was een brief ontvangen, waarbij eene verhandeling van den
heer Wttewaall, die dejakademie aanbiedt een werk zamen te
stellen over de insecten, die den landbouw benadeelen.
Hierover ontstaat eene gedachtenwisseling tusscben de hee-
ren van der Hoeven, Miquel en van Breda, tvaarna met alge
meene stemmen werd besloten het voorstel te stellen in handen
eener commissie, bestaande uit de heeren vau der Hoeven, Har-
ting en Miquel.
Over de ingekomen verhandeling van den heer J. D. Rumpb,
over de vaderlaudsche houtcultuur, wordt door den heer van
der Boon Mesch rapport uitgebragt. De conclusie strekt, om
den minister voor te stellen het handschrift als onbruikbaar
voor de akademie aan den schrijver terug te zenden. Dienvol
gens werd besloten.
De heer van der Boon Mesch leest alsnu een ontwerp-adres
aan den minister van binnenlandsche zaken over de vervalsching
van eetwaren. Het wordt zonder discussie aangenomen.
De heer Mulder brengt verslag uit over den wortel tegen
lepses en elephantiasis. Daarin wordt voorgesteld den minister
kennis te geven van de zucht der akademie om dien wortel te
leeren kennen.
De voorzitter verzoekt de daartoe benoemde commissie ver
slag uit te brengen over de voortzetting van de uitgave der
Flora Javae van prof. Blurae. Daar de heer F. Dozy daartoe
behoorde, doch middelerwijl overleden was, werd hij door den
voorzitter met eenige warme woorden herdacht. De conclusie
vau het rapport vau den heer van Hall, uitgebragt door den
heer de Vriese, strekt, om eene commissie te benoemen, ten
einde met den schrijver in overleg te treden over de beste wijze
van voortzetting van dat werk. De heer de Vriese meende in
zijn eigen rapport, dat het niet doelmatig zou zijn het werk
voort te zetten en het bijna onmogelijk zou zijn het reeds ver
schenen en liet nog te verschijnen gedeelte tot een geheel te
maken. Spreker stelt den heer Blume voor zich tot de hooge
regering te wenden, om ondersteuning voor een geheel nieuwe
uitgave.
De heer W. Yrolik zegt, in het voorgelezene geen rapport,
maar twee individuele meeningen te-zien, en dat het dus noodig
zou zijn, dat men zich met elkander versta om een geheel te
leveren, voor de discussien kunnen plaats hebben. Na langdu
rige discussien over dit punt, tusscben de heeren van der Hoe
ven, Mulder, G. Vrolik, W. Vrolik, van Geuus, de Vriese, van
der Boon Mesch en Harting, wordt op voorstel van den heer
Donders in omvraag gebragt, of de akademie zich genoeg inge
licht acht of een nader rapport verlangt. Met 9 tegen 12 stem
men wordt het laatste gedeelte van het voorstel toestemmend
beantwoord. Tevens wordt na vrij uitvoerige discussien beslo
ten in de volgende vergadering voort te gaan, zullende de lieer
de Vriese middelerwijl de meening van den heer Blume verne
men. De heer de Vriese weigert echter het lidmaatschap der
commissie op zich te blijven nemen.
De lieer Halbcrtsma doet verslag over eene vroeger door den
lieer W. Vrolik gehouden zoölogische verhandeling. De con
clusie strekt om het stuk iu de werken der akademie op te
nemen. Aldus wordt besloten.
De heer G. Vrolik bespreekt, ter vervulling zijner spreek
beurt, eenige opmerkingen over de viscum album. Het stuk is
voorde verslagen en mededeelingen bestemd.
De lieer van der Boon Mesch spreekt over de bepaling van
het alcoholgehalte in vloeistoffen, die, behalve alcohol en water,
andere stoffen bevatten en de waarde der verschillende ebullios-
cepen.
Dit stuk zal misschien in de volgende vergadering voor de
werken der akademie worden aangeboden.
De heer W. Vrolik doet eene korte mededecling omtrent
tanden en beenstukken te Maarsbergen opgegraven, waarna
de vergadering wordt gesloten.
lierli-en sclioolnieuws.
De weleerwaarde zeer geleerde heer dr. F. P. J. Sipmaclier
Zijnen,beroepen predikant bij de nederduitsclie hervormde gc-
Hfedht^^^r^erd gisteren in de voormiddag godsdienstoefe
ning indcTfteuwq kerk, als zoodanig bevestigd door ds. van der
Scheer, dié-aaïi zijne leerrede tot grondslag had gelegd de woor
den van H&hdelingcn der apostelen 14, vers 15.
Des avonds hield de bevestigde in het zelfde kerkgebouw
voor cpn. talrijk gehoor zijne intreerede, naar aanleiding van 2
Corif Aiers 14.
Naar rnea verneemt zullen er in den Haarlemmermeer-
polder achtereenvolgens 4scholen gesticht worden,van welke de
opisff sjwbdic zal worden geopend. Er is reeds vergunning
A'.örieciicl fat^tenoeming van een ouderwijzer, die voorloopig in
de 'hulpkerk- schooi zal houden.
^larïwe en leger.
Men berigfc van de Kaap deede Hoop dat in de kaapsche
wateren in het midden van augustus een hevige storm heeft
gewoed, die een aantal schepen van en naar de oost--Indische
gewesten heeft overvallen. Zr. Ms. transportschip Prins Wil
lem Frederik Hendrik, kommaudant de luitenant ter zee lste
klasse J. W. de Ruyter de Wildt, had onder anderen ook dien
storm doorgestaan, en was dien ten gevolge met belangrijke
averij den 24 augustus de Tafelbaai binnengeloopen. Het schip
zou wegens de te ondergane herstellingen geruimen tijd er moe
ten vertoeven en waarschijnlijk ontladen moeten worden. Aan
boord van dien bodem was overigens alles wel. Met dat vaar
tuig waren onderscheidene andere handelsschepen met averij er
binnengeloopen.
Van het Nieuwediep wordt den 23 dezer geschreven
Tot lsten officier aan boord van Zr. Ms. linieschip Korte-
naer, wachtschip te Willemsoord, is aangesteld de kapit .-luit
ter zee M. Cazaux van Staphorst, thans nonactief, en zulks ter
vervanging van den kapit.-luit. Ier zee P. van Woelderen, thans
benoemd tot havenmeester."
Z. M. heeft bepaald, dat de 2de luitenants van het rege-
ment veld- en van het regement rijdende artillerie, die tot rangs
bevordering in aanmerking komen bij gemis van vacature, in
den rang van lsten luitenant bij die korpsen, echter, in den ver
hoogden rang, daarbij zullen kunnen verblijven, op hun vorig
tractement van 2den luitenant; zullende zij in het genot van
tractement, aan hunnen rang verbonden, worden gesteld, naar
gelang er vacaturen in dien rang mogten komen te ontstaan.
Burgerlijke stauil.
Middelburg.
Eerste huwelijks afkondiging den 26 OctoberB. M. Wij-
tenbnrg, jm. 42 j, niet C. Boeije, jd. 20 j. J. H. Pronk, jm. 26 j.
met P. R. C. Janse, jd. 31 j. W. de Sleur, jm. 25 j. met M. Vre-
ke,jd.27j. P.Dekker,jm. 27j. met J. de Voogdt, jd. 25j. E.
P. Melis, jm. 24 j. met C. A. Buijk, jd. 29 j. A. van der Brugh,
jm. 25 j. met M. van Dalen, jd. 27 j. A. Simpelaar, jm. 34 j. met
E. C. Brouwer, jd. 23 j. A. J. de Ruijter, jm. 32 j. met J. Op
perman, jd. 32 j. J. Zeevaart, jm. 23 j met M. de Steur. jd.
20 j. J. Rozenburg, weduwn. 57 j. met J. C. de Kruijf.jd. 43 j.
J. B. Blindenbach, jm. 35 j. met L. li. Callenfels, jd. 31 j.
Vlissingen, van 18 tot 25 october.
GehuwdJ. Kraaije.jm. 37 j. met L. Louwerse, wed. van A.
deRijcke, 26 j.
BevallenM. J. Guiliaume geb. Kramer, d. M. Schout Velt-
huijs geb. Beenhouwer, d. C. H. Dommisse geb. Buchel, z. A.
M. Brugge geb. Donker, d.
Overleden: J. Vervat, jm. 22 j. G. de Meulmeester, jm. 29 j.
J. A. Becht, z. 3 j. C. L. M. Verheul, z. 11 m. W. van den Bo-
venkam, z. 6j. D. E. van Maldegem, d. 16 m. W. F. Tielrooyt
z. 16 jaren.
Goes, van 18 tot 25 october.
Bevallen: M. Wissel geb. Visser, dochter.
Overleden: A.E. v. d. Gus, d. 11 m. W.M.de Witte, d.
4 m. L- de Jonge, man van E. van Belois, 31 j. J. J. de Broe-
kert, wed. van C. P. Keetlaer, 72 j.
Zierikzee, van 18 tot 25 october.
Gehuwd J. M. Kouwen, jm. met T. de Vos, jd. H. Schu-
link, weduwn. met M. Hoeder, weduwe.
Bevallen: A. Schoenmakers geb, Sies, d. C. Prommel geb.
dc Vos, d. M. Meerse geb. de Jonge, z. J. van Schelven geb.
van de Stolpe, d. J. C. Broodman geb. Bal, z.
Overleden M. Kenter, weduwe, 86 jaren.
TWeteorologïscIie waarnemingen
gedaan op 's rijks werf te Vlissingen, des middags 12 ure.
October 1856.
I Datum. 1
"Wind.
|o
15
w
Thermometer
C.
2*
S.'S
co
to
Laagste
temperat.
enverschil
met de
hoogste.
Aanmerkingen.
tb
to
5
19
O. t. N.
3
771.216.5
0.89
10.23
0.0
9.5
+8.0, bew. 's n. mistig
20
Oost.
2
769.i
17.0
0.80
9.12
0.0
8.5
«9.
held. zw. d. 's n.
21
Z. ZW.
1
770.1)
17-0
0.S6
10-52
0.0
9.5
„6.5
betrokken.
22
zo.to.
2
774.7
16.0
0.S5
10-19
0.0
9.2
„7.3
hei jig mist.dauw
23
Zuid.
1
773.2
16.0
0.89
10.lt
0.0
10.0
„6.0
bewolkt.
24
O. t. N.
3
775.0
16.0
0.76
9.00
0.0
12.0
„2.0
bewolkt en betr.
25
O.t. N.
2
777.5
15.5
0.73
7-81
0.0
7.5
„7-0
bewolkt.
Statcn-generaal.
De leden van de tweede kamer der staten-generaalzijn bijeen
geroepen tegen den 10 november aanstaande des namiddags ten
twee ure,
X Den 25 dezer is het verslag van het onderzoek in de af-
deelingen der tweede kamer van hoofdstuk V der staatsbegro
ting voor 1S57 (binnenlandsche zaken) openbaar geworden
In dat verslag worden eenige zeeuwsche belangen besproken,
waarvan wij de beoordeeling onzen lezers niet willen onthou
den. Men leest'daar *De bij art. 72 voor onderhoud, herstel
ling en verbetering der zeehavens en zeewerken aangevraagde
som van f476,232 bedraagt f12,000 minder dan wat daarvoor
op de begrooting voor 1856 werd toegestaan. Neemt men ech
ter in aanmerking, dat de nieuwe sluis te Vlissingen, die gedu
rende de laatste jaren meer dan eene ton gouds gekost heeft,
thans voltooid is, dan doet zich ook hier verhooging in de meer
gewone, jaarlijks terugkcerende uitgaven opmerken,
Vrij algemeen heeft men met leedwezen gezien, dat de oor.
zaak dier verhooging vooral te zoeken is in het toeslaan van
f 50,000 meer voor de calamiteuse polders in Zeeland. De her
innering aan de in 1856 ontstane dijkvallen aan den Wilhel-
minapolderen dien van Oost-Beveland wordt niet genoegzaam
geacht, om die zeer in 't oog vallende verhooging te regtvaar-
digen. Ook blijkens het in de laatste jaren deswege voorgeval
lene geldt het hier niet zoo zeer de vraag, of de bedoelde zeeuw
sche polders aanmerkelijke kosten van onderhoud vorderden,
dan wel of de ingelanden zeiven tot bestrijding dier kosten
naar een behoorlijken maatstaf en naar evenredigheid van de
zoo aanmerkelijk verhoogde waarde hunner landerijen bijdra
gen, en of de provincie Zeeland zich daarvoor de opofferingen
getroost, die haar billijkerwijze kunnen worden opgelegd. Er
heerschte vroeger twijfel zoowel omtrent het eene punt als om
trent het andere. De vorige minister van binnenlandsche zaken
scheen zelf in dien twijfel te deelen, en heeft bij meer dan eene
gelegenheid te kennen gegeven, dat hij het onderzoek over dit
punt krachtig voortzette. Meu wenscht dus te weten, of het
bedoelde onderdek tot een bepaalden uitslag heeft geleid en
als afgeloopen moet worden beschouwd.
Eukele leden, ofschoon zich niet tegen het doen dezer vraag
verzettende, merkten aan, dat men de zaak verkeerd voorstelde
als men de ingezetenen of de staten der provincie Zeeland be
schuldigde van te weinig uit eigen middelen bij te dragen tot
onderhoud der dijken en verdere werken, die de hier bedoelde
polders tegen de zee moeten beschermen. Die bijdragen bedroe -
gen gezamenlijk meer dan een millioen gulden 's jaars.
Gemeenteraad van Goes.
Zitting vrn 25 october.
Afwezig de heeren Soutendim, van de Putte, S. Vaderen
Smallcgange; de diieeerstcu door afwezigheid, de laatste door
ongesteldheid verhinderd.
De notulen worden gelezen en gearresteerd.
Aan de orde is dc voortzetting der beraadslagingen over de
gemeonte begrooting.
De voorzitter herinnert dat ter vorige vergadering door het
staken der stemmen twee punten zijn onafgedaan gebleven,
waaromtrent alsnu beslist moet worden.
In de eerste plaats het voorstel der financiële commissie om
af te wijzen het verzoek van den opzigter der gemeente wegen
en werken, om verhooging van jaarwedde. Dit in omvraag ge
bragt, wordt afgewezen met vier tegen drie stemmen (de heeren
van den Bosch, van Voorst-Vader en van Kerkwijk.
Dien ten gevolge stellen burgemeester en wethouders voor,
aan hem jaarlijks toe te kennen eene belooning voor buitenge
wone werkzaamheden, door burgemeester en wethouders hij
het einde van ieder jaar voor te stellen.
Dit wordt met algemeene stemmen aangenomen.
Uct tweede punt is dc beklinkcring der kleine kaai, waarvoor
f 600 op de begrooting is gebragt.
Dc heer van Kerkwijk stelt voor dien postte brengen, onder
voorwaarde dat daarover niet zal worden beschikt, dan op na
dere autorisatie van den raadjwaartoe alzoo besloten wordt.
Nog deelt dc voorzitter mede dat heden is ontvangen een brief
van heeren kerkvoogden der hervormde gemeente, dat zij ver
nomen hebben dat van de begrooting is weggelaten dc post van
f 100, voor het verlies der hegrafenisregten; dat zij, daar gelaten
hun vermeend regt op die voortdurende schadeloosstelling, ge
durende den tijd dat die betaald werd geene vergoeding hebben
willen vragen voor het gebruik van het koor der kerk, tot berg
plaats voor de brandspuiten, doch zich alsnu tot den raad wen
den, met verzoek de f 100 vroeger als schadevergoeding be
taald, voortaan te brengen voor liet gebruik van het koor der
kerk.
Burgemeester en wethouders stellen voor dat verzoek in to
willigen en den post: kosten der brandweer met f 100 te vcr-
hoogen.
Dc heer van den Bosch verwondert zich dat dit verzoek zoo
laat komt en meent dat de zaak eigenlijk dc zélfde is, en alleen
in vorm verschiltbij wenscht van burgemeester en wethouders
de verzekering te ontvangen dat de dienst die f 100 's jaars eva
lueert?
De voorzitter antwoordt, dat, ofschoon bij dit laatste juist niet
dadelijk toestemmend durft beantwoorden, het evenwel zeker
is, dat men zonder dio bergplaats nieuwe brandspuithuisjes zou
hebben moeten maken, hetgeen de gemeente nog al geld zou
gekost hebben.
Het voorstel in omvraag gebragt, wordt met algemeene stem
men aangenomen.
Alsnu wordt overgegaan tot de behandeling der ontvangsten.
De hoofdstukken I, II en III, lste en 2de afiieeling, worden
zonder discussien gearresteerd.
Bij art. 1 van afd. 3, komt in behandeling het verzoek der
wijnkoopers, tot vermindering of afschaffing der belasting op
den wijn (zie verslag van 21 julij) en het rapport der financiële
commissie, strekkende tot afwijzing, op grond dat de wijnkoo
pers in de eerste plaats moeten streven om de concurrentie tc we
ren, waardoor hun debiet aanzienlijk zou toenemen, en dat het
artikel weelde is, en de begrooting geene vermindering van in
komsten gedoogt.
De heer van den Bosch herinnert dat meermalen het zelfde
door de wijnkoopers is verzocht, en hij gelooft dat zij gelijk heb
ben, en de raad bij het vaststelling dier belasting, in de dwaling
is vervallen en gemeend heeft dat'eene hooge belasting veel zou
opbrengen. Intusschen blijkt het uit de begrootingen, dat het
debiet aanzienlijk verminderd is, en hij vreest dat dc concurrent