r 113.
MIDDELBURGSCHE
C O 1A N T.
1856.
18 September.
öimtmlanösrlje ttjïrmgm.
Deze courant versohijnt dés dingsdags, donderdags en zaturdags. Binnen deze gemeente en Vlis-
ei ngen geschiedt de uitgave d^n avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden is 8franco per post f 3,40.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens, op den dag der uitgave.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regelvan huwelijksgeboorte of doodbekeml
makingen enz..,- van één tot zes regels 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Yoor elke-plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt kontant.
Editie van maandag avond 8 ure.
IMidtlelJmrg- IS september.
De tweede kamer der staten-generaal heeft heden tot candi-
daten voor het voorzitterschap gekozen de neeren mr. J. K.
baron van Goltstein, mr. M. P. H. Strens en mr. P. P. van Bosse.
De provinciale commissie van geneeskundig onderzoek en
toevoorzigt in Zeeland heeft in hare vergaderingen van de
loopende maand september geexamineerd en toegelaten: J. B.
de Bruine, als apotheker voor eene stadJ. J, Plugge, als ste
delijk heel- en vroedmeester; G. J. Rademakers, als heel-en
vroedmeester ten platten lande; W. S. Praag, en B. J. H.
Boers als vroedmeester, benevens N. van Raesendonk, R. J.
Pichal, JE. Mallet en J. van den Berge, als vroedvrouwen ten
platten lande.
Gisteren heeft te Kapelle plaats gehad de aanbeslediug van
het bouwen van een nieuwen steenen suatiesluis aan de zuid
zijde van den polder De vier bannen van Duiveland. liet minst
is ingeschreven door J. van der Linden, aannemer te Zierikzee,
voor/33,600.
Uit Zierikzee schrijft men ons van gisteren dat zich geene
nieuwe cholera gevallen aldaar hebben voorgedaande lijderes
was herstellende.
De minister van marine heeft ter kennis van belanghebbenden
gebragt, dat in den loop dezer maand, op nader te bepalen da
tum, het kustlicht op Schokland tijdelijk zal worden gebluscht,
wegens de vernieuwing van den lichtopstand, en dat gedurende
den tijd daartoe benoodigd, op dat eiland zal ontstoken worden
een liulplicht.dat den geheelen horizon zal verlichten en op ge
lijke hoogte staan zal als het thans aldaar brandende kustlicht.
Uit 's Hage werd aan de Arnljemsche courant geschreven:
Naar wij uit eene goede bron hebben vernomen, is er bij het
ministerie van justitie eene nieuwe ontwerp-wet op dc regter-
lijlce organisatie gereed gemaakt en zal zij spoedig na de aan
staande opening der vergadering van de staten-generaal worden
ingediend. Volgens dit ontwerp zouden, althans zoo zegt men,
de provinciale geregtshoven allen worden afgeschaft.
Volgens berigten uit Engeland bezoekt Z. K. H. de prins
van Oranje thans, vergezeld van jhr. de Casembroot, incognito
de Scliotsche Hooglanden.
en 9 fraaije en kostbare geschenken in zilver uitgeloofd, waar
onder die voor no. 5, door het gemeentebestuur zijn bekostigd.
Directeuren der Yereeniging voor volksvlijt te Amsterdam
hebben aan de verschillende genootschappen van kunsten en
wetenschappen eene circulaire verzonden, waarvan het voor
name doel is om meer algemeen bekend te maken wat zij met
de stichting van het Paleis voor volksvlijt op het oog hebben
namelijk de bijeenbreuging en tentoonstelling van vele be
langrijke voorwerpen, die thans door minder geschikte plaatsing
of mindere bekendheid, weinig nut opleveren.
Volgens vroegere mededeelingzal den 20 dezer, op de reede
vanïexel, de eerste wedstrijd plaats hebben der te Nieuwediep
opgerigte 'Noorder zeil- en roeivereeniging." liet bekend ge
maakte programma is van den volgenden inhoud:
Roeivaartuigen: no.'l. walvischsloepen; no. 2, vletten, ge
roeid door drie man zonder stuurman; no. 3, alle soorten van
roeivaartuigen, geroeid door twee jongensno. 4-, vaartuigen
door één man gewrikt.
Zeilvaartuigen: no. f), kotters, schoeners en andere scherpe
vaartuigen; no. 6, beurt-, vracht- en zeil-schepen de Zuiderzee
bevareude; no. 7, visschersvaartuigenjno. 8, jagten en boeijers;
no. 9, scheepsbarkassen. Voor de mededingers sub no. 14
en 7, zijn aanzienlijke prijzen in geld, en voor sub no. 5, 6, 8
Het Protestantsch landbouwkundig opvoedingsgesticht te
Montfoort is het particulier eigendom van den stichter-direc
teur D. van Erankenhuysen. Nadat tweemalen vergeefsche po
gingen in het werk gesteld waren om dat gesticht over te nemen
en tot zedelijk ligchaam te verheffen, is thans wederom beproefd
om een genootschap met dat zelfde doel op te rigten. Het voor-
loopig bestuur heeft bij circulaire belangstellenden uitgenoodigd
tot' bijwoning eener vergadering, in het gebouw Musis Sacrum,
te Schiedam, op donderdag 25 dezer, om te beraadslagen over
de volgende vragenOf de stichting voortdurend zal in stand
gehouden worden? Zoo ja, welke maatregelen daartoe als de
geschiktste te achten zijn en in hoe verre de invloed des genoot-
sehaps kan strekken om een zedelijk opzigt over cle stichting te
houden.
Men zal zich herinneren, dat de beeldhouwer Frans Donkers
RHz. te 'sHertogenbosoh, het monument vervaardigde ter na
gedachtenis van wijlen den vice-admiraal J. C. Rijk, dat thans
de begraafplaats Eijk en Duijn bij 's Gravenhage tot sieraad
strekt. Gisteren ontving die kunstenaar een zilveren in baroc-
stijl kunstig gedreven bokaal met het volgende opschriftDank
en hulde aan den talentvollen beeldhouwer Frans J. R, Donkers
RiHz. De commissie voor het gedenkteeken van J. C. Rijk, '12
julij 1856. Daarbij was gevoegd een even schoon als kunstig
vervaardigd diploma op perkament gothischen stijl geschiderd
en geschreven.
Henoemtng-exE. em besluiten.
Bij besluit van 12 dezer heeft Z. M. goedgevonden op zijn
verzoek eervol ontslag te verleenen aan S. H. van Diggelen, als
kapitein van het 5de batailjon,2de kompagnie rustende sclnitieijk
In Zeeland.
lierlc- en sclioolisieuws.
Uit het verslag van den staat en de werkzaamheden van het
Nederlandsche zendelinggenootschap in 1856 blijkt dat het ge
nootschap 24-zendelingen telt, waarvan 6op Amboina, 1 op Ti-
mor, 8 in Minahassa van Menado, 4 op Java en 2 in het gouver
nement van Macassar, terwijl 3 zich op reis naar Indie bevin
den. liet heeft in Indie 131 inlanclsche medehelpers, benevens
3 kweekscholen voor inlandsche ouderwijzers op Amboina, Ja
va en in de Minahassa, waarin 53 kweekelingen tot inlandsche
medehelpers worden opgeleid. Gedurende 1855 zijn in de Mina
hassa gedoopt 1921 volwassenen en 1566 kinderen, terwijl 627
lidmaten zijn aangenomen en cle 94 geuootschapsscholen 7959
kinderen telden, waarvan 5022 gezet opkwamen. Door den af
getreden gouverneur-generaal Duymaer van Twist was bij zijn
bezoek aan de Minahassa tot hernieuwing van dekerkgebou wen
te Menado, Kema, Tondano en Amoerang voor eene bijdrage
van/1000 ingeschreven.
Mariaie era leger.
Zr. Ms.fregat Doggers bank, onder bevel van den kapi
tein ter zee A. baron Collotcl'Escury, van het Nieuwe diep
naar de Middelandsche zee, is den 10 clezer Goodwinsaud ge
passeerd.
Statera-generaal.
De koning heeft ter opening van cle kamers der staten-gene
raal de volgende aanspraak gehouden.
Mijne heer en
//Sedert ik uwe vorige zitting opende. is de oorlog tusschen
onderscheidene stalen gevoerd, tot mijne blijdschap geëindigd,
en ontkiemen reeds de weldadige vruchten des herstelden vredes.
'Mogten wij gedurende die moeijelijke omstandigheden met
de andere mogendheden betrekkingen van welwillendheid en
goede gezindheid onderhouden, wij hebben alle reden om ons
ook thans daarin te verheugen.
//De zee- en landmagt voldoenmet eere aan hare roeping.
//Het blijft een voorwerp mijner ernstige zorg aan het materieel
der marine, op doelmatige wijze de noodige uitbreiding te geven.
//Onze koloniën en bezittingen in andere werelddeelen ge
nieten over het a'^meen eene gewenschte rust. Zoo wel zede
lijke als stoffelijke ontwikkeling en vooruitgang zijn er zigtbaar.
//Te betreuren echter zijn de zware rampeu, door welke eenige
eilanden van deii Molukschen Archipel zijn geteisterd. Mijne
regering tracht, ondersteund door de bijzondere liefdadigheid,
de droevige gevolgen te lenigen.
'Hoezeer het vrije handelsverkeer met het rijk van Japan
nog niet is verkregen, blijft nogtans het streven daarheen ge -
rigt. Inmiddels heeft eene voorloopige overeenkomst onze oude
betrekkingen met dat rijk bevestigd, het verkeer onzer lar.dge-
nooten aldaar vrijer gemaakt, en eene meer gepaste verhouding
met dien staat bevorderd.
'Het lot der slaven in de westindische koloniën wekt steeds
mijne levendige belangstelling. Er zijn maatregelen genomen
om, tot voorbereiding van hunne, in den loop dezer zitting
voor te dragen maatschappelijke hervorming, hunnen tegen-
vvoordigen toestand te verbeteren.
//De inwendige gesteldheid des vaderlands levert ruime stof
op tot dankbaarheid.
'Met handel, scheepvaart, landbouw en onderscheidene tak
ken van nijverheid gaat het naar wensch.
'De aanvankelijke berigten openen het uitzigt op eenen
voordeeligen oogst.
//Mijne aandacht blijft gevestigd op alle werken, welke de
veiligheid des lands en zijne welvaart kunnen verzekeren. De
snellere middelen van gemeenschap, zoo weldadig voor binnen-
en buitenlandschen handel en verkeer mogen aan Nederland
niet ontbreken. De ontwerpen van spoorwegen geven hoop op
een uitgebreid net over het geheele vaderland. Die hoop worde
niet te leur gesteld, ik reken op uwe medewerking, om van
staatswege de bijzondere ondernemingen, waar cleze te kort
schieten, te steunen.
//Dit zal niet behoeven te beletten, dat op nieuw, vermits de
staat der geldmiddelen het toelaat, een wetsontwerp tot voort
gezette delging van schuld aan uwe overweging worde onder
worpen.
'Ontwerpen van wet op de regterlijke organisatie, op cle po-
licie der spoorwegen en andere nieuwe wets-ontwerpen, zullen
met onafgedaan geblevene bij u ter tafel worden gebragt.
//Die tot regeling van de drie takken van openbaar onderwijs,
zullen aan u gezamenlijk voorgelegd worden. Het, verband,
vereischt tusschen de deelen van een zanienhangencl geheel-
kan op die wijze beter worden bewaard.
//De zorg voor de onschendbaarheid van al wat tot het,gebied
des gewetens behoort, is eene der voorvaderlijke overleveringen
van mijn stamhuis. Zij heeft ook mij bewogen alsnog naar mid
delen om te zien, ten einde de bezwaren van zeer velen tegen
de ontworpene regeling van het volksonderwijs zoo veel moge
lijk op te heffen.
'Ik wensclile met uwe hulp aan Nederland, school-iurigtiu-
gen te verzekeren, in welke het godsdienst ig karakter der nat ie
sints eeuwen door het christendom gevormd en ontwikkeld,
wordt geëerbiedigd, en tevens cle eisch der wetenschap en het
beginsel der volkseenheid worden gehuldigd.
//Het is mijn ernstig voornemen, in de ontwikkeling van dc
zedelijke kracht en de stoffelijke welvaart van het volk, welks
geluk mij zoo na aan liet harte ligt, met vastheid voort te gaan.
//De blijken van liefde aan mij en aan mijn huis zoo dikwerf
gegeven, nu weder onlangs bij het belangwekkend herinnerings
feest, de eendragten verbroedering die er bij heerschten, zij zijn
mij ten waarborg, dat ik iu mijne poging tot vooruitgang in al
wat goed en regt is, door het volk en door u, zijne vertegen
woordigers zal worden ondersteund, en dat geen tweespalt cu
verdeeldheid op onzen bodem wortel zuilen schieten.
//Daartoe schenke de almagtige God, op onze pogingen, op
uwe beraadslagingen zijnen onmisbaren zegen.
//Ik verklaar deze zitting der sla ten-generaal geopend."
(Reeds aan cle geabonneerclen op ons bulletin medegedeeld).
