De Republiek van Port-Natal.
>7i-
9>ï-
io3i-
l42j-
ZEETIJD 1NGÉN.
ADVERTENTIEN.
DE STOOMBOOT DE SCHELDE
■xe Vlisstngen eerst dan plaats* zal hebben, wanneer daartoe
door bet verplaatsen of pensioneren van de tegenwoordige
"titularissen de gelegenheid zal ontstaan.
Naar men uit 's Hage meldtzal de installatie van den
baron van Doornals vice-president van den Raad van State,
eerstdaags door Z. M. in persoon op eene plegtige wjjs ge
daan worden, Een vroeger berigt deswege schijnt dus on
juist te zijn geweest.
Terwijl thans zoo veel over het lager onderwijs ge
sproken en geschreven wordtzal het niet onbelangrijk zijn
eenige bijzonderheden nopens den staat van hetzelve in Frank
rijk mede te deelen. Van de vijf millioen kinderenwel
ke de scholen zouden kunnen bezoeken, nemen in den win
ter 3,000,000, en in den zomer slechts 1,800,000 aan bet
onderwijs deel. Meer dan de helft der meisjes ontvangt bij
na geen onderwijs. Veertien millioen volwassen menschen
.kunnen noch lezen, noch schrijven. Men kan het getal vol
wassen mannendat volstrekt van alle onderwijs verstoken
is, op zes millioen begroeten; 5667 gemeenten hebben gee-
:ne scholen, terwijl een overgroot getal er slechts eene voor
de beide seksen bezit. Ook het getal scholentot aan
kweeking van onderwijzers, is onbeduidend. Tot aanbouw
of koop der benoodigde woningen zouden meer dan 72 mil
lioen franken benoodigd zijn. Intusschen is de geldelijke on
dersteuning van 's Rijkswege in de laatste jaren buitengemeen
toegenomen. Terwijl in 1836 slechts 50,000 franken voor
het lager onderwijs werden toegestaan is die som van jaar
tot jaar verhoogd, zoodat zij in 1838, tot het aanzienlijke
bedrag van 1,600,000 'franken gestegen was, zijnde op de
begrooting over 1841 de post voor het onderwijs tegen
1,800,'000 franken uitgetrokken. Met nog andere departe
mentale en plaatselijke toelagen wordt er aan het onder
wijs in Frankrijk jaarlijks 22 23 millioen franken te koste
gelegd. Het lot der onderwijzers is ook geenszins voordee-
iig de minste jaarwedde bedraagt 200 frankende middel
bare 256 franken.
De Hondon-Gazette bevat de ofïiciele tijding van het
'opheffen -der blokkade van de kusten vah Syrië, op bevel
van het Turksche gouvernement. Eene diplomatieke nota
van .KcsrfaW-pachadeze tijding inhoudende, is door lord
■ponsenby aan het Engelsch gouvernement gezonden.
"Men leest in de Nouvelle1 annales des Voyages et Scien
ces géographiques de 1840 belangrijke bijzonderheden nopens
de sedert konen tijd ontstane kleine republiek van Port-Na-
tnl die ook nog weinig bekend is, doch vooral in Neder
land nader behoort bekend gemaakt te worden. De reiziger,
van wien deze bijzonderheden zijn, uit zich aldus:
Deze schoone landstreek wordt door uitgewekenen van
Ilollandschen oorsprong (Kaapsche boeren) bewoond; ten
noorden is zij bepaald door dé baai en de rivier St. Lucia en
het land der Zoulah's (een Kafferstamten wescen door
"Drakebergen ten zuiden door den stroom van Amsivobo.
De voornaamste en meest bekende rivieren ten noorden
van Port-Natal zijn de Umtogeila en hare vertakkingen de
Tongeila de Moi of Moja, en de Boschjesmans-rivier de
drie iaatsten besproeijen ook het noordwestelijk gedeelte des
lands met de Amtogaat, de Amvontide Amguini en ver
scheiden anderen. Ten zuiden heeft men de Amlaas, de
Amkomaas, de Lovo, de Amsikoela en de Amsivobo. Meest
alle deze rivieren ontleenen haren oorsprong uit het Drake-
gebergte: zij zijn slechts voor schuiten, en alleen gedurende
het regensaizoen, bevaarbaar, enkele uitgezonderddie het
geheele jaar door kunnen worden bevaren. Met geringe kos
ten zoude men waterleidingen ten behoeve van den landbouw
kunnen daarstellen dewijl de oevers van de meeste rivieren
zeer laag zijn.
Men vindt er weinig gebergteer zijn geene andere dan
he" Quathlemba- en het Drakegebergtedie deze landstreek
ten noordwesten bepalen, en de Tafelberg, ten oosten van
Pieter-Mouritsburg. De grond is veelal zachtheuvelachtig
en blootmet keurig en dik gras bedekt. In de lagere stre
ken en langs de rivieren vindt men eenig geboomte. Langs
de kust is het land als met een bosch omgord waarin over
vloed van geel-, zagaai-ijzer- en zoogenaamd Tambouti
houtdat veel overeenkomst heeft met het mahonijhout.
X)e kolonisten beweren dat men er ook wit en zwart ebben
hout aantreft; doch ik heb het niet gezien.
De luchtgesteldheid is zacht, aangenaam en gezond, de
grond zeer vruchtbaar; en men kan er tweemaal's jaars oog-
scen Ooft en groenten slagen er even goed als in de Kaap.
kolonie; ook vindt men er smakelijke inlandsche vruchten,
waaronder vooral de Mabagoula behoort genoemd te worden
die met de pruim eenige overeenkomst heeft. De regentijd
•begint in occober en eindig: gewoonlijk in maartgedurende
de"wintermaanden daauwt het meestal sterk de weiden zijn
uitmuntend voor hoornvee en schapen. Gedurende myn ver
blijf daar te lande verkochten de inwoners meer dan 2000
centenaars wol; ofschoon er weinige zijn, die zich met
de schapenteelt bezig houden.
Runderen en paarden zijn er vet en in bijzonder goeden
staat, maar aan dezelfde kwalen onderhevig, als in de Kaap
kolonie. Nogtans had men in de nieuwe kolonie van allen
die men van Oliphantshoek had medegebragttot daartoe
slechts een verloren. Men heeft het hoornvee met een an
der ras gekruist en hoopt daarvan voordeelige uitkomsten te
verkrijgen.
In het land is overvloed van elanden, buffels, rivier-
narden en- antilopen men vindt er ook olifanten leeuwen
en pantbers. Vele landbouwers leven voornamelijk van de
jagt en zijn zeer verzot op het vleesch van het rivierpaard
bet wild vermindert echter dagelijks; de olifanten, gewoon
lijk in troepen bijeen rigten somtijds groote verwoestingen
aan. Zes maanden geleden waren 5 of 6 dezer dieren tot in
het kamp der uitgewekenen te Congella doorgedrongen, ver
nielden vele Kaffershutten en doodden twee Zou la's. Het kost
den Kaffers veel moeite hunne tuinen des nachts tegen die
reusachtige dieren te beschermen het middeldat zij daar
toe bezigen, ts, een verschrikkelijk misbaar te maken cn
geweldig te schreeuwen hierdoor wordt den olifanten schrik
aangejaagd. Deze dieren worden echter steeds minder ge
vaarlijk, daar reeds een groot getal door de uitgewekenen
is gedood.
Er worden zeer fraaije vogelen aangetroffenverschilend
van die, welke men in de Kaap-kolonie ontmoet; onderde
zen merkt men op de mahen, de hadida de loerie, de goud
koekkoek, de groene duif, de eend, de pintade en de wil
de gans. De slangen zijn van eene buitengewone lengte
ik heb er van veertien voeten lang geziendie mij toesche
nen tot het geslacht van de boa-constrictor te behooren.
Men heeft er eene naar de Kaapstad gezondendiezoo ik
meen nog levend in het museum aldaar voorhanden is. De
rivieren hebben overvloed van visch,
De landstreek tusschen Togola en de Amsivobo wordt
bewoond door den renegaat Panda en zijn talrijk leger, door
de vreedzame Zoulah's en de uitgewekenen. De meesten der
Zoulah's hebben aldaar de wijk genomen, om aan Chaka,
hunnen Iaatsten koning, die zeer bloeddorstig was, te ont
snappen men begroot hun getal op nagenoeg 4000zij ko
men den landbouwer zeer te stadedie ze als herders met
veel getrouwheid dienen; zij zijn de doodvijanden van Din-
gaan. Zoodra de vrede op hechte gronden zal zijn geves
tigd denkt de kolonieraad van Natal hun eene plaats aan te
wijzen om zich te vestigen,
Men schat het getal uitgewekenen te Port-Natalin
staat de wapenen te dragen, op nagenoeg 600; zij zijn in
onderscheidene districten verdeeld van vijftig tot honderd huis
gezinnen te zamen. Hunne voornaamste verblijfplaats is
Pieter Mauritsburg, aldus genaamd naar den gouverneur Pie
ten Retief en den kommandant Maurits. Hunne woningen
zijn digt genoeg bij elkander, om een dorp te vormen, dat
door eene sterke palisadering is omheindhunne andere le
gerplaatsen zijn aan de boorden der Amlaas, der Amcomaails
der kleine Tougea en der kleine Boschjesmans-rivier. Een
twintigtal huisgezinnen heefc zich op de Congella nederge
zet, op honderd schreden afstands van den westelijken oever
der baai. Deze plek is zeer wel, gekozen, als zijnde in de
nabijheid der ankerplaats. Dit dorp ligt tusschen de rivie
ren Congella Amguïni en het voormalig Engelsch kampe
ment, te midden eener vruchtbare vlakte, het water is er
echter vrij schaarschdoch men zou de Amguïni gemakke-
lijk derwaarts kunnen leiden.
De uitgewekenen zijn vreedzamebrave menschen. Ge
durende mijn verblijf onder hen, nret minder dan 9 maanden,
heb ik van geene enkele misdaad hooren gewagen hunne re
gering is veelhoofdig en gegrond op de Hollandsche wetge
ving. Zij noemen zich de republiek van Port-Natalhet
oppergezag is in handen van eenen raad van vier-en-twintig
door het volk verkozen; zij vergaderen maandelijks eens of
meermalennaar mate zulks noodig wordt geoordeeld. Telken
reize wordt een nieuwe president benoemd doch men heeft
thans het voornemen om een president voor een jaar te be
noemen. De tegenwoordige president, de heer S. Maurits,
heeft zich steeds op de onbaatzuchtigste wijze gedragen, en
wordt door het volk als zijn vader beschouwd ook hebben
Zij twee landdrosten, den heer Philippus Nelte Pieter-
Mauritsburg, en den heer F. R»oste Congella. Elk hun
ner wordt bijgestaan door zes heemraden zij doen uitspraak
in alle burgerlijke en criminele zaken; doch doodvonnissen
moeten door den grooten raad worden bevestigd, de militaire
kommandant, thans de heer Pretoriusis insgelijks aan den
raad ondergeschikt.
De uitgewekenen hebben vastelijk besloten, nimmer naar
hunnen geboortegrond terug te keeren, en zich veel liever
aan allerhande vermoeijenissen en gevaren bloot te stellen.
Hunne wenschen ademen enkel vrede en vrijheiden het
staat bij hen vast, liever den Iaatsten droppel bloed te ver.
gieten, wanneer het er op aan komt, om zich te handhaven
op den bodemdie hen reeds zoo vele opofferingen heeft
gekost."
PRIJZEN DER EFFECTEN.
Amsterdam den 13 Januarij 1841.
Middelburg den 13 Januarij 1841. Heden overleed al
hier, in den ouderdom van 48 jaren, Jonkheer JOHAN
HENDRIK SCHORER, Lid van de Ridderschap en vansde
Staten van Zeeland &c.
Werkelijke Schuld
Idem Nieuwe Grnotb.
Rest. Uitgest. dito.
Kansbiljetten
Amortisatie-Syndic.
3J pet.
5o|a
97* -
22 -
86 J -
7°ï
5of
98
aai
SGi
7l\
1S8J
[Rusland, Hope C. io4jaio4
Leening j-f
Idem
Handel-Maatschappij 1675-
Dito Leening i3m.. -
Rhijn Spoorweg -
Lcening i837 Losr. gdj- g5*
Fransche 3 pet. -
Engelsche gecons -
Tï§ 7
Inschrijvingen
Spanje Ardoin
■i Coupons
Oostenr.Goll.fk C.
4 pet.
Metaliek
Pruissen 1 83a. f
Denemark. N. Lonii.
Napelsche certificat.
97 -
67J-
32 -
J02 -
97»
671
22|
17J
Ï02J
9» I
jo4
i43t
Middelprijzen van de volgende Granen enz
Middelburg, 14 Januarij 1841.
Tarwe (oude), de Ned. Mudde f 8 75
Dico (nieuwe), - 7 85
Rogge (nieuwe), - 6 50
Gerst, - 4 75
Zetting van het Brood.
Tarwenbrood 't Nederlandsch Pond 17J Cts.
Roggenbrood, 14^
VLISSINGEN den 15 januarij. Voor Antwerpen bestemd
zijn alhier ter reede gekomen: EstherC. Falandervan
Nieuw-York, en de Jonge Johanna J. Bergman, van Lon
den beide met stukgoederen.
J-Jeden verloste zeer voorspoedig van een' ZOON E. .7.
de Krijger, geliefde Echtgenoot van
Middelburg J. C. FREDERIKS.
den 14 Januarij 1841.
Eenige kennisgeving.
JJeden overleed ons jongste Zoontje, HENDRIK, het
welk den 6 November li. werd geboren.
Middelburg J. HAMAKERS,
den 14 Januarij 1841. C. J. HAMAKERS,
geb. Boom.
Strekkende deze tot algemeene kennisgeving.
\7oor de menigvuldige blijken van deelnemingbij hec
overlijden van onze waarde Moederen Behuwd-Moederbe
tuigen wij aan allen bij deze onzen welmeenenden dank.
Middelburg A. F. SIFFLÉ.
den 13 Januarij 1841 K. M. SIFFLÉ, geb. Udemans.
OPROEPING van ERFGENAMEN.
de genen die vermeenen mogcen Descendenten te zijn van
LOUISA GERRITSVrouw van JAN RENS, of van
JOHANNA GERRITS Vrouw van JACOBUS HAGELAAR
BOUMAN, alsmede van CASPER GERRITS, Broeder
van voornoemde LOUISA en JOHANNA GERRITS allen
omstreeks de helft der voorgaande Eeuw te Vlissingen of
te Middelburg gewoond hebbende, wordeji bij deze opgeroe
pen om voor den eersten Maart 1841, ter Griffie der Ar-
rondissements-Ilegtbank te Middelburg met hunne beschei
den franco zich aan te melden.
Middelburg, den 1 Januarij 1841. P. REKKER,
Procureur.
HOUT-VERKOOPING op TIVISTVLIETWoensdag
den 20 Januarij 1841 van 3 k 4 Bunders Essen en Eisen
KAPHOUT.
\7ERKOOPING ten overstaan van den Notaris .7. IV.
Vader, residerende ceCortgene, van rtiitn 50 stuks opgaande
en daaronder vele zware en schoonstammige ESSEN BOO-
MEN, op Woensdag den 20 dezer maand Januarij, des
morgens ten half-cien ure, in eene Weide der Hofstede be
woond door C. Kramerin de Gemeente WISSENKERKE.
OPENBARE VERKOOPING.
Op Donderdag den 21 Januarij 1841, des morgens ten
10 ure, zal de Eerzame Jan van IVingenin de Herberg
op het Dorp BORSSELEN, publiek en aan den meestbie
dende presenteren te verkoopen 260 stuks extra zware Ol
men BOOMEN, hebbende eene dikte van 40, 50 en 60
duimen diameter, en eene lengte van en 8 Ellen, staande
op de Hofstede van den overleden Burgemeester M. van
IVingenin den Polder van Borsselen voornoemd.
Informatien zijn te bekomen ten Kantore van den Notaris
A. Smallegange te Goes,
JEMAND genegen zijnde om bij het vak der Belastingen
werkzaam te zijndaarin eenige bekwaamheid verkregen heb
bende en zich dat vak verder willende eigen maken, mits
eene goede hand schrijvende en bewijzen van goed gedrag
kunnende bijbrengen, adressere zich in Persoon of met vracht
vrije Brieven, onder Letter Z. vóór den 1 Februarij aan
staande, bij de Uitgevers dezer Courant.
ZUURKOOL 8 cents het Nederl. Pond en ingelegde
PALING, bij st. van der Hoek, bij de Dnmbrug.
p)ngelsche OESTERS bij v. d. Abeele groote Markt.
\7ersche gespeende Engelsche OESTERS bij Lameyn.
]y[et Mei aanstaande een TUINMAN tevens met Paar
den kunnende omgaan, benoodigd bij den Heer A.de Swartc
op Mon Casselte OOSTBURG.
Een KNECHT, het Timmeren en Metselen verstaande,
met Maart benoodigd, bij M. Slimmcn te BEKERKE.
Met Mei een BAKKERS-KNECHT benoodigd bij A.
Loois, te VLISSINGEN.
Eene KEUKENMEID, tevens Huiswerk verrigtende,
met Mei benoodigd adres bij de Uitgevers dezer Courant.
£ene bekwame DIENSTMEID, met Pot en Wasch kun
nende omgaan en Huiswerk verrigtenmet Mei aanstaande
benoodigd op een Buitenverblijf een half-uur buiten deze
Stad; adres bij de Uitgevers dezer Courant.
Met Mei eene MEID benoodigd, Lett. G. No. 43.
Een aankomend MEISJE benoodigd; adres bij de Uit
gevers dezer Courant.
TJe Gebroeders ABRAHAMS met het begin van dit jaar
hunne PUBLIEKE LEESBIBLIOTHEEK gesloten hebben
de, bedanken bij deze hunne geëerde Geabonneerden en ver
der allen die van dezelve hebben gebruik gemaakt; terwijl zij
verzoeken dat diegenen welke nog Boeken onder zich heb
ben dezelve ten spoedigste terug willen verzorgen. Ge
melde Leesbibliotheek is tot 1 Febrtiarij 1841 in massa uic
de hand te koop zullende dezelve na dien tijd gedeeltelijk,
in Publieke Veiling worden gebragt.
[•Jet tweede HARMONIE-CONCERT zal, volgens in
tekening, plaats hebben op Woensdag den 20 Januarij 1841-
Van VLISSINGEN en BRESKENS
vertrekt in de maand Januarij op de volgende urettr
van Vlissingen
Zaturdag 16, voorm. 8
Zondag 17, 8
Maandag 18
Bingsdag 19,
Woensd. 20,
Doiulerd. 21
Vrijdag 22
Zaturdag 23,
ur.
9
lo£
11
niet varen.
voorm. 11f-
van Bresken# t
Zaturdag 16, voorro. $y tic.
Zondag 17,
Maandag 18,
Dingsdag 19,
Woensd. 2Q.,.
Donderd. 21
Vrijdag 22,
Zaturdag 23,
9
10
lof
rif-
middag 12
niet varen.
middag
Van VLISSINGEN naar NEUZEN en terug.
Vrijdag 22, voorm. n ure. Terug namidd". 2 ure.
TER DRUKKERIJ VAN DE GEBROEDERS ABRAHAMS.
