NIDDELBURGSCHE
C
A P¥ Td
N°. 117.
Bonderdaj
1841.
30 September.
Jfr.infcvijk.
fhi iiRWGOH
te; TE j
BESTUREN en ADMINISTRATIEF.
NIEUWSTIJDINGEN.
«Buttecïtlanb.
(Srcöt-öcittaitjjc.
iüebcri&ttü>cn.
V.. ,-i
De abonnemcnts-jirijs dezer Couranl is fa j5 voor drie maanden, en franco per Post f 5.
De abonnementen worden voor niet minder dan drie maanden genomen, en de betaling
geschiedt comptant, of bij het einde van ieder vierendeel jaars.
De inzending der Advertentien behoort te geschieden des morgens vdo'r 10 ure, indien
men dezelve in het eerst uit te geven No. wil geplaatst hebben.
De Advertentien worden berekend tegen 11 Gents de regel, met uitzondering van Huwelijks-
Geboorte-en Doodbekendmakingen, waarvan de prijs van één tot zes regels is f t 5o
en voor iederen regel daarboven 22 Gents.
Dezelve moeten niet op zegel geschreven zijn, alzoo het regt van zegel wordt betaald
Dirigerende Leden der TEEKEN-AKADEMIE binnen
deze Stad adverteren dat door hen zal worden gevaceerd
op Maandag den 4 October 1841 des middags van twaalf
tot een lire, aan het Lokaal der gemelde Akademie, tot de
aanneming van Leerlingen zoo voor het Teekenen als voor
de Bouwkundealsmede op Dingsdag den 5 October 1841
des avonds ten zes ure voor de Oefenaren die naar het Le
vend Model verlangen te komen teeltenen.
i.i
FRANKFORT den 24 september. Z. M. de koning van
Pillissen heeft Warschau den 17 dezer weder verlaten, waar
ter zijner eereen tot die van Z. M. den keizer van Rus
land gala-representatien in den schouwburg en prachtige
illuminatien hebben plaats gehad.
Honderd en twaalf dames uit de adelijke geslachten van
Silezie hebben, gedurende het verblijf van H. M. de konin
gin van Pruissen in die provincie, aan hoogstdezelve tot eene
gedachtenis aangeboden een prachtig geborduurd tapijt, groot
800 vierkante voeten en voorstellende den Silezisclien ade
laaromringd van de 112 wapenschilden der genoemde ge
slachten.
De berigten nopens den graan-oogsc in den Neder-Rijn
en Westphalen luiden zeer gunstig. De rogge is goed ge
slaagd en het zomerkoren is uitstekend.
De ijzeren spoorweg van Straatsburg naar Bazel is
den 19 dezer met, veel plegtigheid ingewijd. Men heeft de
zen spoorweg, die 35 uren lang is, vooral aan den ijver
van een ElzasserNico/aas Koechlin té danken die te gelijk
liet ontwerp daarvan gevormd en het groote werk met loffe
lijke volharding ten einde gebragt heeft.
In liet Egyptisch museum te Berlijn is dezer dagen een
zware diefstal gepleegd, waarbij, onder anderen de kostbare
gouden en zilveren voorwerpen geroofd zijn gewordendie
de ligc'namen of zerken der PharSös versierden.
ITet traktaat, den 13 julij tusschen de Porte en de
vijf groote mogendheden te Londen gesloten, is door den
sul tan bekrachtigd en de ratiiScatien zijn onmiddellijk naar
Engeland afgezonden geworden.
Alt, pacha van Herzegowina heeft, in weerwil der drin
gendste veitoogen meer dan 3°° Christen-huisgezinnen uit
zijne residentie-stad Mostar verdreven, als maatregel van voor
zorg gelijk hij het noemt, tegen een gevrees'den opstand
dier Christenen tegen het gezag der Porce.
LONDEN den 25 september. Gisteren is in het lagerhuis
op nieuw door verscheidene leden geklaagddat het bestuur
de maatregelen tot redding der bevolking van dreigend ge
brek onbepaald uitstelde. Door den heer VHtier<\s sterk
aangedrongen geworden op de noodzakelijkheid om door het
verbeteren der korenwetten eenige verligting in den drukken-
■den toestand der nijvere klassen te brengen. De spreker be
toonde met klem van taal het onbillijke, dat, terwijl de E11-
gelsche havens werden opengezét tot den invoer, uit alle
oorden der wereldvan al wat tot vermeerdering der weelde
kon dienen, diezelfde havens door overdreven booge regten
zoo goed als gesloten bleven voor den invoer van granen,
die eerste behoefte des levens voor den armen ambachtsman;
die ambachtsman, zeide de redenaar, verlangt niet dat men
hem liet genadebrood za! toewerpen, hij verlangt slechts dat
men hem niet in de onmogelijkheid stelle zich zeiven te voe
dden dat men hem niet behandele als den aan den band lig-
gendetl hond, dien men verzuimt zijn dagelijksch voedsel te
bezorgenterwijl men hem niet wil vergunnen zelf in zijn
ondeihoud te voorzien. Is het dan in de daad zoo veel be
ter, zoo veel billijker, zoo veel staatkundiger, dat men de
Polen dwinge hunne varkens in de rijke tarvvenveldeii te ja
gen omdat men htm het vertier van dien rijken oogst mis
gunt? Zou het niet verkieselijker zijn, dat men die tarwe
na.ir Engeland liet overkomen, 0111 het aldaar verhongerde
S^'egenheid te geven zich dezelve redelijker prijs aan
tc schaffen.
f ^°r sil ,Jccl 's geantwoord, dat het hein veel doeltref-
rf'npiunn VVa71 Z'C'1 lien noodigen tijd te geven om den
fpn einde -nwT'i Vn" 'le.C mec bezadigdheid te overzien,
ywariFheden e" te, vlnc,en toc overwinning der verbazende
vaann het door de vorige ministers gelaten was
tr-en. "l °S zijnc bedoelingen gedeeltelijk bloot ce
Door lord Stanley als vertegenwoordiger van het graaf
schap Lancaser herkozen, is .felj deze gelegenheid eene
belangrijke redevoering uitgesproken hoofdzakelijk ten be-
tooge, dat de kwijmpg 111 het Engelsch fabrijkwezen en het
daaruit ontstaan gebrek onder de arbeidende klasse geenszins
aan de graanwetten toegeschreven mag worden. Deze toch
zeide hij hebben sedert 1831 geer.e verandering ondergaan,
en in sommige dier 10 jaren, vooral in 1834 toc 1836, heb
ben de fabrijken zich nogtans in een voorbeeldeloozen bloei
verheugd zoo dat bijna handen toc den arbeid te kort kwa
men. Maar juist in deze overproductie die de prijzen te
sterk deed dalen en daardoor tot vele bankbreuken aanlei
ding gaf, die wederom het afdanken van werkvolk 11a zich
sleepten, achtte zijn lordschap de bron van den thans heer-
schenden nood ce moeten zoeken.
Volgens brieven uit Rio-Janeiroheeft de krooning van
den jeugdigen keizer don Pedro den 16 julij met groote pleg.
cigheid plaats gehad.
PARIJS den 24 september. De jongste woelingen in Frank
rijk, de aanslag tegen het leven van de koninklijke prinsen
en misschien ook de vrijspraak die aan een revolutionnair
Parijsch. dagblad, de Nationalter zake van een artikel,
waarin de persoon des konings werd gehoond, is te beurt
gevallenhebben het ministerie bewogenom de losbandig
heid der drukpers krachtiger te beteugelen. In den Moni-
teur vindt men den volgenden brief, die door den minister
van justitie aan de procureurs-generaal bij de verschillende
geregtshoven is afgezonden
„Parijs 22 september.
Mijn heer de procureur-generaal De welgezinde inge
zetenen zijn vervuld van leedwezen over de stoutmoedigheid,
waarmede de factiën, van onze dierbaarste vrijheden misbruik
makendehet koningschap honentot ongehoorzaamheid aan
de wetten aanzetten, en wanorden stichten, waardoor zij
onze constitutionele monarchie hopen ten verderve ce brengen.
Intusschen beschermen de wetten den persoon des vor
sten, zijn geslacht en zijn constitutioneel gezag; zij willen
niet, dac men de regten betwiste, die hem door de scem
des volks zijn opgedragenzij verbieden elke daad van toe
treding tot eenen anderen regeringsvorm dan dien waaron
der wij leven en dulden niet dat men zich openlijk een re
publikein of een aanhanger van het gevallen stamhuis noeme.
De wetten moeten uitgevoerd worden. Naar mate de
woelingen en de stoutmoedigheid der partijen toenemen, moet
de overheid hare standvastigheid en waakzaamheid verdubbe
len. Waak derhalve voor de toepassing der wetten, welke
ik zoo even aangehaald heb. Aarzel niet vervolgingen in te
stellen, wanneer gij bevindt dat zij door daden of geschrif-
cen geschonden zijn; maak gebruik van de vrijheid van han
deling, die ik u in allen deele laten wil, en reken er op
dat het bestuur, uwe handelingen goedkeurende, de pogin
gen ondersteunen zal, welke gij doen zult voor de verdedi
ging van den vorst en van de staatsregeling.
Laat u ook van vervolgingen, die 11 op zich zelvenregt-
matig en gepast voorkomenniet weerhouden door de vrees
van daardoor het kwaad niet genoegzaam te kunnen onder
drukken. Elke magt heeft haren werkkring en hare verant
woordelijkheid. Doe gij uwen pligt: het voorbeeld van uwe
getrouwheid zal aan anderen tot voorlichting en tot aanmoe
diging verstrekken. Dit is eene eer, waarop de Fransche
magistratuur steeds naijverig geweest is, en slechts zeldzaam
heeft zij door zoo ce handelen hec edele doel gemist.
Ontvang enz.
De groot-zegeibewaarder, minister van justi
tie 'en van eeredienst
N. Martin (du Nord)."
De redeneringen van sommige ministeriele bladen hadden
sedert eeiiigen tijd soortgelijke maatregelen doen vooruitzien.
De National is in de laatste acht dagen tot drie malen toe
door de policie in beslag genomen.
Onder dagteekening van den 23 september heeft de minis
ter van justitie een anderen brief aan de procureurs-generaa!
gezonden, waarin beweerd wordt, dat de in Frankrijk plaats
hebbende woelingen vooral aan de werking der geheime ge
nootschappen worden toegeschreven, en de coinictés, die
in verscheidene plaatsen bestaan met het voorgewende doel
0111 eene zoogenaamde parlementaire hervorming tot stand te
brengen, doch die onder dat voorwendsel gevaarlijke bedoe
lingen verbergen en met een hoofd-comitté te Parijs in ver
band staan, als bijzonder bedenkelijk en tevens geheel onge
oorloofd en onwettig worden voorgesteld. De procureurs
generaal worden dien ten gevolge aangemaand om de leden
van zulke vereenigingen in regten te vervolgen.
De giootste rust blijft onafgebroken in deze hoofdstad
heerschen. Intnssclien is een aantal dergenendie zich ge
durende de volksoploopen aan verzet tegen de wettige magt
hebben schuldig gemaakt tot korter of langer gevangenisstraf
veroordeeld.
Op last der Fransche regering zijn of worden 4500
paarden in Engeland aangeschaft. Voor de koninklijke stoe
terij zou aldaar een hengst voor den verbazend hoogen prijs
van 60,375 frs. gekocht wezen.
Blijkens nadere berigten zijn bij de onlusten te Cler-
mont 4 militairen en 11 opstandelingen, alsmede eene vrouw
die van verre door een matten kogel getroffen werd, gedood.
terwijl nog 12 militairen en 17 burger personen in de hospi
talen gekwetst lagen.
Denkelijk zal den infant don Francisco de Paule de te
rugkeer in Spanje worden vergund. De zending van den heer
Hoyos naar Bordeaux wordt tot deze zaak betrekkelijk geacht.
Hij zou namelijk met den infant de voorwaarden moeten re
gelen op welke deze die vergunning erlangen zal.
Als proeve van verregaande snorkerij worde medegedeeld
dat de bekende don Juan van Halenthans kapitein-generaal
van Katalonieaan een maaltijdter eere van den Engel-
schen gezant Aston gegeven, gezegd heefc: Men heeft
van gewapende cusschenkomst in de zaken van Spanje gespro
ken. Wij vallen niemand aan, maar tergt men ons, dan zijn
wij niet slechts in staat de Pyreneën over te trekken, maar
zelfs naar Moskou te gaan!"
Men schrijft van Bairut in Syriëdat de Engelsche
troepen de vesting St. Jean d' Acre geheel hebben ontruimd.
s GRAVENHAGE den 26 september. In de zitting van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal van gisteren is inge
komen eene missive van Z. Exc. den minister van binnen-
landsche zaken waarbij aan de Kamer een nieuw oncwerp
van wetbetrekkelijk de maatschappij van weldadigheidis
aangeboden hecwelk naar de afdeelingen is verzonden.
Daarna zijn de beraadslagingen geopend over hec ontwerp
van wethoudende transitoire bepalingen voor het hertogdom
Limburg, in verband met het bepaalde bij art. 6 der grond
wet. Ter stemming overgegaan zijnde is hec ontwerp met
algemeene stemmen aangejiomen.
Vervolgens is de openbare vergadering veranderd in eene zit-
zing met gesloten deurenwaarin over het hoofdstuk der
Staatsbegrootingnopens het deparcemenc van oorlog, moec
gehandeld zijn en welke bijeenkomst door Z. Exc. den di
recteur-generaal van oorlog, den heer Listis bijgewoond.
Deze schijnt vele inlichtingen aan de Kamer te hebben gegeven.'
Thans heefc de Regering ook geantwoord op de be
denkingen der Tweede Kamer nopens hec departement van
binneniandsche zaken. Onder anderen wordt gezegddat de
zucht tot centralisatie reeds in 1840 beperkt was,' en dit
tegenwoordig nog meer het geval zal zijnnu de werkzaam
heden wederdoor toevoeging van nieuwe vakken van be
stuur en administratie, zoo aanmerkelijk vermeerderd zijn,
en de minister er op bedacht is om verder zoo mogelijk
gevolg te geven aan het besluit van 1 maart 1831.
Toc den aanleg der straatwegen in Vriesland en Groningen
is niet besloten, dan op den herhaalden en sterken aandrang
van de provinciale autoriteiten, en daarop moge men ook
wel eenige aanspraak maken, uit hoofde van hetgeen reeds
in de andere provinciën was aangewend.
Op de vraagwelke gronden tegen de opheffing van bet
atheoaaim te Franeker pleitenis door den minister voorna
melijk aangevoerd de gehechtheid der Vriezen aan dicover-
blijfsel van eene vroeger zoo vermaarde hoogeschooleene
gehechtheid zoo groot, dat de vernietiging dezer instelling
waarschijnlijk eenen zeer nadeeligen indruk in Vriesland zou
maken, waartegen de zeer geringe, daardoor te verkrijgen
besparing bezwaarlijk zou kunnen opwegen.
De vraag, of de werkzaamheden van hec centraal bestuur
nopens de jagt niet grootendeelsdoor die aan de provinciale
besturen over te laten, zon kunnen worden verminderd,
heelt een onderwerp Van speciaal en rijp onderzoek uitge
maakt. De gouverneurs der provinciën zijn er op gehoord.
Het is beschouwd onder de oogpunten van vereenvoudiging
en bezuiniging en omtrent beide is men tot de volledigst
ontkennende overtuiging gekomen. Zonder te letten op de
moeijelijkheidwelke er in zou liggen, om in al de provin
ciën gelijkvormige behandeling te behouden, zou toch van
hec getal der ambtenaren bij het centraal bestuur, bestaande
uit slechts een commies en vier adjunct-commiezente za-
men genietende aan traktementen 6,900weinig af te snip
peren zijn, en daarentegen zouden in iedere provincie voor
het werk geschikte ambtenaren bezoldigd moeten worden
zoodat de omvang der werkzaamheden niet genoegzaam naar
waarde wordt geschat.
Om slechts twee onderwerpen buiten hec algemeen en dage
lijksch beheer op te noemen, beliepen in 1840de uitgegeven
actcn 15,359 stuks, en het getal der bekeuringen 1,677. En
t.au aai op niet meer dan 41 vrijspraken zijn gevallen, is al-
een toe te schrijven aan de omzigtigheidwaarmede dit werk
wordt en behoort te worden behandeld. Men beschouwt het,
a s aan groote bezwaren onderhevig, dat de jagtwec herzie
ning zou behoeven, om in overeenstemming gebragt te wor-
c.en mec art. 641 van het burgerlijk wetboek, zoo als vroe
ger wel is gemeend. De wijze van uitoefening der jagt kan
met ter zijde stelling van ajle strijdige en wel ligt nimmer te
vereenigen beginsels, ,een onderwerp van wetgeving worden,
en de Regering was en blijft bereid daarin mede te werken'
zoo haar slechts verbeteringen worden aangewezenwaarvan
algemeene bijval te verwachten zij.
s GKAVENIIAGE den 27 septemberHeden heeft de
Eerste Kamer der Staten-Generaal tcne zie.ing'gehouden
