MIDDELBURGSCHE
COURANT.
Nn' 78.
Dingsdag
1857.
30 Junij.
fiSinncnlanDscIjf tij innam.
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags en Zatükdags. 1:innen deze gemeente en Vlia-
<:ngeji''geschiédt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
Dc abonnementsprijs per drie maanden is 3franco per post f 3,40.
De inzending van aijvertentien kan geschieden tot tien ure des morgens, op den dag der uitgave.
De prijs van gewone advercentien is 22 cent per regelvan huwelijksgeboorte of dood bekend
makingen enz., van één tot zes regels f 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Voor elke plaatsing moet 85 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt kontant.
Editie van maandag avond 4} ure.
middelburg 29 junij.
Een ontzetlende brand heeft deze gemeente geteisterd. Gis
teren avond omstreeks half zeven ure werd door eenige voorbij
gangers brand ontdekt in het huis, ingerigt tot winkel van
garen, band enz., bewoond door en t oebehorende aan den heer
van Ecrsel [in den Langendelit, nabij de Markt.] De bewoners
van het aangetaste perceel waren afwezig §n toen men zich met
geweld een doortogt in het huis baande, sloegen de vlammen
den binnentredenden reeds te gemoet. Aan redding van dat
perceel viel niet te denken, aangezien de vlammen reeds aan
stonds en als het ware uit de ramen van tivee verdiepingen te
gelijk sloegen, zoo dat men hoofdzakelijk zorg moest dragen
om de belendende perceelen te ontruimen, en zoo mogelijk
nog te beveiligen.
Die voorzorg bleek helaas niet. dan dringend noodig te zijn.
Immers in korte oogenbjikken deelden de vlammen zich mede
aan de belendende gebouwen, zoo dat ook deze, zijnde een ta
baksfabriek en winkel van den heer Bo ude wij rise aan de zijde
van den Langendelften de winkel van den horologiemaker Wolf
op den hoek van den Burgt, geheel in de asch werden gelegd. Op
den Burgt sloeg de brand ook spoedig, en wel door de aan elkan
der grenzende achterhuizen nog vóór dat het hoekhuis aangetast
was, over in de aangrenzende manufactuurwinkel van den heer
Zembsch, die mede geheel in puiu is verkeerd. Ernstige vrees
werd er gekoesterd voor de gehouwen aan de overzijde, zoo in
den Laugendelft als op den Burgt, die bereids van den gloed en
de vonken veel te lijden hadden. Men is er echter door de ver-
eenigde hulp van de brandweer, burgerij, militairen en schut
terij in mogen slagen den brand daarbij te bedwingen.
Niet alleen uit deze gemeente, maar uit de meeste omliggen
de plaatsen is assistentie met spuiten en manschappen aange-
bragt, o. a. van Vlissingeu met een 50tal matrozen en zes
spuiten.
Het zal onnoodig zijn te vermelden dat ons verslag, nog ge.
heel onder den indruk van dit onheil, niet volledig kan zijn, zoo
dat wij ons dan ook voor lieden moeten onthouden om in nadere
bijzonderheden te treden betrekkelijk den lof die menige per
soon en corporatie met volle ruimte heeft verdiend voor kracht
dadige hulp.
Hoe groot de ramp ook is, moet men dankbaar zijn dat het
vuur is kunnen gestuit worden, daar zich bij eenige verheffing
van wind of minder aanwezige hulp, het ergste liet vreezen, zoo
voor de woonhuizen in den Laugendelft als op den Burgt, de
Wal eu Markt. Ook heeft men gelukkig, voorzoo ver bekend is,
geene meuschenlevens te betreuren, wel hebben eenige belang"
rijke verwondingen plaatsgehad.
Gedurende geheel het verdere gedeelte van den nacht en ook
onafgebroken dezen dag zijn de brandspuiten bezig met water
te geven of wacht te houden, ter voorkoming dat de nog steeds
smeulende puinhoopen op nieuw ontvlammen. Het water moet
thans echter reeds van verwijderde punten worden gehaald,
daar schier alle pompen eu putten in de ouraiddelijke nabijheid
geheel zijn geledigd.
Vier huizen zijn alzoo ten eenenmale afgebrand, terwijl men
aangevangen is een gebouw in den Langeudelft omver te halen,
doch bij dreigender gevaar aan de zijde van den Burgt daarmede
niet is voortgegaan. Overigens zijn aan de onderscheidene kan
ten een 13tal huizen min of meer beschadigd, waaronder eenige
zelfs zeer belangrijk.
Naar wij vernemen zijn verzekerd bij de Brandwaarborg
maatschappij voor gebouwen enz., alhier gevestigd, de gebou
wen en inboedels van de heeren van Eersel eu Zembsch, bene
vens het gebouw aan den boek van den Burgten Markt van mej.
wed. van Nederveen; bij de Maatsoliappij van algemeene assu
rantie tegen gevaren van brand, te Brussel, het gebouw en den
inboedel van den heer Bastiaanse, op den Burgt, en het gebouw
van den lieerde Wildebij de 's Her togenbossche brandwaar
borgmaatschappij het hoekhuis van den Langeudelft en Burgt,
bewoond door den lieer Wolf; bij de Ned. maatschappij van
brandverzekering te Tiel. de gebouwen en inboedels van de
heeren Wasch eu Boudewijuse, in den Laugendelft, en van der
Hoek, op den Burgt., en het gebouw van den heer Hondius, op
den Burgt.
De Nederlandsche staats-courant bevestigt thans het reeds
in ons vorig no. medegedeelde beygt, dat op 1 julij aan het
kantoor van den rykstelegraaf te Vlissiugeu de onbeperkte
dagdienst wordt .ingevoerd.
Nagenoeg al de reeders te Rotterdam, alsmede zeer vele
reeders le Amsterdam, Dordrecht, Middelburg, Schiedam en
Zierikzee, hebben adressen aan Z. M. den koning ingediend,
strekkende tot ondersteuning van het verzoek, door de sama-
rangsche handelshuizen Dorrepaal en comp. c. s., van den na
volgenden inhoud
Aan Zijne Majesteit den koning.
Sire
De ondergeteekeuden. allen reeders eu kooplieden te Rotter
dam, enz handeldrijvende op de havens van het eiland Java,
nemen eerbiedig do vrijheid, zich tot Uwe Majesteit te wenden,
omtrent eene hoogst gewigGga aangelegenheid, met hunnen
handel in naauw verband.
Reeds sedert geruimen tijd hebben zij ontwaard, dat de
vaart op Samarang kostbaarder is en minder goede uitkomsten
oplevert, dan die op andere havens van Java. De onkosten, die
daar moeien gedragen worden, zijn steeds grooier dan elders,
de bevrachters vervallen meerendeels in ligdagen terwijl de
uitlevering der ladingen van daar afgezonden, gewoonlijk scha
delijker is, dan van de overige handelsteden van Java.
De reden hiervan is grootendeels te zoeken in de bank, welke
zich voor de monding der rivier aldaar heeft vastgezet.
Daardoor moeten de schepen weken, soms maanden op de
reede liggen, alvorens hunne ladingen kunnen worden gelost
of ingenomendeze kunnen slechts door kleine praauweu wor
den afgehaald en overgebragt, waardoor de onkosten aanzien
lijk worden vermeerderd; en daar deze vaartuigen geheel open
zijn, kan er niet tegen hel berooveu der ladingen gewaakt wor
den.
Het is gemakkelijk le begrijpen, siredat deze toestand even
nadeelig voor de belangen van den handel over het algemeen,
als voor dien van de stad Samarang in het bijzonder is.
Uwer Majesteits regering, aan welke de belangen van han
del en industrie naauw ter harte gaan, heeft dau ook reeds mid
delen beraamd, om op ecue duurzame en afdoende wijze dit
euvel uit den weg te ruimen, door het graven van een kanaal.
Dit werk echter, met hoe veel dankbaarheid de ondergetee
keuden het ook zien ondernemen, eu hoe afdoende het op den
duur inde behoefte zal voorzien, als het gereed zal zijn, zal ver
schillende jaren tot zijne voitooijing vorderen, gedurende welke
de handel blootgesteld zal blijven aan al de boven opgesomde
nadeelen, die al ligtelijk zijne verplaatsing naar een der andere
havens van Java ten gevolge zoude kunnen hebben.
Het is daarom wenschclijk sire! om, als er een middel kon
worden gevonden, dat, terwijl dit groote werk wordt uitgevoerd
al is het slechts tijdelijk, die nadeelen keert, het zoo spoedig
mogelijk aan te wenden.
Dit middel gelooven de ondergeteekeuden eerbiedig, dat door
de geachte firmaas Dorrepaal en co. c. s. te Samarang, in haar
adres aan den hoog edel-gestrengen heer resident aldaar van
maart 11. in overweging is gegeven.
Het bestaat in het graven van een geul in de bank ter breedte
van 40 a 50 voet, voorzien van stevige bamboezen wanden,
waardoor de adressanten volgens ingewonnen inlichtiugen van
zaakkundigeu verzekeren, dat althans tijdelijk, zonder betrek
kelijk groote kosten het bestaande bezwaar zoude zijn uit den
weg geruimd.
Het is het verzoek dier geachte samarangsche handelshuizen
tot het doen graven van zulk een geul, dat de ondergeteeken-
den allereerbiedigst bij Uwe Majesteit wenschen te onder
steunen.
De ondergeleekenden meenenUwe Majesteit de verzekering
te kunnen geven, dat zij volkomen de overtuiging bezitten, dat
de nadeelen en gevaren voor den handel uit de bank voort-
vloeijende, welke de samarangsche adressanten opgeven, niet
overdreven zijn, maar geheel overeenkomstig de waarheid.
Zij hopen dien ten gevolge, dat Uwe Majesteit hun verzoek
billijk en regtmatig zal vinden, en hunne onderdanige bede bij
die der samarangsche handelaars voegende, smeeken zij Uwe
Majesteit eerbiedig aan dat verzoek wel te willen voldoen.
Hetwelk doende enz.
In de noord-oostelijke streken van Nederland wordt thans
de aanleg van spoorwegen met zeer veel ernst besproken, en
komt men tot de overtuiging dat, indien men inderdaad een
dergelijk middel vau vervoer verlangt, men de middelen daartoe
in het land zelf, alwaar die niet ontbreken, moet zoeken, behou
dens eene betamelijke ondersteuning van den staat. In Win
schoten verlangt men in de eerste plaats een spoorweg van
üarlingen, over Leeuwarden en Groningen, naar Asschendorf,
in verband met den spoorweg van Emden naar Munster, den
Rijn en Minden uit het middeh van welken weg dan gevoege
lijk een spoorweg door Drenthe, zuidwaarts,in verband met den
Rijnspoorweg zou kunnen worden gebragt en alzoo op eene
doeltreffende wijze in de algemeene behoeften zou kunnen wor
den voorzien.
In den morgen van den 22 dezer is de dijk van het zijkanaaj
vau Maastricht op Luik, op de hoogte van Haccourt doorge
broken. Het water heeft zich over de omliggende velden ver
spreid, granen en gewasseu overstroomende en groote schaden
aanrigtende. De administratie van de burgerlijke genie heeft
onmiddelijk maatregelen genomen om het kwaad het hoofd te
bieden. De scheepvaart is op het zijkanaal afgebroken.
Door de Maatsehappij der nederlandsche letterkunde te
Leyden zijn de navolgende prijsvragen uitgeschreven, om voor
of op den eersten januarij 1858 te worden beantwoord: 1. eene
geschiedenis van den oorsprong, den voortgang en de ontwik
keling van keunis en wetenschap in Noord-Nederlandtot op
het einde der dertiende eeuw: 2. eene beredeneerde bibliogra-
phie der Noord-nederlandsche krouijken, tot op het jaar 1555,
vooral met betrekking tot hare bronnen en onderlinge verwant
schap 3. eene levensschets en beoordeeling vanDiederik Sonoy
Aan een schrijven van Zr. Ms. consul te Cadix, van den 9
dezer, worden de volgende b'jzonderheden ontleendIn het
vorig jaar is de uitkomst der zoutinzameling in deze provincie
zoo ongunstig geweest dat de prijs van het zout tot 12 piasters
per last klom. De meeste schepen die verleden jaar hier geko
men waren om zout te halen, zijn dan ook weder ledig vertrok
ken. Slechts enkele schepen hebben zich tot dien prijs en zelfs
tot dien van 13 piasters van ladingen voorzien. Ofschoon dus
de uitvoer geenszins belangrijk was, is de thans aanwezige voor
raad, naar men verzekert, toch niet grooter dan omstreeks 1000
last. De uitzigten omtrent de inzameling van dit jaar zijn gun
stiger; hoewel men geene zeer overvloedige opbrengst verwacht,
vleit men zich toch dat zij veel ruimer zal zijn dan in het vorige
jaar. Dien ten gevolge heeft de associatie van San Fernando
(bestaande uit de voornaamste eigenaars van zoutpannen) een
berigt uitgegeven waarbij de prijs van het zout, van 1. julij tot
30 september 1857, op zes harde piasters bepaald wordt, en zoo
de goede verwachtingen zich verwezenlijken dan zullen dc
zoutprijzen allengs tot hetvorig staudpunt terugkeeren."
