EXTRACT
VERSLAG, DOOR HEEREN GEDEPUTEERDE STATEN VAN ZEELAND,
IN DE ZOMER-YERGADERING VAN 1854 DER PROVINCIALE STATEN VAN DIT GEWEST EITGERRAGT.
UIT HET
VOLGENS ARTIKEL 162 DER PROVINCIALE WET,
Bevolking.
De bevolking der provincie was, op den 31 December
1853 zamengesteld als volgt:
Wettelijke. Feitelijke.
M. V. Geheel. M. V. Geheel.
Walcheren met
Nieuw en St. Joosl. 18526 20932 39458 20204 21135 41339
Schouwen. 7922 8403 16325 7879 8422 16301
Duiveland2460 2384 4844 2462 2381 4843
T holenmet St.
Philipsland6576 6385 12961 6471 6343 12814
Zuidbeveland,met
Wolphaartsdijk13366 13879 27245 13614 14056 27670
Noordbeveland. 2820 2861 5681 2822 2840 5662
Zeeuwsch Vlaand.
bewesten d.Brakman
(voorm. 4de Distr.). 11835 12261 24096 12094 12378 24472
Zeeuwsch Vlaand.
beoost. den Brakman
(voorm. 5de Distr.). 15511 16004 31515 15877 16097 31974
Geheclen 79016 83109 162125 81423 83652 165075
De wettige bevolking issedert den laatsten december
1852 met 1570 zielen toegenomen.
Onder de feitelijke bevolking zijn begrepen1660 krijgs
lieden en 823 zeelieden, benevens 87 mannelijke cn 31
vrouwelijke gevangenen.
In het krankzinnigen-gesticht te Dordrecht werden op 31
december 1853 21 mannelijke en 20 vrouwelijke, in deze
provincie te huis behoorende personen, verpleegd.
Het getal geboorten in 1853 was:
Wettige Mannelijke 2924
Vrouwelijke 2917
5841 of 0,960 van het geheel.
Onechte Mannelijke 127
Vrouwelijke 117
244 of 0,040 van het geheel.
Tc zamen 6085.
Hieronder waren niet begrepen de volgende levenloos ge
borenen
Wettige: Mannelijke 192
Vrouwelijke 153
345 of 0,920 van het geheel.
Onechte: Mannelijke 16
Vrouwelijke 14
30 of 0,080 van het geheel.
Tc zamen 375.
Onder de geboorten waren begrepen 81 tweelingen, als:
Levend geboren: wettige 72
onechte
Levenloos geboren wettige 9
onechte
Er hadden geene geboorten van drielingen plaats.
Het getal Sterftenwag
I Mannel. 1519}
Gehuwd, jvrouwel. 1451 j 2970'
I Mannel. 617 1
Vrouwcl. 485J1102'
Weduwnaars:229,
Weduwen 423,
Te zamen 4724.
Buiten de gemeente hunner woonplaats zijn overleden 127.
Het getal sterften in de registers van den burgerlijken
stand ingeschreven krachtens art. 50alinea 2 van het
burgerlijk wetboek, bedroeg: 131.
Het getal der personen die van elders zijn gekomen en
zich in dit gewest hebben gevestigd bedroeg7044.
Dat van hen die de gemeente hunner woonplaatsom
zich in ccne andere gemeentehetzij in hetzij buiten de
provincie gelegen, of in den vreemde te vestigen, was: 7061.
Het getal Huwelijken bedroeg
Tusschen jongmans en jonge dochters 958, of 0,771 g
weduwen66, 0,053—
weduwnaars en jonge dochters 149, 0,120c
weduwnaars en weduwen 70, 0,056 6,0
Te zamen 1243.
Scheidingen van tafel en bed hadden er niet plaats.
Het getal der echtscheidingen was 5 dat der kinderen
uit de gescheiden huwelijken voortgekomen bedroeg 9.
De bevolking verdeelt zich, voor zoo veel de godsdienstige
gezindheden betreft, als volgt
Nederduitschc Hervormden. 115,216
Franschc of Waalschc130
Engelschc of Presbyterianen. 61
Anglicaanschen of Episcopalcn 3 f 120,117 of
Evangclisch-Lutherschen1,127 V 0,741
Hcrsteld-Luthcrschen11^ van het geheel, j
Doopsgezinden250
Remonstranten9
Christelijk Afgescheidenen 3,310
Transportcre 120,117
of 0,629 van het geheel.
0,233
0,048
0,090
idem.
idem.
idem.
Per transport 120,117
Roomsch-Katholijken41,247 41940 f
Oud-Roonischen of van de Bis- n
schoppelijke Clerezv1 j 0 1(
Nederduitsche Israëliten646 1 648 ol
Portugeesche Israëlitcn2) 0,004 i~.
Tot geene der voornoemde ge
zindheden behoorenden112 of 0,001 id.
162,125
De maandelijksche sterfte was als volgt
Mann. Vrouw. Geheel.
Januarij210 209 419
Februari236 204 440
Maart240 241 481
April213 214 427
Mei195 173 368
Junij134 145 279
Julij133 139 272
Augustus165 178 344
September174 177 351
October196 232 428
November216 200 416
December252 247 499
Te zameu. 2365 2359 4724
De sterften naar den ouderdom der overledenen, waren:
Mann. Vrouw. Geheel.
beneden het jaar818 752 1570
van 1 tot 2 jaren176 216 392
2 3 59 74 133
3 4 29 37 66
4 6 41 32 73
6 10 42 41 83
10 16 41 47 88
16 „20 35 42 77
20 25 78 67 145
25 30 79 66 145
30 40 143 178 321
40 50 167 144 311
50 59 219 148 367
59 69 227 236 463
69 75 90 109 199
75 79 57 64 121
79 85 53 73 126
85 90 9 28 37
90 ,,91
91 92 1 3 4
92 93
93 94 1 1
94 95 1 1
van onbekenden ouderdom1 1
Tc zamen. 2365 2359 4724
Naar Noord-Amcrika en andere overzeesche gewesten ver
trokken 104 zoo hoofden van huisgezinnen als vrijgezellen,
benevens 45 vrouwen, 111 kinderen en 2 dienstboden.
Regeling en Bestuur van het provinciaal huishouden.
Samenstelling der Provinciale Staten.
Het getal kiezers van leden der provinciale staten bedraagt
in het hoofdkiesdistrict Middelburg1301
Zierikzee682
Tholen314
m Goes817
Sluis583
Hulst671
Te zamen. 4368
Ter vervanging van de hecren A. Moolenburgh, A. van
den Broccke, J. M. Henncquin jhr. mr. Paspoort van
Grijpskcrke, mr. J. J. van Deinse en jhr. W. I). de Jonge,
(welke beide laatsten sedert de zomervergadering van 1853
hun ontslag hebben genomen) zijnallen bij herstemming,
benoemd de heeren
mr. J. Moolenburgh, met 210 van de 363 geldige stemmen.
C. Schout Velthuy8 189 348
rar. J. Egberts Risseeuw, 184 339
mr. G. A. Fokker, 308 602
R. B. van den Bosch 210 363
jhr. W. M. II. de Jonge, 233 428
Werkzaamheden der Provinciale Staten.
De zomervergadering der provinciale staten van 1853 werd
den 5 julij geopend en den 13 daaraanvolgende gesloten.
De wintervergadering duurde van 1 tot 5 november.
Op den 7 april en op den 26 mei werd cene buitenge
wone vergadering geopend. De eerste duurde 3, de laat
ste 2 dagen.
In die vergaderingen werden onder anderen behandeld
de wijze waarop rentelooze voorschotten tot het verbeteren
van bestaande of het verbeteren van nieuwe wegen zullen
worden verleend; de verbetering van den weg van Wol
phaartsdijk, naar's rijks grooten weg, leidende naar Goes; de
jaarlij kso he toelage gedurende 10 jaren aan de geneeskun
dige school te Middelburg te verleenen; de uitvoering der
stoombootdienst op de Westerscheldede intrekking van
het provinciaal reglement ter voorkoming van de gevaren
der hondsdolheiden het vaststellen van ccn reglement be
trekkelijk de borgtogten van rekenpligtige provinciale amb
tenaren.
Gedeputeerde Staten.
Veranderingen in het Personeel.
De heeren Bomme mr. van der Bilt en mr. de Jonge
van Ellemeet, die in 1853 moesten aftreden, werden her
kozen.
De heer Uyttenhooven werd op nieuw benoemd tot buiten
gewoon lid van dat collegie, volgens art 89 der provinciale
wet,
In vervanging van jhr. mr. Schuurbeque Boefje, die zijn
ontslag had gevraagd, werd benoemd de heer mr. T. W.
baron van Zuylen van Nievelt, cn na dat ook deze zijn
ontslag had ingezonden, de heer mr. G. A. Fokker.
Het collegie is thans zamengesteld uit de heeren jhr. Da-
mas van Citters, mr. Fokker, mr. BeciusBomme, mr. van
der Bilt en mr. de Jonge van Ellemeet. De eerste drie
heeren moeten in 1856, de overige in 1859 aftreden.
De werkzaamheden van gedeputeerde staten waren in
1853 van geenen minderen omvang dan in 1852. Het ge
tal bij dat collegie ingekomen stukken bedroeg 6500, dat
is 1100 meer dan in 1852. In 74 vergaderingen werden
3600 besluiten genomen. Het getal der daaruit voortge
vloeide brieven was 3143.
De polderzaken, de goldelijke aangelegenheden der ge
meenten, en de gemeentelijke verordeningen, worden opge
geven als onderwerpen die aan gedeputeerde staten veel
bcmoeijingen hebben veroorzaakt.
Van de verordeningen moesten vele die iets strijdigs met
de wetten of het algemeen belang bevatten, door de ge
meentebesturen gewijzigd cn daarna door gedeputeerde
staten op nieuw in overweging genomen worden.
Er hebben zich geene gelegenheden voorgedaan", waarin
hetvolgens art. 89 der provinciale wetbenoemde buiten
gewone lid in de vergadering van gedeputeerde staten heeft
moeten zitting nemen.
Provinciale Ambtenaren.
De uit de provinciale fondsen bezoldigd wordende amb
tenaren zijn de volgende:
De archivarius der provincie, twee ontvangers vanhetpassa-
giegeld tusschen Vlissingen en Brcskens, de ontvanger van
het havengeld te Brcskens, twee ontvangers der retribution
over het gebruik der provinciale steigers, twee opzigters
bij de groote wegen der 2de klasse en bij de provinciale
wegen, twee opzigters bij de provinciale waterstaats-werken,
de opzigters der provinciale gebouwen te Middelburg, dc
sluiswachter te Philippine, do spui- en havenmeester te
Brcskens en vier provinciale veeartsen.
Het personeel der ambtenaren en bedienden van dc pro
vinciale griffie bestaat uit
Twee commiezen, zeven adjunct-commiezen der l3te, en
acht adjunct-commiezen der 2de klasse, twee eerste cn
twee tweede klerken, een bode-concierge, twee boden en
een vaste knecht.
De veelvuldige werkzaamheden der provinciale griffie
werden door de daarmede belaste ambtenaren over bet al
gemeen met ijver verrigt.
Van de pligtvervulling der overige provinciale ambtena
ren wordt mede gunstige getuigenis gegeven.
Provinciale Archieven.
Oud Archief.
Een 6de gedeelte is weder aan den inventaris van dc ar-
chiefkamcr no. 2 toegevoegd, waaruit blijkt dat in 1853
3210 boekdoelen op register zijn gebragt, bestaande uit de
rekeningen van den 40sten, 50stcn en SOsten penning, op
de vervreemding van onroerende en roerende goederen, het
klein zegel, de gemeene middelen, het biljctgcld, het koffij-,
thee- en ebocolaadgeld, het gemaal, het waaggeld, den
bier-accijns, den accijns op dc zeep en de zoogenaamde stui
vers te ponde.
Nieuw Archief.
Hieromtrent wordt alleen gemeld dat het zich in eenen
voldoenden staat bevindt.
Dit is mede met het oude archief het geval.
Financiën der Provincie.
Kosten van het Provinciaal Bestuur voor 200 veel
het Ryks-Bestuur is.
In het 5de hoofdstuk der staats-begrooting is voor deze
kosten f 47100 uitgetrokken.
Voor 1852 is die som later met 2800 vermeerderd,
ter bestrijding der kosten van inrigting en meubelen van
het door liet domein-bestuur aan het gewestelijk bestuur af
gestaan gebouw genaamd Vlissingente Middelburg voor
vergaderkamers van de afdeelingen der provinciale staten.
Bnkel Provinciale en Huishoudelijke Inkomsten en Uitgaven.
De begrooting voor 1854 werd door Z M. bij besluit van
den VO september 1853, no. 60, goedgekeurd.
