Van het getal overledenen warenbeneden den ouderdom
van 1 jaar7van 1 tot 5 jaar oud3 van 5 tot 103
van 10 tot 15, 0 van 15 tot 20, 1van 20 tot 25, 1;
van 25 tot 30,0; van 30 tot 351van 35 tot 400
van 40 tot 45, 0; van 45 tot 501van 50 tot 55, 0;
van 55 tot 60, 0; van 60 tot 65, 1; van 65 tot 70, 0;
van 70 tot 750van 75 tot 80 1van 80 tot 85, 0.
Goes, als: Gehuwd, 6 paren. Geboren, 21 kinderen.
9 van het mannelijke en 12 van het vrouwelijke geslacht;
Overleden, 14 personen, 6 van het mannelijke en 8 van het
vrouwelijke geslacht. Levenloos aangegeven 0.
"Van het getal overledenen warenbeneden den ouderdom
van 1 jaar, 5 van 1 tot 5 jaar oud6van 5 tot 101van
30 tot 351; 80 tot 85 1.
"Vlissïngen, van 3 tot 10 mei.
GeborenE. Diermanse geb. den Hond, z. E. van Lieren
ge'o. de Pauw, d. W. Hobbelaar geb. Eritz, d. E. P. van den
A'oeelc geb. ÏÏondins, z. M. de Buisonjé geb. Dommisse, d.
Overleden E, P. C. Wallher, d. 17 m. J. W. ICempkens, z.
20 j. P. Moryé, z. 5 m. J. van de Voord, d. 10 d. L. Stroo, d.
lij. C. JE. Delvoye, z. 6 weken.
Goes, van 3 tot 10 mei.
Gehuwd: L. Sampon, jm. 42 j. met J. J. Rieghart, jd. 28 j.
W. van Loo, jm. 31 j. met J. v. d. Dorpel, jd. 31 j. G. A. Yer-
duijn, jm. 21 j. met C. Opperman, jd. 21 j.
Bevallen: M. Minderhout geb. Pot, z. A. v.d. Mark geb.
van Boven, z. J. van Maldegem geb. Wagenaar, z. M. v. d.
Visse geb. de Jonge, d. (levenloos.)
Overleden: E. Renier, ongeh. vrouw 49 j. J. Mulder, d. 2 j.
6 m. J. Pals, man van C. Yetle, 61 j.
Zierilczee, van 3 tot 10 mei.
Gehuwd: B. S. Lokker, jm. 25 j. met H. van Akkeren, jd.
22 j. P. J. de Clercq, jm. 38 j. met W. van der Jagt, jd. 31 j.
A. M. Bil, jm. 22 j. met A. M. van der Baars, jd. 25 j.
Bevallen: J. van der Nood geb. Bakker,z. L. Westplate
geb. van Nieuwland, d. M. Roskam geb. van der Sluis, d. N.
van der Have geb. Deurloo, z. A. Bastiaanse geb. Smits, z.
Overleden: W. Sneevliet, weduwe van W. J.Nylant, 50 j-
D. Meiresonne, d. 2 jaren.
im-g'eiffieE'as&S.
Den 29 april heeft de commissie van rapporteurs, bestaande
uit de heeven Meeusen, Godefroi, de Kempenaer, Sander en
Dullert, het zeer uitgebreid voorloopig verslag opgemaakt no
pens het onderzoek in de afdeelingen der tweede kamer van het
ontwerp ter vereenvoudiging der burgerlijke reglsvordering,
aan welk onderzoek 50 h 53 leden hebben deel genomen.
Uit het verslag blijkt, dat men heeft gemeend te kunnen doen
opmerken, dat liet een onguustigen indruk heeft gemaakt, dat
bij vele leden het vermoeden is ontstaan dat de regering het
ontwerp zoodanig heeft ingerigt, dat het zoude kunnen worden
aangenomen en ingevoerd, ook dan, wanneer de voordragt op
de regterlijkc organisatie wercl afgewezenmen meende dal. dit
een wantrouwen op den voorgestelden arbeid deed vermoeden,
waarvan niet had behooren te blijken.
Ook ecne gelijktijdige invoering heeft bij vele leden geeuen
bijval gevonden, die begrepen dat het niet mogelijk was eene
deugdelijke herziening der burgerlijke regtsvordering te leve
ren, zoo lang de wetgeving geene uitspraak had gedaan over de
grondslagen, op welke de regterlijke organisatie behoorde te
rusten. Zij zagen nog daarenboven daarin een middel om deze
organisatie onbepaald te verschuiven.
Vele andere leden hebben echter geenszins daarmede inge
stemd. Deze hebben het als een blijk-van wijsheid en voor
zorg beschouwd, dat de regering in elk geval het algemeen in de
voordeden eener min langdurige en min kostbare burgerlijke
regtsvordering trachtte te stellen.
Volgens het verslag beschouwt de regering de bestaande or
ganisatie als de oorzaak van den duur en de kostbaarheid der
regtsvordcringen, maar behoort die inderdaad te worden gezocht
in de belastingen op het zegel en de registratie, en verder in de
tarieven defcjuslitie-kosleii en salarissen, zoo van procureurs en
advocaten-4,is van deurwaarders.
Ond'ep cfé jii^idfl'deu om het voorgestelde doel te bereiken is
aaSigegëycin bm 'den termijn voor hooger beroep of cassatie te
doen/a^fn^ahgen van den dag der uitspraak, Als een ander mid-
^^Ai^ai^g'eVeven de afschaffing van de dubbele beteekening
aan de partij en haren procureur.
Wa£~clen vorm betreft, is vrij algemeen verlangd dat de arti
kelen welke men verlangt te zien gewijzigd, in hun geheel zullen
wordep opgegeven
,<Bij de. overweging der onderdeelen heeft de groote meerder
heid-hare goedkeuring gehecht aan de voorgestelde regels eener
:f econ v eulionele. vjMler in g.
Ten aanzieVr viigjd.e bij art, 14 voorgestelde waardering, zijn
dpjjevoèlèns v^|peld geweest; minder omtrent de verpligte
waardering yooT'de vergoeding van kosten,schade en intresten.
Vrij algemeen heeft men zich vereenigd met het denkbeeld
om de gedingvoerende partijen niet te binden aan een dubbelen
regtsbijstand. Deze leden hebben geoordeeld dat eene derge
lijke afschaffing van art. 57, wat de kosten betreft, alleen onvol
doende zoude zijn, maar dat men aan partijen de gelegenheid
moet openen om met de instructie en de pleidooïjen eenen enke
len practizijn te belasten.
Naar het oordeel van zeer vele leden, bestaat er geene afdoen
de reden om bet procureurs-ambt in stand te houden. De ver
tegenwoordiging van partijen in regten moet, gelijk daarbij
wordt aangemerkt, de taak kunnen zijn van een ieder die daar
toe de noodige geschiktheid bezitdie waarborgen moeten ge
zocht worden in den graad van meester in de regten en vol
doende practicale bekwaamheid. Sommige leden hebben eene
stage voldoende geoordeeld; andere hebben een examen ver
langd. Vrij algemeen is men het daarin eens geweest, dat de
ongegradueerde procureurs in hunne betrekking behoorden te
worden gehandhaafd.
Blijkens het verslag, door de commissie van rapporteurs
opgemaakt omtrent het ontwerp van wet op het lager onderwijs,
beeft het vraagstuk omtrent de toelating van bet chr is te lijk
element bij het onderwijs op de openbare lagere school in al de
afdeelingen der tweede kamer een ernstig onderwerp van over
weging uitgemaakt.
Enkele leden wilden, dat. het onderwijs op de lagere school,
zonder van leerstellig godsdienstigen aard te zijn, bezield zij
van positief christelijke beginselen. De protestant, zeiden zij,
heeft met den roomsch-katholiek een prositief christendom ge
meen; zij ontmoeten elkander in het geloof aan hoofdwaarheden,
die de kern van het christendom uitmaken. In verband met die
leerbegrippen moest ook op de openbare school lager onderwijs
gegeven worden. Dan alleen werd aan den eisch der grondwet
voldaan, die voldoend openbaar onderwijs voor allen wil, en in
overeenstemming gehandeld met de behoefte eener natie, wier
overgroote meerderheid uit christenen bestaat.
Van de zijde der groote meerderheid werd geheel dit stelsel,
voor zoo ver het betreft het mengen van positief christendom
met het onderwijs op de openbare lagere school, met nadruk
bestreden. Men ontkende daarbij ten stelligste, dat verbanning
uit de-school van alles wat naar opvoeding zweemt, in iemands
bedoeling lag; maar men moest in dit opzigt niet overdrijven;
de openbare lagere school was niet uitsluitend, zelfs niet voor
namelijk daar, opdat aau de kinderen eene goede opvoeding
worde gegeven. Evenzoo verhief men zieli tegen de beschuldi
ging, als of zij, die eene volksschool in den geest der thans be
handelde wet wilden, godsdienstlooze scholen zouden voor
staan. Godsdienstloos is de openbare school in Nederland nooit
geweest en zal zij ook in de toekomst niet zijn, althans wanneer
men door godsdienst nog iets anders verslaat dan de leerbegrip
pen van een bepaald kerkgenootschap. In eene maatschappij
als de onze, welker beschaving van het christendom is uitge
gaan en die geheel van christelijke beginselen is doortrokken,
kan het lager onderwijs niet anders dan christelijk zijn. Dat
onderwijs behoeft daarom geene ergernis voor de Israëlieten te
wezen op menige openbare school ziet men ook thans Israëli
tische kinderen broederlijk naast die van christenouders plaats
nemen.
Het was ook niet de vraag, of het christelijk element van
de volksschool geheel zou worden uitgesloten, maar of de wet
op het lager onderwijs het geven van christelijk onderwijs op
die school zou voorschrijven. Daartegen bestonden groote be
zwaren, die zelfs onoverkomelijk werden, wanneer men van
positief christelijk onderwijs gesproken wilde hebben.
Van de andere zijde werd het bestaan dezer bez waren niet
geheel ontleend, zonder dat men daarom de onuitvoerbaarheid
van het aangeprezen stelsel toegaf.
Eenige leden, ofschoon tegen het stelsel van het brengen
op de school van positief christendom gestemd, vereenigden
zich in zoo ver met dit gevoelen, als ook zij in de wet niet van
het christelijk element wilden gezwegen hebben. Zij waren er
verre af, onzen staat een christelijken staat te noemen; maar de
overgroote meerderheid der Nederlanders vormde toch eene
christennatie. Zulk eene natie bezat het regt te vorderen, dat
hek ouderwijs op de volksschool op christelijke beginselen
steunde.
De groote meerderheid bleef echter bij liet gevoelen, dat de
wet, iu welken vorm ook, niet van christelijk onderwijs spreken
kon. Indien dit punt werd toegegeven, dan zou ieder in dat
christelijk beginsel zijn eigen leerbegrip zien, en onder die vaan
de wet misbruiken om clat leerbegrip te doen zegevieren. Er
bestond hier ook geenszins eene afwijking van de wet van 1SQ6,
die nergens van godsdienstig of christelijk onderwijs spreekt.
Het is, naar het gevoelen dezer meerderheid, geheel overeen
komstig met het beginsel der tegenwoordige wet, dat de onder
wijzer elke gepaste gelegenheid te baat neme om aan zijne leer
lingen eerbiediging van Gods naam, vertrouwen opZijn wereld
bestuur, het bestaan van gelijke zedelijke verpligtingen voor
allen in te prenten; hij mag ongetwijfeld tot hen spreken van
de verderfelijke gevolgen der zonde en van het uitzigt op een
toekomstig leven. Alleen moet hij zorg dragen, een en ander
niet in den vorm van stellingen te verkondigen, die hij leeraart,
omdat hij dan te ligt zon treden op het gebied der kerk, of op
dat van het leerstellig godsdienst-onderwijs,' t welk hem vreemd
behoort te blijven. Zijn streven moet zich bepalen tot net partij
trekken van zijn maatschappelijk onderwijs ter opwekking tot
deugd en godsvrucht in bet gemoed zijner leerlingen.
Men zag er geen bezwaar in, dat op de openbare lagere school
gebeden werd, mits het gebed het karakter behield van eene
ongedwongene opwekking tot godsvrucht, niet in eenen dooden
vorm ontaardde; zoodat bij de leerlingen het gevoel van het
geen een gebed aan God altijd wezen moet, verloren ging. Daar
entegen kon men niet toegeven, dat op de gemengde openbare
scholen de bijbel gebruikt kon worden en dat de wet daarom
trent eenig voorschrift moet geven.
De groote meerderheid heeft zich bepaaldelijk verklaard te
gen het vestigen van openbare gezindheids-scholen, in welken
vorm en met welke beperking dat denkbeeld ook voorgedragen
werd.
örntenlanLiscljr tijöittQra.
iSjmg-elamaflo
Londen 10 mei. De koningin heeft jl. woensdag in het paleis
van Buckingham, op haren troon gezeten, degelukwenschingen
van de beide huizen van het Parlement en van de corporatie der
hoofdstad ontvangen, ter gelegenheid van den vrede. Dezepleg-
tigheid heeft met al het ceremonieel plaats gehad, na afloop
waarvan de turksche gezant toegelaten is, die een brief aan II.
M. van wege den sultan heeft overhandigd, alsmede de orde van
Medjidié in diamanten voor prins Albert.
De internationale telegraaf-maatschappij zal een nieuwe
onderzeesche telegraafdraad tusschen Southampton en de fran
se he kust leggen.
Er zal eene directe stoombootdienst daargesteld worden
tusschen Liverpool en de westkust van Afrika. De Liverpool-
afiikaansche maatschappij heeft reeds een verzoek bij de rege
ring ingediend, om een gedeelte van de afrikaansche mails van
Liverpool te doen vertrekken.
fig emeiBusas'lie Blo
Kopeuhagen 11 mei. Volgens een der alhier verschijnende
dagbladen is jongstleden vrijdag, namens de regering van Rus
land, Zweden en Noorwegen, een protocol onderteekend, be
helzende de toetreding van die rijken tot de door onze regering
voorgestelde kapitalisatie van den Sondtol.
EEBUatScSBlt&janSo
Weenen 10 mei. Verscheidene dagbladen varen voort het te
Parijs gesloten vredes-tractaat in zooverre te laken, clat het
voorgestelde doel niet door hetzelve is bereikt. Zij herinneren
namelijk, dat cle westersehe mogendheden bij het verklaren van
den oorlog aan Rusland, plegtig hebben aangekondigd, niet eer
het zwaard weder in descheede te zullen steken, dan nadat een
nieuwe en vaste staat van zaken in de europesche betrekkingen
zal daargesteld zijn. Dit kon enkel op eene duurzame wijs ge
schieden, door de vernietiging van denverkeerden invloed, dien
Rusland op cle vrije ontwikkeling van Duilschland uitoefende.
Nu is door den gesloten vrede deze invloed niet alleen de zelfde
gebleven, maar staat hij zelfs op het punt nog aanmerkelijk toe
te nemen, door eene innige alliantie tusschen liet oostelijke en
westelijke despotismus. Het lijdt inderdaad geen twijfel dat
graaf Orloff te Parijs ijverig over eene fransch-russische allian
tie onderhandelt. Pruisseu kan hierbij tamelijk onverschillig
blijven; het weet, dat het van Rusland niets te vreezen heeft, en
ook door Erankrijk ontzien wordt. Dit is echter geenszins het
geval met Oostenrijk, waar men het gevaar wel degelijk ziet,
dat uit zulk eene alliantie voor dat rijk en eventueel ook voor
Duitschlancl kan ontstaan. Deze bezorgdheid neemt alhier toe,
naar mate men waarneemt, dat Rusland en Erankrijk, naar het
schijnt, in gemeenschappelijk overleg, vele oplettendheden voor
cle zuid-duitsche regeringen aan den dag leggen. Zoo zijn naar
men daar weten wi), onderscheidene duitsche vorsten door keizer
Napoleon uitgenoocligd geworden, hem met hunne tegenwoor
digheid te Parijs te vereeren, eene uitnoocliging, waaraan de
koning vanWurtemberg, op grond van bestaaude familie-betrek
kingen, reeds heeft voldaan en welk voorbeeld, naar men reclen
heeft te gelooven, nog door andere vorsten zal gevolgd worden.
Wat hier van ook zij, het tijdstip om langs dien weg Oostenrijk,
te isoleren, is goed gekozen. De betrekkingen der duitsche
vorsten met ons hof schijnen buitendien reeds iu de jongste tijden,
waarin zij aan de oostenrijksche wenschen en voorslagen weinig
of geen gehoor gaven, zeer verkoeld te zijn. Daarbij komt nog,
dat het door Oostenrijk met Rome gesloten concordaat, on
gaarne door deze staten is gezien, omdat dit voorbeeld hun
