IIDDELBURGSCHE
COURAIVT.
]V°. 144.
Donderdag
1847.
2 December.
NIELWSTIJDIiVGEIN.
©coot-BciiUnjc.
Jfvanfifijlï.
ilc&cvl.itï&eti
f)c abonnements-prijs dezer Courant is f2, 75 voor drie maandenen franco per Post f 3.
De abonnementen worden voor niet minder dan drie maanden genomen en de betaling
geschiedt comptantof bij het einde van ieder vierendeel jaars.
De inzending der Advertentien behoort te geschieden des morgens vóur
dezelve in het eerst uit te geven nommer wil geplaatst hebben.
10 ure, indien men
De Advertentien u-orden berekend tegen 22 cents de regel, met uitzondering van Huwe
lijks-, Geboorte- en Doodbekendmakingenwaarvan de prijs is: van één'tot zes regelsy
1 50 en voor iederen regel daarboven 22 cents.
Dezelve behoeven niet op gezegeld papier geschreven te zijn alzoo bij elke plaatsing ecner
Advertentie het Regt van Zegel (.35 ets.) moet worden betaaUL
FRANKFORT den 27 november. Heden is alhier de ze
kere tijding aangebragc, dat de stad Lucern zich den 24,
des ochtendsonvoorwaardelijk aan de bondstroepen onder
ne bevelen van den generaal Dufourheeft overgegeven.
De berigten uit Zwitserland tot den 25 melden dat
de reserve-brigade Keiler het kanton Schwytz is binnenge-
rukt. Reeds heeft het district INIarch gekapiruleerden is
de landstorm aldaar ontwapend.
Ook dereserve, onder Ochsenbein, is in Lucern binnen
gekomen, na met de troepen van het verbond, bestaande
uit Lucerners en Unterwalders bij Schüpfneim slaags te
zijn geweest en hen van daar te hebben verdreven.
Uit Bellinzona wordt van den 22 gemeld dat de
Urners, die tot Biasco waren opgerukt, op het vernemen
van ongunstige tijding uit het noorden, terug zijn getrokken,
en dat kort daarop het eerste batailloa Graauwbiinders al
daar is binnengerukt. Het bezit van Bellinzona is derhalve
genoegzaam voor de bondstroepen verzekerden de gemeen
schap van de Ur-kantons met Italië blijft van die zijde af-
-^esneden. De overgave van Freiburg zonder tegenstand
heeft in Weenen een diepen indruk gemaakt.
IMen verneemt, dat van de Oostenrijkschetroepen in Italië
6 regementen, met de noodige artillerie, naar de Po zijn
cetrokken en aldaar hebben post gevat. Uit de Erflanden
zijn weder 4 regenienten naar het zuiden opgebroken.
In GrStz hebben onlusten plaatsgehad, wegens het wei
geren van eene kerkelijke begrafenis en lijkdienst. De me
nigte heeft een veldprediker bewogen om de dienst te ver-
rigren en onder het geroep van weg met de Jszuitcn!"
de giazen van het aartsbisschoppelijk paleis ingeworpen.
Naar men verneemttrekt Oostenrijk eene aanzienlijke
kriigsmagt in Tyrol te zamen. Ook in Napels zullen naar
het zich laat aanzien hervormingen in het burgerlijk be
stuur tot stand worden gebragt. Oostenrijk volhardt nog bij
zijne regerings-beginsei maar zal dit op dan duur kwalijk
kunnen volhouden.
LONDEN den 27 november. In de zitting van het hoo-
gerhnis van eergisteren werd het antwoord van II. M. op
het adres ingediend. Lord Stanley deelde vervolgens mede
dat hij aanstaande dingsdag het benoemen van eeii committé
zou voorslaan ten einde onderzoek te doen naar de oorza
ken der geld-crisis, en vroeg of de regering zich tegen die
benoeming zou verzetten. Na de mededeel ing van graaf
Grey, dat de regering zelf van plan was zulks voor te slaan,
zag hij van zijn voornemen af.
Lord Russell heeft aan afgevaardigden uit den lerschen
raad de verzekering gegeven dat de dwangmastregelen
welke tot beteugeling van misdaden in Ierland zullen worden
aangewend vergezeld zullen gaan van andere maatregelen
tot verbetering van den toestand der bevolking berekend.
Tor beurs werden gisteren weder drie nieuwe faillieten
van effectenhandelaars bekend namelijk van de heeren H.
TurnerC. Toung en .7. H. Hawkins. Te Huil heeft het
hui> IV. Farthing Son «Sf Co. zijne betalingen gestaakt
en het passief der Glasgowsche huizen Do-snie A. Rankin
eu R. Buchanan blijkt aanzienlijker te zijn dan eerst ge
dacht was.
üük elders in Schotland zijn verschillende faillissementen
bekend geworden. Onder degenen welke hunne betalingen
liebben moeten staken behooren volgens gerucht de hertog
van Roxburgh de graaf van Elington en de heer Campbell,
te Islay. De graaf van Elington zou al zijne bezittingen
aan zijne schuldeischers hebben afgestaan, welke zich daar
tegen verbonden hebben jaarlijks vijf honderd ponden ster
ling aan hem uit te keeren.
Te Dublin is men zeer voldaan over hetgene in de
troonrede over Ierland gezegd wordt. Deze redewelke
den 23 te Londen is uitgesproken, was daar reeds den vol
genden dag bekend. Zij werd per electriesche telegraaf van
Londen naar Liverpool en van daar met speciale stoomboo-
ten naar Dublin overgebragt.
De edele lersche geestelijke vader Mathew heeft
cep.ige dagen geleden eene groote menigte menschen te
Longhold, in Tipperary, rondom zich vereenigden hun
al het schandelijke en verderfelijke der moorden en andere
inisdaden onder het oog gebragtwelke Ierland thans zoo
onveilig maken. Niet zoo zeer de armen betoogde hij
hadden schuld aan deze gruwelen maar gewerenlooze mon-
s-e-> die den nood der armen tot voorwendsel hunner schan-
i'o'jike handelingen maakten. Hartelijk wenschte hij betere
dagen voor Ierland, maar zij konden niet aanbreken zoo lang
(•e inwoners zich aan oproer en misdrijf schuldig maakten,
oe voorschriften der wee en die van het Goddelijk Evange-
ii: overtraden.
november. Hoogstbelangnjk zijn de van
PARIJS
jer. 2;
het oorlogstooneel in Zwitserland ontvangene berigten. Ge
voelig zijn de verliezen in de laatste dagen door den Son-
derbond geleden, en ook Lucern heeft den 24 voor de bonds
troepen moeten oadêrdoen. Reeds was het kanton Zug den
21 dezer bij verdrag tot den generaal Dufour overgegaan,
den volgenden dag werd het door de bondstroepen be
zet, en den 23 had de landdag voor Zug twee bonds-com-
missarissen benoemd, even ais het voor Freiburg gedaan had
ua de kapitulatie van dat kanton. Inmiddels hadden al de
strijdkrachten zich naar Lucern gewend.
In den morgen van den 23 bemagtigde de divisie Cmiir
na een gevecht van drie uren, de stelling Gislikon, twee
mijlen van de stad Lucern, en trok daarna eene schipbrug
de Reuss over. Daarna moci-en de dorpen Roth en Dieri-
ken op den weg van Gislilccn naar Lucern zich naar hard-
nekkigen tegenstand, overgï'.en; zij werden benevens het
dorp Honau grootendeels ccor het artillerievuur verwoest.
Nog den 23 bevond de divisie dniir zich voor de poorten
van Lucern. Te gelijkertijd trokken de divisien Ztegler
Burkhardt en Ochsenbein in verschillende rigtingen en niet
zonder hevige tegenstand te ondervinden, op Lucern aan,
waarbij vele menschen het leven verloren hetwelk men on
deranderen zal kunnen op.naken bij het vernemen dat de ra
dicalen te Gislikon twee malen werden teruggeslagen en eerst
bij den derden aanval zegevierden.
Terwijl de zaken nu zoo stonden, kwarfl in den morgen
van den 24 een gezant ui; Lticern tot den generaal Dufour
ten einde te onderhand;,en en eene kapitulatie voor te slaan.
De generaal antwoordde -^'.t het daarvoor reeds te ver ge
komen washij wilde .o^fs geen wapenschorsiug van 48
uren meer toestaan, m."..ir eischte geheele onderwerping,
waarna de stad zonder t-genstand door de bondstroepen be
zet is. De krijgsmag: uit Lucern ging vervolgens uiteen
en de milicien derkloine kantons keerden naar hunne haard
steden terug.
Algemeen hoopt men dat deze nieuwe zegepraal der radi
calen niet, even als te Freiburg, uoor tooneelen van plun
dering en moord zal bezoedeld worden. Zoowel de Fran-
sc'ié als de Oostenrijlcsche en Pruissische regeringen doen
troepen naar de Zwirsersche grenzen trekken. Sommigen
vreezen dat de landdag de bevelen der groote mogendheden
niet zal willen gehoorzamen.
Op het ontvangen van de belangrijke tijding van de
overgave van Lucern, is dadelijk een raad van ministers bij
eengeroepen. Alvorens zich derwaarts te begeven heeft de
presiderende minister Cuizot eene conferentie gehad met den
Oostenrijkschen ambassadeur. Zoo gemeld wordt, is het
Priissen welke op het houden van een congresbetreffende
d.' Zwitsersche aangelegenheden steeds aangehouden en
het bewind van Groot-Brittanje eindelijk daartoe overgehaald
heeft. Zoo verzekerd v. ord:, is Oostenrijk nog altijd op eene
gewapende tusschenkomst bedacht, als welke af.loende zoude
kunnen zijn indien bij de groote mogendheden in dat opzigt
eenstemmigheid bestond.
Hetant.voord van Rusland wordt
nog gewacht. Uit Neuchatei v.'ordt gemeld dat de ko
lonel de Maillardoz uit Freiburg vlugtende aldaar is aan
gekomen en zich terstond over Frankrijk naar Nizza heeft
begeven.
De voorstanders van eene hervorming in de verorde
ningen op de verkiezingen willen eerlang eene vergadering
in Parijs houden waarin hunne inzigten en bedoelingen zul
len worden ontwikkeld. De prefect van politie heeft hun
het gebruik van de zaal in het hotel ïMontesqiiiou geweigerd,
maar geene zwarigheid gevonden om hun te veroorloven
tot dat einde in de zaal Valentino bijeen te komen. De aan
hangers der ultra liberalen zullen in eene der voorsteden eenen
groüten maaltijd aanrigten waaraan de mingegoeden voor
een klein geld deel zullen kunnen nemen. In vele oorden
van het rijk worden de inworiers op allerhande wijzen ver
maand om'openlijk eene belangrijke uitbreiding van het
stemregt te verlangen, met het doel zoo het heet, om aan
het tegenwoordige stelsel van kuiperij en omkooping een ein
de te maken. Tot dus verre worden de gedeputeerden in
Frankrijk regtstreeks benoemd door de personen welke ten
minste 200 fr. in de grond- en personele lasten betalen.
Uit Genua schrijft men dat de koning 11. zondag
met zijn gevolg het kasteel verliet om de mis te gaan bij
wonen; eene groote menigte volgde hem, doch toen men
■hem den weg naar de kerk der jezuiten zag inslaan verlie
ten allen hem weder, en op den drempel der kerk gekomen
had Z. IM. niemand meer bij zich dan zijn gevolg.
's GRAVENH.-VGE den 28 november. H. K. H. Mevrouw
de Prinses van Oranje vergezeld van hoogstderzelver ge
volg, is gisteren middag, omstreeks één ure, van hare bui
tenlandsche reis in volmaakten welstand in deze residentie
teruggekeerd.
Reeds worden er alhier eenige toebereidselen gemankt
tot viering van den aans'aanden hengolijken verjaardag des Ko-
nings. Te dier gelegenheid zal er eene fraaije illuminatie wor
den oii'ïtoken.
Dezer dagen is alhier aangekomen Z. Exc. de heer
R. baron Fagel, buitengewoon gezant en gevolmagtigd minis
ter van Nederland bij het Fransche hof,
LEYDEN den ij november. Heden morgen ten tien ure,
werd het stoffelijk overschot van den algemeen geachten
hoogleeraar J. C. Broers, op het stads kerkhof aan de Groe
nesteeg in stilte en toch plegtig ter aarde besteld. Hoewel
door de familie niemand dan de beide geneeskundigen, welke
hem in zijne laatste ziekte hadden bijgestaan, tot bijwoning
er van w^as uitgenoodigd hadden echter verscheidene zijner
ambtgenooten zich naar de begraafplaats begeven en sloten
zich aan achter het lijk, dat op het kerkhof door kandida
ten in de geneeskunde gedragen werd. Niettegenstaande het
ongunstige weder was eene groote schare toegevloeid, waar
onder vele genees- en heelkundigen uit deze stad en haren
omtrek, zijne voormalige en tegenwoordige leerlingen-, de
overige studenten in de medicynen en vele andere akademie-
burgers werden opgemerkt.
De hoogleeraar van Oordteen der academie-vrienden
van den overledene, hield bij het grafeene eenvoudige, on
gekunstelde toespraak en schetste in korte trekken den ont
slapene in zijne verschillende betrekkingen, wat hij was voor
de wetenschappen, voor de hoogeschoolvoor zijne leer
lingen in onderwijs en voorbeeld, voor de lijdende mensch-
heid en voor zijn eigen gezin en betrekkingen in het bij
zonder.
UTRECHT den 28 november. Heden morgen heeft zich
in de voorsteden Buiten de wittevrouwen en St. Catharijne
en omstreeks 11 ure in de stad, een grooten hond vertoond
die verscheidene menschen en dieren heeft gebeten. Volgens
sommigen, was het geen dolle, maareen losgebroken hond
die intusschen veel schrik en angst door zijn bijtlust veroor
zaakte.
Vrijdag morgen wilJe de mechanicus Schoonheim bij
de werkzaamheden in de munt, den riem op de schijf bren
gen, die eene rauntmachine in beweging brengt, en werd
door een noodlottig toeval, met de spil mede rondgevoerd.
Vöór dat men de werking der machine kon doen ophou
den werd hij aan hoofd en arm belangrijk gewond. Na
door den chirurgijn L. Lr.mie verbonden te zijn is hij naar
zijn huis gevoerd alwaar hij nog in een zorgelijken hoe
wel niet hopeloozen toestand blijft verkeeren.
LI. donderdag avond hield professor Opzoomer zijne
eerste voorlezing. Een vrij talrijk gehoor had zich in de
zaal der physica daartoe vereenigd. r\Iet belangstelling
volgde een ieder den spreker in zijne beschouwingen over
zonde, deugd en godsdienst. Hoe ware het echter mogelijk
eenigzir.s nader te gewagen van hetgeen de hoogieeraar met
even warme bewoordingen als reinheid van taal, met even
kernachtigen stijl als schoonheid van denkbeelden ons voor
droeg. Elke hoorder zal met genoegen herdenken de korte
oogenblikken gedurende welke de spreker zich met hem be
zig hield, maar tevens zal hij iets nuttigs en werkelijks heb
ben mcdegedragen. Mogt daarom de spreker er toe beslui
ten zijne rede door den druk bekend te maken opdat ook
zij, die niet in de gelegenheid waren hem te hooren de
vruchten van zijn arbeid mogen plukken; en zoude niet een
ieder, die den hoogleeraar in zijne bespiegelingen volgde,
datgene wat hij hoorde, door eene herlezing, d;s te beter
in zijn gemoed willen gedrukt hebben
Eergisteren avond heeft de beer dr. r.T.v Hasselt, in
het natuurkundig gezelschap de spreekbeurt vervuld, en, in
eene algemeene beschouwing, het hoog belang van de leer
der vergiften aangetoond, niet alleen voor geneeskundigen
en regtsgeleerden maar voor de geheele maatschappij. In
het eerste gedeelte van zijne verhandeling heeft de spreker
daartoe de bronnen van kennis opgespoord en die vergele
ken met de rijke vorderingen van heden vorderingen die
een klaarblijkelijk gevolg zijn van toepassing der natuurkun
dige wetenschappen. In het tweede deel schetste hij de
menigvuldige oorzaken tot vergif'igingdie in de mensche-
lijke maatschappij zich van alle zijden kfinen opdoen en
nam hij daaruit aanleiding om te wijzen op het niet alge
meen erkend gewigt der openbare en geregterlijke genees
kunde in ons Vaderland.
MIDDELBURG den i december. Z. M. heeft, bij be
sluit van 22 november II.goedgekeurd de algemeene rekening
aantoonende de hoegrootheid der Oost Indische remises in
goederen en in geld en het gebruik van die remises ge
maakt in het jaar 1846, benevens de 3de suppletoire reke
ning van 1844, de iste suppleto'ire rekening van 1845 en de
[ste suppletoire rekening van 184$, loopende tot ultimo mei
1847, zoodanig als die rekeningen zijn gehecht aan het te
genwoordig besluitterwijl de staats-commissie wordt ont
bonden met dankzegging voor den door haar verrigren
arbeid.
De Eerste Kamer der Staten-Generaal is in de laatste
dagen verschillende malen vergaderd geweest en heeft al de
laats'.elijk door de Tweede Kamer aangenomca ontwerpen