advertenties. ZEETIJDINGEN. Depot >110 Tandmiddelen. met meer dan 800 bloemen prijkt; vroeger was dezelve dik- werf met 600 versierd. De Javasche couranten van den 5 tot den 19 april be helzen het volgende: Op Timor Koepang heeft van den 15 tot den 22 jannarij een hevige stórm uit het westen gewoed weikevergezeld gaande met hooge vloeden en daardoor ontstane sterke bran dingaan de gebouwenen havenwerken, zoo mede aan hoo rnen en gewas, belangrijke schade heeft toegebragt. Voor zoo veel de oudste bewoners van Timor zich kun nen herinnerenheeft nimmer op die plaats een zoo hevige en zoo langdurige storm gewoed, en die tevens zoo vele ver- woestingen aangerigt heeft dan thans is geschied. Nadere berigten van Java ontvangen betreffende de in den nacht van den 5 op den 6 januarij 11. op het eiland Nias plaats gehad hebbende aarbeving, vermelden meerdere bijzon derheden omtrent dit natuurverschijnsel. De schokken duur den 9 minuten onophoudelijk voort. Huizen stortten in en bedolven de inwoners onder de puinhoopen. Een gedeelte van den berg Horiffa is in den afgrond nedergepioft, waardoor de borstwering der benting zoo ook de gouvernements-ge- bouwen met uitzondering van de kommandants-woning, in eenzakte. Eene groote kampong, Mego genaamd, werd door eene hemelhooge golf weggespoeld waardoor menschenle- vens verloren gingen. Dezelfde golf namin de nabijheid van den een uur noordelijker gelegen berg Sie-Tolie, praau- wen met zulk een geweld uit de rivier op dat die vaartui genwaaronder eene gouvernemeiits kruisboot, 100 160 passen van hunne ankerplaats op den wal werden geslagen. Blijkens de alhier ontvangen dagbladen van de Kaap de Goede Hoop tot den 16 junij jl. hadden de strooptogten ■der Kaffers op het gebied der kolonie en de klagten der kolo nisten over de gedurige rooverijenwaaraan zij blootgesteld wareneindelijk het nemen van krachtdadige maatregelen ten -gevolge gehad. Zes honderd man geregelde troepen onder be vel van den kolonel Somersetondersteund door een goed aantal vrijwilligers en eenige benden bevriende Kafferswa ren met het noodige geschut naar de grenzen getrokken om het Kaffersche opperhoofd To/a te tuchtigen en het wegge voerde vee terug te nemen. Daar deze Tola eene vrij aan zienlijke magt onder zijne bevelen haddacht men dat het tot bloedige botsingen zou komen terwijl men in de grens districten welke d-oor het oprukken der troepen van verde- digings-middelen ontbloot warenniet zonder vrees wasvoor nieuwe invallen van de -zijde van andere Kafferstammen. MIDDELBURG den 27 septemberI11 de zitting van de Tweede Kamer der Staten-Generaalvan den 25 dezer, is ontvangen eene koninklijke boodschap waarbij kennis ge geven wordt, dat de aanhangige voordragten van wet, no pens de successie en de belasting op de inkomsten wrorden ingetrokken en als vervallen moeten worden beschouwd. Aan genomen voor kennisgeving. Nog is ontvangen eene missive van Z. Exc. den minister van justitie, tijdelijk belast met het beheer van het departe ment van financiën, waarbij mededeeling gedaan wordt van eenige wijzigingen in de voordragt van wet betrekkelijk de middelen. Aangenomen voor kennisgeving. De wijziging bestaat hierin dat zal worden geheven eene algemeene belasting op de inkomstennader bij de wet te re gelen waarvan het geraamd bedrag beloopt f 5,250,000. Daarenboven worden de 16 opcenten op de grondbelasting voor het Rijk hersteld, ten bedrage van f 1,319,200, het welk dus eene gezamenlijke vermeerdering van f 6,569,200 beloopt en de begrooting van ontvangsten die der uitgaven met f 5,254 zou doen overtreffen. De vergadering was tot den volgenden morgen ten 11 ure gescheiden en zou alsdan over de ontwerpen der Staats-be- grooting worden beraadslaagd. Gedachten en Opmerkingen ontstaan hij het ontgraven van een uit de bedding der Oude Ame. De onderstaande gedachten en opmerkingen waren reeds door mij op het papier gebragttoen de bedenkingen van den heer tegen het relaas kwamen alle hulde aan het doorzïgt van den heer doen de kan ik nogtans niet over mij verkrijgen mijne gedach ten daarom in te trekken en geheel achterwege te houden te meer daar ik dezelve reeds, met verzoek tot plaatsing, aan de redactie dezer courant had ingezonden. Het repliek van den heer \V. in No. 115, als tegen de bedenkingen in No. 113 gengt, vorderde den eersten rang van plaatsing ik wil dezelve daarom als niet bestaande beschouwen maar lrac de gedachten en opmerkingen zoo als die eerst door mij zijn opgesteld, in haar geheel aan het oordeel van het publiek ovet. In de Middelburgsche Courant van den 12 september 1843, no.100^ •wordt ons mededeeling gedaan vin een gedeelte van een proces-ver haal getrokken uit de stedelijke archieven van Middelburg, en hei- *welk een relaas bevat van een, in den avond van 0 februari i 1545 overgekomen ongeluk aan een Portugeesch schip, genaamd Gabriel de aanleiding tot die mededeeling is, gelijk bekend is Awï oude schip, dat zich sedert* onheugelijke lijden in een moeras bevindt, hetwelk, in de bedding der Oude Arne gelegen, als het laatste vloei baar overschot van dien stroom kan beschouwd worden, en aan welk schip de eigenaar van dien grond ge ene moeite of kosten ouUiet om hetzelve geheel te ontgraven en andermaal aan liet daglicht bloot te stellen. De mededeeling van dit relaas zoo wel als de moeite en kosten aan het scliip of wrak besteed verdienen allen dank en navolging en blijveh dus in dezen buiten alle verdenking van bedilzucht. Men zal het mij evenwel niet ten kwade duiden wanneer ik eenige aan merkingen maak, die, l)ij gezet 'nadenken aan mij zijn voor den f eest gekomen en wier mededeeling nu of in het vervolg van nut jtoude kunnen zijn. Ik kan met den mededeeler van het relaas zoo gaaf niet toestem men dat dit autantieke stulc een alles afdoend bewijs zou zijn in de zaak "van het thans ontbloot wordende schip en genoegzaam ge schikt om deszclfs aanwezen en geschiedenis te constaterenhetzelve heeftb\j mij ten minste eene regtstreeks tegenovergestelde uitwer king gedaan en datgeen. wat ik eerst en sedert h»ng door overleve ring mede als waarheid gelooide en nu dezer dagen bij het ont- idootcn door cigeu aanschouwen als ten vollt bevestigd waande in de Middelburgsche Courant No. 113, in No. 109 gengt, mij onder de oogen is door den bondigen inhoud van het relaas aan het wankelen ge raaktde juiste beschrijving van,plaats en omstandighei4 i° hetzel ve zoo naauwkeurig gesteld en uitgedrukt, heeft bij mij niet anders te weeg gebragt, dan dat ik de geschiedenis van den J'ortugeschen Gabriel en die van bet schip in het moeras van de Arne als twee geheel van elkander gescheiden gébeurtenissen moet beschouwendie met elkander niets gemeens hebben dan dat het beide lotgevallen van schepen zijn. Ik stel mij iemand voor die nimmer iets van het schip uit de moe ras gehoord heeft, maar die door de eene of andere omstandigheid met het relaas bekend wordten daaruit ziet dat den 0 februarij 1545 een schip verongelukt is omtrent de nieuwe have van der Stede oost~ waertst in de Canael van Arnemudendat hij almede zoo veel van de geschiedenis van zijn latad wcétdat den 24 augustus 1535 de daar bedoelde nieuwe haven doorgestoken en bevaarbaar gesteld en de oude daarentegen gestopt is; Yerderdat bij hein de lust ontstaat om ware het nog mogelijk de juiste plaats van het ongeval te ontdek ken waar zou menredelijker wijze denken dat de voorgestelde persoon zou gaan zoeken Door zijne tweeledige kennis voorgelicht zekerlijk niet in de lied- ding van een kanaal dat 10 jaren voor den ramp reeds was toegeslikt en afgedamd maar wel in dat kanaal dat toen reeds sedert laag was ontstaan en zich verder langzaam vormde; dat voor schepen, van dien kant komende de eenigste plaats van toenadering voor de haven van Middelburg was, en dat tot op den huidigen dag den eerst verkregen naam van Kanaal van Arnemuiden of Arnemuidsche Gat nog heeft behouden. Men kan dunkt mij in de plaats niet dwalen cle Arne was het kanaal van Middelburg en niet van Arnemuiden doch hoe men haar verkiest te noemen sedert 10 jaren in onbruik was zij van den kant van zeevaart en koophandel beschouwd van even wei nig beteekenis voor beide steden, en de minste bemoeijing niet waar dig. Kan men nu uit het relaas opmaken dat de plaats waar* de Gabriel hel ongeluk is overkomen ook als zoodanig ten dien tijde is beschouwd en behandeld? .luist het tegendeel; alles is volgens dat schrijven in beweging gebragt, en geen der autoriteiten of lieden van kennis in de zaak ongemoeid gelaten; van den prelaat, de hoogste waardigheid des lands tot sclieepskapiteinen en havenloodsen, alles is gehooid In wat manieren men best soude mogen procederen om- me de goederen eoopmanschappen en het scip te solveren ende insgelycx le voorsienc dattet Canael vuijtcr pcrtjcle soude blyvemo- gen." Er lag dus aan het kanaal veel gelegen, en de ramp dc Gabriel overgekomen kon voor het kanaal zeiven van groote gevolgen zijn. Zóó was de viees en meening van dien tijd en ik geloof dat de uitkomst er het zegel van waarheid maar al te wel heeft opgezet. Zien wij verder uit liet relaas welke moeite er voor schip en lading gedaan is maar vooralwat hetzelve merkwaardigst behelst ten aan zien der plaatselijke gelegenheid hoe door het schuren van den stroom er meer dari verlangde diepte ontstond tusschen -liet scliip en liet land tot groot gevaar van den dijk en hoedanig die diepte en verhouding veranderde te 11 aanzien van die die buiten ter zeewaeris bleefof anders gezegd aan de andere zijde van het schip dat naar het vaarwater was zoo meen ik gerustelijk te mogen vragen kan men niet eenigen grond daarvan een enkeld woord toepassen op de verzande, onbruikbaar gewordeue en bovendien toegedninde Arne, die altijd gestroomd heeft tusschen twee dijken, die n,nauwelijks 30 of 40 Blooische roeden van elkander aflagen of moet niet veeleer de aandacht dadelijk bepaald wordeu op dien dijk, die van Arnemuiden zich uitstrekt langs de zoutkeetcn en zaagmolens tot nari den hoek van onze laatst verlatene en in het relaas bedoelde haven daar kan men zich een stroom voorstellen dien hij eene hindernis, geringer dan een gestrand en gedeeltelijk gezonken scliip een woeling en maal stroom kan dnarstellen genoegzaam in staat om bezorgdheid te ver oorzaken voor den nnatstbijgelegenen kapitalen zeedijk op wier si ik— ken en mogiijk zelfs wel grondslagen het ongeval heeft plaats gehad. Op dezen strooiu paste vooral nog indien tijd de uitdrukking: Buiten ter zeewaerts weinig woorden zullen, voor hen die zulks niet mog- ten weten dit duidelijk maken. Van het geheele Nieuwlaud zoo als het thans algemeen genoemd wordt, bestond toen nog niets; eene aansiikking tusschen het eiland Walcheren en dat van Goes in het vaarwater het Sloe is oorzaak van deszelfs aanwezen; deze plaat, die wat digter bij Walcheren dan bij den Goesclien wal lag splitste het. vaarwater in twee doorgangen dat onder den Goeschen wal bleef den naam van het ^loe behouden, terwijl dat, aan de zijde van Walcheren den naam verkreeg van het kanaal van Arneniuidon. Dij hoogwater vloeide de plaat nogtans on der, en dan vertoonde het Sloe een waterspiegel van ruim één en een half uur gaans in eene regte lijn getrokken van den bedoelden dijk tusschen de zaagmolens en Arnemuiden en naatsten overwal op het Goesche Land. De uitdrukking buiten ter zeewaartskon dan in dien tijd wel te regt gezegd worden van een schip dat onder aan gemelden dijk in eenig ongeval lag. Dc polder de W est raei- jertdie nu op liet Ooes,,he land den overwal uitmaakt bestond toon (1545) mede niet, de dijk van Arentskerke was liet eerste vasté punt van daar tot den daarover gelegen Aruemuidschen dijk was er Lij hoogwater eene vlakte die cle thans bestaande ruimte tusschen Vlis- singen en breskens tweemaal genomen nog overtrof; het niogt c(us wel zeewaarts genoemd worden maar die uitdrukking op het thans ontbloot wordende wrak, en de plaats waar het zich bevindt, niet even veel regt toe te passen, kan ik inet geene mogelijkheid. Een vaarwater, toen nog zoo ruim en diep bood aan schepen die de Middelburgsche haven wilden bezoeken de beste gelegenheid: wij zien ook in het relaas, dat het door de kooplieden dus mede werd begrepen daar zij niet schroomden den kapitein te verwijten dat by zync schuld 'tscip aldaar gebleven was. Zou men het een scheepsbevelhebber wel zoo openlijk als schuld hebben durven ver wijten die in zoo een ellendig kanaal gelijk de Arne in den laat- sten tijd van haar bestaan geweest moet zijn, een diergelijk ongeval, overkwam Letten wij verder in het relaas op de adviesen die uitgebragt wer den aangaande het demolieren van hel schip het lossen en vooral het vervoeren der goederen naar Antwerpen dan kunnen wij pus de noodzakelijkheid van het eerste en de gemakkelijkheid van het tweede, op de door mij bedoelde plaats, duidelijk voorstellen; maar verplaatsen wij ons in de Arm* dan verliezen wij alle voorstelling, liet wrak zou toen even zoo goed daar uit te krijgen geweest zijn dan nu: men behoefde de slikken nog dijken daar ter plaatse even weinig dan 1111 te ontzienmaar aan den voet van een kapitalen zee dijk die geene polders nog eenige inlaagdijken achter zich heeft waar de minste toevallen een geheel eiland met schade dreigden en eene bloeijeude stad op slechts een uur afstands in gevaar zouden kunnen stellen daar komt overweging te pas en is goede raad nut tig. liet vervoeren der goederen naar Antwerpen, op stroom uit het eene schip in liet andere gelost laat zich best denken en daarbij zal liet dan ook wel komen dat van den aard der lading ons niets be kend is geworden; was zulks het geval geweest met de lading van het schip uit de Arne men zou er zeker meer van weten, daar deze eerst per as naar Middelburg en daarna op de kaai weder hadden moeten ingescheept worden. Nog eene opmerking biedt ons het relaas aan dat als punt van vergelijk tusschen de Gabriel en het schip uit de Arne kan dienen. Op het voorstel of men het schip zoude uithijschcn was het ad vies neen wijluien bij het verporren zich in gevaar stelde dat het schip dwars in liet kanaal zou kunDen vallen. Dc Gabriel lag dus aan een kant, en wed in dezelfde strekking als de dijk. Beide omstandigheden hebben juist in het tegendeel plaats bij het schip in cle Arne dit legt niet aan een kant maar in het midden van het kanaal, v.aaf" het water het langst heeft gestroomd, waar de beddiug hel diepst was gebleven eu daar de regens tot in den laatslen tijd door liet tOevloejjcn van het water een moeras heb ben onderhoudtn. Het legt cok niet in cle strekking van den dijk maar is integendeel jnist met den steven daarheen gewend. Zooveel meen ik genoeg te zijn tot staving van mijn gevoelen, dut cle lotge vallen van de Gabrielcd die van het schip iu de Arne twee on derscheidene geschiedenissen zijn- Ik neem hiermede afscheid van het thans ontbloot wordende schip, maar hoop iu een volgend No., gelegenheid te zullen hebben mij ne ged ichten en opmerkingen Dog eens tot de Gabriel tc kunucn bepalen en mijn vermoeden tot de juiste plaats ran het ongeval (mo- I gel'jk nog die van deszelfs tegenwoordig verblijf) te kunnen mede- I deelen. j. e. VLISSINGEN den 27 september. Voor Antwerpen be stemd zijn alhier ter reede gekomen: RedbreastG. Lewis van Messinamet zwavel; Mary FureauR. Drijdals, vare St. Domingo, met koffij en katoen; HebeR. Lndd, vare Aux-Caijes, en London Racket, H. Henkevan Frcioort beide met stukgoederen; SorkenT. Elbing, en Carl Ed~ wardbeide van Christiaansandmet g'arst. J-Jeden beviel zeer voorspoedig van eer.e welgeschapene DOCHTER, Vrouwe Suzanna Cornelia de Kater, geliefde Echtgenoot van I. ÏSEBREE MOENS. Den Huize Buitenlijst bij Brouwershaven den 17 September 1843. Middelburg, den 26 September 1843. f {eden beviel zaer voorspoedig van eea' ZOON-, M. I. P. Fokker, geliefde Echtgenoot van H. J. DRONKERS. Eenige kennisgeving. {-{eden avond circa tien tire verloste zeer voorspoedig van een' ZOON, Cathariua JVelsgeliefde Echtgenoot van. Middelburg den 26 September 1843. Algemeene kennisgeving. Middelburg, den 24 September 1843. {-{eden overleed, tot mijne diepe droefheid, mijne Moe der, Mejufvromv ELISABETI-I ACKERLIN Weduwe van den lieer PHILIP JACOB METZGER in den ouderdom van ruim 62 jaren. CATHARINA ELISABETH METZGER. {{eden over'eed na een langdurig en smartelijk lijden, tot groote droefheid van mij cn mijne Kinderen mijn ge liefde EchtgenootL. D. REUWÉKAMP, in den ouderdom Yan 45 jaren, na eene gcnoegeüjkc Echtvereeniging van bijna 19 jaren. Strekkende deze tot algemeene kennisgeving. Middelburg J. e.' KULDERIJ, den 26 September 1843. Wed. L. D. Reuwekamp. GEREGTELljKÉ AANKONDIGING. Uit een Vonnis geweze.i door de Arrondissements-Regt- bank ta Middelburgden 22 Maart 1843, behoorlijk gere gistreerd en betcekend blijktdat er scheiding van Tafel en Bed en dien ten gevolge ook scheiding'van Goederen is uitgesproken tusschen APOLONIA ADRIANA IZEBOUD, Werkster, wonende te Middelburg Huisvrouw van. ADRI- AAN JANSE, van beroep Sjouer, mede aldaar woonachtig, als Eischeresseen deuzelveu ADRIAAN JANSE, als Ge daagde. Geschiedende hiérvan aankondiging om te voldoen aan Ar tikel 82.8 van Wetboek van Burgerlijke Regt vordering. Ten dezc.i is kosteloos geprocedeerd. Voor uittreksel deugdelijk verklaard door mij Procureur van de Eischeresse IIUBERTUS REKKER. 1'cn gevolge van appel tegen de autorisatie der Arrondis- semeijts-Regtbankzitting houdende binnen de Stad Goes, wordt de, op 30 September 1843 aangekondigde, VER- KOOPING der HOFSTEDE en LANDEN uit den Boedel II. de Kus, te WISSENKERKE, gesc'iorsttot nadere Ad vertentie. ondergeteekende neemt de vrijheid zich bij bet ge- eevde publiek aan te bevelen tot het door het Galvanismus vergulden en verzilveren van alle Metalen Voorwerpen, waar bij men hetzelve geel of met welke roode Goudkleur men verkiest kan verguld krijgen ook wordt door hem in het vuur verguld, en recommandeert hij zich in de gunst van Heeren Horlogiemakcrstot het vernieuwen of repareren van Horlogiekassen enz.kunnende men op net werk en eene civile bediening staat maken. C. TENSTAPPER, Juwelier, Goud- en Kunst-Haarwerker, op de Wal, A. 5. De Eigenaar welke een' bruin en wit ge vlekt en BRAK mogt vermissen kan informatie bekomen bij de Uitgevers dezer Courant. Door de Gebroeders NATHANS DENTZ Hof-Tand meesters van IIII. MM. den Koning en de Koningin van IIH. KK. HH. den Prins van Oranje en Prins Frederik der Nederlanden is steeds een Depót van TANDMIDDELEN gevestigd bij de Gebroeders ABRAHAMS te Middelburg bestaande in: Eene Parel.rasseiit/g en Tahd-Opiatdienende om het gebit te versterken de tanden te zuiveren cn tot in den hoogsten ouderdom tc conserveren i f 1 25. Eene vericable Mondspoelingvoor scorhatblaauwschnitrlw- matique pijnen iu den 'Mond, en bijzonder dienstig om het Tandvleesch te versterken cn te doen aangroeijen a f 3- Een Tandpoedertot zuivering der Tanden, a 50 cents-. Tand-Elixerom de Tanden wit te maken zonder het Email te beuadcelen it 1 ,10. F.au de Bltiuc'tardom Kies- of Tandpijnuit zinkingen voortkomendetc verdrijvenb 1 25. Liqueur Philodontiquetot schoonmaking en onder houding van Tanden en Tandvleesch f 3, 50, TER DRUKKERIJ VANi DE GEBROEDERS ABRAHAMS.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1843 | | pagina 2