donderdag
20 Augustus.
Üimu'iüanöscljf tijdingen.
Dexe courant verschijnt des dvnjrsdags, donderdags en z..tvuJ.&gi. Linnen deze gemeente en VUs-
»iDgen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maandeD is 3franco per post f 3,40.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens, op den dag der uitgave.
De prijs van gewone advenentien is 23 cent per regelvan huwelijksgeboorte of dood hekend
makingen enz., van één tot zes regels f 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen,
Voor elke plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt kontant.
iiditie van woensdag avond 41 lire.
Middelburg S9 iiugsastus.
De gemeenteraad alhier heeft heden eene korte openbare zit
ting gehouden, waarin echter geen genoegzaam aantal leden
aanwezig was om over le kunnen gaan tot het onderzoek der
geloofsbrieven van de herkozeue raadsleden.
In eene zitting welke bepaald is op aanstaanden vrijdag na'
middag ten half twee ure, zal daartoe alsnu worden overgegaan.
Naar men verneemt is door de vereenigirig van gemeente
secretarissen, aau iederen secretaris der hoofdplaats van een
kanton gezonden:
1. Een concept-adres aan den koning, houdende verzoek om
eene rijks jaarwedde, en wel op grond, dat vele gewigtige werk-
zaamheden, zoo als onder anderen militie en schutterij, hel
palentregt en kadaster, de jagteu visscherij, het bevolkings
register, enz., door den gemeentesecretaris ten behoeve van het
rijk verrigt worden.
2. Een dergelijk adres aan den koning, houdende verzoek
tot wijziging van art. 95 der gemeentewet, in dien zin dat het
slot daarvan aldus worde gelezen: //en. nadat gedeputeerde
staten zijn gehoor .1 geschorst en onder onze goedkeuring
ontslagen."
Genoemde vereenigiug verzoekt de genoemde stukken onder
de ambtgeuooten in ieders kanton te doen circuleren, met uit-
noodiging zoodanige adressen aan Z. M. in te dienen.
Uit Luxemburg wordt gemeld, dat de kantonnale kiezers
tegen 20 dezer opgeroepen zijn tot het kiezen van afgevaardig
den voor de nieuwe staten.
Tevens wordt gemeld, dat jl. woensdag de Nieuwe rotter-
damsche courant aldaar op nieuw in beslag is genomen.
Uit Amsterdam wordt geschreven, ouder dagteekening van
deu 15 dezer:
//Het zangersfeest is heden lot aller genoegen afgeloopeu.
Al spoedig werd medegedeeld, dat de beide bekroonde toon
dichters van de prijs-komposilien: Neerlauds taal en Janmaat,
gedichten van dr. J. P. Heije, waren de heeren August Stille,
van Maastricht, en Richard Hol, van Amsterdam."
Uit Rotterdam schrijft men dat met het schip Joan ook naai
de Kaap is vertrokken de dichter A. van der Hoop Jrsz., met
voornemen zich daar te vestigen. Hij zal eene beschrijving
zijner reis en der Kaap-kolonie in het licht geven.
Men leest in het Tijdschrift voor Nederlar.dsch Indie:
Een paar jaar geleden kwam de regering op het denkbeeld! om
aan deu minister van koloniën te verzoeken, iemand volkomen
met het postwezen bekend uit Nederland naar Indie te zenden,
ten einde aldaar aan het hoofd der posterijen te staan en al zoo
danige verbeteringen in het indisch postwezen in te voeren, als
waarvoor het blijken zou vatbaar te wezen. Het gevolg daarvau
was de uitzending van den heer Theben Tervile, thans direc
teur der posterijen te Batavia. Na zich met den loop van de
postdienst bekend te hebben gemaakt, deed de heer Tervile
eene reis over geheel Java. Hij moet in het verslag zijner reis
belangrijke gebreken aangewezen en gewigtige hervormingen
voorgesteld hebben. En wat is nu liet gevolg daarvan geweest?
Dat de zaken van het postwezen nog iminer in den zelfden
gebrekkigen toestand verkecren als vroeger. Ieder land is er op
uit om de brievenpost zoo laag mogelijk te stellen. Op Java
denkt inen er geheel anders over. Een brief, vau Banjoewangie
naar Anjer gezonden, kost ruim eens zoo veel als een brief per
landmail van Java naar Holland geexpedieerd! Naar ons inzien
kan aan dien treurigen slaat van zaken niet tc spoedig een eind
worden gemaakt. Een laag, billijk enmniform posltarief behoorde
reeds voorlang in Indie te zijn ingevoerd. Ook zou men de be
st elling van de mailpakketten, die nu plaats heeft vier of vijf
ureu na aankomst der mailboot, zeer kunnen bespoedigen, als
de mail-agent beiast werd met liet sorteren der brieveu en pak
ketten gedurende den over logt van Singapoera naar Batavia-
Hij zou er al den lijd toe hebben, want dereis duurt gewoonlijk
vier of vijf dagen, terwijl in liet kontrakt met de reederij van de
mailboot bepaald is, dat aan deu agent eene geschikte en ruime
plaats aan boord tot dat einde moet worden afgestaan. Waarom
tot. dusver van die bepaling geen gebruik is gemaakt behoort,
tot de indische onbegrijpelijkheden.
Het dorp Escurial, ofzooals de Spanjaarden zeggen, Escorial
ligt 15 uren ten noorden van Madrid in eene hooge bergstreek,
waar het immer koel en frisch is. Koning Filips II gelastle
zijnen beroemden architect Herrena om aldaar in één gebouw
eene kerk, een klooster en eeu paleis te vereenigen, en aan dat
gebouw den vorm van een rooster te geven, waarvan de 4 hoek
torens de pooten moesten verbeelden, ilij wijdde dit klooster
aau San Lorenzo of deu heiligen Laureutius, die op een roos-
Ier levend verbrand was. Eilips II had een ambassadeur te Ve-
nelie, die aldaar een groote verzameling grieksche en romeinsche
manuscripten had bijeengubragt.en toen bij zijn dood bleek, dat
zijn boedel te kort schoot, nam de koniug de manuscripten tegen
betaling der boedelschulden over en legde die neder in de kloos
ter-bibliotheek vau Sail Lorenzo, waar zij, vereenigd met 3000
arabische handschriften, eene aauzielijken collectie uitmaakten.
De waarde dier grieksche en latijnsche handschriften, zoo ver zij
niet van med.schen inhoud zijn, is tot heden onbekend gebleven.
San Lorenzo en zijne boekerij is geen staatsdomeiu, bet, is een
patrimouio royal, een kroondomeiu, waartoe niemand dan de
koningin toegang verleunen kan. In het vorige jaar had de heer
Mulder professor in de oostersche talen te Munchen, hoewel van
hooge aanbevelingen voorzien, twee maanden gepoogd toegang
tot de arabische handschriften te verkrijgen. Onze landgenoot
dr.Tjalling J. Halbertsma, een leerling der klassische school te
Leyden, was juist in de keizerlijke bibliotheek te Parijs met. de
grieksche haudsclirifieu bezig, toen hij van een ander verwittigd,
toch meende te moeten weten, wat. er van de zaak was. Hij reisde
dus op eigen kosten naar Madrid en had het geluk om spoediger
te worden toegelaten, dan professor M ulder. Terwijl deze de
arabische handschrifteu bestudeert is dr. Halbertsma thaus met
de grieksche bezig. Sedert den 6den junij brengt dr. Halberts
ma dagelijks 5 uren, zijnde de toegestane tijd van admissie, op
de boekerij van SanLorezo op het Escurial door, zonder dat
men van de resultaten iets heeft vernomen.
B3enoemiu*£eii en besluiten.
Erkend als consuls van Belgie, bij besluit van 31 julij jl., de
heeren G. Suermondt en D. L. W. Hooglandt, respectievelijk
te Batavia en Padang.
Marine en lepfer.
Zaturdag morgen is Zr. Ms. brik de Zeehond, gekommandeerd
door deu kapitein luitenant ter zee M.C. van Vreeland, naar
zee gezeild, aan boord hebbende de adelborsten der 1ste klasse:
A. J. Thurkow, J. H. Beuthem lleddiugius, J. J. Engelvaart,
C. ten Bosch, J. W. Visser, F. II. vau der Kop. C. E. Uhleubeck,
G. M. Schuurman, C. C. Vermeer, L. J. E. Hajeuius, J. M. H.
Bervoets, A.J. Willekens, C. Schuylenburg,, C. A. Niesen, C.
J. Marinkelle, jlir.T. E. deBrauw, H. II. Boers, G.J.W. Hoog-
winkel, II. B. van Daalen, C. de Klopper, K. A. Stakinan Bosse,
L. D. A.Eortein, P. E. Winkelman, J. J. leEevre de Montiguy,
J. D. Hooglandt en J. P, Mercier, welke aan boord worden ge-
bragt van Zr. Ms. oorlogschepen de lluyter eu Wassenaer, zich
in de Middellandsche zee bevindende.
Aan boord van Zr. Ms. wachtschip de Rijn te Hellevoet-
sluis is geplaatst de luitenant ter zee 2de klasse j hr. J. H. P.
von Schmidt auf Altenstadt.
Naar men verneemt zal het bevel over Zr. Ms. stoomschip
j Ariijoeno, welke bodem nog inden loop van dit jaar te Helle -
j voetsluis in dienst zal worden gesteld, worden opgedragen aan
den kapilein luitenant ter zee J. A. K. van Hasselt.
Zr. Ms. transpurtschip Merwede. kóniinandaiit luitenant
ter zee 1ste klasse R. C. Sloos, van Batavia naar Nederland, in
den 22 junij 11. in Simonsbaai (kaap de Goede lloop) binnen
geloopen.
Zr. Ms. brik de Lynx is zaturdag buiten diensten de
etat-major op non-activiteit gesteld.
^ost-indisc'ie fiiolomceii.
Uit de bij het departement van koloniën ontvangen berigteu
blijkt, dat lusschen den 20 en 30 junij jl te Batavia, de laatste
lijdingen zijn ontvangen van de wester aldeeling van Borneo,
Macassar, Menado. Ternate, Amboina, Bauda en Timor: zij h i-
deu over liet algemeen gunstig.
In de wester aldeeling van Borneo was, op verschillende
plaatsen, de rijstoogst door overstrooming benadeeld.
In hei westelijk gedeelte van Timor is de maïsoogst mislukt.
Hier en daar laat de gezondheidstoestand te wenschen oveN
Te Sambas lieerscheu koortsen, de vreesselijke berri-berri-ziekte
die onlangs vrij lievig te Billilon heeft gewoed, doeli aldaar
thans nagenoeg is verdwenen, heeft zich kortgeleden te Bata
via vertoond. Van 200 lijders (inlaudevs) zijn binnen weinige
dagen 131 gestorven en voor het behoud der overigen wordt
ondanks alle daartoe aangewende middelen gevreesd. Het is
1 den geneeskundigen nog niet gelukt eeu beproefd middel tegen
die ziekte te vinden.
In verschillende gedeelten der residentie Menado doet zich
ouder de bevolking een geest van werkzaam beid bespeuren, die-
vroeger onbekend was. In het landschap Gorontalo zijn de wijd
en zijd verspreide woningen reeds tot kampongs vereenigd, het
geen het gezamenlijk bearbeiden van tuineu mogelijk maakt.
Reeds heeft de rijstoogst iu 183(i dien vau vroegere jaren ver
overtroffen, hetgeen grootendeels wordt toegeschreven aan de
betere behandeling des velds. De oude kolfijtuinen, die, hoe
zeer sedert dertig jaren verlaten, nejg vrij goed slaan, worden
op nieuw in cult uur gebragt cn met nieuwe aanplanlingen ver
meerderd. De hoefden hebben uit eigen beweging, verzocht
pepertuinen le mogen doen aanleggen. Hiertoe zal goed zaad
van Java worden gezonden, terwijl men ook door middel vau
goede javasche zaadpadie, zal trachten de hoedanigheid van do
rijst te verbeteren. Het gouvernement heeft 300 patzols en 200
schoppen naar Menado doen zenden, om kosteloos aau de be
volking van Gorontalo te woorden verstrekt, tot nog toe zijn d e
werktuigen daar zoo goed als onbekend.
In het begin der maand mei is van uit Sintang (wester aldee
ling van Borneo) eene expeditie, bestaande uit 75 man infan
terie en eenige artilleristen met een handrnortier, onder bevel
van deu kommandant te Sintang, den kapitein P. M.Barberini/,
en vergezeld van den assistent-resident von GafEron, iu kleine
vaartuigen de Melawi rivier opgestevend, om den aanhaug van
eenige vroeger uitgewekene en nog niet iu onderwerping geko
men siutaugsche prinsen, die zich daar verschanst hadden, ie
verdrijven. Weinige dagen later volgde Zr. Ms. stoomschip
Onrust, dat wegens den lageu waterstand, de Melawi niet vroe
ger had kunnen opstoomeu. Ondersteund door dit stoomschip
werd den 8 mei eene aanzienlijke versterking van deinsurgen-
teu te Soengi Man stormenderhand ingenomen en daarna ge
slecht. De vijand leed daarbij zwaar verlies m verspreidde zich
in de wildernis. Onzerzijds werden gedood twee inlandse he
fuseliers en een inlandsch matroos, eu gewond drie europe che
en een inlandsche fuselier, benevens een europesche matroos en
een inlandsche roeijer.
De Chinezen die met de op de kust van Cochin-China afge-
loopene nederlandsche bark Henrietta Maria te Batavia aange-
bragtzijn, worden voor hel mijnwerk op Billilon geëngageeid
Zij zijn inmiddels te Batavia op kosten van dei/ laude gevoed en
gehuisvest.
De telegraaf over Java is gevorderd tot Samurang. Denlb