23 mannelijke en 18 vrouwelijke leerlingen. De twee gymnas-
tiescholeu hadden 52 mannelijke en 8 vrouwelijke. De volks
zangschool telde 43 jongen en 38 meisjes, terwijl die, opgerigt
door de Vereeniging van toonkunst 13 mannelijke en 24 vrou
welijke leerlingen had, bij de opening van haren nieuwe cursus.
De industrieschool verkeert mede in bloei. Aan de herha-
linglessen des zomers namen 14, en aan de winterlessen 51
leerlingen deel.
Op het einde van 1856 waren aan de geneeskundige school
17 leerlingen tot heel- en vroedmeester, 9 tot apotheker en 4
tot vroedvrouw.
De lector iu de heelkunde Cornielje werd bij de aanvaarding
van het lidmaatschap der provinciale geneeskundige commissie
vervangen door den heerV. van Lissa. Bij het overlijden van den
lector in de artsenijmeng-, schei- en kruidkunde Priester werd
de heer P. M. de Ligny tot lector in de schei- en artsenijmeng-
kunde, en dr. G. van Hennekeler, tot lector in de kruid- eu na
tuurkunde aangesteld.
Het gymuasium werd door 24 jongelingen bezochtuit de
gemeentekas werd een subsidie van f4377,35 daaraan besteed.
Bij het Zeeuwsch genootschap der wetenschappen, met 24
directeuren, werd ter vervanging van den tot voorzitter be
noemden heer mr. S. de Wind, het ondervoorzitterschap opge
dragen aan den heer mr. M. F. Lantsheer.
Het departement der Maatschappij tot nut van 't algemeen
telde 7 honoraire leden, 9 donatrices en 148 gewone (met 17
verminderd.)
Dat der Maatschappij tot bevordering van nijverheid telt
4-5 leden, en is dus met 6 verminderd.
Het Natuurkundig gezelschap had 64 leden, alzoo6meer
dan in 1855, in weerwil van het verlies van 8 leden door over
lijden of bedanken. Het getal begunstigers bedroeg 27.
Bij de Teeken-akademie waren voor den wintercursus 1856/7
ingeschreven 60 leerlingen in de teekenkunde en 33 in de bouw
kunde (38 kosteloos tot de lessen toegelaten.)
De toestand van het armwezen onderging geene merkbare
verandering, even min als het getal en de soort der liefdadig
heidsinstellingen.
De uitgaven van het burgerlijk armbestuur bedroegen, be
halve f27,384,55 verplegingskosten van zieken enz., fll, 514,381
en die van het bestuur der godshuizen f 55,894,69.
Door de gemeente werden subsidien verstrekt ten beloope
van f43,859,15J, waaronder aan het burgerlijk armbestuur
f36,114,27 (f4500 minder dan in 1855.)
De overige liefdadigheidsinstellingen bleven nuttig werk
zaam, zonder dat daarvan belangrijke bijzonderheden zijn mede
ie deelen, terwijl de onderscheidene jaarverslagen dier vereeni-
gingen daarvan gewoonlijk een uitvoerig overzigt aan belang
stellenden geven.
Bij de leenbank is als bezuinigingsmaatregel de open geval
len betrekking van boekhouder-kassier onvervuldgelaten. Hoe
wel 28 panden meer beleend zijn dan in 1855, is het bedrag der
voorschotten f3,210,25 minder, terwijl het verlies f2,253,621
heeft bedragen en de toestand dus niet gunstig te noemen is.
De begrafenis- en ziekenbussen verkeeren in zeer gunstigen
toestand, zoo ver bekend is.
Het kapitaal der spaarbank bestond aan het eind des jaars uit
f125,188,831, terwijl dc lasten slechts f95,617,05 bedroegen.
Het getal deelnemers dat in den aanvang van 1856 bedroeg
S79, klom tot. 910, terwijl 102 nieuwe rekeningen zijn geopend,
waaronder 52 voor dienstboden en ambachtslieden, 8 voor
weezen, 36 voor minderjarigen en 6 voor partikulieren.
Het weduwen- en weezenfonds voor gemeente ambtenaren cn
bedienden, met 152 deelnemers en 34 trekkeuden, verkeert in
bloeijenden toestand.
De hulpbank blijft met vrucht werkzaam. De beleeningen
beliepen een kapitaal van f 18,542.
Van de policie en de brandweer wordt gunstig getuigenis
terüphting is voldoende.
i vaii. bewaring zijn bij afwisseling verpleegd ge-
ahfes en 19 vrouwen,
d van den landbouw is zeer gunstig,
jk clé ambachts-en fabrieknijverheid stippen wij
gfciiig eener stoomrijstpellerij en meelmalcrij, de
nicuvfè daarslelling eener sigarenfabriek en eene steendrukkerij.
Wegens het staken der werkzaamheden in de calicotsweverijen
zouden deze hebben opgehouden te bestaan, ware het niet. dat
-*• ^.^jphjjnet medewerking van twee voorname handelshuizen alhier,
're-;a^rbinatie gevormd had tot voortzetting van die tak van
nijver&'fiJT*hoewel op kleinere schaal.
-- - Het gVfel der hier te huis behoorende zeeschepen onderging
■j geene vefrnindering. De handel mogt over het algemeen vrij
belangrtfligenoemd worden.
-Goes hebben de inschrijvingen bij de aldaar gevestigde
commissie tot inzameling van bijdragen voor het op terigten
monument ter cere van den volksdichter Tollens, f58 bedragen.
Uit Zierikzee schrijft men ons onder dagteekening van 17 dezer:
-f- Door vriendelijke mededeeling hebben wij het volgende
vernomen dat wij, voorzoo ver het verschijnsel niet reeds elders
mogt zijn waargenomen, ter waarschuwing voor andereu mede-
deeleu. Iu degaranciue fabriek van de heeren Ochtman, van
der Vliet en comp. alhier, was voor eenige dagen eeuig schilder
werk op eene bovenverdieping verrigt. Des avonds ten half acht
ure werden de gereedschappen geborgen op een plank, terwijl
eenige gestorte gekookte lijnolie met eenig uitgeplozen katoen
van den grond werd opgenomen, en dit katoen mede op die
plank gelegd. De arbeider die dien nacht de wacht in de fa
briek had, bemerkte op zijnen rondgang ten 114 ure, nabij die
plank komende een sterke olielucht, en toevallig naar iets zoe
kende, tastte hij er op rond, doch moest zijne hand spoedig terug
trekken, daar hij een voorwerp voelde dat brandende was; bij
onderzoek bleek het dat dit vuur bevatte en werd het in een
emmer met water gebluscht. De directeur der fabriek, de heer
J. H. Ochtman Johs.zoon, den volgenden morgen van bet voor
val onderrigt, onderzocht dadelijk of, tegen het strenge verbod
aan, welligt pijpen of sigaren in de fabriek gebruikt en bij het
katoen gelegd warentoen hiervan geen spoor te ontdekken
was, vatte hij het denkbeeld van zelfontbranding op, en besloot,
daar hij dit moeyelyk van zulk een kleinen hoop gelooven kon,
zich door proefnemingen te overtuigen, en deze leverden het
volgend resultaat.op: twee ned. iooden uitgeplozen katoen, met
gekookte lijnolie bevochtigd ten 9 ure, waren ten 10 ure warm,
ten 11 ure brandend heet en een half uur later geheel verkoold,
doch om in brand te geraken scheen de massa te klein. Daarop
is de proef herhaald met vier hoopjes geplozen katoen, elk van
vier ned. Iooden als: een met (niet droogende) olijfolie, het
tweede met (droogende) ongekookte lijnolie, het derde met ge
kookte (zoogenaamde sterke) lijnolie, en het vierde met half
gekookte en half ongekookte lijnolie. De beide eerste zijn koud
gebleven, het derde bood twee uren na de bevochtiging reeds
een vuurklomp aan, met het vierde was dat een uur later het
geval. De proeven zijn op verschillende plaatsen en ouder ver
schillende temperaturen herhaald en hebben altijd het zelfde
resultaat opgeleverd. Het lijdt dus geen twijfel of de in de fa
briek dank zij de goede waakzaamheid waarvoor de directeu
ren steeds zorg dragen nog bij tijds ontdekte vuurklomp, is
door zelfontbranding ontstaan. Schilders die gestorte gekookte
lijnolie met geplozen katoen opdoen, worden dus geraden dit
katoen nergens neer ie leggen maar iu het water te werpen.
Jl. maandag werd op het raadhuis te Zierikzee, door den heer
burgemeester, daartoe door dien van Rotterdam uitgenoodigd,
in bijzijn van de heeren wethouders en den heer W. C. de Crane,
directeur der Zuidhollandsche reddingmaatschappij voor deze
eilanden, pleglstatig uitgereikt aan den scheepsgezagvoerder
W. Bowbyes, de goudeu en aan acht man der equipage van de
reddingskotter Willem van Houten, toebehoorendeaan de Zuid
hollandsche reddingmaatschappij, de zilveren medailles, hen,
volgens het berigt voortkomende in ons no. van 28 februarij jl.,
toegewezen voor de redding van de equipage van het schooner-
schip New Castle, gezagvoerder W. Rhodes, welker redding
mede gemeld werd in ons no. van den 13 januarij ji.
De medailles, prijkende met het borstbeeld van Victoria aan
de eene zijde, en het opschriftPresented bij the British govern
ment, for the saving of British subjects" aan de andere zijde,
terwijl in den rand de naam van den eigenaar gesnedeu is, zijn
bijzonder zwaar van gehalte zij kunnen gedragen worden aan
een rood lint, en deze bestemming werd hen door de bekroon
den dadelijk gegeven, daar zij gezamenlijk, elk met de medaille
op de borst, het raadhuis verlieten. Wij hopen dat deze beloo
ning deze wakkere zeelieden zal aansporen op den ingeslagen
weg te blijven voortgaan tot het heil hunner medemenschen.
Men verneemt dat de eerste kamer der staten generaal in dc
maand junij zal bijeen komen.
Wij vernemen, zegt de Utrechtsche courant, dat thans bij
den raad van state aanhangig is een ontwerp van wet tot her
ziening van het tarief van in-, uit- en doorvoer, met het oogmerk
om de regten voortaan te heffen naar den maatstaf der waarde
en niet meer naar dien van hetgewigt, gelijk tot dusverre-uit
kraehle der wet van 1822 plaats had. Reeds vroeger zijn de
kamers van koophandel en fabrieken daarop gehoord, en moe
ten onderscheidene kamers gewigtige bedenkingen daartegen
hebben in het midden gebragt.
In de op 15 dezer gehouden vergadering van hoofdingelan
den van den Haarlemmermeerpolder zijn de beraadslagingen
over de vijfjarige buitengewone begrooting van verschillende
nog aan dien polder uit te voeren werken voortgezet. Bij de
eindstemming hebben verscheidene leden te kennen gegeven,
dat zij zich verpligt gevoelden tegen de begrooting te stemmeu,
alleen uit hoofde de post van f 180,000, ter verbetering van de
dwarswegen en een iengleweg, in de vorige vergadering tot op
f 450,000 was gebragt, ter verbetering van al de wegen; het
geen zij onnoodig achten en waardoor de polder met een kwa
lijk te dragen rentelast zou worden bezwaard. Na het sluiten
der beraadslagingen over dit punt, is de buitengewone begroo
ting in stemming gebragt en met 7 tegen 5 stemmen verworpen;
ten gevolge waarvan het andere deel der begrooting, aanwij
zende de posten in 1857 te verwerken, buiten behandeling is
gebleven.
Naar men verneemt, gaat de zalmvisscherij op de tegenover
Delftshaven liggende plaat, zeer naar wensch, zijnde er in de af-
geloopene week aldaar niet minder dan 135 stuks, allen van
uitmuntende kwaliteit, gevangen, doch blijft daarentegen de
elft aan die visscherij zeer schaarsch.
Met de opening van den Laibach Triëster spoorweg in de
maand julij, zal de overlandpost over Triest wederom een voor
deel tegenover die via Marseille verkrijgen. De Triester Zeitung
geeft het volgende niet onbelangrijke overzigt. Van Londen
naar Triest bestaan op dit oogenblik hoofdzakelijk 7 wegen
voor de reizigersde kortste over Dover. Ostende, Gent, Keulen
Kassei. Leipzig, Dresden, Praag en Weeuen, vereischt 77 a 78
uren. Van Dover over Calais, Brussel, Keulen, Hanover, Leip
zig, enz. kan men in 81 uren te Triest, komen. Begeeft men zich
van Keulen over Maintz, Frankfort, Bamberg, Neurenberg,
Regensburg, Lenz en Weenen naar Triest, dan heeft men 108
a 109 uren noodig. Komt men te Rot terdam aan land, dan
heeft men voor de reis naar Triest over Manheim, Ulm, Mun-
chen, Salzburg enBruck 147 uren, over Emmerik, Keulen, Kas
sei, Leipzig, enz. 96 uren noodig. Van Falkestone over Bou
logne, Parijs, Straatsburg, Bazel. Lucern, Magadino, Milaan en
Venetie komt men in 864 ure te Triest,; van Hamburg over Ber
lijn, Breslau en Weenen in 109 uren.
■Benoemingen en besluiten.
Benoemd bij besluit van 15 mei tot regter in de arrondisse-
ments-regtbank te Goes mr. P. H. Saaijmaus Vader, thans grif
fier derzelve regtbank.
Ontslag verleend bij besluit van 30 april jl. aan den kolonel
der infanterie van het leger in Nederlandsch Indie .T. A. A.
Veenhuyzcn, thans met verlof hier te lande, onder toekenning
van pensioen.
Etei'Ii- en scliooïnieuws*
De algemeene synodale commissie der hervormde kerk ging
in den loop dezer week voort met het geregeld houden harer zit
tingen. Achtereenvolgend werden behandeld de belangen der
protestanten van zeker krankzinnigen-gesticht, het prediken
van studenten en het maken van bepalingen daaromtrent,
kerkvisitatien en het ontwerpen van een reglement er voor, het
prediken van personen, voornamelijk vreemdelingen, die de be
voegdheid daartoe missen. Dan waren het, weder op nieuw vele
armzaken welke aan de orde van behandeling kwamen, benevens
verschillen van kerkelijke en burgerlijke besturen, enz. Vele
zaken wachten nog op afdoening, zoodat het einde der zitting
niet juist te bepalen is.
IVanrine cn leger.
In den avond van den 16 dezer is in het Nieuwediep binnen
gekomen onder het lossen van saluutschoten Zr. Ms. fregat
Doggersbank, kommandant kapit.. ter zee, A. Collot d'Escury,
uit de Middellandsche zee. Deze bodem heeft ten gevolge van
aanhoudenden tegenwind eene lange reis gehad.
Het kampveld bij Zeyst zal vau den 15 julij tot den 1
October nog betrokken worden door vijf tirailleur-kompagnicn,
en door de officieren en manschappen van de normale schiet
school, ten einde aldaar schietoefeningen te houden.
lüantoug'eH'egt te Middelburg.
Bij vonnissen van den 18 dezer zijn
1. G., wegens het aanwenden van andere pogingen of midde
len om wild te bemagtigen dan bij de wet. geoorloofd is, door
het staande hebben van 6 wildstrikken geschikt en doelmatig
gesteld om hazen te vangen, aan eene brug die over een sloot
lag op eene buitenplaats, zonder daartoe eenige akte of buiten
gewone magtigiug verkregen te hebben, veroordeeld in eene
geldboete van f 20 en iu de kosten van het geding met verbeurd
verklaring der in beslag genomen wildstrikken, bij wanbetaling
tot 14 dagen gevangenis.
2. V., wegens het aanwenden van andere pogingen om wild
te bemagtigen of te dooden dan bij de wet. geoorloofd zijn, door
in de duinen der gemeente Vrouwepolder wild te hebben ge
zocht om het met een stok dood te slaan, zonder eenige buiten
gewone magtiging verkregen te hebben, veroordeeld in eene
geldboete van f10 en iu de kosten van het. geding, met ver
beurdverklaring der in beslag genomen stok, alsmede de
konijnen of de geldelijke opbrengst derzelve, bij wanbetaling
tot 7 dagen gevangenis.
3. P., wegens het komen met schietgeweer in het jagtvcld
onder Nieuw- cn Sint Joosland, buiten de openbare wegen of
