-
behoefte aan gevoeld, terwijl hier waar men geen buitenvaart
.heeft, wel eene kamer bestaat.
De heer van de Putte doet hulde aan de denkwijze van den
voorzitter oui bestaande instellingen to bestendigen, maar even
zeer als hij bij de daarstclling het nut cener kamer betwijfeld
heeft, doet hij dit bij liet daar zijn nog, en dat dit het eenig or
gaan zou zijn voor den handel, meent hij te moeten betwijfelen,
omdat men o. n. over het tarief van in- en uitgaande regten het
gemeentebestuur heeft gehoord de raad zou dus zijns inziens
eene commissie uit zijn midden kunnen benoemen, voor zaken
van handel en nijverheid, hocdanige commissie der gemeente
geen geld kost.
De heer Smallegange motiveert zyne afkeurende stem, door
te zeggen dat hij geene gemeente uitgaven kan toestaan waar
van hij het nut niet inziet.
De lieer mr. de Knokke van der Meulen zegt dat het konink
lijk besluit, waarbij de oprigting van kamers van koophandel
toegelaten wordt, spreekt van uitgebreidheid van handel of
nijverheid, iets wat hier niet bestaatop de gronden door de
beide vorige sprekers aangevoerd, zal ook bij er tegen stemmen.
Den heer van Voorst Vaderzou het leed doen een nieuw ge-
I.miw oinver te halen, maar-wanneer dat gebouw blijkt zoo
bouwvallig te zijn, dat de bewoners het verlaten, dan is het
beter af te breken dan do gelieelc instorting af te wachtenof
schoon de uitgaaf betrekkelijk gering is, moet de gemeenteraad
ook op kleine-uitgaven letten; ook hij verklaart er zich tegen.
De voorzitter beantwoordt die verschillende bedenkingen:
!;ij wijst er op dat voor de daarstclling .der kamer is aangeno
men het beginsel dat de uitgebreidheid van handel en nijverheid
die noodig maakt en dus liet argument van den heer van der
Meulen niet opgaat; dat wel is waar, de gemeentebesturen, bij
exceptie, op het tarief van in- en uitgaande regten.gehoord zijn,
doch ilit niet uitsluit dat de kamers van koophandel, in den re-
- cl, de adviserende ligchamcn der regering zijn, zoo als dan
ook hunne roeping alleen is om adviezen te geven.
Na nog ccnigc woordenwisseling, wordt het voorstel van den
voorzitter, met algemeen*) stemmen (behalve die des voorstel
lers) verworpen.
De rekening der geincente-npotheek over 1S56 wordt gele
zen cn goedgekeurd; daaruit blijkt dat ruim 2500 recepten zijn
■bereid, die 00 cent het stuk hebben gekost, doch dat indien liet
tetal voorschriften tot 5000 gestegen was, zoo als begroot was,
ieder recept slechts 17b cent zou hebben gekost. De bcgrooting
voor die instelling wordt mede goedgekeurd op f 930,73.
De rekening der schutterij over 1856 cn begrooting 1S58, de
rekening van werklieden en de gemeente-rekening die -wordt
(vergclegd, worden gesteld in handen der financiële commissie.
Een staat van oninbare posten op den lioofdelijken omslag
over 1850. ad f 16 wordt goedgekeurd.
Dc rekeningen der godshuizen, die tot informatie zijn toege
zonden, zullen bij de leden worden rondgezonden en in het
archief gedeponeerd.
Wordt gelezen eene missive van hoeren regenten ovcv die
gestichte», daarbij, iu plaats van den heer van Kalmthout, die
bedankt beeft, voordragende tot lid van hun eollegic, de heeren
I'., S. A. Knitel en.F. A. Sn zijn jr.
Benoeming ter volgende vergadering.
Een drietal verzoeken om grond op erfpacht, en een dorge-
iij!; tot erlanging van een nieuwen cijnstirel, zullen worden rond
gezonden en ter volgende vergadering behandeld.
Wordt als ingekomen medegedeeld, een verzoek van den heer
■'I. J. Bocije, om 6 maanden afschrijving van den hoofdelijken
zuslag over 1857, wegens vertrek naar Bridle.
Op het verzoek van dc vcrecniging van burgemeesters cn sc-
•returissen van Arnhem, om aan Z. M. een verzoek.in tc dienen
t"t wijziging der armenwet, betrekkelijk het domicilie van on
derstand en dit met do kerkelijke wet in overeenstemming te
brengen,.:wordt, op voorstel van burgemeester en wethouders,
overgegaan tot de orde van den dag.
Burgemeester cn wethouders stellen voor, dat de raad
hcsüsse tot het doen beklinkcren der kleine kaai, hetgeen hunne
inziens urgent is en waarvoor wel een post op de begrooting
uorkomt, doch met voorbehoud dat de raad daarover zelf
bcsehikkewordt zonder discussie goedgekeurd.
Aan liet algemeen armbestuur wordt magtiging verleend tot
af- cn overschrijving op de begrooting voor 1856, van den post
van bedoelingen op dien voor restitutie» ad f 120,724.
■Worden medegedeeld dat zijn ingekomen
van Jiecrcn gedeputeerde staten twee brieven tot gocdkcu-
i;ig van af'- cn overschrijving op de begrooting der gemeente en
«Ier schutterij over 1856
2. brief van de 7 dc afdccling der'Maatschappij van landbouw,
houdende dankbetuiging voor dc welwillendheid in sommige
opzigten ondervonden, l>ij gelegenheid der jaarlijkschc verga
dering en tentoonstelling;
van de kanjer van koophandel, verzoek om bij het gemeente-
T) es tuur v>cr^K.i;mjabgcn aan tc dringen, op antwoord betrek
kelijk- zifkcix? uitdrgk kih^ van dat bestuur, als zou de kamer
'.ich niet ineijutssfcnd^ waardigheid hebben gedragen
4. de ^itoqcss.en vgi'ba|l Voor de verkiezing van raadsleden,
cn 5: eenige'staatsbladen.'
Daarna-i$ de vergadering gesloten.
VERKOUT!'] MEDEDEELING
VAN HET
■■OOR HEEREN GEDEPUTEERDE STATEN VAN ZEELAND,
volgens.ar'f;. 162 der provinciale wet uitgebragt
y! m E S L A G
van-dèn toestand der provincie Zeeland,
ic.dc Zomervergadering vand 8b7 der provinciale stalen.
X
(Vervolg.)
waren drie kantwerkscholen, twee tc Sluis, een te Aarden-
r, het vorig jaarverslag vermeld.
Die te Sluis ondervonden uitbreiding. Van deze scholen had
die der damesvereeniging, staande onder het beschermheer
schap vanH.M. de koningin, op het einde des jaars 56 leerlingen
en waren voor die van liet roomsch katholiek parochiaal-arm-
bestuureen 40tal personen werkzaam. Dc eerst bedoelde school
ontving, inzonderheid van de zijde van het koninklijk huis, blij
ken van belangstelling.
Die der administratie van het burger gasthuis-en burger wees
huis tc Aardenburg was kwijnende. Zij had 12 leerlingen,
waarvan 8 voor rekening dier huizen en 4 voor eigen rekening.
De school tot aankweeking van heelmeesters cn vroedvrou
wen te Middelburg, had twee leerlingen meer dan in 1855.
De provinciale commissie van onderwijs reikte in have voor-
jaars-, zomer- en najaarsvergadering van 1856 aan 35 personen
na afgenomen examen, de verlangde acten van algemeene too-
lating uit. Van deze waren: 6 ais schoolonderwijzers van den
2den, 10 van den 3den, 14 van den 4den vang; 1 als schoolhou-
deres; 6 voor vreemde talen, terwijl 19 pexsonen door haar
werden afgewezen.
Het getal evkende schoolonderwijzevsgezelschappen bleef 19
met 195 leden, die f300 toelage van het rijk genoten.
De gymnasia te Middelburgen Zierikzce telden op 15 januarij
1S56 respectief 29 cn 22 leerlingen.
Kunsten en wetenschappen.
Bij het Zeeuwsch genootschap der wetenschappen, volgde de
heer ntr. M. F. Lantshcer den tot voorzitter benoemden heer mr.
S. de Wind, als vice-voorzitter op. Daarbij telde men 24 direc
teuren.
Dc tc Middelburg, Vlissingen en Zierikzee gevestigde depar
tementen der Maatschappij tot nut van 't algemeen, bleven met
de -daaraan verbondene inrigting aan hunne loffelijke bestem
ming beantwoorden.
Van de Ncderlandsche maatschappij tot bevordering van nij
verheid, bestaat alleen te Middelburg een departement, waarvan
het getal leden met 6 verminderde, cn op 45 werd gebragt.
De Zeeuwsche maatschappij tot bevordering van landbouw
en veeteelt, die den 11 junij 1856 bare algemeene vergadering
hield te Middelburg, gevolgd door eene tentoonstelling; de
Zeeuwsche afdecling der Nedcrlandsche maatschappij tot be
vordering der geneeskunde; dc Vcrecniging tot bevordering
van den tuinbouw bleven zonder merkbare verandering nuttig
werkzaam.
Door eene te Middelburg gevestigde Vcrecniging tot bevor
dering van ambachten onder Israëlieten, zijn gedurende haar
tienjarig bestaan 18 kwcekelingen in staat gesteld door handen
arbeid in minne behoeften te voorzien.
Betrekkelijk het Natuurkundig gezelschap te Middelburg
zegt het verslag:
Het getal zijner leden vermeerderde met 6, cn was op het
einde des jaars 64. Dat zijner begunstigers was 27.
Door aankoop en verbetering van ecnige toestellen, bcnoo-
digil bij de behandeling der telegrafie, heeft dit onderwerp tot
zeer belangrijke voordragten aanleiding gegeven, eveneens als
eenigen, door de provinciale geneeskundige commissie, uit liet
chemisch laboratorium welwillend afgestane toestellen, het
nemen van belangrijke proeven zeer hebben bevorderd.
Dc door dit gezelschap aangewende pogingen om, door dc
oprigting van een natuurkundig onderwijs voor jongelingen, in
eene reeds lang te Middelburg bestaande behoefte te voorzien,
zijn voor als nog met geenen geweuschten uitslag bekroond.
Voor liet vrouwengezelschap zijn gedurende het afgeloopen
jaar geene lessen gehouden.
Twee rederijkerskamers tc Goes, genaamd Vondel en Anto-
nides, bleven in goeden staat.
De Vcrecniging tot onderlinge beoefening van natuur-, en
stelkunde tc Hulst hield op te bestaan.
Dc zangvoreeniging te Goes, die haren oorsprong te danken
had aan dc afdeeliug Goes van dc Maatschappij tot bevordering
der toonkunst, en daaraan verbonden was, heeft zich in den
loop van 1856 daarvan afgoscheiden, en is thans als een zelf
standig ligchaam, werkzaam. Zij is zeer in bloei toegenomen en
telt ruim 80 werkende leden.
De aan de afdecling 'Zierikzee der gemelde maatschappij
verbonden gemengde zangvereeniging aldaar, neemt steeds toe
in bloei en heeft, ook in 1856, bij de inwijding van dc nieuwe
concertzaal te Zierikzee, door particulieren gesticht, van hare
vorderingen doen blijken.
Het muziekgezelschap Harmonie te Hulst is in den loop van
dat jaar weder verlevendigd, en bevindt zich, onder dc leiding
van eenen bekwamen muzijkonderwijzer, waarvoor van gemeen
tewege f.100 wordt bijgedragen, thans iu eenen blocijenden
staat.
Te Middelburg werd eene vcrecniging ter beoefening van
harmonic-muzijk, onder den naam Apollo, opgerigt, waardoor
in eene sedert lang bestaande behoefte is voorzien.
Dc tcekenacademic tc Middelburg telde 55 betalende en 38
kosteloos.onderwczene leerlingen, de teekenschool te Vlissingen
25 betalende, 20 halve contributie gevende en 39 gratis, die te
Zierikzee .24 betalende en 10 gratis.
Wegens gebrek aan fondsen konden de oefeningen in liet
teekenen van het menschel-ijk ligchaam, naar het naakt levend
j model, bij de teeken-academie te Middelburg weder niet gehou
den worden.
Aan al de leerlingen dier. academie werd, door den onder
wijzer der industrieschool tc Middelburg, onderwijs gegeven
in hetlijntcekenen en in de stel- en meetkunde; eenigen werden
door hem ook in de werktuigkunde onderwezen, een cn ander
ingevolge overeenkomst tusschcn de besturen der beide instel
lingen. Door e enige .vroegere .leerlingen der teelten-academie
werd eene bijzondere klasse, in de doorzigtkundc opgerigt, aan
welke het bestuur de noodjgegolegenheid tot het houden har-er
bijeenkomsten verschafte, onder tiicloving van-eene. zilveren
vergulde medaille aan haren primus., ton einde den ijver voor het
onderwijs bij de inrigting zooveel mogelijk aan tc wakkeven.
De gemelde academie ontving iu 1856, van wege de regering,
de aangevraagde gewone zilveren medaille.
Overigens werd er teekenschool gehouden te Brouwers
haven en te Tholen, te zamen met 29 leerlingen, waaromtrent
wij geene verdere bijzonderheden vermeld vinden.
Eindelijk doen wij mededeeling van dc opengevallen bema-
king van legaten, door wijlen jhr. mr. J. C. Schorer van de
Souburgen aan cenigc van de voorschreven instellingen tc
weteneen legaat van flOO aan het Zeeuwsch genootschap der
weienschappen; een van f 100 aan het natuurkundig gezelschap
tc Middelburg, een van f 200 aan de teeken-academie aldaar.
Armwezen.
Hierin schijnt ecnige verbetering te zijn gekomen immers
slechts 27 van 116 gemeentebesturen noemen dien toestand in
hunne verslagen bepaald ongunstig en zoo wel het getal bedeel
den als het bedrag, voor onderstand uitgegeven, was aanmer
kelijk minder dan in 1855.
Do redenen voor die verbetering schijnen gezocht te moeten
worden in den gezegende» oogst, in de belangrijke daling" der
prijzen van de eerste en noodwendigstc levensbehoeften, in dc
zachte weêrsgestcklhcid van den afgeloopen winter, waardoor
eene bijna onafgebroken voortzetting der werkzaamheden van
bijna alle bedrijven is mogelijk geweest, en in de meerder
bestaan hebbende gelegenheid voor den handwerksman om
werk te erlangen.
Omtrent de werking der wet tot regeling van het armbestuur,
zijn de gevoelens der gemeentebesturen zeer uitcenloopcnde
terwijl sommige die goed noemen, zeggen anderen dat zij zeer
nadcclig voor de gemeentc-financien is, en tot vele administra
tieve bemoeijingen aanleiding geeft.
Dio besturen welke de werking der wet ongunstig noemen,
wijzen voornamentlijk op de bepaling der wet, welke de geboor
teplaats als het onderstands-domicilie aanwijst. Werden vroeger
meer algemeen de behoeftigen ondersteund voor rekening van
dc plaats waar zij hun verblijf hadden en. door eene vierjarige
inwoning, onderstands-domicilie hadden verkregen, thans ge
schiedt dit meestal voor rekening van de geboorteplaats, hetgeen
zeker voor die gemeenten, welker bevolking en welvaart is
afgenomen, een groot bezwaar oplevert.
Dat bezwaar zou intusschcn minder zijn, tvanneer de kerke
lijke armbesturen zich, meer algemeen, naar de voor hen
bestaande voorschriften gedroegen, om ieder in zijn kerkelijk
ressort wonende behoeftige te hulp te konten, doch van de
naleving van dat voorschrift schijnen die besturen zich, volgens
de verslagen der gemeentebesturen, meer en meer te onttrekken.
Door sommige gemeentebesturen is ook gewezen op het
bezwaar dat er gelegen is in het verhaalbare der kosten van
geneeskundige hulp, en liet hoog bedrag waartoe die kosten
soms worden opgevoerd. Dit bezwaar heeft dan ook aanleiding
gegeven dat, in een gedeelte van dit gewest, de gemeentebe
sturen in overleg zijn getreden om, bij onderlinge overeenkomst,
te bepalen dat die kosten niet zullen worden teruggevraagd van
de gemeenten, welke de overeenkomst hebben aangegaan. Ook
over het ruim gebruik dat steeds gemaakt wordt van de bij dc
wet toegekende bevoegdheid om de overkomst naar de plaats
van bet onderstands-domicilie van den in onderstand opgenomen
behoeftige te vorderen, zijn vernieuwde klagten geuit.
Gedeputeerde Btatcn zijn inmiddels van oordeel dat de wet
aanvankelijk reeds zeer gunstige resultaten heeft opgeleverd;
zij heeft de bijzondere liefdadigheid belangrijk doen toenemen
en de geschillen over onderstands-domicilie en restitutie zeer
doen verminderen.
Het bedrag van de op dc begrootingen der gemeenten voor
185 7 goedgekeurde subsidien is:
voor de instelingen onder de litt. van art. 2 der wet be
doeldf73,872,03
voor die onder litt. b- 17,079,40
c - niets
d- 2,970,00
zamen f 93,921,43.
Volgens de begrootingen voor 1856 bedroeg het beloop dev
subsidicn voor dc instellingen bedoeld bij litt. a van art. 2 der
wetf 87,102,61
voor die onder litt. b- 17,158,00
d2,820,00
zamen f 107,180,61;
terwijl in dc goedgekeurde rekeningen over 1855 in uitgaaf is
gebragt,
voor subsidicn aan instellingen onder litt. a f 91,187,49.^-
b - 25,375,69
c - 150,00
d - 3,091,80
zamen f 119,804,98
uit welke opgave alzoo blijkt dat de subsidien, die op de
begrootingen voor 1857 zijn gebragt, de belangrijke som van
f 25,88.3,55£ minder bedragen, dan hetgeen daarvoor in de
rekeningen over 1855 in uitgaaf is gebragt.
Dertien geschillen over onderstands-domicilie zijn aan gede
puteerde staten onderworpen; 1 daarvan is nog aanhnngig, 9
zijn alzoo opgeruimd, terwijl op 3 de koninklijke beslissing is
gevraagd.
Bij 18 geschillen over teruggave van onderstand, is de tus-
schenkomst van het gewestelijk bestuur ingeroepen14 zijn in
der minne afgedaan, een nog aanhangig cn van 3 het gevolg
onbekend.
Slechts door éene gemeente is, met betrekking tot de onder
houdskosten van personen in de bedelaarsgestichten, dc toepas
sing van art. 66 der wet aan den koning gevraagd, welk verzoek
echter niet is ingewilligd, op grond dat dc gemeente geacht werd
niet in dc bij dat wetsartikel bedoelde termen te verkceren, eene,
andere gemeente, die een gelijk verzoek heeft gedaan, is naar
