MÏDDELBURGSCIIÉ
C O U R A N T.
N- 79.
Donderdag
1857.
2 Julij.
Deze courant, verschijnt des dingsdags, donderdags en Zctuu.Lgi;. Binnen deze gemeente en Vlis-
tingen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden is 3franco per post f 3,4?0.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens, op den dag der uitgave.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regelvan huwelijksgeboorte of doodbekend
makingen enz., van één tot zes regels 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Voor elke plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaÜBg geschiedt kontant.
Editie van woensdag avond 4J ure.
Tlanltöttöiflmgeit
VAS HET RIJKSBESTÜUlt.PitO VI.NCIALE E.M GEl!EE.\TEiiESTCRESI
De commissaris des konings in de provincie Zeeland maakt,
bekend, dat de zomervergadering der staten van dit gewest zal
geopend worden op dingsdag den 7julij aanstaande, desavonds
ten zeven uur, iu de daarvoor bestemde zaal, in de Abdij te Mid
delburg, en dat de toegang tot die zaal voor het publiek zal
zijn door de d"ur ter zijde van het gebouw der Concertzaal, op
tie Groenmarkt aldaar.
Middelburg,den 1 julij 1857.
De Commissaris des konings voornoemdi
VAN TETS.
GinncnlaitListljc tijirintjm.
Middelburg* 1 julij.
De spuiten die op verscliillende plaatsen bij den brand van
11. zondag zijn behulpzaam geweest zijn die gemerkt A, B, C,
D, S, W.dc reservespuiten de draagbare van dc gemeente, bene
vens eene gemerkt L, lauds-eigendoin, bediend door personeu
uit deze gemeente.
Spuit A is het eerst in deu Langendelft tegenwoordig ge
weest, omstreeks 6J uur. en gaf weldra water, spoedig gevolgd
door de anderen. Daarenboven zijn successievelijk gekomen de
spuit van de Commercie compaguie, die van de buitenplaats Dol"
lijn, zes van de gemeente Vlissingen (3 spuiten met3 aanjagers)
benevens despuit van het wachtschip aldaar, bediend door een
detachement matrozen, aangevoerd door deu luit. ter zee lste
klasse G. P. J. Mossel, die van de zaagmolens, van Nieuwland,
Arnemuiden, Oost- en Westsouburg, Domburg, welke allen
water gaven. Ook die van St. Laurens, Gapinge, Serooskerke,
Bi^gekerke zijn toegesneld doch konden geen diensten meer
bewijzen, terwijl die van Arnemuiden spoedig is teruggezonden,
uit vreeze dat, bij het opkomende onweder, ergens in die buurt
(waar het de eenige spuit is) hulp mogt uoodig kunnen zijn.
Over het algemeen moet de oorzaak van de vertragiug die
hier en daar nog gezegd kan worden dat bij het geven van wa
ter heerschte, niet zoo als men aanvankelijk vermoedde in'den
gebrekkigen toestand der middelburgsche bluschmiddelen ge
zocht worden, maar voornamelijk in de omstandigheid dat, daar
het water meerendeels met, emmers, bakken enz. in de spuiten ge
worpen werd en niet of zelden, ten minste bij den aanvang, door
zuigers geheel is aangevoerd, zich ongemerkt meer onreinheden,
zand en steentjes in de spuiten ophoopten, die de werking ver
traagden. 'Zelfs van een afstand van 2000 el is het water aange
voerd, onder anderen van de binnengracht aan de Vlissingsche
poort, door middel van 5 spuiten opgevoerd naar het terrein
van den brand, hetgeen te moeijelijker was bij de ongelijkheid
van het terrein, terwijl het oponthoud bij ééne spuit dikwerf
stilstand van een 3 of 4tal corresponderende ten gevolge had.
De spuiten uit de gemeente Vlissingen die met de daarbij be-
hoorende manschappenen brandmeesters uitmuntende diensten
bewezen, werden mede dikwijls in de werkzaamheden belem
merd door onbekendheid met het terrein en de waterputten, en
gebrek aan voldoende tcregtwijzing.
De hulp der matrozen, die zich steeds op gevaarlijke punten
bevonden is niet naar waarde te schatten; een groot deel der
redding is aan hunnen moed en behendigheid en aan de voortref
felijke wijze waarop zij werden aangevoerd en geleid te
danken.
Een detachement soldaten, aangevoerd door den heer majoor
garnizoenskommandant alhier, werd bij onderscheidene spuiten
ingedeeld en bewees daarbij ook belangrijke diensten.
De aangebragte zeilen weike op de daken van verscheidene
huizen werden gebragt, hebben mede bijgedragen ora. uog veel
te beveiligen.
Men mag over het algemeen de verzekering niet terug houden
dat in den ruimsten zin eene bijzondere hulpvaardigheid de
geheele burgerij kenmerkte, welke niet genoeg is te prijzen.
Een aantal ingezetenen uit verschillende klassen der maat
schappij kweten zich uitmuntend en ontzagen niet het levens
gevaar, waarin zij bijna onophoudelijk verkeerden. Wij zouden
hierbij gaarne namen vermelden van eenigeu die zich steeds
voor aller oog op gevaarlijke plaatsen bevonden, maar wij zijn
verzekerd clat er ook in menige schier onzigtbare hoek met,
den zelfden moeden volharding is gearbeid, zoo dat wij geene
personen mogen prijzen zonder gevaar te loopen jegens ande
ren onbillijk te zijn.
Wat den loop van den brand zelve betreft, vernemen wij
nog dat de boven het huis van deu heer Boudewijnse aanwezige
i houten toreu, en het. brandeud nederslorten daarvan de vlam
men veel voedsel schijnt gegeven te hebben, terwijl overigens
de perceelen zoo iu eikauder waren gebouwd als welligt in deze
gemeente nergens elders het geval is. Immers eene bedstede
van het huis van den heer Wolf bevond zich tot in de woning
des lieereu Zembsch. terwijl het, laatssgemeld perceel van achte
ren in onuiiddelijk verband stond met dat waarin de braad is
ontstaan.
Het perceel van den lieer Wasch heeft vooral van achteren
hoogst belangrijke schade bekomen en is gedeeltelijk uitge-
I brand, zoo dat men zelf vrees koestert dat de muur aan de zijde
van den Burgt zich in een gevaarlijke stelling bevindt.
Door het gedeeltelijk omverwerpen van het aangrenzend per
ceel, bewoond door den heer Hazelof, blikslager, is het gelukt
eene spuit aldaar aan te voeren, waardoor de voortgang van den
brand aan dc zijde van den Langendelft mede werd tegenge
houden.
Ook de spuit die in den tuin van het huis van den heerEak
Brouwer geplaatst was en gevoed werd uit de schier onuitput
telijke regenbakken aldaar, was daar ter goeder plaatse om de
achterhuizen te bespuiten.
Al de gezamenlijke pogingen lossen dan ook het bijna raad
selachtige op, dat men den brand, welke ten 6J- ure begon, en
die in dien tusschentijd zoo vpel verwoesting aanrigtte, ten 9i
ure iu zoo verre meester was, dat geen ander perceel meer is
aangetast..
Gedurende den nacht van maandag op dingsdag en ook van
gisteren op heden zijn de spuiten nog bij afwisseling op het ter
rein werkzaam geweest, en is dit laatste met eene wacht bezet.
Thans is, om de stremming der passage te voorkomen sedert
maandag avond de Burgt en Markt weder toegankelijk, doch
het terrein afgezet.
De opruiming van het puin op dc straten, heeft mendingsdag
van wege het gemeentebestuur voortgezet en ten eiude gebragt,
terwijl men nog heden onderscheideno voorwerpen onder de
rookende puinhoopen opdelft.
Door burgemeester en wethouders is gisteren bij publicatie
aan allen, zoo uit deze als andere gemeenten, en onverschillig
van welken stand of sexe den dank van het gemeentebestuur
betuigd voor de algemeene en krachtdadige betoonde hulp, met
uitnoodiging om de goederen die onder berusting vau ingeze
tenen mogten zijn en hen niet toebehooren, te deponeren op het
bureauvan policie, waar men zich wederkeerig tot het bekomen
vau het vermiste kan vervoegen.
Men zal mede met genoegen vernemen dat ook door ons ge
meentebestuur de bijzonder verdienstelijke hulp uit Vlissingen
is erkend en bereids aan den burgemeester dier plaats dank is
betuigd.
Bijzonder mag men zich verheugen over het betrekkelijk ge
ring getal personen die ligchamelijk letsel hebben bekomen.
Zij bepalen zich, voor zoo ver wij hebben kunnen te weten ko
men, tot de volgende
Hendrik Teodoor Hakeling, stoker lste klasse bij de marine,
welke door overmatige inspanning van krachten doornat in
hulpeloozen toestand bij het tooneel van den brand is gevonden.
Genoemde persoon is, na twee dagen in het gasthuis verpleegd
te zijn, reeds naar zijne bestemming vertrokken
Pieter Roosen, die in den morgen na den brand door het val
len van een balk, eene niet gewigtige hoofdwond heeft beko
men, en die na de eerste behandeling in het gasthuis ondergaan
te hebben, gisteren naar zijne haardstede is wedergekeerd.
J. Coppejan, wonende op de Vischmarkt, die ten gevolge van
den val van een zwaar ligchaam, vermoedelijk een zak geld,
eeue belangrijke kneuzing in de lendenen ontvingen niet buiten
levensgevaar verkeert;
H. Blok, een I7jarig jongeling, Korte Geere, die eene uitge
breide kneuzing aan de dij heeft bekomen, vermoedelijk door
een slag met een pompstok of ander stuk materieel der spui
ten; en
W. E. Weber, Sint Pieterstraat, die als spuitgast, bij het
redden van eenig voorwerp uit eene reeds brandende kamer bij
den heer Zembsch, eene brandwond in de handpalm bekwam
welke drie laatsten in hunne woningen voor rekening van het
gemeentebestuur worden verpleegd.
Omtrent den aanvang van den brand zijn nog eene menigte
bijzonderheden verspreid waaraan men intusschen niet dan met
het meeste voorbehoud geloof mag schenken.
Zooveel schijnt zeker dat de brand iu het achterhuis van den
heer van Eersel begonnen is, en daar reeds eene belangrijke uit
breiding had gekregen, alvorens er iets van in den Langendelft
bespeurd werd. Immers verklaren pprsoner. die juist ten half
zeven ure, de woning zijn voorbij gegaan, dat er toen nog niets
Ie bespeuren was, ofschoon enkelen reeds toen eene brandlucht
meenden te ruiken eu rook zagen opstijgen, waarop deze de wo
ningen in die buurt bepaaldelijk in oogensshouw namen, doch
niets bespeurende hunnen weg vervolgden. Zeer weinige minu
ten later werd echter het vuur iu den Langendelft zigtbaar.
Eenige kloeke voorbijgangers werkten mei, moeite de voordeur
open, maar werden door de onmiddelijk uitslaande vlammen be
let binnen te dringen. Nagenoeg op het zelfde oogenblik moet
men ook van achter den brand duidelijk hebben opgemerkt en
om hulp geroepen.
De heer vau Eersel moet, met zijne vrouw ten kwartier over
zes ure, zijne woning hebben verlaten, zich begevende door de
Vlissingsche poort naar den Schroeweg, en naar gissing niet
langer dan een kwartier na zijnVert rek, moet hij zelfzijn opmerk
zaam gemaakt, op den brand, waarna hij zich naar eene boeren
woning in de nabijheid heeft begeven om zich een weinig van den
schrik te herstellen, zonder zich echter te haasten om zijne wo
ning weder te bereiken,
Spoedig deden zich reeds algemeen geruchten vernemen die
tegen genoemde persoon zware vermoedens deden ontstaan, als
met den oorzaak van den brand bekend te zijn of welligt daar
toe aanleiding te hebben gegeven. Men deed hem. daar hij zich
maandag naar Vlissingen had begeven, door de policie aldaar
bewaken tot dat hij na weder naar Middelburg gegaan zijnde
en in een huis aan de Vlissingsche binneubrug te hebben ver
toefd, gisteren middag omstreeks 11^ ure, op hooger bevel door
de policie naar het raadhuis werd gebragt om voor den regter-
commissaris, belast met de instructie vau strafzaken (mr. M. F.
Lautsheer) te verschijnen. Sedert heeft men hem op liet raad
huis gehouden en inmiddels ijverig het voorloopig onderzoek
voortgezet, dat nagenoeg onafgebroken tot des nachts I2J ure
heeft geduurd en heden morgen is hervat.
Een aantal personen zijn reeds als getuigen verhoord of
opgeroepen tot het geven van inlichtingen waaronder zijn.
lOjarig zoontje, zijne)vrouw, de winkeldochter per telegraaf uit
Vlissingen ontboden, eenige landlieden van den Schroeweg
buiten de Vlissingsche poort, in wier wouing van Eersel zich
kort na het uitbrekeu van den brand heeft bevonden. Een
apotheker den directeur der brandwaarborgmaatschappij alhier
en vele anderen.
Ten gevolge van het in den afgeloopeu nacht omstreeks 12^-
uur door den heer regter commissaris uitgevaardigd bevel, vau
