MIDDELBURGSCHE
C O U R A I\
N". 113.
Zaturdag
19 September.
BESTUREN ea ADMINISTRATIEN.
NIEUWSTIJDINGEN.
SC MO OLJFEZEN.
HERUJ^LiyGSCHOQL.
^uitschlanb.
iJlcbcvlatibcn
Deabonnements-prijs dezer Courant is f 2,7 b voor drie maanden, en franco per Post fd.
De abonnementen worden voor niet minder dan drie maanden genomen en de beta
ling geschiedt comptantof bij het einde van ieder vierendeel jaars.
De inzending der Advertentien behoort te geschieden des morgens vóór 10 ure, indien
men dezelve in het eerst uit te geven nommer wil geplaatst hebben.
De Advertentien worden berekend tegen 22 cents de regelmet uitzondering van Hu-
welijks-. Geboorte' en Doodbekendmakingen waarvan de prijs isvan één tot zes
regels/ l 50 en voor lederen regel daarboven 22 cents.
Dezelve behoeven niet op gezegeld papier geschreven te zijnalzoo bij elke plaatsing
eener Advertentie het Regc van Zegel (35 ets.') moet worden betaald.
De Provinciale COMMISSIE van ONDERWIJS in Zeeland
i%\ hare gewone NAJAARS-VERGADERING houden bin
nen Middelburg, in de Abdij, op Woensdag den 14 Octo
ber 1846., des voormiddags te ure; zullende op Donderdag
den 15 dier maanddes morgens te «71;/;/ ureworden over
gegaan tot het examineren van zoodanige Aspiranten naar
eenigen rang als Onderwijzerwelke met overlegging van
één of meer voldoende getuigschriften van goed burgerlijk
en zedelijk gedrag, benevens van eene authentieke acte hun
ner geboorte zich ten minste acht dagen te voren bij den
Schoolopziener van hun District zullen hebben aangemeld.
Middelburg, den 18 September 1846.
ADR. P. VAN DEINSE.
Secretaris.
De SCHOOL-COMMISSIE bij het Departement Middel
burg der Maatschappij Tot Nut van V Algemeenbrengt
bij deze ter kennis der daarbij belanghebbenden, dat de Her-
halingschool weder zal geopend worden op Maandag den 5
October aanstaande, en dat de Lessen, even als ten voorie
den jare gedurende de zes Wintermaanden van 7 tot 9
ure des avonds (des Maandags en Donderdags van elke week
«an de Jongens en des Dingsdags en Vrijdags aan de Meis
jes) zullen worden gegeven.
Voorts wordt herinnerd dat deze nuttige inrigting niet
alleen en uitsluitend bestemd is voor jongeliedenwelke
vroeger voor rekening van het Schoolfonds zijn onderwe
zen maar dat daarvan ook anderen welke genegen zijn
door voortdurende oefening en herhaling van het aangeleer
de hunne kundigheden te onderhouden en uit te breiden
kunnen gebruik maken.
Van heden af tot en met der 30 September aanstaande
zal dagelijks, des middags van i 2 tot i ure, de gelegenheid
opengesteld zijn ten huize van den ondergeteekende (achter
(ie Oostkerk, Wijk O. No. 3.) om zich tot de bijwoning
van dit Herhaling-Onderwijs aan te meldenen de voor
waarden ter plaatsing te vernemen.
Middelburg, den 17 September 1846.
Namens de School-Coraniissie voornoemd,
P. DE MARET TAK,
Secretaris.
BERLIJN den 12 september. Hier wordt thans de vijf
de groote vergadering gehouden van afgevaardigden der Gus-
taaf-Adolf vereeniging. In hare eerste zitting heeft de ver
gadering met 39 tegen 31 stemmen, besloten om dr. Rupp
welke door de Koningsberger afdeeling was afgevaardigd
niet toe te latenom redendat hij aan het hoofd staat
van eene gemeente, die zich onder den naam van vrije
Evangelische gemeente", van de lands-kerk heeft afgeschei
den. Tegen dit besluit hebben verscheiden leden der ver
gadering ernstig geprotesteerd, op grond, dat die uitsluiting
wegens eene bijzondere geloofsbelijdenis strijdig is met den
«ard der vereenigingals welke het verleenen van onder
stand aan behoeftige Evangelische gemeenten in het alge
meenten doel heeft. Sommigen vreezen zelfs, dat het be
sluit eene scheuring zal te weeg brengen, welke op het ver
der bestaan der vereeniging zelve den nadeeligsten invloed
kan hebben.
Het dagblad van Petersburg meldtdat de ijzeren
spoorwegwelke van den Don naar de Wolga is aangelegd
den 7 augustus voor het algemeene verkeer geopend is. De
rijtuigen worden over dien weg door paarden voortgetrokken.
De werkplaatsen en andere etablissementenwelke
tot de ontginning van de zilvermijnen van Salva gebruikt
worden, en twintig mijlen ten zuidwesten van Stokholm lig
gen, zijn in den nacht van 26 op 27 aug. door een brand
vernield geworden, welke ongelukkigerwijze, dooreen zeer
sterken noordenwind werd begunstigd. Het verlies werd op
Ij millioen kroonen geschat. Meer dan 2000 werklieden
bevinden zich, door deze ramp, van hunne middelen van
bestaan beroofd.
-De oogstberigten uit Rusland luiden over het algemeen
gunstig, hier en daar zelfs buitengewoon voordeelig; alleen
in de omstreken van Wossnessensk is de oogst bijna geheel
mislukt.
FRANKFORT den 13 september. H. K. H. de prinses
♦an Oranje is den 10 dezer hier aangekomen, en heeft gis
teren ochtend hare reis naar Stntgartover den Main-Neckar-
spoorweg, voortgezet. Eergisteren avond heeft de Neder-
landsche bonds-gezant de heer v. Scherfter eere van
H. K. H. eene soiree gegeven welke het corps diplomati
que heeft bijgewoond.
Men beweert thans, dat de bonds-vergadering zich zal
verklaren tegen de strekking van den bekenden openbaren
brief des konings van Denemarken, ten aanzien van de her
togdommen Holstein en Sleeswijk.
Volgens de Hamburgsche dagbladen hébben de geza
menlijke raadsleden der Sleeswijksch-Holsteinsche regering,
met uitzondering van twee, han ontslag ingediend, en is
door den koning van Denemarken tot eene veranderde orga
nisatie dier regering beslotenvolgens welke zij voortaan
uit een president en slechts 4 raden bestaan zal. Tot pre
sident is de kamerheer von Scheel benoemd. De vergadering
der provinciale staten van het hertogdom Sleeswijk is tegen
den 21 October zamengeroepen. Den 14 dezer had te Nor-
torf eene groote volksvergadering plaats moeten hebben van
welke de verklaring zou zijn uitgegaan dat de ingezetenen
der hertogdommen Duitschers zijn en blijven en hunne reg-
tenzeden spraak en gewoonten onvervalscht en onver
kortbehouden willen; alsmede dat, naar hun oordeel, de
gemeenschap tusschen de hertogdommen en Denemarken al
leen hierin bestaat, dat de hertog de Deensche kroon draagt,
en derhalve slechts zoo lang als de Deensche wet op de erf
opvolging geen vreemd vorstengeslacht tot den troon van
Denemarken roept. Volgens sommigen was deze vergade
ring van hoogerhand verboden volgens anderen zou zij
voortgang hebben. De koning is den 10 dezer in de stad
Sleeswijk aangekomen en aanvankelijk zeer kalm ontvan
genmaar later moet zich de ontevredenheid op eene vrij
onstuimige wijze geuit hebben.
De kamer der Badensche afgevaardigden heeft den 10
dezer beraadslaagd over een voorstel van een harer leden
den heer Busshetwelk strekte om de Katholijke kerk te ont
heffen van het toezigt der staats-regering, om alle bestaande
wetten omtrent de betrekking der kerk tot den Staat af te
schaffen en nieuwe schikkingen dienaangaande tusschen de
regering en den aartsbisschop te doen treffen. Nadat eene
poging der ministers om het voorstel buiten beraadslai^ing
te houden, was mislukt, is hetzelve van den kant der li
beralen met veel nadruk bestreden en hoofdzakelijk betoogd
dat de voordragt geene andere bedoeling kon hebben, dan de
Katholijke bevolking in den waan te brengen dat hare gods
dienst in gevaar verkeerde,hierdoor haar op te ruijen
en de ultramontaansche partij op het kussen te brengen. Ten
slotte is het voorstel met algemeene stemmen op eene na ver
worpen. Tot dezen uitslag, welke als eene zeer belang
rijke nederlaag van de ultramontaansche partij in Baden be
schouwd wordtheeft, naar het schijnt, ook medegewerkt
een zoogenaamd parlementair schandaalhetwelk de handel
wijze van den voorsteller zelven den heer Buss, bij de be
raadslaging opleverde. Door een der bestrijders van het voor
stel den afgevaardigde Mathy werd namelijk gewaagd van
een in 1834 door ingezetenen van Constanz geopperd plan,
om een gedenkteeken op te rigten voor de in der tijd daar
ter stede verbrande martelaars Huss en Hieroiiymusen te
vens aangemerkt, dat de daartoe betrekkelijke uitnoodiging,
in welke die martelaarsals verdedigers en voorvechters der
godsdienstige vrijheid en der groote kerkhervorming hoog
geroemd werden opgesteld was geworden door denzelfden
heer Buss, welke nu als de bevorderaar der ultramontaan
sche partij optrad. De heer Buss ontkende daarop, dat hij
de bewuste uitnoodiging had opgesteld maar werd oogen-
blikkelijk door den heer Mathy gelogenstraftdoor de voor
legging van deszelfs eigen handschrift.
Een beambte van de Engelsche bank Thomas Power
genaamd die zich aan een' diefstal van 25,000 p. st. had
schuldig gemaakten gedurende twee maanden vervolgd
werd, is den 9 dezer te IMunchen met zijn' medepligtige
een koopman uit Angoulême, gevangen genomen. Hij leef
de aldaar onder den aangenomen naam van Prish en was hou
der van een' HoHandschen pas door een' consul afgegeven
waarin dezelfde naam staat. Hij zal aan Engeland uitgele
verd worden.
Te Praag heeft zekere heer Riedl, op waterschoenen
van zijne uitvinding herhaalde malen over een meir gewan
deld en daarbij bewezen dat zijne uitvinding in vele op-
zigten die van twee Noorwegers overtreft, die thans Europa
doorreizen. Deze schoenen zullen in handen van den hof-
krijgsraad gesteld wordenten einde te onderzoeken in
hoeverre zij bij krijgskundige operatien van nut kunnen zijn.
KEULEN den 12 september. Naar aanleiding van een
in het regeringsblad van Berlijn geplaatst berigt van drie der
Pruissische ministers betreffende het voorgevallene te dezer
stede op den 3 en 4 augustus, hebben ettelijke ingezetenen
den 10 dezer op het raadhuis eene zamenkonist gehouden,
om een protest tegen dat berigt op te maken en de stedelijke
regering uit te noodigen, om eene bezending aan den koning
af te vaardigen, ten einde aan Z. M. een met de waarheid
overeenkomstig verslag te doen. De burgemeester heeft zich
hiertoe bereid verklaard en beloofdhet verzoek aan den
stedelijken raad te zullen overbrengen. Des avonds heeft
een overgroot aantal ingezetenen, tot dankzegging voor de
ze bereidwilligheid, den burgemeester op deszelfs buiten
verblijf nabij de stad, eene serenade met fakkellicht gegeven.
De bevolking dezer stad is in de laatste jaren en
bovenal sedert de voltooijing der verschillende derwaarts
leidende spoorwegenzoo zeer toegenomen dat verschei
dene rijke kapitalisten en bankiers alhier eene maatschappg
gevormd hebben tot het bouwen eener nieuwe voorstad
welke een aantal groote huizen moet bevattenin kleine
vertrekken verdeeld, om de arbeidende klassen van woning
te voorzien,
PARIJS den 14 september. IMorgen vertrekt de konink
lijke familie naar de nieuwe residentie la Ferté Vidame in
de nabijheid van Dreu.K, waar zij omtrent 10 dagen zal ver
toeven.
Men verzekert dat de koning van Pruissen en de hertog
van Nemours tusschen den 20 en 25 dezer maand op de
Fransche grenzen eene zamenkonist zullen houden.
Te Saint-Maur hebben heden onder bevel van den
hertog van Nemours, groote militaire manoeuvres plaat.s ge
had. Ten 10 ure in den morgen kwam de hertog met een
talrijken staf op het terrein; de troepen maakten onderschei
den manffiuvres; zij namen en verdedigden onderanderen ver
schillende punten. Heden middag ten drie ure was alles af-
geloopen.
De heer Cousin heeft de lessen uitgegeven waarmede
hij het onderwijs in de wijsbegeerte aan de Ecole-Normaie
van 1815 tot 1820 heeft aangevangen. Deze lessen, welke
tot heden nog niet in druk verschenen waren, zullen den
beoefenaren der wijsgeerige studiën voorzeker niet onwelkom
zijn. Reeds vier deelen zien het lichthet vijfde zal spoe
dig volgen.
De komst van den hertog van Montpensierwelke
zich thans in Parijs bevindtwerd tegen het eind der maand
in Madrid te gemoet gezien. De hertog de Arana werd ge
noemd als bestemd om gemelden vorst aan de grenzen te
ontvangen. Het regiment Principe aan welks hoofd de in
fant D. Francesco de aanstaande echtgenoot der koningin
was gesteld zoude in Madrid in bezetting worden gelegd.
Sedert het vervangen van lord Aberdeen door lord Pal-
merstonen vooral sedert het bekend worden van het voor
genomen huwelijk van de Spaansche infante met den Franschen
prins, is de goede verstandhouding tusschen de Fransche
en Engelsche regeringen niet verbeterd. Sedert de laatste
acht dagen zijn menigvuldige nota's betreffende deze aan
gelegenheid gewisseld. Men kan zich niet voorstellen dac
de Britsche gezant te Madrid geheel uit eigene beweging
en zonder eenige instructie zal hebben geprotesteerd doch
de zaken waren te ver gekomen dan dat de Fransche rege
ringvooral daar de Spaansche zich krachtig genoeg schijnt
te gevoelen om de zaak in Spanje door te zetten zonder
hare waardigheid te kort te doen konde terugtreden.
Het is gebleken dat in de helling van den vermaarden
toren van Pisa welke 5 metres uit de loodlijn hangt bij
de jongste aardbevinggeene verandering is ontstaan, of
schoon ook dit gebouw hevig is geschud.
's GRAVENHAGE den 16 september. Eergisteren avond
zijn HH. KK. HH. Prins en Prinses Frederik der Nederlan
den van hoogstderzelver buitenlandsche reisop het huis tf>
Paauw teruggekomen.
Men wil dat onder de voor te dragen wetten in de
aanstaande zitting der Staten-Generaal mede behoort het ta
rief voor de notarissen.
De Hooge Raad, kamer van strafzaken, heeft, bij
arresten van hedenverworpen de beroepen in cassatie van
l". A. van der Schoot, C. de Kiiegt en J. H. Ippel, tegen
een arrest van het hof in Zuid-Holland van 30 mei jl.
waarbij zij benevens twee andere personen ter zake an
diefstal bij nacht, met alle verzwarende omstandigheden
zijn veroordeeld tot de straffe des doods, en 2". E. Hul-
bertstegen een arrest van het hof in Gelderland, van den
10 julij jl., waarbij zij, ter zake vau kindermoord, ver
oordeeld is tot de straffe des doods.
Vrijdag jl. heeft te Amsterdam de aanbieding plaats g«-
had van de geschenkenwelke voor mgr. Gröo/" vervaardigd
waren uit bijdragen door Nederlandsche Katholieken. Deze
bestaan in een prachtig diamanten kruis aan een massief
gouden ketting, en in een zilver vergulden bisschopsstaf.
GRONINGEN den 14 september. Heden opende de heer
Hecker zijn coUegic over de paedagogica met eene pu
blieke les, en hield, door de sierlijke voordragt zijijer re
devoering, door de bevalligheid van haren vorm en door de
belangrijkheid en bondigheid van den inhoud de aanzien
lijke schaar zijner toehoorders in gespannen aandacht. Ns
aangetoond te hebben, hoe de paedagogica de leer is der
grondbeginselen van opvoeding en onderwijs, of hoe zij de
middelen aanwijst tot de wetenschappelijke vorming, die
noodig is, om den geest tot zelfstandigheid, tot zelfkennis
en tot de waarheid te brengenbeschreef de redenaar de
drie tijdperken van kind, knaap en jongeling, waarin de
mensch onder de leiding van anderen tot ontwikkeling komt
en hoe daarin de menschelijke geest eerst leert denkenver-
