MIDDELBÜRGSCHE
COURANT»
Zaturdag
1855.
10 Maart»
N°- 30»
Deze couraiit verschijnt des DinsdagsDonderdags en Zatu.rd.ags. Binnen deze gemeente en Vlis-
»ingen geschiedt de uitgave den avond te voren ten 8 ure.
De abonnementsprijs per drie maanden in 3, franco per post 3,40.
De inzending van Advertentien kan geschieden tot tien ure des morgensop den dag der uitgave.
De prijs van gewone Advertentien is 22 cent per regel; van Huwelijks, Geboorte of Doodbekend
makiiigen euz., van één tot zes regels f 1,50, voor eiken regel daarboven 22 cent.
Buiteugewoon groote letters worden berekend naar de plaats die zij innemen.
Yoor elke plaatsing moet 35 cent voor zegel worden betaald. De betaling geschiedt koutant.
Editie van Vrijdag avond 9 ure.
fiHnnmlanhsdje tLijMnacn.
S05«ïdlellbMra- 9 Sï blaart.
Burgemeester eu wethouders hebben onder dagteekehing
van den5 dezer de gewone jaarlijksche afkondiging gedaan,
ter herinnering aan de wet van den 1 maart 1815 (staats
blad no. 21) betrekkelijk de viering der zon- en feestdagen.
Men schrijft ons uit Goes van den 5 dezer
//'Het gevaar dat de Baarlandsche polder door het op
breken van het ijs scheen te bedreigen, is thans zoo goed
als geweken. Het ijs is bijna geheel van de werken los ge
raakt zonder belangrijke schade te veroorzaken."
Bij de verkiezing van een lid van den gemeenteraad te
Zierikzee op den 6 dezerin plaats van den heer rnr. Moens
van Bloois, overleden bedroeg het getal geldige stemmen
166, van onwaarde 11volstrekte meerderheid 8-1; stemmen
bekwamen de hceren: S. G. Nauta van der Grijp 94, A. vaal
Eek 32, N.. van den Bosch 11 stemmen, zoo dat eerstge
noemde heer is'verkozen.
Men schrijft ons uitTholen den 5 dezer het volgende:
Gedurende de geheerscht hebbende strengs koude heeft
het ook in deze gemeente niet ontbroken aan pogingen om
den nood-der armen zoo veel doenlijk te lenigen. Behalve
de gewone inteckenhagen ten behoeve der diakoniender
commissie van spijs-ui',deeling eu die tot leniging der armoede
en wering der bedelarij ea van het gezelschap Doreaszijn
door de vereeuiging onder de zinspreuk Door oefening vol
maakter gegeven twee soirées declamatoiresde eene ten
behoeve der hervormde diaconiedie zuiver heeft opgebragt
ƒ114,50 de andere ten behoeve der commissie van spijs-
uitdeeling, waarvan de zuivers opbrengst was ƒ101. Door
de zangTvereenigingin verband met andere muzijk-gezel-
seliappen werden twee concerten ten behoeve der aige-
meene armen en der commissie van spijs-uitdeeliag gegeven,
van welke de opbrengst mede niet onaanzienlijk mag ge
noemd worden. Ook zelfs bij andere gelegenheden werd
de arme natuurgenoot niet vergeten. Zoo werd op de
vergadering van het Mussengiide en der koninklijke hand
boogschutterij Non semper, terwijl de leden in vrolijkheid
bijeen waren, door dezen zoo veel bijeengebragtdat daar
van verscheidene dagen achtereen dagelijks nagenoeg 400
portieu wanne spijs kon worden uitgereikt. Eindelijk werd
de commissie van spijs-u.it,deeliug door onderscheidene inge
zetenen van tijd tot tijd iu de gelegenheid gesteld om voor
hunne privé rekening eene buitengewone uitdeeiing van soep
aan de armen te doen. Indien men nu de inschrijvingen,
bij het begin van den winter ten behoeve van onderscheiden
arm-admiuistratien en instellingen zeer gematigd begroot
op f 1200, dan blijkt het dat in deze gemeente, welke nog
geen 2500 zielen telt, de weldadigheid op ruime schaal
wordt uitgeoefend."
De rivier de Maas voor Rotterdam is woensdag op
de middag bij schoon en kalm weder met middelmatige wa
terstand, losgegaan.
De berigtea omtrent den'stand der rivieren door het
in beweging geraken van het ijs zijn uit onderscheidene
plaatsen zeer bedenkelijk. Het ijs boven Emmerik is in
den voormiddag van 4 dezer in beweging gekomenter
wijl dé dijk te Birlich bij een waterstand vau 30 voet den
3 dezer des avonds ten 10 ure is doorgebroken.
Na eene kl«ue beweging in het ijs op de rivier voor
Zutphen kwam dit maandag morgen ten 7 ure belangrijk
aan het kruijen, waardoor de paalbrug gedeeltelijk verbrij
zeld werd en is weggedreven de telegraafdraad brak tevens
Te Doesborgh geraakte het mede maandag middag in be
weging, nadat de schipbruggen in tijds geborgen waren. Bij
Keppel liep het water al spoedig over den straatwegwaar
door de communicatie zeer is belemmerd.
Te Nijmegen is de Waal reeds zaturdag losgegaan, waar
bij eenige straten onderliepen.
In den namiddag van den 4 dezer begon de ijskruijing
bij Arnhem met snehvassend water; des avonds liep het
water, in weerwil der genompne voorzorgen, reeds over den
Westcrvoortschen dijk. liet water bereikte aldaar de onge
kende hoogte van 6,88 el. De oude kavallerie-stalicn te
Arnhem waren ingerigt tot voorloopig verblijf der huisgezin
nen die zich verpligt zagen hunne woningen te verlaten.
Uit Wageuingen schrijft men van 5 maartGisteren
avond ten ongeveer 9 uur stelde de llhiju zich weder in
beweging met een ontzetteuden aandrang van water, welke
op'eene hoogte kwam door'geen der oudste meuschen
alhier gekenddaar de dijken alhier slechts 22 voeten kee-
reu eu het water ruim 23 voet rees, zoo kwam er op ver
schillende plaatsen gebrek aan de noodkadeu en dit ver
oorzaakte kleine doorbraken. Buiten de Bergpoort kwam
eene massa water zich een doortogt banen over don dijk,
waardoor dat gedeelte der huizen moest ontruimd worden;
hebbende men het eerst heden morgen ten vijf ure mees
ter kunnen worden om te stoppen. Buiten deNudenpoorü
liep het water li voet over den straatweg of dijk eu nam
iu zyue vaart eene geheele sluis medeook is door den
aandrang van liet- ijs bij den logementhouder Rutgers een
gedeelte der schuur ingestortmen heeft den geheelen nacht
het noodsein gegeven en de ingezetenen bereiden zich voor
op eene doorbraakwaarom alles zoo veel mogelijk naar de
bovengedeelten der huizen gebragt wordt. ,-Bij het kasteel
Doornwerih is een huis en schuur bijna gélieel verbrijzeld,
de menscben zijn met levensgevaar gered. Daar het schijnt
dat er zich lager af verstoppingen in den Rhijn en de Lek
hebben gezet, is de stand vau het water nog altijd tot aan
den kruin van den dijkmen is dan ook alhier sinds gis
teren avond in aanhoudeudeniangsl.
--Heden middag begon de noorikade op den Grebbendijk
bij de hofstede den Doove te bezwijkenhetwelk ten ge
volge had dat er al spoedig eene doorbraak vau den dijk
'zelf op volgde, en wel van ongeveer 8 a 10 roeden breed
en 25 voeten diep, waardoor de geheele landstreek van af
de Grebbe en Yeenendaal tot Amersfoort wordt onder wa
ter gezet. Voor ruim twee honderd jaren brak deze dijk
op de zelfde plaats-door en veroorzaakte een schrikkelijken
watervloed. Door deze doorbraak is thans het water een
voet per uur gevallenzoo dat voor deze stad het gevaar
eeuigzins is gewekenmen heeft dadelijk door het luiden
der klokken en het doen Van noodschoten aan de lager ge
legen landen kennis gegeven. De post op Utrecht is lieden
avond niet. kunnen vertrekken, omdat het water de passage
heeft gestremd."
Men schrijft uit Wageuingen van 6 februarijSedert
gisteren is de doorbraak in den Grebbendijk aanhoudend
in breedte en diepte toegenomen, waardoor water en ijs-
schotsen zich met eene verbazende kracht een doortogt
baanden, liet water heeft het dorp Veeneudaal aan het
lager gelegen gedeeh.e tot aan de daken der huizen eu
.overigens de geheele Geldersche vallei onder water gezetde
menscheu zijn gedeeltelijk naar de dorpen Bennekom eu Ecle
gcvlugt en aldaar in publieke gebouwen gehuisvest. De be-
hoeftigen zijn door de directie van den Rhijnspoorweg kos
teloos vervoerd. Daar het_ water door de Rhijuspoorbaau
wordt gestuitis men daarvoor niet zonder vrees, lieden
morgen is een detachement militairen per eersten trein uit
Utrecht te Veeneudaal aangekomen, om te waken tegen het
doorsteken van den Slaperdijk, waardoor alle dorpen tol
en met Amersfoort geheei zouden onder water geraken.
Alhier is men bezig aan het bedreigde gedeeile der stad
eene noodwering te zettenmen heeft heden middag alhier
aanhoudend noodschoten waargenomen welke weder andere
doorbraken aankondigen."
Uit Wijk bij Duurstede schrijft men van 5 maart: //He
den morgen circa 3 ure geraakte de Rhijn bij Amerougen
in beweging. Het water wies in 9 iiren tijds 2.75 el, en
stond op het hoogste 25 duim boven nulpeil. De ijsgang
was mede zeer slerk en door opschuiving van zware stuk
ken ijs is op dit oogenblik cle passage voor voertuigen ge-
s'.remd. Over 2000 ellen lengte van af Amerongeu stroomde
het water over den dijk, op sommige plaatsen ter hoogte
van 60 a 70 duimen. Door het stelleu van kistingen heeft
men de schadelijke gevolgen van overstrooming veel voor
komen, ofschoon de dijk belangrijk is beschadigd. Het
water was heden avond ten G ure tot 0,45 el onder nul
gevallen.
Den 4 "maart ,'s morgens circa 9 ure geraakte de rivier
voor Zalt-Bommel iu beweging, juist op het oogenblik dat
de reizigers der diligence van 's Bosch op Utrecht haar te
voet passeerden en in niet gcringen angst verkeerden, doch
gelukkig in allerijl de overzijde bereikten; later zette de
rivier zich weder bij een waterstand van 2,92 elterwijl
liet water 's middags ten half vier ure 3,16 ei stond eu
wassende bleef; het ijs blijft overigens nog zeer sterk en
heaft na gedane meting op sommige plaatsen nog eene dikte
van circa 3 palmen; het wordt dan ook nog met zware
vrachten door de ijsschouw gepasseerd."
De Rhijndijk van de Nederbetuwe is op drie plaatsen
doorgebroken, bij het dorp Dienden,t.e Ingen beneden het
veer eu tusscheu Maurik en Eek en Wiel. Het vloedwa
ter was den 6 dezer tot bij de stad Tiel doorgedrongen.
Nog altijd heeft inen slechts voorloopige korte berigten
omtrent, de gevolgen van de doorbraken t.e Dreumel. Er zijn
er twee gevallen, een van ongeveer 25 en een van 50 el.
Van Dremnel weet men dat daar 17 huizen geheel ver
nield zijn en te Heerenwaarden 10. Zes meuschen zijn ver
dronken sn meer dan duizend zijn er zonder dak. Te Vrees
wijk had men den 7 dezer blank water, maar boven het
dorp was het ijs nog vast. De waterhoogte was 198 duim
onder 0. Iu 24 uren gevallen 5 duim.
Te Arnhem kwam den 6 dezer laat iu den avond de
duitsche post sedert vrijdag 11. voor de eerste maal weder
aldaar aan. De berigten daarmede van den Boven-Rhijn
ontvaiigen zijn treurig. Ook daar heeft de ijsgang eu het
hooge water groote verwoestingen aangerigt.
Dusseldorf is vnet den schrik en de overstroom ing der
in de nabijheid vau den Rhijn gelegen straten vrij gekomen.
Van den 7 dezer schrijft men uit Arnhem:
De doorbraak van den Bislichsehen dijk veroorzaakte eene
overstrooming van de geldersche landstreek langs den IJssel.
Daarbij zijn nu gekomen een verschrikkelijke doorbraak
in den Waaldijk bij Dreumel, eene doorbraak van den Greb
bendijk bij Wageuingen eu eene doorbraak van den West-
voortschen Broekdijk. Wij deeieu hieronder de korte be
rigten mede die ons daarvan geworden zijn
Te Dreumel is de breuk gevallen aan den afweg naar
Heerewaarden. De huizen, daar aan den dijk gelegen
zijn allen door den vloecl verzwolgenen de huizen aan
den Ouden Maasdijk storten allen in. De drang van den
vloed met de ijsmassa is op den Baudijk van de Maas ge-
rigt en deze is ook reeds tusscheu Alcm en Maren door
gebroken waardoor een groot gedeelte van de provincie
Noordbrabant mede overstroomd wordt
Hoezeer men nog van geen verlies van menschenlevens
gehoord heeftvreest men er echter sterk voordaar bij voort
during eene groote massa ijs naar binnen stroomt en er
geeue mogelijkheid is om pogingen l ot redding aan te wen
den. Vele imizeu zijn reeds weggestoken en veel vee is
verdronken.
De Broekclijk tusschen Arnhem eu Westervoort, waar
over de groote weg naar Duit,schland looptis in den nacht
tusscheu' don 5 en 6 dezer boven het Malburgsche veer op
twee plaatsen doorgebroken. De eene opening zal onge
veer 35 ellen lang eu de anderemeer naar benedenon
geveer 6 ellen lang zijn. Het rivierwater stroomde nu met
een verval van H el den Broekpolder binnen. In liet oos
telijke singel der stad werden de noodkeeringen verhoogd
en versterkt om het doordringen vau het vloedwa.ler tegen
te gaan.
Uiterst hagchelijk is de staat van zaken voor den Over-
betuwsclien Rijnbandijk geweest. Onder Eldeu Driel
Heteren, Randwijk en Lakemoud liep die bij den sterken
aanwas van liet water over. De dijk werd met inspanning
vau alle krachten door noodkeeriugen verdedigd. Doch in
den nacht van den 4 op den 5 dezer liepen op sommige
plaatsen onder Randwijk en Heteren ook de noodkeeriugen
over. Doch men gaf daar den moed niet op, maar verde
digde die ook en met het gelukkigst gevolg. In den vroe
gen morgen van den 5 ontstond, aan de binnenzijde van
den dijk te E'lden eene verzakking. Dc voet des dijks werd
door het heijen van palen bevestigden des avonds onge
veer 6 ure was men daar de verzinking eu overloop vol
komen meester.
De Betuwe mag- zonder nieuwe ongevallen als gered be
schouwd worden.
Te Leerdam hebben de bevoegde besturen tengevolge
van den zorgwekkenden stand der rivierende noodige voor
zorg gebruiktzoo dat reeds een groot aantal manschappen
van Asperen zijn gezonden om, in geval van doorbraak aan oe
Waal of Lek, dadelijk de overlaten te doen slechten; ook
te Doesborgh heeft liet dijkbestuur van het land van Terlede eu
SckoonrewWrd reeds den 4 de voorbereidende werkzaam-
