Onder de sprekers, die zich als zoodanig voor het aan
staande taai-en letterkundig congres, dat op den 15 en 16 dezer
te Antwerpen zal gehouden worden, hebben doen inschrijven,
of stukken daaraan hebben ingezonden, komen uit Noord-
Nederland voor de lieeren dr. A. de Jager, van llotterdam,
over het steeds toenemend belang van de beoefening der mid-
delnederlandsche geschriften voor eene grondige beoefening
onzer moedertaal; mr, A.E. Sifflé. van Middelburg, over de
germanismen, gallicismen en anglicismen in onze taalprof.M.
de Vries, van Ley den, verslag der commissie van het "woorden-
hoek, erv H. G. Hartman Jz., van Lekkerland, over den invloed
der paedagogische broederschap op de beschaving in Noord
en Zuid-Nederland-
Bij de verkiezing van een lid van den gemeenteraad van
Haarlem, op den 5 dezer, zijn ingeleverd 617 briefjes, en daar
van 3 bevonden van onwaarde. liet aantal der geldende stem
men heeft alzoo 614 bedragen, eene meerderheid opleverende
van 308. Van deze stemmen zijn uitgebragt op de heeren jhr.
M. Salvador 308; E. de Kruyff 249nir. P. Mabé Jr. 20; dr.
Lubach 13 en G. A. van Dobben 3 stemmen.
Z. D. H. de erfgrciothertog Karei August van Saxen-Weimar
Eisenach, oudste zoon van den groothertog en de hertogin van 1
Saxen-Weimar-Eisenach (prinses Sophie der Nederlanden),
vergezeld van HD. gouverneur en geneesheer, zijn te Scheve-
ningen aangekomen.
Bij gelegenheid der geheele voltooijing van de gebouwen der
stichting, zal, naar wij vernemen, den 19 dezer bij het landbouw
kundig opvoedings-gesticht te Montfoort eene belangwekken
de feestviering plaats hebben. Na den afloop van het jaarlijksch
onderzoek naar de vorderingen der kweekelingen, zat des na
middags een vocaal concert door de kinderen en daarna, ten 7
ure des avonds een landelijk feest, gegeven worden.
Men leest in de Haarlemsche courant:
/'Naar wij vernemen, is de zaak betrekkelijk het instorten der
tribunes bij het vuurwerk, ter gelegenheid van het Gostersfeest
aldaar, door de reglbank naar de openbare teregtzitting verwe
zen, en zal zij, zoodra de toestand der gewonden zulksgedoogt,
behandeld worden."
ESesaoeimSMg-eM eaa Haeslnaï-éeam
Bij Zr. Ms. besluit van 31 julij zijn benoemd tot ridders dei-
orde van den Nederlandschen leeuw, dekapts. ter zee G. Vogel-
pool; en VV. H. Dittlof Tjassens, de kapt.-luit. ter zee H. Huij-
gens en de luits. ter zee der 1ste ld. J. Audreae, jhr. J. li. van
Capellen en H. A. Modderman.
Z. M. heeft bij besluit van de zelfde dagleekening goed
gevonden den schout-bij-nacht AJ. de Smit van den Broeoke,
laatstelijk hoogstdeszelfs minister van marine, ad interim, te
benoemen tot Zr. Ms. adjudant in buitengewone dienst.
Z. M. heeft, bij besluiten van30 julij goedgevonden, over
tc plaatsen, bij het regement grenadiers en jagers, den 1ste luit,
A. W. Greve, van het 4 de regem, inf.; bij het wapen der inf. van
liet leger in Oost-Indie, den 2den luit. J. J. Aitton, van het 1ste
regement infanterie.
Z. M. de koning heeft benoemd tot hoogsdeszelfs consul
terend geneesheer en oogarts dr. W. Hendriksz, van Zuider
burg, nabij Voorburg.
aïtócvologie.
Den 4 dezer is te Haarlem overleden de heer A. A.M. de
Geep, kapitein-luitenant ter zee, ridder der militaire Willems
orde.
S&rarastem era wetejras«jJaa.j>j?eia.
Thans ziet te 's Hage bij den boekhandelaar Nijhoff, liet licht
de catalogus van de boeken, uit de eerste eeuw der drukkunst,
welke zich in de koninklijke bibliotheek bevinden. Deze cata
logus is opgemaakt door den heer J. VV. Holtrop, bibliothecaris
dier boekerij, met medewerking van den onder-bibliothecaris,
den heen-C&Tpp^ell, en met eene inleiding voorzien, waarin in
korte trek'ken de"Xorsprong en beteekenis van dezen grooten
schat van vbefi%gn""Wlen uit drukkerijen der 15de eeuw wor
den toegeliolvf^jn^tl-vk'Nvijziging tot de geachts te werken des
wege, van dqn-jö^gsten tijd. Voorts zijn de werken omschreven
en zoo no'odigjsb psE^hé 1 derclHet eerste gedeelte omvat de nc-
dcrlaridsclioboeken; dit beloopt 555, waarbij dan nog
een hondèrdl^lTferken komen, op den zelfden voet beschreven,
uit het museum Meermanno Westreeniaui. De drukken zijn uit
Oudenaarde, Aalst, Antwerpen, Brugge, Brussel, 's Hertogen-
boscli, J^i^^^^Titevsnter, Delft, Gend, Gouda, Haarlem,
Tlas^^^^^^'eH^^^Hiceuwarcleu, Leuven, Leyden, Nijme-
geu/i&MiTOnliovea, 2Mê>|l:&en Utrecht. Hef; tweede gedeelte om-
Ie u w, builen Nederland g,edrukt. Het
nongjng-s. gedeelten zijn voorzien van eene
a!]duB«jfeihe aanv^ysÉÉSng der boeken eu voorts van eene naam- I
Bist cet is eene gemakkelijke handleiding
voor den beminnaar der bibliographische studiën en inzonder
heid voor de geschiedenis der drukkunst, en hare opkomsten
eerste ontwikkelingtot verdere toelichting daarvan zullen nu
ook worden uitgegeven de afbeeldingen van de eerste druk
werken en van de lettersoorten, hier en elders in de 15de eeuw
gebezigd, welke door den heer Spanier, door steendruk, zeer
juist zijn overgebragt. De arbeid aan een en ander besteed, ver
dient allezins lof en zal voorzeker wel op prijs worden gesteld.
ï&erlk- era sclaoolmieaawg,,
Dingsdag is door den kerkeraad te Ouwerkerk beroepen,
tot predikant bij de nederduitsche hervormde gemeente,de heer
J. van Witzenburg, kandidaat bij het prov. kerkbestuur van
Noordholland.
Marine era leg-ear.
f Naar wij vernemen is het onderwijs en de opleiding der
adelborsten te Willemsoord, voor wat betreft het vak der
stoomwerktuigkunde opgedragen aan den machinist. 1ste kl.,
P. A. van Aken, die tot dat einde met 1 october van Hellevoet-
sluis naar het Nieuwediep is overgeplaatst.
Zr. Ms. stoomschip G u ra'ca'o,'onlangs uit West-Indiete
Hellevoetsluis binnengekomen, is dingsdag buiten dienst en
de état major op nonactiviteit gesteld.
De minister van oorlog heeft, bij missive van 31 mei jl. aan
het departement van financieh medegedeeld, dat volgens be
slaande orders, militairen geen andere personen mogen oppas
sen dan officieren van het corps, waartoe zij behooren en dat
zijnerzijds last wordt gegeven voor de naleving dier orders ook
te waken.
StatSstieli.
Volgens de jongste opgaven, ontleend aan de provinciale
verslagen, bedroeg de wettige'bevolking- in 1855, hier te lande.
Noordbrabant 408,996, Gelderland 392,370, Zuidholland
602,236, Noordholland 534,772, Zeeland 164,787, Utrecht
157,112, Vriesland 265,302, Overijssel 231,505, Groningen
201,448, Drenthe 90,578, Limburg 212,120; zamen 3,261,227
zielen, waarvan 1,612,859 mannen eu 1,648,368 vrouwen.
Van dezen behooren nagenoeg 2,000,000 tot de protëstant-
sche godsdienst, 1,200,000 tot de kalholieke, waarvan bijna de
helft in Noordbrabant en Limburg, en 60,000 israëlieten.
11EiieE"flaa®.28a<eitea,§4i&Haïa. te 5Sa4lnfleflilDiiiifl.'g-,
6 augustus 's avonds 11 ure 59 gr.
7 's morgens 7 63
's middags 12
69
's namidd. 3
72
8 - 6
u
68
ir
3s avonds 11
64
's morgens 7
67
'sniidd- 12
76
's namidd. 3
70
6
68
Öuitmtrmirsclji' tijöingcn.
asrageiaaad.
Londen 5 augustus. The times deelt twee brieven uit Parijs
mede, die beide zeer verschillende lezingen geven betreffende
het voornemen der spaansciie regering om de tegenwoordige
constitutie door eene geoclroijeerde te doen vervangen. In de
eene wordt het algemeen verspreide gevoelen herhaald, terwijl
de andere juist het tegendeel beweert en verzekert dat O'Don-
nell een liberaal programma zal aannemenwaarvan de hoofd
punten zouden zijn naauwgezette uitvoering der wet op den
verkoop der geestelijke goederen en verzet tegen iedere poging-
om de koningin-moeder weder in het land te halen. Wie gelijk
heeft, zal weldra blijken.
Volgens The morning post baren Ruslands handelingen
met betrekking tot de uillegging van het vredestraktaat bekom
mering.
Een weekblad hetwelk in zaken van staathuishoudkundi
gen aard groot gezag geeft, The conoroist, beschouwt in zijn nom -
mer van jl. zondag den staat der graanmarkt en der veldgewas
sen in Engeland. Uit dat artikel blijktdat men er veel vooruit-
zigt op een goeden graanoogst heeft, dat in het zuiden van Rus
land nog vrij wat graan voor den uitvoer beschikbaar is, maar
dat in Engeland weder onrustbarende verschijnselen van ziekte
onder de aardappelen opgemerkt worden.
In eene zaturdag alhier gehoudene verlcooping van hand
schriften bevonden zich onder anderen 44 eigenhandige brieven
van den dichter Cowper21 van welke niet uitgegeven zijn.
Deze laatsten golden tusschen de twee guinjes en tien ponden
vijftien schellingenwelke laatste som voor den brief betaald
werd in welken Cowper zijn' vriend S. Rose mededeelt dat hij
©enige verzen tot ondersteuning der pogingen tot afschaffing i
der slavernij had geschreven. j
Sir Charles Napier is voorzeker een der zonderlingste
Engelschen van den ouden stempel. Thans bevindt hij zich in
Ruslandontbijt te Kronstadt, gebruikt te Petersburg het mid
dagmaal en is het voorwerp der algemeene nieuwsgierigheid,
naardien de Russen zeer goed weten welke plannen hij tot ver
nieling hunner sterkten beraamd had en hoe misnoegd hij ge
weest is dat men hem tot de uitvoering daarvan uietgeuoeg-
zaam in staat heeft gesteld.
Rusland»
Bij eene keizerlijke ukase is onlangs bepaald.dat genees
kundigen van het israëlietische geloof, alsmede alle andere Isra
ëlieten welke aan eene russisehe hoogeschool den graad van
doctor hebben verworven, voortaan tot alle staatsambten be
noembaar zijn.
Yolgens eene opgave in de dagbladen van het russisehe
gouvernement heeft het russisehe ministerie voor de kroon
domeinen meer dan 20,300,000 ieifeigenen of kroonboeren on
der zijn bestuur.
53 uitscliland.
Weenen 3 augustus. De berigten uit Töplitz omtrent de
wederzijdsche ontvangst der vorsten van Oostenrijk, Pruissen
en Saksen, melden, dat zij regthartelijk was en dat zij met de
belofte op een spoedig wederzien scheiden. De zamenkomst
betrof, naar men zekert, huiselijke zaken.
Het bevestigt zich dat vorst Ghika, uit Konstantinopel
last heeft bekomen de vorstendommen niet te verlaten; de vorst
heeft daarop zijne voorgeriomene reis naar Parijs laten varen en
zijn' zoon derwaarts gezonden. Vorsf Stirbey heeft vrijheid
bekomen te vertrekken en wordt eerstdaags hier verwacht-
De beweging in de vorstendommen ten voordeele van eene ver-
eeniging neemt steeds in omvang toe en men verwacht, dat de
te benoemen divans allen de vereeniging zullen voorstaan.
-Deduitsehe dagbladen zijn aangevuld met berigten over
het.gunstige gevolg van den graanoogst. De aardappelen staan
mede uitmuntend. Daarentegen luidende berigten'nopens het
raapzaad zeer ongunstig.
®bramlka,2j]k.
Parijs 4 augustus. De keizer heeft besloten het ministerie
van onderwijs en eeredienst te splitsen. Op de bezwaren van
den maarschalk Vaillaut tegen die splitsing antwoordde de
keizerverschaf mij een man, die even aangenaam is aan de
universiteit als aan de geestelijkheid, en ik geef hem aanstonds
de portefeuille.
De verheffing van den maarschalk Pélissier tot hertog
wordt beschouwd als het begin van eene reeks soortgelijke be
noemingen. Anderen meenen, dat die belooningen slechts bij
uitzondering zullen worden toegekend/
De maarschalk Pélissier is te Marseille met veel pleg-
tigheid en groote geestdrift ontvangen.
YoJgens de verzekering van het clericale dagbladL'univers
was men te Napels van meening, dat de franscheen engelsche ge
zanten aldaar teruggeroepen zouden worden. De maatregel, ver
oorzaakt door het laatste antwoord van koningFerdinand aan
de beide zeemogendheden, was door den souverein voorzien en
baarde hem dus geen verwonderiug. L'univers voegt er bij, dat
alle onderhandelingen inmiddels afgebroken zijn. Men zal zich
herinneren, dat eenige dagen geleden juist liet tegenovergestel
de beweerd werd, namelijk, dat de geschillen met de koning-van
Napels op den besten weg waren om vereffend te worden.
Bij pauselijk besluit is de uitvoer van granen uit denkerke-
lijken staat verboden.
Zondag den 3 dezer, heeft men gebruik gemaakt van den
electro-magnetischen telegraaf, ten einde bekend te worden
met de algemeene weersgesteldheid. Hit de alhier uit alle deelen
des lands ingekomen berigten is gebleken, dat nergens in
Frankrijk, gedurende den g-eheelen dag, de geringste wolk is
waargenomen. Na de laatste natte en nevelachtige jaren wordt
welligt niet ten onregte deze uitkomst als opmerkelijk be
schouwd.
Een tijdschrift, hetwelk van wege het ministerie van
koophandel alhier uitgegeven wordt, ontleent aan een onlangs
te Puo Janeiro uitgegeven werk eenige opgaven betrekkelijk
de koffijteelt. Daaruit blijkt dat Brazilië sedert eenige jaren
zijne productie van koffij zeer veel heeft vermeerderd, en vooral
de Vereenigde Staten daarvan voorziet, maar dat het wegens
de vermindering van het aantal slaven en de stuiting van den
slavenhandelgroolemoeite heeft om die teelt op de tegenwoor
dige hoogte te houden.
Yolgens die zelfde opgaven zal de productie van koffij in bij
na alle landen der wereld dit jaar minder dan het vorige en on
toereikend voor de toenemende consumtie zijn, en is uit dien
hoofde eene rijzing der koffij prijzen te verwachten.
Yolgens berigten uit Konstantinopel van den 28 julij zou
de ontruiming doordegeallieerdsn den 15 dezer zijn afgeloopen.
De baron de Talleyrand moest zich op een kanonneerboot naar
het Slangeneiland begeven en zou vervolgens te Galatz tcrug-
keeren. In Kurdistan hadden onlusten plaats gehad. De Montene -
grijnen zijn de grenzen overgetrokken en hebben Palanga omsin-