MIDDELBURGSCHE
N* 68.
Donderdag
1856.
COURANT.
5 Junij.
ÉHmtmlartirsrljr lijöittgftt.
Binnen deze gemeente en Vlis-
Deze courant verschijnt des dingsdags, donderdags en zaturdags.
singen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden is 3franco per post 3,40.
De inzending van advertentien kan geschieden tot tien ure des morgens, op den dag der uitgave.
De prijs van gewone advertentien is 22 cent per regelvan huwelijksgeboorte of doodbc-kend
aakiugen enz., van één tot zes regels ƒ1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Buitengewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
"Voor elke plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt kontant.
Editie van woensdag avond 8 sire.
Middellmrg 4 junij.
Bij de gisteren plaats gehad hebbende inlevering van stem
briefjes ter verkiezing van een lid voorde provinciale staten,
in de plaats van den heer S. Luteyn, zijn in de onderscheidene
onderkiesdistricten de hier onder gemelde getallen ingeleverd
Kiezers. Ingeleverd.
Middelburg495 201
Vlissingen263 42
Gapinge5 5
Serooskerke28 16
St. Laurens19 11
Veere21 15
Vrouwepolder33 12
•Aagtekerke19 18
Domburg27 17
Grijpskerke19 5
Oostkapelle20 15
Biggekerke26 10
Melis- en Mariekerke28 13
Westkapelle43 11
Zoutelande21 14
Koudekerke59 22
Oost- en Westsouburg 41 24
Ritthem18 12
Arnemuiden 18 9
Kleverskerke6 6
Nieuw- en St. Joosiand. 24 11
1233 489
Van onwaarde10
Geldige stemmen 479
Volstrekte meerderheid 240
Daarvan zijn uitgebragt op de heeren mr. W. Ph. Vis 227
mr. M. F. Lantsheer 167, W. M. Snijder 30, H. J. van Deinse 24,
mr. P. B. Fock 20, mr. T. A. Lambrechtsen 3, N. J. Mestdagh 1,
jhr, W. 11. Boddaertljhr. mr. A.W. SnouckHurgronjel, A.
Euyscli 1, J. Luteyn 1, J. J. de Kanter 1 en mr. J. W. de Bruin
van Melis- en Mariekerke 1zoodat er eene herstemmingmoet
plaats hebben tusschen de heeren mr. W. Ph. Vis en mr. M. F.
Lantsheer.
Men verneemt met genoegen dat de heer A. J. van Teylin-
gen, niettegenstaande zijne wankelende gezondheid, op aan
drang van onderscheidene kiezers de betrekking als lid der pro
vincial e staten heeft aangenomen.
Wij ontleenen aan het thans verkrijgbaar gestelde verslag
over den toestand dezer gemeente, gedurende het jaar 1S55 de
navolgende bijzonderheden.
Op 1 januarij bedroeg de wettige bevolking 7181 mannen
S734 vrouwen, totaal 15,915. Er werden geboren 273 manne
lijke en 233 vrouwel. totaal 506 kinderen; in de gemeente ves
tigden zich 269 mannen en 293 vrouwen; er zijn gestorven 266
mannen en 263 vrouwen, en vertrokken 351 mannen en 386
vrouwen, zoo dat de wettige bevolking op 31 december bedroeg
7106 mannen, 8611 vrouwen, totaal 15,717, en de feitelijke
7467 mannen, 8679 vrouwen, totaal 16,146.
Het afnemen der bevolking is eensdeels aan groote sterfte,
anderdeels aan de verhuizing van veel arbeidslieden, voorname
lijk naar Vlissingen, toe te schrijven, naar welke plaats alleen
276 personen vertrokken.
Haar Noord-Amcrika vertrokken 22 mingegoeden.
Het getal kiezers voor de leden van de 2de kamer der staten-
generaal en van de provincialc-staten bedroeg 4S8, en van den
gemeenteraad 784.
De gemeenteraad stelde 2 verordeningen vast, als op bet
burgerlijk armbestuur en op godsbuizen benevens 3 instruc
tion, ajs voor den bouwmeester, den gemeente-opzigter en den
werkbaas bij de fabricage, terwijl burgemeester en wethouders
eene instructie vervaardigden voor de buitengewone ambte
naren en assistenten bij de plaatsëiijke belasting.
Onder de belangrijkste raadsbesluiten verdienen te worden
genoemd die omtrent het belastingstelsel, tot regeling van het
armwezen, enz.
De gemeenteraad hield 25 en het dagelijksch bestuur 107
vergaderingen.
Het archief is in goeden toestand, doch de hoop bestaat nog
altijd dat iemand zich zal willen belasten met de vervaardiging
van een uitvoerigen en beredeneerden inventaris van het oude
archief.
Omtrent het bezoeken der oudheidskamer zullen bepalingen
worden vastgesteld, waardoor dat bezoek voor velen belangrij
ker kan worden.
Op de begraafplaats zijn in bet geheel tot 31 december 1855,
ter aarde besteld 12072 lijken.
De uitkomst heeft bewezen dat de rekening der plaatselijke
geldmiddelen over 1854 geheel is geweest 243,376,44, uitgaaf
ƒ237,242,77, goed slot ƒ6,133,67. Voor zoo veel thans be
kend, is de stand over 1855: ontvang ƒ221,475,16 en uitgaaf
ƒ222,801,63.
Bij bet onderwerp belastingen, wordt herinnerd dat op 4 sep
tember is besloten met 1856 de belasting op bet gemaal af te
schaffen, en deze te vervangen door een hoofdelijken omslag
terwijl het verzoek is ingewilligd om bet nog door de gemeente
aan het rijk verschuldigd restant renteloos voorschot voor het
havenkanaal, in jaarlij ksche termijnen van 2000, temogen af
lossen.
De gemeente-gebouwen zijn behoorlijk onderhouden; enkele
ondergingen belangrijke verbeteringen.
Voor rekening der gemeente zijn gelegd 10,000 vierk. ellen
straat- en 3000 vierk. ellen klinkerwerk, terwijl door de conces
sionarissen tot gasverlichting, 4,016 vierk. ellen zijn verlegd.
De straatgoten zijn bij die gelegenheid weggenomen en zulks is
men voornemens zoo veel doenlijk toe te passen.
Een gedeelte van bet vroegere bolwerk aan de Vlissingsche
poort, is op geheel kostelooze wijze voor de gemeente, weder
iot wandelplaats aangelegd.
De toestand van al de wegen in de gemeente is voldoende.
Aan de kaaimuren zijn 200 kub. ellen metselwerk en 2000
vierk. ellen voegwerk vernieuwd. De beschoeijingen langs den
Kousteenschen dijk over eene lengte van 87 ellen en langs de
Turfkade over 63 ellen, geheel vernieuwd zijnde, zijn beide be
schoeijingen daarmede geheel afgewerkt.
De nieuwe ijzeren draaibrug over de Bellingstraat is doel
treffend opgeleverd. Het vaarwater aldaar is 2,50 el verbreed,
en de westelijke kaaimuur langs 100 ellen bijna geheel vernieuwd.
Door de genoegzaam gehëèle vernieuwing der St. Jorisbrug,
zijn al de bruggen thans in goeden staat.
De felle vorst en het drijfijs in den winter van 1854 op 1855,
bragten veel schade toe aan de' kramwerken der leidijken van
het havenkanaal. Nog 3,386 vierk. ellen zijn dadclyk ver
nieuwd, behalve bet gewoon onderhoud, en voorts is weder eene
lengte van 600 ellen onder regelmatig talus gebragt.
Om de noordelijke bol van bet havenhoofd te behouden is
aldaareen rijsbesjag aangebvagt.
Hoewel de uitdieping van het havenkanaal en de binnen
grachten is voortgezet, kan men bij de toenemende verzanding
der haven, alle thans aangewende pogingen om baar op behoor
lijke diepte te houden, als geheel ontoereikend en buitengewone
maatregelen meer dan ooit als noodzakelijk beschouwen.
Omtrent de algemcene gezondheidstoestand zien wij opgetee-
kend, dat bet ziektekarakter in februarij ontstekingachtig is
geweest en bij de langdurige en gestrenge koude de sterfte klom
tot de buitengewone hoogte van 80 personen. In maart nam
echter met het wijken der koude ook het getal zieken plotse-
ling af.
Het buitengewoon koude voorjaar veroorzaakte vele adem
halingsziekten, terwijl gewijzigde kinderziekte ook eeuigermatc
lieerschte; een en ander week echter injulij.
In bet laatst van augustus deden zich eenige kolijkziektcn
voor, en werden daarna de najaarsziekten meer algemeen in
september nam men plotseling mazelen waar en in petober een
paar gevallen van kinderziekte december kenmerkte zich door
weinig zieken en veel dooden.
"Van 39'6 inentingen met koepokstof was de afloop bij 3S6 ge
regeld, bij 5 ongeregeld en bij 5 onbekend.
I-Ict getal geneesbeeren werd op 12 verminderd, waarvan 3
chirurgiae doctores, 1 vroedmeester, en 4 artis obstetrieiae
doctores zijn. Het getal heel- en vroedmeesters bleef gelijk,
daar een overleed doch zich weder een bier vestigde. Een
apotheker beeft zich gevestigd zoo dat er thans 25 zijn. Overi
gens zijn er 6 vroedvrouwen, 1 droogist en 1 tandmeester. Uit do
gemeente apotheek zijn afgeleverd 40,276 recepten; 11 krank
zinnigen zijn gemiddeld voor rekening der gemeente in bet ge-
stichtte Dordrecht verpleegd. In bet gasthuis zijn 289 personen
met 15,642 verpleegdagen verpleegd.
Het contingent door degemeeute te leveren voorde nationale
militie bedroeg 44 gewoon en 4 buitengewoon. Voor de ligting
zijn 162 man ingeschreven. De schutterij was sterk actief 347
man (25 vrijwillig) en reserve 218. Hieronder zijn begrepen 14
officieren waarvan slechts de helft nog dienstpligtig is.
In het getal kerkelijke gemeenten kwam geen verandering.
De kosten van het lager onderwijs bedroegen voor de gemeente
4458, subsidie aan de armen-scbool en bewaarschool, bene
vens de overige bekende toelagen aan andere inrigtingen.
Omtrent de herhalingscbool, met 23 mannel. en 19 vrouwe!.,
de zondagschool met 50 mannel. en 48 vrouwel., de gymnastie-
scbool met 59 mannel. en 7 vrouwel., en de volks-zangschool,
zoo wel als die van de yereeniging tot bevordering der toon
kunst met 22 mannelijke en 29 vrouwelijke leerlingen, valt
niets bijzonders te vermelden.
De industrieschool werd door 40 leerlingen bezocht en ver
keert in bloei; men stelt zich voor eene practische uitbreiding
aan bet onderwijs te geven en de school op uitgebreider schaal
in te rigten.
Aan de geneeskundige school waren op bet eind cles jaars 28
leerlingen, namelijk: in de genees-, heel-en verloskunde 16
artsenijmengkunde 6 en 6 vroedvrouwen. Het geven van pri
vaat onderwijs door onbevoegden, staat aan een talrijker op
komst van leerlingen in den weg, en bij de onzekerheid in hoe
ver men dit thans met goed regt zou kunnen weren, worden de
wetten op de uitoefening der geneeskunde met verlangen te
gemoet gezien.
Het gymnasium is even als ten vorige jare door 31 leerlingen
bezocht. De tijdelijk aan een ander opgedragene betrekking
van docent in de wiskunde, is vervuld door benoeming van den
heer dr. G. van Hennekeler. De kosten van bet onderwijs enz.
bedroegen ƒ7,170, en daartegen de schoolgelden 3,050.
Bij bet Zeeuwsch genootschap der wetenschappen is de heer
mr. S. de Wind, den heer jhr. B. de Jonge als voorzitter opge
volgd.
Het departement der Maatschappij tot nut van't algemeen
telde 165 gewone, 7 honoraire leden en 12 donatrices; dat der
Nederl. maatschappij ter bevordering van nijverheid 51 leden.
De teeken-academie werd bezocht door 77 leerl. ("38 gratis.)
Het beginsel der armenwet is zoo veel doenlijk in toepassing
gebragt bij alle armen-administratien. In de lijst der instellin
gen van weldadigheid is geene verandering gekomen het regts-
geding met de commissie Loon voor werk, over de vraag of zij
al dan niet ook als zoodanig moet worden aangemerkt, is nog
aanbangig. Het burgerlijk armbestuur geniet een subsidie van
ƒ39,000; door dat bestuur werd aan diverse gestichten uitbe
taald/ 30,203,99 J-. Zijne ontvangsten bedroegen behalve laatst
gemeld bedrag 14,101,55£uitgaaf/11,743.29.
Van de gestichten no. 1-4 bedroegen de uitgaven/61,194,79-J-
en de ontvangsten 52,443,51£, alzoo een te kort /8,751,2s.
De onderscheidene kerkelijke instellingen van weldadigheid
hadden een uitgaaf gezamenlijk van 20,272,77£- en een ont
vangst van ƒ20,729,68. De overige instellingen bleven allen
nuttig werkzaam, zonder meldenswaardige veranderingen.
De leenbank die dit jaar voor het eerst onder eigen beheer,
meteen kapitaal van 43,740,17 werkzaam was, leverde een
verlies op van1,080,09.
De panden die beleend zijn of waarvan de beleeniug ver
nieuwd is, bedragen 35,886, terwijl er 26,455 zijn gelost.
De spaarbank leverde verblijdende uitkomsten op. Er zijn
68 posten en/ 3,511,65 meer ingebragt dan in 1854 en 16 pos
ten en/142,70 minder teruggevraagd dan in 1854, terwijl er
15 nieuw geopende rekeningen meer zijn bijgekomen dan in
bet vorige jaar.
De hulpbank schoot 19,095 voor, en verkeert in gunstige
toestand.
Betrekkelijk policie en brandwezen wordt gunstig getuigenis -
afgelegd. De gasverlichting beantwoordt thans aan 'de, beste
verwachting.
De toestand van den landbouw is weder gunstig te noemen;
de prijs van koop en buur bleef gemiddeld eender.
In bet geheel zijn 185S acten van patent uitgereikt.
Geene merkbare veranderingen is ook omtrent handel en
scheepvaart op te geven.
Heden zijn in de zitting der arrondissements regibaak alhier,
door den heer Pieter Rekker, procureur van de eischeude com-
