ZONDAGMORGËN-LECTUUR
Bcetijbimjcu.
fflcngclingctt.
Q&ucvieuticït.
De ondergeteekenden H. IV. F. van Groenewout en
F. van't Groenewoutbeide wonende te IJZENDIJKE, door
aankoop Eigenaars geworden zijnde van de BIERBROUWERIJ
DF ROOS, van den Heer P. F. KRIEL, (blijkens Adver
tentie van welgemeldeii lieer in de Middelburgsche Courant
van Zaturdag jl.) geven daarvan bij deze aan Heeren Her
bergiers, Parcikulieren en verdere Begunstigers kennis, zich
tevens in hunne voortdurende gunst aanbevelende, met belofte
van goede en prompte bediening; terwij! hunne Facturen
zullen worden uitgegeven en hunne handteekening zijn zal
Gebr. van 't. Groenewout.
De Tandmeester D. N. TORRES zalvan den 6 tot en
met den 13 dezer, te spreken ofte ontbieden zijn ten huizen
van den Kastelein F. Crediop de Groote Markt alhier.
ziening der constitutie aan te dringen, en des noods daartoe
een beroep op het volk te doen weinig of geen bijval vindt.
In het departement van de Seine en Loire is de dichter
de Lamartine tot voorzitter gekozen. Hij heeft deze waar
digheid met eene vrij bedaarde aanspraak aanvaard en bij
die gelegenheid verkondigddat de departementale raden re-
publikeinsche instellingen waren, reeds voorde invoeringder
republiek, en mitsdien sedert die invoering geene wijziging
van eenig belang hebben behoeven te ondergaan. Het schijnt
te blijkendat de vroegere berigtennopens de zwakhoof
digheid van den heer de Lamartineeenigermate overdreven
zijn geweest.
Het schijnt, dat er tusschen de leden- van het geslacht
Bonaparte eene betere verstandhouding bestaatdan vroeger.
De bejaarde Jcrome Bonaparte heefd heden een bezoek af
gelegd op het Elysée-Nationalhetwelk in langen tijd niet
was geschied. Heden heeft de president den heer Victor
Hugo en de overige leden van het hoofdbureau van het
congres van den vrede ten gehoore ontvangen. De heer
Hugo heeft bij die gelegenheid in het breede gewaagt van
de handelingen der leden van het congres, en den pre
sident de overtuiging trachten te geven dat zij geene her
senschimmige denkbeelden pogen te verwezenlijken.
De Estafette meldt dat de heer Rullière bevolen heeft
d? uitreiking vooreerst uit te stellen der 300 decoratien die
de paus voor de land- en zeetroepen van de Fransche expe
ditie bestemd heeft.
De Réforme spreekt het vermeldde tegen dat Ledru-
Rollin c. s.door het democratisch-socialistisch comité zou
den zijn aangeraden om zich te Versaillesbij het openen
der debatten in de zaak van 13 junijgevangen te komen
stellen.
Men zegt dat het bewind de nuttigheid inziende van
te Algiers geestelijke instellingen te hebben aan de hooge
geestelijken eene circulaire zal zenden om de hoofden der
geestelijke orden, van beide sexenover te halen, om in
onze Afrikaansche bezittingen nieuwe fondatien daar te stellen.
Voor den plantentuin alhier ziet men eerlang eene be
zending wilde beesten en zeldzame dieren te gemoet. Men
heeft daar thans geen enkelen leeuw meer overig; de laatste
is kortelings overleden, naar men zegt aan de cholera;
zulks is zeker dat hij binnen weinige uren en na vreeselijke
pijnen stierf, hij was zoo woedend dat het niet mogelijk was
hem te naderen,
Bij besluit van den president der republiek, van 29
augustusis de heer Baroche procureur-generaal bij het hof
van appel hier ter stede belast met de functien van procu
reur-generaal bij het hoog geregtshof te Versailles. De heer
de Royer advokaat-generaal bij het hof van appel alhier
is als zijn plaatsvervanger aangewezen.
Heden is de president der republiek een feestmaal gaan
bijwonen dat hem door de stad Epernay is aangeboden.
Sedert eenige dagen is het getal cholera-lijders hier ter
stede weder grooter.
VLISSINGEN den 5 september. Voor Antwerpen bestemd zijn
alhier ter reede gekomen Christiaan 31. E. Berg van Stokholm
met ijzer en teer Joffer Tresina Postema en Oostzee Facket
Hazewinkel beide van Memel, met lijnzaad; Carl Johann Hook
en WinnerdieG. E. Jensen beide van Riga, met hout; Comete
C. Nasselvan Bergen met stokvisch Commerce Deswelgh tao
Port-au-Prioce met koffij de Hoop J. A. van der Zee van llam-
burg met raapkoeken.
Voor GentPetronella A. J. van der Kerkhoven van Liverpool
met zout.
Van Antwerpen zijn de Schelde afgekomen en van onze reede naar
zee gezeild: Philothea Kramer, naar PetersburgAlida Harding,
naar Lubeck; Gezina, H. Legger; Hcnriette DIellemar en Camil-
le Caban, alle drie naar Hamburg; Etlida, Taule naar Stokholm
alle met stukgoederen Euphrosie Niefors naar Marseille met bal
last May Flower Slaton en Industry Sykes beide naar Leith
met tarwe.
Werken de machinen inliet algemeen al of niet
nadcellg op de welvaart der nijvere klasse
Zeer uiteenloopend wordt bovenstaande vraag beantwoord
want terwijl de een in de machinen niet dan nadeel ziet
voor de nijvere klasse worden zij door den anderen on
voorwaardelijk aangeprezen. Wanneer wij de zaak grondig
en onbevooroordeeld nagaan dan moeten wij het erkennen
dat zij enkele takken van nijverheid groote schade hebben
aangebragt, ja zelfs geheel ten gronde gerigt; maar dat zij
daarentegen ook op andere eenen zeer vveldadigeu invloed
uitgeoefend ja voor een groot aantal menschen nieuwe bron
nen van welvaart ontsloten hebben is evenmin te ontken
nen. Stellen wij ons in de eerste plaats de vraag voor
waar houdt de handen-arbeid op en waar beginnen de ma
chinen V De juiste grens is hier moeijelijk te bepalen. In
het algemeen stelt men zich wel onder de benaming van ma
chine een werktuig voor om het even of het al dan niet za-
mengesteld isdoor welks aanwenden de handen-arbeid
overtollig gemaakt of ten minste verligt wordtmaar wan
neer wij nu deze verklaring aannemen, zoekt dan niet ieder
denkend handwerksman naar een werktuig, met hetwelk hij
zijn werk, niet slechts fraai en volkomen, maar ook in zoo
kort mogelijken tijd maken kan. Naar mate hij nu, wat
dit laatste betreft, beter slaagt, des te volkomener is zijn
werktuigen des te minder arbeid wordt er gevorderd. Wil
men dus de stelling aannemen en geene andere grensbepa
ling is mogelijk, dat elk werktuig waardoor arbeid bespaard
wordt, eene machine is, en wil men de machinen veroor-
deelen omdat zij het gebrek aan arbeid vermeerderen dan
moet ook de handwerksman zijne werktuigen niet verbete
ren integendeel, dan moet hij bij voorkeur werken metde
slechtste en eenvoudigste, om zijnen arbeid zooveel moge
lijk te verlengen en alzoo bij eenen gelijken omzet een grooter
aantal arbeiders in dienst te hebben. Hieruit reeds wordt
duidelijk welken dwaalweg wij inslaanzoo wij de ma
chinen onvoorwaardelijk veroordeelen. Bovendien er zijn
zélfs eene menigte gevallen, waarin de' machinen door niets
anders kunnen vervangen worden, en, wat nog meer zegt
niet zelden wordt door hare aanwending de arbeid van
menschenhanden werkelijk vermeerderd. Millioen arbeiders
zijn er op en onder de aarde werkzaam die er zonder de
gelijktijdige werking der machinen niet werkzaam zouden
zijn. De bewerking van eene enkele kopermijn te Corn-
wallis b. v. vordert (volgens Aragoj eene stoommachine die
eene kracht uitoefent van 300 paarden en verrigt in elke
twee uren een arbeid waartoe 1000 paarden zouden ver-
eischt worden. Er is tot heden nog geen middel bekend
om 300 paarden of over de aooo menschen aan de bekrom-
pene opening eener stoommachine-buis te gelijker tijd werk
zaam te doen zijn. Wilde men dus daar de machine ver
bieden dan ware dit even zoo goed als of men een groot
aantal arbeiders, die thans door dezelve werk vinden, bui
ten werk wilde plaatsen even zoo goed als men verlangde
dat.het koperen de zink voor eenwig in den grond moes
ten begraven blijven.
Ook moet men niet uit hét oog verliezen dat daar de
machinen de prijs der producten werkelijk doen verminde
ren deze mindere prijs eenen veel grooteren afzet ten ge
volge heeft, en door dezen grooteren afzet ook weder meer
dere arbeiders noodig zijn.
Voor de uitvinding der boekdrukkunst voorzag een klein
aantal copieïsten die weinige rijken van boeken welke daar
voor groote sommen gelds wilden opofferen. De uitvinding
der boekdrukkunst werd voor eene duivels-kunst uitgekreten,
daar door haar 1 arbeider in staat was te leveren, waartoe
vroeger 200 copieïsten gevorderd werden. Maar wij weten
hetdoor het veel onkostbaarder boekdrukken is ook de
verspreiding der boeken op eene onberekenbare wijze toe
genomen en om slechts iets te noementerwijl te Londen
vóór de uitvinding der boekdrukkunstde boekhandel on
geveer aan 200 personen werk verschafte, zoo levert hij
er thans aan meer dan 20000 arbeiders voedsel. Nogmeer,
welk eenen onberekenbaren invloed heeft de drukpers niet
op de bevordering van goedé zeden, van kunsten en weten
schappen uitgeoefend 1
Volgens Edmund Banies bedroeg het jaariijksche bedrag der
katoenfabrijken in Engeland, vóór de invoering der machi
nen, steeds 50 millioen franken en thans is zulks totover
de 900 millioen gestegen terwijl er het getal arbeiders van
50,000 op ii millioen is geklommen.
Deze weinige voorbeelden zullen reeds genoegzaam zijn
om te bewijzen, dat de machinen niet te veroordeelen zijn.
Haar te willen verbannen is even zoo veel als den menschen-
lijken geest in boeijen te willen kluisteren, en den minge-
goeden eene menigte voorregten te ontnemen, die hem nu,
wegens de goedkoopereproductie, door de machinen, als ten
eigendom geworden zijn. b. meijlink.
QA. Nijver h. Ct.j
J)en 2 September II. overleed, ten Huize van mijnen
Broeder te Colijnsplaatonze geliefde Moeder en Bchuwd-
Moeder, de Weduwe A. NOORDHOEK geboren M. van
der WEELE, in den gezegende» ouderdom van 73 jaren.
Vlissingen A. NOORDHOEK.
4 September 1849. J. J. NOORDHOEKgeb. Jansen.
Algemeene kennisgeving.
PJeden overleed, tot mijne diepe droefheid mijne geliefde
EchtgenooteWILHELMINA JOHANNA van U1JE.
Middelburg j. köOLE.
den 4 September 1849.
J-Jeden overleed ons jongste Kind MARIA HELENA.
Middelburg H. BADEN Vlissingsche straat,
den 5 September 1849. J. G. BADEN, geb. Sprecii.
Eenige kennisgeving.
Gevoelig voor de bewijzen van deelneming bij het af
sterven mijner waarde Huisvrouw, CHRISTINA VILLÉE,
op den 23 Julij jl. overleden geef ik langs dezen gebrui-
kelijken weg mijnen dank te kennen.
Midqelburg A. van DORST
den 5 September 1849. Broodbakker.
INSTRUMENTALE MUZÏJKSCHOOL.
J)e ondergeteekenden voornemens zijnde, met 1 October
aanstaande eene MUZÏJKSCHOOL. te openen voor hen
welker huiselijke omstandigheden niet toelaten de meer aan
zienlijke uitgavenaan een privaat-onderwijs in de Toon
kunde verbonden, te kunnen bestrijden, brengen zulks hun
nen geëerden Stadgenooten ter kennisonder mededeeling
dat genoemd onderwijs zich bij den aanvang zal bepalen tot
de beoefening der Piano-ForteVioolAlt en Violoncel dat
de kosten voor onderwijsvoor ieder dezer Instrumenten
is gesteld op eene Som van f 16 per jaar, en dat men zich,
zoo tot het bekomen van nadere inlichtingen als tot de aan
gifte van deelneming, bij den eerst-ondergeteekende kan
1 vervoegen.
Bij de tegenwoordige strekking in het stelsel van opvoe-
ding meenen de ondergeteekenden door deze onderneming
'in eene behoefte te voorzien, welke, als een gewigtig mid-
del tot ontwikkeling van verstand en hart, door ieder wel
denkende zal moeten gebillijkt worden waarom zij vertrou
wen dat dezelve de goedkeuring en bescherming van velen
zal verwerven en haar eene ruime deelneming zal te beurt
vallen.
Middelburg, den 5 September 1849.
A. J. van EMDEN Stads Muzijk- en Kapelmeester.
P. II. BEKKER Violoncellist
Qe ondergeteekende geeft aan zijne geachte Stadgenooten
berigt, dat bij hem, van af 1 October aanstaande gelegen
heid zal bestaan tot het LEZEN van alle COURANTEN.
Iemand genegen zijnde zich bij hem te abonneren kan van
eene geregelde bediening verzekerd zijn;, zich minzaam bij
teder zijner Stadgenooten aanbevelendein alles wat tot den
Boekhandel behoort. J. K. de REGT.
Middelburg, 5 Sept. 1849. Zuidzijde v. d. Dam.
Xe huur het BUITENVERBLIJF RE PAREL ge
legen aan den Vlissingschen Weg. Nadere informatien te
bekomen bij den Bewoiier.
TE KOOP EENT KAPWAGENTJE, zoo goed als
nieuw adres in de Vijf Ringen.
Ge ondergeteekende gepatenteerd Zaakwaarnemerwo
nende te Middelburg op de HeerengrachtM. 37 herinnert
bij deze den belanghebbenden in deze Provincie, dat zij die
in den jare 1850 voor de NATIONALE MILITIE moeten
loten en tot de dienst worden opgeroepen bij hem eenen
geschikten PLAATSVERVANGER, kunnen bekomen, tegen
betaling van vijf honderd en tien Gulden onder verbindte-
nis om den geheelen diensttijd voor denzelven in te staan
voor desertie en wangedragen voor al de kosten te zorgen
die er op het stellen van een Plaatsvervanger zullen vallen
doch wanneer de Loteling niet dienstpligtig is, zal men eene
Premie voor het vnjloten betalen van een honderd en tien
Gulden. Geene onkosten voor het maken van Contracten
zullen in rekening worden gebragtook zal geen intrest wor
den betaald van de Gelden welke gedurende den diensttijd
in mindering worden betaald; terwijl verder wordt bepaald
dat wanneer er in den jare 1850 geene loting voor de Na
tionale Militie mogt plaats hebben alsdan de betaalde Gel
den zonder de minste korting aan de belanghebbenden zullen
worden teruggegeven; kunnende men zich daartoe bij Con-
rract verbinden van heden tot en met den laatsten Decem
ber dezes jaarsterwijl dezulken, die in Gemeenten wonen
van tweeduizend zielen en daar beneden verpligt zijn om
zich voor den 1 November 1849 daartoe aar. re geven.
Middelburg, den 6 September 1849.
C. QUADEKKER.
BIERBROUWERIJ RE ROOS.
IJzendijke den 6 September 1849.
GEBR. VAN 'T GROENEWOUT.
OPENBARE VERKOOPING.
van de
KAPITALE HOFSTEDE BLEIJFNDAAL
gelegen onder de Gemeente van Sint-Annaland, Eiland TI10-
len Provincie Zeeland, met 52 Bunders 42 Roeden ZAAI-
en WEILAND behoorende tot de Nalatenschap van wijlen
den Heer Emmanuel Schram in pacht bij .7. C. Geluk tot
en met den jare 1853, voor f 1588.52 per jaar.
De Veilingen zullen worden gehouden ten overstaan van
den Notaris Gheysenste ANTWERPEN in de Zaai der
Notarissen, de eerste tot den Inzet, op Woensdag den 19
September 1849, des namiddags om 4 ure, met i pCt.
Premie voor den Inzetter; de tweede tot den finalen Ver
koop, op Woensdag den 3 October 1849, des namiddags
om 3 ure.
Nadere informatien zijn te bekomen ten Kantore van voor
noemden Notaris Gheysens en ten Kantore van den Notaris
fVagtho te THOLEN.
TE KOOP ruim 80 Ned. Ellen LATWERK, voor Moes
tuinen geschikt, zoo goed als nieuw, benevens eene partij
SCHUTSELDEELEN en BROEIGLASSteenen POTBUI-
ZEN, tienduizend kleine STEEN, DEUR- en SCIIUIF-
KOZIJNEN 5000 ESSEN MUTSAARDS 20 Klampen
VAAMHOUT en meer; alles voor een' civilen prijs, bij
J. J. Maas, te BRIGDAMME.
Terstond of met November eene Burger DIENSTMEID
benoodigd te bevragen bij de Uitgevers dezer Courant.
]\/Jet 1 October eene DIENSTMEID benoodigd goed met
den Pot kunnende omgaan adres bij de Uitgevers dezer Cou
rant.
VOOR HUISMOEDERS ONDER HARE KINDEREN
GEZETEN.
Git TIJDSCHRIFT, dat zich vooral ten doel stelt da
Huiselijke Godsdienst ook ter vorming van jeugdige harten
aan te wenden tot inplanting en aankweeking van Godsvrucht
en Deugdverschijnt jaarlijks in vier Stukken ieder van
12 Vellen of 192 Bladz. druks, gr. 8vo. en alzoo 48
Vellen of 768 Bladz. druks, met Titel en Omslagvoor
den zonder voorbeeld geringen prijs van f 4 te betalen in
vier termijnentelkens f 1 zullende er gezorgd worden dat
er tegen eiken Zondag eene genoegzame hoeveelheid lectuur
ter stichting op dien dag aanwezig is.
In de meeste Steden des Rijks zijn bij eenige Heeren Boek
handelaren Prospectussen op dit Tijdschrift gratis verkrijg
baar, kunnende Hun-Ed. ze anders óp franco aanvragen be
komen bij den Boekdrukker J. TAK te Amsterdam. Bij
alle echter kan men op bovenstaand Tijdschrift inteekenen.
JJij F. CANONGETTE Co.te Amsterdam is ver
schenen en bij alle Boekhandelaars verkrijgbaar
HET ZELFBEHOUD,
la Préservation Personnelléj
Geneeskundige Verhandeling over de Ziekten der Geslachts-
deelen als gevolgen van geheime gewoonten uitspattingen
der jeugd of besmetting met Practische Aanmerkingen over
vroegtijdig onvermogen, door Doctor SAMUEL LA MERT,
te Londen in de Hollandsche Taal overgebragt door P. J.
KOORN Doctor in de Genees-Heel- en Verloskunde te
Amsterdam opgehelderd door Veertig gekleurde Afbeeldin-
gen it f' 2,50 onder enveloppe.
De door Doctor Samuel la Mert als echt en' compleet
erkende uitgave bevat, even als het Zelfbehoud,
12 gekleurde Staaldrukplaten. Alle uitgavenwaarin
slechts 6 Platen voorkomenzijn incompleet.
TER DRUKKERIJ VAN DE GEBROEDERS ARRAHAMST~
